Yıl: 2018 Cilt: 0 Sayı: 70 Sayfa Aralığı: 29 - 36 Metin Dili: Türkçe DOI: 19.17211/tcd.356669 İndeks Tarihi: 16-09-2019

Saray ilçesinde (Tekirdağ) toprak erozyonunun RUSLE yöntemiyle değerlendirilmesi

Öz:
Saray, Türkiye’ nin kuzeybatısında bulunan Marmara Bölgesi’nin Ergene Bölümü ile Yıldız DağlarıBölümü’nde kalmaktadır. Saray, Tekirdağ ilinin Karadeniz’e kıyısı olan tek ilçesidir. Bu çalışmanınamacı, Saray ilçesi dâhilinde erozyonun güncel durumunun RUSLE yöntemiyle belirlenmesidir. Buamaca ulaşabilmek için çalışmada; 1/25.000 ölçekli topografya haritaları, 1/100.000 ölçekli jeolojive büyük toprak grupları haritaları, Earth Explorer 31.10.2016 ETM 7+ uydu görüntüleri, MGMSaray, Kapaklı, Çerkezköy ve Kıyıköy’e ait aylık ortalama yağış verilerinden faydalanılmıştır. Veriler,ArcGIS yazılımı kullanılarak bir araya getirilerek sayısallaştırılmıştır. Böylece çalışma sahasına aiteğim, yükselti, yağış/toprak/arazi örtüsü faktörü haritaları üretilmiştir. Erozyona etki eden bu parametreleryine ArcGIS – ArcMap yazılımı kullanılarak, ağırlıklı çakıştırma yöntemi ile analiz edilmiştir.Çakıştırma analizi ile sahanın erozyon risk sınıflarını gösterir harita üretilmiştir. Elde edilenharitaların öznitelik tabloları kullanılarak erozyon risk sınıflarının dağılımlarını gösterir veriler hazırlanmıştır.Sonuçta Saray ilçesinde, yıllık 5 ton ve daha az olan erozyon alanları 70 659 ha ile ilçesınırlarının %91.54’üne karşılık geldiği belirlenmiştir. 5 tondan daha fazla erozyona maruz kalanalanlar toplamı ise 6 530 hektardır. Bunun toplam arazi içerisindeki payı ise % 8.46’dır. Bu verileredayanarak inceleme sahasındaki erozyonun çok etkili olmadığı söylenebilir. Ancak ilçenin ekonomisiçoğunlukla tarıma dayalıdır. Bu yüzden yoğun tarım yapılan alanlardaki toprak kaybının önemli rekoltedüşüşlerine veya fazla gübre kullanımına neden olduğu dikkate alınmalıdır.
Anahtar Kelime:

Konular: Ziraat Mühendisliği

Assessment of soil erosion in Saray District (Tekirdağ) using by RUSLE method

Öz:
Saray district is located between Yıldız Mountains and Ergene District in Marmara Region (NW Turkey). Saray is unique district in the province of Tekirdağ on the Black Sea Coast. The aim of this study is to determine the actual erosion in Saray district using by RUSLE method. In this study, The topographical map with a scale of 1/25 000, geological maps with a scale of 1/100 000 and the maps of bigger soil groups, Earth Explorer 31.10.2016 ETM 7+ satellite pictures and the monthly average precipitation data released by MGM for the towns of Saray, Kapaklı, Çerkezköy and Kıyıköy are used to determine the existing possible erosional situation in the town of Saray in the province of Tekirdağ. The data collected was digitized using ArcGIS and the maps of factors belonging to the slope, the altitude, the rainfall; the soil and the land cover were drawn from these digitized data. The map showing the erosion risk classes was also prepared using map overlay technique in the environment of ArcGIS by taking into account the parameters affecting the erosion. The data showing the distribution of the erosion risk classes were produced by using the feature tables from the obtained maps. As a result, in the Saray district, erosion areas of 5 tones or less per year correspond to 91.54% of the district boundaries with 70 659 ha. The total of areas exposed to more erosion than 5 is 6 530 hectares. The erosion in the study area can be thought to be ineffective. However, the economy of the district is mostly based on agriculture. Therefore, it should be taken into consideration that the loss of soil in intensive cultivation areas leads to significant drop in yield or to excessive fertilizer usage.
Anahtar Kelime:

Konular: Ziraat Mühendisliği
Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • Altınbaş, Ü., Çengel, M., Uysal, H., Okur, B., Okur, N., Kurucu, Y., Delibacak, S. (2008). Toprak Bilimi. Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yayınları No: 557.
  • Bahtiyar, M. (2003 ). Topr ak Er ozyo nu, Oluşumu ve Nedenleri. Erozyonla Mücadele (Tema Eğitim Semineri Notları), 3. Baskı (Editör:
  • E Gülşah Sevinç), TEMA Vakfı Yayınları No: 26, ISBN: 975-7169-20- X, Lebib Yalkın Matbaacılık, S: 28-46, Ankara.
  • Beasley, D.B., and Huggins, L.F. (1982). ANSWERS-Users Manuel. EPA 905/9-82-001, USEPA, Region 5, Chicago.
  • Biricik, A.S. (1985). Sarayköy Civarında Erozyon ve Önlemleri (Konya). İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Coğrafya Bölümü Coğrafya Dergisi 1, 173- 180.
  • Brown, L.R., Wolf, C.E. (2009). Worldwatch Enstitüsü Raporu 60. TEMA Yayın No:5.
  • Campbell, F.B. and Bauder, H.A. (1940). A rating-curve method for determin ing silt-discharge of strea ms. Tran sacti ons, American Geophysical. Union 21: doi: 10.1029/TR021i002p00 603. iss n: 0002-8606.
  • Çelik, V. (2011). Değirmen Deresi Havzası’nda (Bolvadin- Afyonkarahisar) Toprak Erozyonu Risk Analizi. Afyon Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Coğrafya Anabilim Dalı Yüksek Lisans Tezi Afyonkarahisar.
  • Cürebal, İ. ve Ekinci, D. (2006). Kızılkeçili Deresi Havzasında CBS Tabanlı RUSLE (3D) Yöntemiyle Erozyon Analizi. Türk Coğrafya Dergisi 47, 115-130.
  • Dendy F.E. and Bolton, G.C. (1976 ). Sedime nt yield-runoff drainage area relationships in the United States. J. Soil and Water Cons. , 31, 264-266
  • De Roo, A.P.J., Wesseling, C.G., Cremers, N.H.D.T., Offermans, R. J.E., R itsema, C.J. and Oostindie, K. (1994). LISEM: a new physicallybasedhydrologicaland soil erosion model in a GIS-environment:
  • theory and implementation. In: Variability in Stream Erosion and Sediment Transport {ta. by L. J. Olive, R. J. Loughran& J. A. Kesby) (Proc. Canberra Symp., December 1994), 439-448. IAHS Publ. no. 224.
  • Doğan O. ve Güçer, C. (1976). Su Erozyonunun Nedenleri, Oluşumu ve Üniversal Denklem ile Toprak Kayıplarının S aptanm ası. Merkez TOPRAKSU Araştırma Enstitüsü Müdürlüğü Yayınları, Genel Yayın No: 41, Teknik Yayın No: 224.
  • Efe R., Ekinci, D., Cürebal, İ. (2008a) Erosion Analysis of Fındıklı Creek Watershed (NW of Turkey) Using GIS Based RUSLE (3D) Method. Fresenius Environmental Bulletin, 17 (5), 568-576.
  • Efe R., Ekinci, D., Cürebal, İ. (2008b), Erosion Analysis of Şahin Creek Watershed (NW of Turkey) Using GIS Based RUSLE (3D) Method. Journal of Applied Sciences, 8 (1), 49-58.
  • Ekinci, D. (2005). CBS Tabanlı Uyarlanmış RUSLE Yöntemi İle Kozlu Deresi Havzası’nda Erozyon Analizi. İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Coğrafya Bölümü Coğrafya Dergisi, 13, 109-119.
  • Ekinci, D. (2007). Estimating of Soil Erosion in Lake Durusu Basin Using Revised USLE 3D with GIS. Çantay Press.
  • Elwell, H.A. and Stocking, M.A. (1973). Rainfall parameters and a cover model to predict runoff and soil loss from grazing trials in the Rhodesian sandveld. Proc. Grassld. Sot. So. Afr. 9, 157-163.
  • Elwell, H.A . (1978). ModelIing soil losses in southern Africa. 1. Agric. Eng. Res. 23, 117-127.
  • Erkal, T. and Yıldırım, Ü. (2012). Soil erosion risk assessment in the Sincanlı sub-watershed of the Akarçay basin (Afyonkarahisar, Turkey) using the universal soil loss equation (USLE). Ekoloji, 21(84), 18- 29.
  • Erkal, T. (2012). Çob anlar Havzası’nda (Afyonkarahisar) Toprak Erozyonunun Değerlendirmesi. The Journal of Academic Social Science Studies, 5 (8), 543-562.
  • Erol E. ve Çanga, M.R. (2004) Coğrafi Bilgi Sistemi Tekniği Kullanılarak Erozyon Tehlikesinin Değerlendirilmesi. Tarım Bilimleri Dergisi, 10 (2), 136-143.
  • Ferreira, V.A. and Smith, R.E. (1992). Opus, an integrated simulation model for tra nsp ort of no npoint source pollutants at the field scale: Volume II, User Manual. ARS-98. Wa shington: USDA Agricultural Research Service.
  • Flacke, W., Auerswald, K., Neufang, L. (1990). Combining a modified universal soil loss equation with a digital terrain mod el for computing high resolution maps of soil loss resulting from rain wash. Catena 17. Issue 4-5, Pages: 383-397, Elsevier.
  • Flaxman, E.M. (1972). Predicting s ediment yield in western United States. Proceedings of the ASCE, Journal of the Hydraulics Division, 98, 2073-2085.
  • Foster, G.R., Meyer, L.D. and Onstad, C.A. (1977). An erosion equation derived from basic erosion principles. TRANSACTIONS of the ASAE 20(4), 678-682.
  • Gülşen M. (2014) Eber Havzasında (Afyonkarahisar) Toprak Erozyonunun Değerlendirmesi. Afyon Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Coğrafya Anabilim Dalı Yüksek Lisans Tezi Afyonkarahisar.
  • Hjelmfelt, A.T., Piest, R.P. and Saxton, K.E. (1975). Mathematical mod eling of erosi on on upland areas. Intern ationa l A ssociation of Hydrologic Research Congress, 16th, Sao Paulo, Brazil, 1975, Proceedings, v. 2.
  • Johson, J.W. (1943). Distribution graphs of suspended- matter concentration. Transactions, American Society of Civil Engineers, Vol: 108.
  • Knisel, W.G. (1980). CREAMS: A Field- Scale Model for Chemicals, Runoff and Erosion from Agricultural Management Systems. U.S. Dep artment of Agricult ure, Science and Education Administration, Conservation Reserch Report No: 26
  • Laflen, J.M., Lane, L.J. and Foster G.R. (1991). WEPP: A New Generation of Erosion Prediction Tchnology. Journal of Soil an d Water Conservation,vol: 46; no: 1; 34-38.
  • Lane, L.J., Shirley, E.D. and Singh, V.P. (1988). Modelling e rosion on hillslopes. chapter in Modelling Geomorphological Systems, Edited by Anderson, M.C., John Viley & Sons Ltd.
  • Morgan , R.P.C., Qui nton, J.N. and Rickson, R.J. (1991) . EURO SEM A user guide. Silsoe College, Silsoe, Bedford, UK
  • Morgan, R.P.C., Quinton, J.N., Smith, R.E., Govers, G., Poesen, J.W.A., Auerswald, K., Cnisci, G. and Torri D. (1998). The EUROSEM model, in Boardman, J. B. and Favis-Mortlock, D. (Eds.) Global Change: modelling soil erosion by water, NATO ASI series, Series 1: Global environmental change. Springer Verlag, London.
  • Musgrave, G.W. (1947). The quantitative evaluation of factors in water erosion A first approximation. Journal Soil and Water Cons, 2:133- 138.
  • Nearing, M.A., Foster, G.R., Lane, L.J. and Finkner, S.C. (1989). A Process- Based Soil Erosion Model for Water Erosion Prediction Project Technology. Transection of the ASAE 32(5), 1587-1593
  • Nearing, M.A., Yin, S.G., Borelli, P. and Polyakov, O.V. (2017). Rainfall Erosivity: An Historical Rewiew. Catena(157), 357-362.
  • Özşahin, E. ve Atasoy, A. (2014). Aşağı Asi Nehri Havzası’nın Coğrafi Bilgi Sistemleri (CBS) ve Uzaktan Algılama (UA) Teknikleriyle Erozyon Analizi. Mustafa Kemal Üniversitesi Yayınları No: 48, Hakan Ofset Basımevi 344 pp, Antakya.
  • Özsoy, G. (2007). Uzaktan Algılama (UA) ve Coğrafi Bilgi Sistemi (CBS) Teknikleri Kullanılarak Erozyon Riskinin Belirlenmesi. Yayınlanmamış Doktora Tezi, Uludağ Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Toprak Anabilim Dalı, Bursa.
  • PSIAC - Pacific Southwest Inter Agency Committee (1968). Factors Affecting Sediment Yield in the Pacific Southwest Area and Selection and Evaluation of Measu res for Reduction of Eros ion and Sediment Yield. Water Management Subcommitte on American Society of Civil Engineers (ASCE), Report No. HY 12.
  • Renard, K.G. and Laursen, E.M. (1975). Dynamic Behavior Model of Ephemeral Streams. J. Hydraul., Div., Proc., ASCE, 101 (HY5)
  • Renard, K., Foster, G.R., Weesies, G.A. Porter, J.P. (1991). RUS LE Revised universal soil loss equation. Journal of Soil and Water Conservation, 46 (1) 30-33.
  • Renard, K.G., Foster G.R., Weesies, G.A. and Yoder, D.C. (1993). Predicting Soil Erosion by Water, A Guide to Conservation Planning with The Universal Soil Loss Equation (RUSLE), Agricultural Handbook No: 534, US Department of Agriculture.
  • Renard, K.G., Foster, G.R., Weesies, G.A., McCool, D.K. and Yoder, D.C. (1997). Predicting Soil Erosion by Water: A guide to conservation planning with the Revised Universal Soil Loss Equation (RUSLE). USDA Agricultural Handbook No. 703, 404 pp.
  • Renard, K., Foster, G., Weesies, G., McCool, D. and Yoder, D., (1997). Predicting soil erosion by water: a guide to conservation planning with the Revised Universal Soil Loss Equation (RUSLE). USDA Agriculture Handbook.
  • Rendon-Herrero. O. (197 8). U nit Sediment Gra ph. Wate r Resources Reserch, 14, Issue: 5.
  • Renfro, W.G. (1975). Use of erosion equation and sediment delivery ratios for predicting sediment yield. In: Present and Prospective Tecnology for Predicting Sedime nt Yie lds and Sources. US Dept. Agric, Publ. ARS-S-40, 33-45.
  • Schimidt, J. (1991). A Mathematical Model to Simulate Rainfall Erosion, In: Bork H.R., De Ploey, Schick J. A. P. (eds.): Erosion Transport and Deposition Processes- Theories and Models, Catena Supplement, 19.
  • Schramm, M. (1994). Ein Erosionsmodell mit zeitlich und ràumlich verànderlicher Rillengeometrie (An erosion model with temporally and spatially variable rill geometry, in German). Mitteilungen Inst. f. Wasserbau und Kulturtechnik 190, Univ. Karlsruhe, Germany.
  • Schulze, R.E. (1995). Hydrology and Agrohydrology: A Text to Accomp any the ACRU 3.00 Agrohydrological Modelli ng System. Water Research Commission, Pretoria, RSA. Report TT69/95.
  • Sharma, T.C., Hines, W.G.S. and Dickinson, W.T. (1979). Input-output model for runoff-sediment yield processes. J. Hydrol. 40,Vol: 40, Issues: 3-4, Pages: 299-322.
  • Singh, V. P. and Quiroga, C. A. (1987). A Dam-Breach Erosion Model: I. Fo rmulation. Water Resources Management, Vol. 1,Iss ue 3, pp 177-197.
  • Tağıl, Ş. (2007). Tuzla Çayı Havzasında (Biga Yarımadası) CBS Tabanlı RUS LE Modeli Kullanarak Ara zi Degredasyonu Risk Değerlendirmesi, Ekoloji 17: 11-20.
  • Walton, R. and Hunter, H. (1996). Modelling water quality and nutrient fluxes in the Johnstone River catchment, North Queensland. In: 23rd Hydrology and Resources Symposium. Sydney.
  • Williams, J.R. (1975). Sediment – yield prediction with universal equation using runoff energy factor. Proceedings of the sediment Yield Workshop, USDA Sedimentation Laboratory, Oxford, Mississippi. Williams, J.R. (1975a). Sediment routing for agricultural watersheds. Water Resource 313 Bulletin 11: 965-974. 314
  • Williams, W.H. (1 978). A Sampler on Sampling. John Wiley & Sons, New York, N.Y
  • Williams, J.R. and Hann, R.W. (1978). Optimal operation of large agricul tural watersheds with water quality constraints, TR-%. 152 pp., Tex. Water Resour. Inst., Texas A&M Univ., College Station
  • Wischmeier, W.H. and Smith, D.D. (1978). Predicting rainfall erosion losses; A guide to Conservation planning. Agriculture Handbook No. 537, USDA Sci. and Educ. Admin., Washington D.C.
  • Woolhiser, D. A., Smith, R.E. and Goodrich, D.C. (1990). KINEROS, a kinematic runoff and erosion model: documentation and user manual. ARS-77 USDA-ARS
  • Yılma n, F.E. (2009) . Eldivan Sarayköy -II Göleti (Çankırı) Su Toplama Havzasında RU SL E Yöntemi İl e Top rak Kay ıplarının Tahmin Ed ilmesi. Yüksek Lisans Tezi, Ankara Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Toprak Anabilim Dalı, S: 31- 124, Ankara.
APA ULUDAĞ M, FIÇICI M (2018). Saray ilçesinde (Tekirdağ) toprak erozyonunun RUSLE yöntemiyle değerlendirilmesi. , 29 - 36. 19.17211/tcd.356669
Chicago ULUDAĞ MUSA,FIÇICI MURAT Saray ilçesinde (Tekirdağ) toprak erozyonunun RUSLE yöntemiyle değerlendirilmesi. (2018): 29 - 36. 19.17211/tcd.356669
MLA ULUDAĞ MUSA,FIÇICI MURAT Saray ilçesinde (Tekirdağ) toprak erozyonunun RUSLE yöntemiyle değerlendirilmesi. , 2018, ss.29 - 36. 19.17211/tcd.356669
AMA ULUDAĞ M,FIÇICI M Saray ilçesinde (Tekirdağ) toprak erozyonunun RUSLE yöntemiyle değerlendirilmesi. . 2018; 29 - 36. 19.17211/tcd.356669
Vancouver ULUDAĞ M,FIÇICI M Saray ilçesinde (Tekirdağ) toprak erozyonunun RUSLE yöntemiyle değerlendirilmesi. . 2018; 29 - 36. 19.17211/tcd.356669
IEEE ULUDAĞ M,FIÇICI M "Saray ilçesinde (Tekirdağ) toprak erozyonunun RUSLE yöntemiyle değerlendirilmesi." , ss.29 - 36, 2018. 19.17211/tcd.356669
ISNAD ULUDAĞ, MUSA - FIÇICI, MURAT. "Saray ilçesinde (Tekirdağ) toprak erozyonunun RUSLE yöntemiyle değerlendirilmesi". (2018), 29-36. https://doi.org/19.17211/tcd.356669
APA ULUDAĞ M, FIÇICI M (2018). Saray ilçesinde (Tekirdağ) toprak erozyonunun RUSLE yöntemiyle değerlendirilmesi. Türk Coğrafya Dergisi, 0(70), 29 - 36. 19.17211/tcd.356669
Chicago ULUDAĞ MUSA,FIÇICI MURAT Saray ilçesinde (Tekirdağ) toprak erozyonunun RUSLE yöntemiyle değerlendirilmesi. Türk Coğrafya Dergisi 0, no.70 (2018): 29 - 36. 19.17211/tcd.356669
MLA ULUDAĞ MUSA,FIÇICI MURAT Saray ilçesinde (Tekirdağ) toprak erozyonunun RUSLE yöntemiyle değerlendirilmesi. Türk Coğrafya Dergisi, vol.0, no.70, 2018, ss.29 - 36. 19.17211/tcd.356669
AMA ULUDAĞ M,FIÇICI M Saray ilçesinde (Tekirdağ) toprak erozyonunun RUSLE yöntemiyle değerlendirilmesi. Türk Coğrafya Dergisi. 2018; 0(70): 29 - 36. 19.17211/tcd.356669
Vancouver ULUDAĞ M,FIÇICI M Saray ilçesinde (Tekirdağ) toprak erozyonunun RUSLE yöntemiyle değerlendirilmesi. Türk Coğrafya Dergisi. 2018; 0(70): 29 - 36. 19.17211/tcd.356669
IEEE ULUDAĞ M,FIÇICI M "Saray ilçesinde (Tekirdağ) toprak erozyonunun RUSLE yöntemiyle değerlendirilmesi." Türk Coğrafya Dergisi, 0, ss.29 - 36, 2018. 19.17211/tcd.356669
ISNAD ULUDAĞ, MUSA - FIÇICI, MURAT. "Saray ilçesinde (Tekirdağ) toprak erozyonunun RUSLE yöntemiyle değerlendirilmesi". Türk Coğrafya Dergisi 70 (2018), 29-36. https://doi.org/19.17211/tcd.356669