ÖMER HAYYAM VE ÖLÜM KAYGISI
Yıl: 2018 Cilt: 13 Sayı: 2 Sayfa Aralığı: 573 - 586 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.7827/TurkishStudies.12831 İndeks Tarihi: 06-08-2019
ÖMER HAYYAM VE ÖLÜM KAYGISI
Öz: “Hepimiz aynı yolun yolcusuyuz.” Kaygı (anksiyete) elemdoğrultusunda artmış bir duygu durumudur. İnsanlar kaygıyı kültürel,toplumsal zihin yapılarına ve düzeylerine göre sözcükler, davranış biçimive eylemlerle anlatmaya çalışırlar. Kaygıyı anlatan bütün sözcükler,davranış biçimi ve eylemler; geleceğe yönelik endişe, kararsızlık,karmaşa, korku, kötümserlik ve umutsuzluk içeriğini taşır. Kaygı -zevkya da üzüntü gibi- onlarca duygu arasından herhangi bir duygu değildir.Kaygı çevresinde her şeyin döndüğü bir eksen olarak sahneye çıkar.Kaygı bireyin, varoluşunun imha edilebileceğine ve hiç olacağına dairfarkındalığının oluştuğu öznel halidir. Kaygıya varoluşsal açıdanbakmaktaki hedef, ona özgün gücünü geri vermektir. Kaygı hem elemhem dehşeti içine alan bir tehdidin deneyimlenmesidir. Bir varlığınçekebileceği en acı dolu ve en temel tehdittir. Ömer Hayyam’ın yaşadığıdevir, dinin, tasavvufun ve müspet ilimlerin birbiriyle çarpıştığı birzamandır. Hayyam, hayatın hazzını tam manasıyla duyarak hayatışuurlu bir şekilde sever, manasız dertler ve mahrumiyetler içindegeçirmeğe gönlü razı olmaz. Hayyam’ın rubaileri gündelik hayatının tambir ifadesi değil, ruhundaki ürperişlerin yankılarıdır. O, yaşamanınhazzını kuvvetle duyan bir hakikat arayıcısı, olgun bir filozof, aynızamanda zarif ve hassas bir insandır. İnsana, akla ve irfana büyük önemverir, düşüncelerini saklamaz. Bu varoluşsal duygu Ömer Hayyam’ı daele geçirir. Ömer Hayyam’ın rubailerinde yaşadığı varoluşsal kaygı,anlamsızlık duygusu ve ölüm kaygısı derin bir şekilde hissedilmektedir.Yaşamış olduğu kaygıyla baş edemeyen Ömer Hayyam ruhsal olarakrahatlamak amacıyla farklı çözüm yolları arar. Psikolojinin diliylekaygısıyla baş edebilmek için savunma mekanizması geliştirir. Hayyam,aradığı sükûneti şarapla bulmaya çalışır.
Anahtar Kelime: OMAR KHAYYAM AND DEATH ANXIETY
Öz: We are all on the same journey. Anxiety is a feeling of increased emotional state. People try to describe their anxiety according to their cultural, social, and mental structures and levels of words, behavior and actions. All words, behavior, and actions that describe anxiety carry with concern the future, ambivalence confusion, fear, pessimism, and hopelessness. Anxiety - like pleasure or sadness - is not a feeling among many feelings. Around the anxiety turns into an axis where everything turns. Anxiety is the subjective state in which the individual has the awareness that existence can and will be destroyed. The goal of looking at the existential in anxiety is to give back to it the original power. Anxiety is experiencing a threat that involves both pain and disaster. Anxiety is experiencing a threat that involves both pain and disaster. It is the most painful and the most basic threat an entity can attract. Omer Hayyam's time is a time when religion, mysticism and affirmations collide with each other. Hayyam loves life in a conscious way by hearing the pleasure of life in its full sense, and will not be willing to tolerate it in unimportant troubles and deprivations. Hyoyam's rubail is not a perfect expression of everyday life, but the echoes of the creeps in his soul. He is a truth seeker, a mature philosopher, and a graceful and delicate human being who strongly listen to the pleasures of life. People, minds and lore are very important, do not hide their thoughts. This existential feeling seizes Omer Hayyam. The sense of meaninglessness, existential anxiety and death anxiety experienced in Ömer Hayyam's rubail is deeply felt. Omer Hayyam, who can not cope with the anxiety that she has lived, seeks different solutions for spiritual relaxation. The language of psychology develops a defense mechanism to cope with the worry. Wine gives Haiyam his calmness.
Anahtar Kelime: Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
- Güzelyüz Ali ve Mortaz Ahad (Ed.), Ömer Hayam ve Rubaileri, Arın Ofset, İstanbul 2008.
- Gençtan, E.(2007). Varoluş ve Psikiyatri. İstanbul: Metis Yayınları.
- Gençtan, E.(2007). İnsan Olmak. İstanbul: Metis Yayınları.
- Hökelekli, H.(2008). Ölüm, Ölüm Ötesi Psikolojisi ve Din. İstanbul: Dem Yayınları.
- Hökelekli, H.(2011). Din Psikolojisi. Ankara: Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları.
- Tanhan, F.(2007). Ölüm Kaygısıyla Bas Etme Eğitiminde Ölüm Kaygısı ve Psikolojik İyi Olma Düzeyine Etkisi. Yayımlanmamış Doktora Tezi. Ankara: Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
- Tillich, P. (2014). Olmak Cesareti. İstanbul: Okuyan Us Yayın.
- Karaca, Faruk. (2017). Din Psikolojisi. Trabzon: Eser Ofset.
- Karaca, Faruk. (2016). Dini Gelişim Psikolojisi. Trabzon: Eser Ofset.
- Kula, T & Erden, M (2017). Varoluşsal Kaygı ve Din. Din Bilimleri Akademik Araştırma Dergisi, 17, 2.
- Köknel, Ö. (2014). Kaygıdan Korkuya. İstanbul: Remzi Kitabevi.
- May, R.(2013). Kendini Arayan İnsan. İstanbul: Okuyan Us Yayın.
- May, R.(2012). Varoluşun Keşfi. İstanbul: Okuyan Us Yayın.
- Mermer, A. (2003).Hayyam ve Rubâîlerinin Türk Edebiyatına Yansımaları. Türk Kültürü ve Hacı Bektaşı Veli Araştırma Dergisi, 26,1-8
- Sayar, K. (2011). Terapi Kültürel Bir Eleştiri. İstanbul: Timaş Yayınları.
- Seyhan, B. Y. (2015). Ölüm Kaygısı ve Dua Tutumu Üzerine Bir Araştırma. International Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic.10(2). pp. 863-882
- Şahin, Rukiye. (2014). Sufi düşüncesinde ölüm kavramı.International Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic9(5) pp. 1827-1834
- Uçaş, I. (2012). Rubaiyat-ı Ömer Hayyam. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Edirne: Trakya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
- Unat, Y.(2007). Ömer Hayyâm, İslam Ansiklopedisi. Ankara: TDV Yayınları.
- Yalom, I, D.(2012). Din ve Psikiyatri. İstanbul: Turkuvaz Yayıncılık.
- Yalom, I, D.(1999). Varoluşçu Psikoterapi. İstanbul: Kabalcı Yayınevi.
APA | KULA T, ERDEN M (2018). ÖMER HAYYAM VE ÖLÜM KAYGISI. , 573 - 586. 10.7827/TurkishStudies.12831 |
Chicago | KULA TAHSİN,ERDEN Müslime ÖMER HAYYAM VE ÖLÜM KAYGISI. (2018): 573 - 586. 10.7827/TurkishStudies.12831 |
MLA | KULA TAHSİN,ERDEN Müslime ÖMER HAYYAM VE ÖLÜM KAYGISI. , 2018, ss.573 - 586. 10.7827/TurkishStudies.12831 |
AMA | KULA T,ERDEN M ÖMER HAYYAM VE ÖLÜM KAYGISI. . 2018; 573 - 586. 10.7827/TurkishStudies.12831 |
Vancouver | KULA T,ERDEN M ÖMER HAYYAM VE ÖLÜM KAYGISI. . 2018; 573 - 586. 10.7827/TurkishStudies.12831 |
IEEE | KULA T,ERDEN M "ÖMER HAYYAM VE ÖLÜM KAYGISI." , ss.573 - 586, 2018. 10.7827/TurkishStudies.12831 |
ISNAD | KULA, TAHSİN - ERDEN, Müslime. "ÖMER HAYYAM VE ÖLÜM KAYGISI". (2018), 573-586. https://doi.org/10.7827/TurkishStudies.12831 |
APA | KULA T, ERDEN M (2018). ÖMER HAYYAM VE ÖLÜM KAYGISI. Turkish Studies (Elektronik), 13(2), 573 - 586. 10.7827/TurkishStudies.12831 |
Chicago | KULA TAHSİN,ERDEN Müslime ÖMER HAYYAM VE ÖLÜM KAYGISI. Turkish Studies (Elektronik) 13, no.2 (2018): 573 - 586. 10.7827/TurkishStudies.12831 |
MLA | KULA TAHSİN,ERDEN Müslime ÖMER HAYYAM VE ÖLÜM KAYGISI. Turkish Studies (Elektronik), vol.13, no.2, 2018, ss.573 - 586. 10.7827/TurkishStudies.12831 |
AMA | KULA T,ERDEN M ÖMER HAYYAM VE ÖLÜM KAYGISI. Turkish Studies (Elektronik). 2018; 13(2): 573 - 586. 10.7827/TurkishStudies.12831 |
Vancouver | KULA T,ERDEN M ÖMER HAYYAM VE ÖLÜM KAYGISI. Turkish Studies (Elektronik). 2018; 13(2): 573 - 586. 10.7827/TurkishStudies.12831 |
IEEE | KULA T,ERDEN M "ÖMER HAYYAM VE ÖLÜM KAYGISI." Turkish Studies (Elektronik), 13, ss.573 - 586, 2018. 10.7827/TurkishStudies.12831 |
ISNAD | KULA, TAHSİN - ERDEN, Müslime. "ÖMER HAYYAM VE ÖLÜM KAYGISI". Turkish Studies (Elektronik) 13/2 (2018), 573-586. https://doi.org/10.7827/TurkishStudies.12831 |