Tuj ırkı koyunlarda bazı kan değerleri üzerine yaş, cinsiyet, besleme ortamı ve gebeliğin etkileri

Bozdoğan, Ömer; Kaya, Mehmet Demir; KAMİLOĞLU, Nadide; ÇENESİZ, METİN

Tuj ırkı koyunlarda bazı kan değerleri üzerine yaş, cinsiyet, besleme ortamı ve gebeliğin etkileri

Ömer BOZDOĞAN, (Abant İzzet Baysal Üniversitesi, Fen Edebiyat Fakültesi, Biyoloji Bölümü, Bolu, Türkiye)

Metin ÇENESİZ, (Girilmedi)

Mehmet KAYA, (Girilmedi)

Nadide KAMİLOĞLU (Girilmedi)

Turkish Journal of Veterinary and Animal Sciences

0 0

Yıl: 2003 Cilt: 27 Sayı: 3 Sayfa Aralığı: 521 - 524 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Tuj ırkı koyunlarda bazı kan değerleri üzerine yaş, cinsiyet, besleme ortamı ve gebeliğin etkileri

Öz:

Bu araştırmada Kars bölgesinde yetiştirilen Tuj ırkı koyunlarda normal hematolojik parametreler ve bu değerler üzerine yaş, cinsiyet ve gebeliğin etkileri saptanmıştır. Intravenöz olarak alınan kanda eritrosit ve lökosit sayıları, hemoglobin, hematokrit değer ve lökosit tiplerinin yüzde oranları saptanmıştır. Merada otlayan 5-7 aylık dişi Tujlarda hemoglobin değeri ve eritrosit sayısı kapalı ortamda beslenen 2-3 aylık erkek tujlara göre belirgin bir şekilde yüksek (P<0,05) bulunmuştur. Kapalı ortamda yetişen dişi tujlarda eritrosit sayısı aynı yaştaki erkeklerine göre artış göstermiştir. Bu grupta hemoglobin, lökosit ve hematokrit değer yüksek olmasına rağmen istatiksel olarak anlamlı bulunmamıştır. Merada yetişen 5-7 aylık erkek ve dişi Tujlar arasında eritrosit, lökosit, hemoglobin, hematokrit değer ve lökosit tiplerinin yüzde oranlan bakımından bir farklılık bulunamamıştır.Eritrosit sayısı doğumdan sonraki dönemde, östrus öncesi ve gebelik dönemine göre belirgin bir azalma göstermiştir. Bu azalma istatistik olarak anlamlı bulunmuştur. Eritrosit sayısı sırasıyla östrustan önce, gebelik dönemi ve doğum sonrası mm3 kanda 10,2 x $10^6$, 9,5 x $10^6$, 8,2 x $10^6$ olarak tespit edilmiştir. Hemoglobin gebelik döneminde belirgin bir şekilde (p <0,01) azalmıştır. Lökosit sayısı gebelik döneminde her iki döneme göre daha az bulunmuştur, gebelik döneminde mm3 kanda 7,7 ± 1 ,9 x $10^3$, östrus öncesi 9,3 ± 1,9 x $10^3$, doğum sonrası 9,7 ± 2,5 x $10^3$. Lenfosit yüzdesi de gebelik döneminde ve doğum sonrası dönemde, östrus öncesi döneme göre belirgin bir şekilde artış göstermiştir (p< 0,001).

Anahtar Kelime: kan parametreleri Tuj koyun yaş cinsiyet gebelik yem rasyonları

Konular: Kadın Hastalıkları ve Doğum

The effect of age, sex, housing system and pregnancy on some blood parameters of tuj sheep

Öz:

In this study some blood parameters and the effects of age, sex, housing system and pregnancy of Tuj sheep that have been bred in the Kars region of Turkey were researched and compared. The various blood parameters including the amount of haemoglobin, haematocrit value, erythrocyte and leukocyte count, and the differential percentage of white blood cells were determined from blood taken intravenously. The haemoglobin and erythrocyte values were found to be significantly (p < 0.05) higher in 5-7-month-old Tuj sheep grazing in an open field than in 2-3-month-old male Tuj sheep feeding in a closed system. The erythrocyte count was found to be higher in 2-3-month-old female Tuj sheep in comparison to males. The haemoglobin, leukocyte and haematocrit values were also higher in this group of animals, though this was not statistically significant. The erythrocyte, leukocyte, haemoglobin, haematocrit values and differential percentage of white blood cells were not different in 5-7-month-old male and female Tuj sheep grazing in an open area.The erythrocyte number decreased after parturition in respect to the oestrus and pregnancy period. This decrease was statistically significant. The erythrocyte values were 10.2 x 10s /mm3 before oestrus, 9.5 x $10^6$ /mm3 during pregnancy and 8.2 x $10^6$ /mm3 after parturition. The haemoglobin -value decreased significantly (p < 0.05) during pregnancy. The leukocyte number was found to be less during pregnancy in comparison to other periods; it was 7.7 ± 1.9 x $10^3$ /mm3 during pregnancy, 9.3 ± 1.9 x $10^3$ /mm3 before oestrus, and 9.7 ± 2.5 x $10^3$ /mm3 after parturation. The lymphocyte percentage increased significantly (p < 0.05) during the pregnancy period.

Anahtar Kelime: sheep age sex pregnancy feed rations blood parameters Tuj

Konular: Kadın Hastalıkları ve Doğum

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

1. Joshi, S., Vadodaria, V.P., Shah, R.R., Tajne, K.R.: Packed cell volume and haemoglobin values in relation to age, seasons and genetic groups and their correlation with wool traits in various grades of Patanwadi sheep. Indian J. Anim. Sci. 1991; 61: 728- 734.
2. Pernthaner, A., Baumgartner, W., Jahn, J., Plautz, W. Angel, T.: Investigations of haematologic parameters, mineral and metabolite concentrations and enzyme activities in sheep. Ber. Munch. Tieraztl. Wochen. 1993; 106: 73-79.
3. Baranowski, P.: Certain blood haematological and biochemical indicators and enzyme activities in Polish Merino and Polish Merino X Suffolk ewes during pregnancy and lactation. Anim. Sci. Pap. Rep., Polish Acad. Sci., 1995; 13: 27-33.
4. Marai, I.F.M.. Dader, A.H., Mekkawky, M.Y.,. Gabr, HA: Effect of housing system, season of year and age on some physiological and haematological parameters and blood constituents of Ossimi sheep. J. Arid Environ., 1992; 22: 277-285.
5. Baumgartner, W., Pernthaner, A.: Influence of age, season and pregnancy upon blood parameters in Austrian Karakul sheep. Small Rumin. Res. 1994; 13: 147-151.
6. Rajaian, H.: Haematological and biochemical changes due to halothane in sheep. Indian Vet. J. 1993; 70: 622-625.
7. Fenwick, D.C., Daniel, R.C.W.: Blood pathophysiological changes in sheep following a prolonged (18 hour) period of hypocalcemia induced by Na2EDTA solution. Br. Vet. J. 1992; 148: 425-434.
8. Hayat, C.S., Malik, A.A., Anwar, A.H., lgbal. Z.: Effect of experimentally induced coccidiosis on some parameters and productivity of lambs. Pakistan Vet. J. 1990; 10: 60-62.

APA	Bozdoğan Ö, ÇENESİZ M, Kaya M, KAMİLOĞLU N (2003). Tuj ırkı koyunlarda bazı kan değerleri üzerine yaş, cinsiyet, besleme ortamı ve gebeliğin etkileri. , 521 - 524.
Chicago	Bozdoğan Ömer,ÇENESİZ METİN,Kaya Mehmet Demir,KAMİLOĞLU Nadide Tuj ırkı koyunlarda bazı kan değerleri üzerine yaş, cinsiyet, besleme ortamı ve gebeliğin etkileri. (2003): 521 - 524.
MLA	Bozdoğan Ömer,ÇENESİZ METİN,Kaya Mehmet Demir,KAMİLOĞLU Nadide Tuj ırkı koyunlarda bazı kan değerleri üzerine yaş, cinsiyet, besleme ortamı ve gebeliğin etkileri. , 2003, ss.521 - 524.
AMA	Bozdoğan Ö,ÇENESİZ M,Kaya M,KAMİLOĞLU N Tuj ırkı koyunlarda bazı kan değerleri üzerine yaş, cinsiyet, besleme ortamı ve gebeliğin etkileri. . 2003; 521 - 524.
Vancouver	Bozdoğan Ö,ÇENESİZ M,Kaya M,KAMİLOĞLU N Tuj ırkı koyunlarda bazı kan değerleri üzerine yaş, cinsiyet, besleme ortamı ve gebeliğin etkileri. . 2003; 521 - 524.
IEEE	Bozdoğan Ö,ÇENESİZ M,Kaya M,KAMİLOĞLU N "Tuj ırkı koyunlarda bazı kan değerleri üzerine yaş, cinsiyet, besleme ortamı ve gebeliğin etkileri." , ss.521 - 524, 2003.
ISNAD	Bozdoğan, Ömer vd. "Tuj ırkı koyunlarda bazı kan değerleri üzerine yaş, cinsiyet, besleme ortamı ve gebeliğin etkileri". (2003), 521-524.

APA	Bozdoğan Ö, ÇENESİZ M, Kaya M, KAMİLOĞLU N (2003). Tuj ırkı koyunlarda bazı kan değerleri üzerine yaş, cinsiyet, besleme ortamı ve gebeliğin etkileri. Turkish Journal of Veterinary and Animal Sciences, 27(3), 521 - 524.
Chicago	Bozdoğan Ömer,ÇENESİZ METİN,Kaya Mehmet Demir,KAMİLOĞLU Nadide Tuj ırkı koyunlarda bazı kan değerleri üzerine yaş, cinsiyet, besleme ortamı ve gebeliğin etkileri. Turkish Journal of Veterinary and Animal Sciences 27, no.3 (2003): 521 - 524.
MLA	Bozdoğan Ömer,ÇENESİZ METİN,Kaya Mehmet Demir,KAMİLOĞLU Nadide Tuj ırkı koyunlarda bazı kan değerleri üzerine yaş, cinsiyet, besleme ortamı ve gebeliğin etkileri. Turkish Journal of Veterinary and Animal Sciences, vol.27, no.3, 2003, ss.521 - 524.
AMA	Bozdoğan Ö,ÇENESİZ M,Kaya M,KAMİLOĞLU N Tuj ırkı koyunlarda bazı kan değerleri üzerine yaş, cinsiyet, besleme ortamı ve gebeliğin etkileri. Turkish Journal of Veterinary and Animal Sciences. 2003; 27(3): 521 - 524.
Vancouver	Bozdoğan Ö,ÇENESİZ M,Kaya M,KAMİLOĞLU N Tuj ırkı koyunlarda bazı kan değerleri üzerine yaş, cinsiyet, besleme ortamı ve gebeliğin etkileri. Turkish Journal of Veterinary and Animal Sciences. 2003; 27(3): 521 - 524.
IEEE	Bozdoğan Ö,ÇENESİZ M,Kaya M,KAMİLOĞLU N "Tuj ırkı koyunlarda bazı kan değerleri üzerine yaş, cinsiyet, besleme ortamı ve gebeliğin etkileri." Turkish Journal of Veterinary and Animal Sciences, 27, ss.521 - 524, 2003.
ISNAD	Bozdoğan, Ömer vd. "Tuj ırkı koyunlarda bazı kan değerleri üzerine yaş, cinsiyet, besleme ortamı ve gebeliğin etkileri". Turkish Journal of Veterinary and Animal Sciences 27/3 (2003), 521-524.