Anadolu merinosu, Akkaraman, Ile de France X Anadolu merinosu (F1) ve Ile de France X Akkaraman (F1) Melezi koyunlarda bazı yapağı fiziksel özellikleri

CENGİZ, Fırat; ARIK, İBRAHİM ZAFER; Dellal, Gürsel

Anadolu merinosu, Akkaraman, Ile de France X Anadolu merinosu (F1) ve Ile de France X Akkaraman (F1) Melezi koyunlarda bazı yapağı fiziksel özellikleri

İBRAHİM ZAFER ARIK, (Akdeniz Üniversitesi, Ziraat Fakültesi, Zootekni Bölümü, Antalya, Türkiye)

Gürsel DELLAL, (Girilmedi)

Fırat CENGİZ (Girilmedi)

Turkish Journal of Veterinary and Animal Sciences

6 0

Yıl: 2003 Cilt: 27 Sayı: 3 Sayfa Aralığı: 651 - 656 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Anadolu merinosu, Akkaraman, Ile de France X Anadolu merinosu (F1) ve Ile de France X Akkaraman (F1) Melezi koyunlarda bazı yapağı fiziksel özellikleri

Öz:

Bu araştırmada, ile de France X Anadolu Merinosu (IFXAM) ve ile de France X Akkaraman (1FXAK) melezlemelerinin ilk ürünü olan $F_1$ melezi dişi koyunların çeşitli yapağı özellikleri bakımından Anadolu Merinosu (AM) ve Akkaraman (AK) ırklarıyla karşılaştırılması ve sözkonusu melezlemelerin yapağı kalitesi üzerine etkisinin ortaya konulması amaçlanmıştır. Araştırmanın materyalini yaklaşık 1,5 yaşlı dişi AM, AK, IFXAM ($F_1$) ve IFXAK ( $F_1$) melezi koyunlardan, omuz, yan ve but olmak üzere üç vücut bölgesinden alınan yapağı örnekleri oluşturmuştur. Yapağı inceliğinin analizinde OFDA, uzama ve dayanıklılık analizlerinde FAFEGRAPH, tek lif gerçek uzunluğunun analizinde USTER AL-100 cihazı kullanılmıştır. Lüle uzunlukları ve doğal uzunlukların belirlenmesinde taksimatlı cetvelden yararlanılmış, yapağı randıman tayini ise randıman tayin fırınında gerçekleştirilmiştir. Üzerinde durulan özellikler bakımından genotip gruplarının istatistik olarak karşılaştırılması sonucunda, IF melezlemesinin $F_1$ aşamasında genel olarak yapağı özellikleri bakımından Anadolu Merinoslarında olumsuz bir etkisinin olmadığı, Akkaramanlarda ise az da olsa bir iyileşme sağladığı sonucuna varılmıştır.

Anahtar Kelime: Merinos koyun fiziksel özellikler Akkaraman yapağı Ile-de-France melez ırklar

Konular: Ziraat Mühendisliği

Some physical fleece characterestics of Anadolian Merino, White Karaman, Ile de France X Anatolian Merino (F1) and Ile de France X White Karaman (F1) ewes

Öz:

Some fleece characteristics of Anatolian Merino, White Karaman and their crosses ($F_1$) with Ile de France ewes were compared to reveal the effects of these crossbreedings. The research material was fleece samples taken from the shoulder, ribs and thigh. Fiber diameter, fiber elasticity and strength and fiber real length were analysed by OFDA, FAFEGRAPH and USTER AL-100, respectively. Staple length and fiber natural length were measured with a ruler and clean wool ratios were calculated with a conditioning oven. As a result of the statistical analysis, it was found that crossing with Ile de France generally had no negative effects on the fleece characteristics of the Anatolian Merino, whereas a small improvement was observed in Ile de France x White Karaman ($F_1$) crosses.

Anahtar Kelime: sheep physical properties Akkaraman fleece Ile-de-France crossbreds Merino

Konular: Ziraat Mühendisliği

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

1- Akman, N., Emiroğlu, M., Tavmen, A.: Koyunculuk, Dünya'da-Avrupa Birliği'nde- Türkiye'de Hayvansal Üretim ve Ticareti.Çamlıca Kültür ve Yardım Vakfı, İstanbul, 159 s. 2001.
2. Yalçın, B.C., Aktaş, G.: İle de France ve Akkaraman Koyunları İle Bunların Melezlerinin Verimle İlgili Özellikleri Üzerinde Karşılaştırmalı Araştırmalar. İstanbul Üniv. Vet. Fak. Dergisi, 1976;2:21-40. 3. Eliçin, A., Cangir, S., Karabulut, A., Sabaz, S., Ankaralı, B., Öztürk, H.: Entansif Besiye Alınan Anadolu Merinosu İle de France x Anadolu Merinosu (F^ Akkaraman İle de France x Akkaraman (Ft) Malya Erkek Kuzularının Besi Gücü ve Karkas Özellikleri. Çayır Mer'a ve Zootekni Arş. Ens. Yayın No: 99, 1984.
4. Cengiz, F., Eliçin, A., Ertuğrul, M., Aşkin.Y., Dellal, G.: Anadolu Merinosu ve ile de France x Anadolu Merinosu (F^ Melezi Erkek Kuzularında Besi Gücü ve Karkas Özellikleri. Ankara Üniv. Zir. Fak. Yayınları: 1127, Bilimsel Araştırma ve İncelemeler: 616, 1989.
5. Cengiz, F., Eliçin, A., Ertuğrul, M., Arık, İ.Z.: Akkaraman, ile de France x Akkaraman (Ft) Melezi, Anadolu Merinosu ve İle de France x Anadolu Merinosu (Ft) Melezi Erkek Kuzularında Besi Gücü ve Karkas Özellikleri. Ankara Üniv. Zir. Fak. Yayınları:! 145, Bilimsel Araştırma ve İncelemeler: 632, 1989.
6. Ertuğrul, M., Eliçin, A., Cengiz, F., Dellal, G.: Akkaraman, Border Leicester x Akkaraman (F^, Dorset Down x Akkaraman (F^ ve He de France x Akkaraman (F^ Melezi Erkek Kuzularda Besi Gücü ve Karkas Özellikleri. Ankara Üniv. Zir. Fak. Yayınları: 1143, Bilimsel Araştırma ve İncelemeler: 631, 1989.
7. Arık, İ.Z.: Akkaraman ve İle de France x Akkaraman, Border Leicester x Akkaraman, Dorset Down x Akkaraman Melezi (F- ve Gt) Kuzularda Gelişme, Besi Gücü ve Karkas Özellikleri Üzerinde Araştırmalar. Ankara Üniv. Fen Bilimleri Ens. Doktora Tezi, 1992.
8. Cengiz, F.: Akkaraman, İle de France x Akkaraman (G-[) Melezi ve Anadolu Merinosu Kuzularında Besi Gücü ve Karkas Özellikleri. Ankara Üniv. Zir. Fak. Yayınları: 1355, Bilimsel Araştırma ve İncelemeler: 749, 1994.
9. Eliçin, A., Dellal, G., Tatar, A.M., Zoonooz, M.C.C.: İle de France x Akkaraman (Gt) Melez Kuzularda Besi Özelliklerine İlişkin Fenotipik ve Genetik Parametreler. Turk. J. Vet. Anim. Sci. 2001; 25: 313-318.
10. Batu, S., Özcan, K.: Akkaraman, Dağlıç, Kıvırcık ve Türkiye'de Yetiştirilen Merinos Melezlerinde Yapağı Follikül Sayıları ve Elyaf Çaplan Üzerinde Araştırmalar. Lalahan Zootekni Arş. Ens. Yayın No: 10, 1962.
11. Sandıkçıoğlu.M.: Konya Harasında Yapılan Akkaraman x Merinos Melezlemeleri. Üçüncü Geriye Melezlemeye Kadar Vücut Yapısı, Renk, Yapağı Özellikleri ve Melezlerin diğer Yerli Koyunlarımızla Mukayeseleri. Ankara Üniv. Vet. Fak. Yayınları: 121, 1960.
12. Pekel, E.: Malya Devlet Üretme Çiftliği Akkaraman Koyunlarının Vücut Yapılışı ve Yapağı Özellikleri Bakımından Islahı Üzerinde Araştırmalar. Ankara Üniv. Zir. Fak. Yayınları: 330, Bilimsel Araştırma ve İncelemeler: 203, 1968.
13.' Düzgüneş, 0., Pekel, E.: Orta Anadolu Şartlarında Çeşitli Merinos x Akkaraman Melezlerinin Verimle İlgili Özellikleri Üzerinde Mukayeseli Araştırmalar. Ankara Üniv. Zir. Fak. Yayınları: 312, Bilimsel Araştırma ve İncelemeler: 194, 1968.
14. Yarkın, L, Çelikkale, M.S.: Ulaş Devlet Üretme Çiftliği M~ Akkaraman Sürüsü Yapağıları İle Çiftlik Civarındaki Kövi- Akkaraman Sürüleri Yapağılarında İncelik ve Tecanüs Üzerimi" Mukayeseli Araştırmalar. Ankara Üniv. Zir. Fak. Yayınları: 29» Çalışmalar: 186, 1967.
15. Çolakoğlu, N., Özbeyaz, C: Akkaraman ve Malya Koyunlarına Bazı Verim Özelliklerinin Karşılaştırılması. Turk. J. Vet. Anim Sri 1999:23:351-360.
16. İmeryüz, F.: Texel ve Türk Merinosu Koyunlarının Önemli Veriir Özellikleri Bakımından Kombinasyon İmkanları Üzerini Araştırmalar. Lalahan Zootekni Arş. Ens. Yayın No: 60, 1979
17. Karataş, Ş.: Merinos x Morkaraman Melezlerinin Verim Özellikte Bakımından Karşılaştırılması. 4. Bilim Kongresi, 5-8 Kasım 1973 Ankara
18. Alarslan, Ö.F.: Kuzu Besi Rasyonu İle Tek Yem Arpa Rasyonunur Kuzularda Besi Performansı, Yapağı Verimi ve Bazı Karkas Özelliklerine Etkisi Üzerinde Karşılaştırmalı Bir Araştırma. Ankara Üniv. Zir. Fak. Yayınları: 1298, Bilimsel Araştırma ve İncelemeler: 719, 1993.
19. Müftüoğlu, Ş.: Merinos x Morkaraman Melezlerinin Önemli Verim Özellikleri Üzerinde Araştırmalar. Lalahan Zootekni Arş. Ens. Yayın No: 35, 1974.
20. Müftüoğlu, Ş.: Konya Harasında Yetiştirilen Değişik Generasyondan Merinos x Akkaraman Melezi Koyunların Önemli Verim Özellikleri Üzerinde Araştırmalar. Lalahan Zootekni Arş. Ens. Yayın No: 24, 1969.
21. Çelikkale, M.S.: İleri Merinos Melezlerinin Malya Devlet Üretme Çiftliği Koşullarındaki Özellikleri Üzerinde Araştırmalar. Ankara Üniv. Zir. Fak. Yayınları: 544, Bilimsel Araştırma ve İncelemeler: 317, 1974.
22. Tekin, M.E., Kadak, R., Akmaz, A., Ergin, A.: Türk Merinosu ve Etçi İrklar x Türk Merinosu Melezlerinin (Ft ve G^ Yapaö; Özellikleri. Turk. J. Vet. Anim. Sci. 1999; 23: 391-396.
23. Öznacar.K.: İle de France X Akkaraman Melezlerinin Yapağı Özellikleri Üzerine Araştırma. Lalahan Zootekni Arş. Ens. Dergisi, 1971; 11: 56-71.
24. Yalçın, B.C., Müftüoğlu, Ş., Yurtçu, B.: Konya Merinoslarında Önemli Verim Özelliklerinin Seleksiyonla Geliştirilme İmkanları. 1. Çeşitli Özellikler Bakımından Performans Seviyeleri. Ankara Üniv. Vet. Fak. Dergisi, 1972; 19: 227-255.

APA	ARIK İ, Dellal G, CENGİZ F (2003). Anadolu merinosu, Akkaraman, Ile de France X Anadolu merinosu (F1) ve Ile de France X Akkaraman (F1) Melezi koyunlarda bazı yapağı fiziksel özellikleri. , 651 - 656.
Chicago	ARIK İBRAHİM ZAFER,Dellal Gürsel,CENGİZ Fırat Anadolu merinosu, Akkaraman, Ile de France X Anadolu merinosu (F1) ve Ile de France X Akkaraman (F1) Melezi koyunlarda bazı yapağı fiziksel özellikleri. (2003): 651 - 656.
MLA	ARIK İBRAHİM ZAFER,Dellal Gürsel,CENGİZ Fırat Anadolu merinosu, Akkaraman, Ile de France X Anadolu merinosu (F1) ve Ile de France X Akkaraman (F1) Melezi koyunlarda bazı yapağı fiziksel özellikleri. , 2003, ss.651 - 656.
AMA	ARIK İ,Dellal G,CENGİZ F Anadolu merinosu, Akkaraman, Ile de France X Anadolu merinosu (F1) ve Ile de France X Akkaraman (F1) Melezi koyunlarda bazı yapağı fiziksel özellikleri. . 2003; 651 - 656.
Vancouver	ARIK İ,Dellal G,CENGİZ F Anadolu merinosu, Akkaraman, Ile de France X Anadolu merinosu (F1) ve Ile de France X Akkaraman (F1) Melezi koyunlarda bazı yapağı fiziksel özellikleri. . 2003; 651 - 656.
IEEE	ARIK İ,Dellal G,CENGİZ F "Anadolu merinosu, Akkaraman, Ile de France X Anadolu merinosu (F1) ve Ile de France X Akkaraman (F1) Melezi koyunlarda bazı yapağı fiziksel özellikleri." , ss.651 - 656, 2003.
ISNAD	ARIK, İBRAHİM ZAFER vd. "Anadolu merinosu, Akkaraman, Ile de France X Anadolu merinosu (F1) ve Ile de France X Akkaraman (F1) Melezi koyunlarda bazı yapağı fiziksel özellikleri". (2003), 651-656.

APA	ARIK İ, Dellal G, CENGİZ F (2003). Anadolu merinosu, Akkaraman, Ile de France X Anadolu merinosu (F1) ve Ile de France X Akkaraman (F1) Melezi koyunlarda bazı yapağı fiziksel özellikleri. Turkish Journal of Veterinary and Animal Sciences, 27(3), 651 - 656.
Chicago	ARIK İBRAHİM ZAFER,Dellal Gürsel,CENGİZ Fırat Anadolu merinosu, Akkaraman, Ile de France X Anadolu merinosu (F1) ve Ile de France X Akkaraman (F1) Melezi koyunlarda bazı yapağı fiziksel özellikleri. Turkish Journal of Veterinary and Animal Sciences 27, no.3 (2003): 651 - 656.
MLA	ARIK İBRAHİM ZAFER,Dellal Gürsel,CENGİZ Fırat Anadolu merinosu, Akkaraman, Ile de France X Anadolu merinosu (F1) ve Ile de France X Akkaraman (F1) Melezi koyunlarda bazı yapağı fiziksel özellikleri. Turkish Journal of Veterinary and Animal Sciences, vol.27, no.3, 2003, ss.651 - 656.
AMA	ARIK İ,Dellal G,CENGİZ F Anadolu merinosu, Akkaraman, Ile de France X Anadolu merinosu (F1) ve Ile de France X Akkaraman (F1) Melezi koyunlarda bazı yapağı fiziksel özellikleri. Turkish Journal of Veterinary and Animal Sciences. 2003; 27(3): 651 - 656.
Vancouver	ARIK İ,Dellal G,CENGİZ F Anadolu merinosu, Akkaraman, Ile de France X Anadolu merinosu (F1) ve Ile de France X Akkaraman (F1) Melezi koyunlarda bazı yapağı fiziksel özellikleri. Turkish Journal of Veterinary and Animal Sciences. 2003; 27(3): 651 - 656.
IEEE	ARIK İ,Dellal G,CENGİZ F "Anadolu merinosu, Akkaraman, Ile de France X Anadolu merinosu (F1) ve Ile de France X Akkaraman (F1) Melezi koyunlarda bazı yapağı fiziksel özellikleri." Turkish Journal of Veterinary and Animal Sciences, 27, ss.651 - 656, 2003.
ISNAD	ARIK, İBRAHİM ZAFER vd. "Anadolu merinosu, Akkaraman, Ile de France X Anadolu merinosu (F1) ve Ile de France X Akkaraman (F1) Melezi koyunlarda bazı yapağı fiziksel özellikleri". Turkish Journal of Veterinary and Animal Sciences 27/3 (2003), 651-656.