TY - JOUR TI - Bazı bitkisel uçucu yağların biyoherbisidal etkileri AB - Bu çalışmada, bitkisel uçucu yağların farklı bitkilerin çimlenme ve fide gelişimine olan inhibitor etkileri araştırılmıştır. Bu amaçla, Tokat yöresinden toplanan 5 bitkiye ait (Artemisia vulgaris L., Mentha spicata L. subsp. spicata, Ocimum basilicum L., Salvia officinalis L. ve Thymbra spicata L. subsp. spicata) yaprak ve çiçek materyalinden uçucu yağlar ekstrakt edilmiştir. Elde edilen uçucu yağların biyoherbisidal etkileri petri kaplarında pelin (Artemisia vulgaris L.), domuz pıtrağı (Xanthium strumarium L.), yonca (Medicago sativa L.) ve İngiliz çimi (Lolium perenne L.) tohumlarına karşı 5 ayrı konsantrasyonda (0-kontrol, 2, 5, 10 ve 20- $mu$ l/ petri) test edilmiştir. Denemede kullanılan tüm uçucu yağlar test bitkilerine ait tohumların çimlenmesi ve fide gelişimi üzerinde yüksek oranda engelleyici bulunmuşlardır. Uçucu yağ miktarındaki artışa bağlı olarak çimlenme ve fide gelişimine olan olumsuz etki de artmıştır. T spicata ve M. spicata uçucu yağları tohumların çimlenmesi ve fide gelişimi üzerine en yüksek düzeyde inhibitor (engelleyici) etki gösterirken, S. officinalis uçucu yağının engelleyici etkisi en düşük düzeyde bulunmuştur. Ancak, S. officinalis uçucu yağı diğer uçucu yağ uygulamalarından farklı olarak fidelerde kısalma yanında kalınlaşmaya da neden olmuştur. A. vulgaris uçucu yağı uygulamalarında da benzer simptomlar saptanmıştır. Uçucu yağların engelleyici etkilerinde test bitkilerine göre de farklılıklar belirlenmiştir. Diğer bitkilerle karşılaştırıldığında ingiliz çimi kullanılan uçucu yağlara daha hassas, pıtrak ise daha dirençli olarak bulunmuşlardır. AU - ÖNEN, Hüseyin PY - 2003 JO - Türkiye Herboloji Derg. VL - 6 IS - 1 SN - 1303-6491 SP - 39 EP - 47 DB - TRDizin UR - http://search/yayin/detay/30720 ER -