TY - JOUR TI - NEFS-BEDEN İLİŞKİSİ PROBLEMİNE YENİ BİR BAKIŞ: MOLLA SADRÂ’NIN TEKÂMÜLÎ NEFS TASAVVURU AB - Nefsin mâhiyeti ve bedenle ilişkisi, Antik gelenekten itibaren üzerinde söz söylenen vehakkında cevap aranan problematiklerin başında gelir. Platon’dan başlayarak günümüzegelinceye değin pek çok filozof ve fikir adamı, nefs ve beden arasındaki etkileşimioldukça farklı kuramlarla açıklamaya çalışmışlardır. Düşünce tarihinin ciddi açmazlarıiçerisinde yer alan bu mesele, çözüm bekleyen en önemli sorunsallardan biri olmaözelliğini halen korumaktadır.Nefsin mâhiyeti ve bedenle etkileşimine ilişkin felsefî mirastaki öğretileri yakındantakip eden Molla Sadrâ, nefsin ‘içkinliği’ ile ‘aşkınlığını’, tutarlı bir söylem ve sistemlibir yapı içerisinde birleştirmektedir. Onun özel bir retorikle; nefsin cismânî hudûsürûhânî bekâsı şeklinde formüle ettiği nefs kuramı, nefsin tedrîcî bir dönüşümle cismânîyaratılışından psişik-aklî realitesine evrimine dayanır. Böylece salt ‘hilomorfik’ ile salt‘düalist’ nefs teorileri arasında sıkışıp kalan İslâm psikolojisi ve din felsefesi için deüçüncü bir alternatif şık olarak belirir. Bu çalışmada, Molla Sadrâ’nın özgün birperspektifle inşâ ettiği tekâmülî nefs tasavvurunun geniş bir analizine yer verilecektir.Bu amaçla ilk olarak, nefsin mâhiyeti ve bedenle ilişkisi sorunsalının düşüncetarihindeki yansımaları incelenecektir. Ardından, Sadrâ psikolojisinde nefsin tanımı,mâhiyeti, bedenle ilişkisi ve varoluşsal tekâmülü, zihinsel bir insicâm içerisinde elealınacaktır. AU - kavşut, muhammet sait DO - 10.26791/sarkiat.467738 PY - 2018 JO - e-Şarkıyat İlmi Araştırmalar Dergisi VL - 10 IS - 4 SN - 1308-9633 SP - 1492 EP - 1513 DB - TRDizin UR - http://search/yayin/detay/306818 ER -