Aile Hekimliği Uzmanlarının Devlet Hizmeti Yükümlülüğü Kuralarının Değerlendirilmesi

Şahin, Mustafa Kürşat

Aile Hekimliği Uzmanlarının Devlet Hizmeti Yükümlülüğü Kuralarının Değerlendirilmesi

Mustafa Kürşat ŞAHİN (Aile Hekimliği Anabilim Dalı, Ondokuz Mayıs Üniversitesi Tıp Fakültesi, Samsun, Türkiye)

Eurasian Journal of Family Medicine

23 0

Yıl: 2017 Cilt: 6 Sayı: 3 Sayfa Aralığı: 107 - 116 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 24-10-2019

Aile Hekimliği Uzmanlarının Devlet Hizmeti Yükümlülüğü Kuralarının Değerlendirilmesi

Öz:

Amaç: Bu çalışmada aile hekimliği uzmanlarının (AHU) Devlet Hizmeti Yükümlülüğü (DHY) kuralarının değerlendirilmesi amaçlanmıştır. Yöntem: Tanımlayıcı nitelikteki bu çalışma, Eylül 2005-Nisan 2017 tarihleri arasında yapılan DHY ve DHY mazeret kuralarına katılan AHU’lara ait verilerin T.C. Sağlık Bakanlığı Yönetim Hizmetleri Genel Müdürlüğüne ait resmi internet sayfasından taranarak yapılmıştır. Bulgular: Çalışmaya dahil edilen 2021 AHU’nun 867’si (%42,9) erkek,1154’ü (%57,1) kadındır. Yıllık DHY kurasına katılan ortalama AHU sayısı 155,46±25,71 kişidir. 46 Tıp Fakültesinden 607 (%30,1) kişi, 31 Eğitim ve Araştırma Hastanesi’nden (EAH) 1400 (%69,5) kişi uzmanlık eğitimini tamamlayarak DHY kurasına katılmıştır. En çok uzman veren ilk üç il sırasıyla İstanbul, Ankara, İzmir olmuştur. Kura sonucu AHU’ların yaklaşık %70’i devlet hastanesine atanmıştır. AHU'lar DHY kurası ile alt hizmet grubu yerlere üst hizmet grubu yerlere göre daha fazla atanmıştır.En çok atanılan iller sırasıyla Erzurum, Sivas, Erzincan olmuştur. Sonuç: Yıllık mezun olan AHU sayısının saha için yeterli olduğunu söylemek oldukça zordur. AHU’lar birinci basamak hekimi olmalarına rağmen eğitimlerini üçüncü basamakta ve üst hizmet grubu yerlerde tamamlamaktadır. Atanılan yerlerin yaklaşık %70’i devlet hastanesi olup genellikle alt hizmet grubu bölgelerdeki yerlerdir. Bu paradoksun çözülmesi eğitimin birinci basamakta tüm hizmet bölgelerinde yapılması ve atamanın yapıldığı yerin birinci basamak olması ile mümkün olabilir.

Anahtar Kelime:

Konular: Sağlık Politikaları ve Hizmetleri Temel Sağlık Hizmetleri

Evaluation of the Compulsory Health Service Draw of Family Medicine Specialists

Öz:

Aim: This study aimed to evaluate the family medicine specialists’ compulsory health service (CHS) draw. Methods: This descriptive and cross sectional study was performed by analysing the data of family medicine specialists (FMS) who applied for CHS draw indexed on the official website of the Ministry of Health General Directorate of Management Service between September 2005 and April 2017. Results: A total of 2021 FMS was recruited in the study and 867 (42.9%) of them were male while 1154 (57.1%) were female. The mean number of FMS who applied for CHS draw is 155.46 ± 25.71 annually. 607 (30.1%) persons at 46 faculties of medicine and 1400 (69.5%) persons at 31 Training and Research Hospitals participated in CHS draw after completing their specialist training. The first three cities with the highest number of specialists were trained in İstanbul, Ankara and İzmir respectively. 70% of FMS were assigned to the state hospitals due to the result of the drawings. More FMSs were assigned to places in sub-service service groups than to places in upper health service groups with CHS draw. The most common cities of assignment were Erzurum, Sivas and Erzincan, respectively. Conclusion: It is rather difficult to say that the annual number of FMS graduates is sufficient for the field. Although the FMS are primary care physicians, they complete their training in places which are tertiary level and in upper service group. Approximately 70% of the places to which they are assigned are the state hospitals which are usually in the regions within the sub-service groups. Solving this paradox may be possible if the training is done in all service areas belonging to the primary care system and the primary healthcare services should be the place where the assignments are made.

Anahtar Kelime:

Konular: Sağlık Politikaları ve Hizmetleri Temel Sağlık Hizmetleri

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

Çağlayaner H, Ünlüoğlu İ. Aile hekimliğinde oluşan akademik gelenek ve gelecek. Türkiye Aile Hekimliği Dergisi 2007;1(1): 46-9.
Saatçı E, Ceyhun G, Başak O. Akademik aile hekimliği ve gelişme özellikleri: Türkiye deneyimi. Türkiye Aile Hekimliği Dergisi 2007;9(4):174-82.
Uzuner A, Ünalan PC. Türkiye’de aile hekimliğinin geleceğine yönelik planlar. Türkiye Aile Hekimliği Dergisi 2007;9(1):37-40.
Mazıcıoğlu MM. Tarihten bugüne aile hekimliği. Turkiye Klinikleri Journal of Family Medicine Special Topics 2016;7(6):1-7.
Yükseköğretim Kurulu [internet]. Yükseköğretim bilgi yönetim sistemi [cited 2017 Dec 1]. Available from: https://istatistik.yok.gov.tr/
Resmi Gazete [internet]. 2514 sayılı bazı sağlık personelinin devlet hizmeti yükümlülüğüne dair kanun [cited 2017 Dec 1]. Available from: http://www.resmigazete.gov.t r/main.aspx?home=http://ww w.resmigazete.gov.tr/arsiv/17 439.pdf&main=http://www.re smigazete.gov.tr/arsiv/17439. pdf
Mevzuatı Geliştirme ve Yayın Genel Müdürlüğü [internet]. 4924 sayılı eleman temininde güçlük çekilen yerlerde sözleşmeli sağlık personeli çalıştırılması ile bazı kanun ve kanun hükmünde kararnamelerde değişiklik yapılması hakkında kanun [cited 2017 Dec 1]. Available from: http://www.mevzuat.gov.tr/M evzuatMetin/1.5.4924.pdf
Resmi Gazete [internet]. Sağlık hizmetleri temel kanunu, sağlık personelinin tazminat ve çalışma esaslarına dair kanun, devlet memurları kanunu ve tababet ve şuabatı san’atlarının tarzı icrasına dair kanun ile sağlık bakanlığının teşkilat ve görevleri hakkında kanun hükmünde kararnamede değişiklik yapılmasına dair kanun [cited 2017 Dec 1]. Available from: http://www.resmigazete.gov.t r/eskiler/2005/07/20050705-2 .htm
Mevzuatı Geliştirme ve Yayın Genel Müdürlüğü [internet]. Sağlık hizmetleri temel kanunu [cited 2017 Dec 1]. Available from: http://www.mevzuat.gov.tr/M evzuatMetin/1.5.3359.pdf
Gillham S, Ristevski E. Where do I go from here: we've got enough seniors? Aust J Rural Health 2007;15(5):313–20.
Dussault G, Franceschini M. Not enough there, too many here: understanding geographical imbalances in the distribution of the health workforce. Hum Resour Health 2006;4:12. doi:10.1186/1478-4491-4-12
Buykx P, Humphreys J, Wakerman J, Pashen D. Systematic review of effective retention incentives for health workers in rural and remote areas: towards evidence-based policy. Aust J Rural Health 2010;18(3):102-9.
Uzun SU, Gültekin H. Halk sağlığı uzmanları mecburi hizmet kuralarının değerlendirilmesi. Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi Tıp Dergisi 2017;3(3):5-9.
Cavender A, Albán M. Compulsory medical service in Ecuador: the physician's perspective. Soc Sci Med 1998;47(12):1937-46.
Frehywot S, Mullan F, Payne PW, Ross H. Compulsory service programmes for recruiting health workers in remote and rural areas: do they work?. Bull World Health Organ 2010;88(5):364-70.
Ministerial Advisory Council on Rural Health [Internet]. Rural health in rural hands: strategic directions or rural, remote, northern and aboriginal communities [cited 2017 Dec 1]. Available from: http://www.ruralontarioinstitu te.ca/file.aspx?id=29b5ba0bc6ce-489f-bb07-2febfb576da a
Akdur R. Türkiye’de sağlık hizmetleri ve avrupa topluluğu ülkeleri ile kıyaslanması. Ankara: Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Halk Sağlığı Anabilim Dalı, 1999. 37 p.
Sur H, Hayran O. Sağlık hizmetleri el kitabı örgütlenme, finansman, yönetim, mevzuat. İstanbul: Yüce Yayım; 1998. 450 p.
Dirican MR. Türkiye’de sağlık hizmetlerinin örgütlenmesinin kısa tarihçesi. Atatürk Üniversitesi Tıp Fakültesi Tıp Bülteni 1970;2(7):184-93.
Türkiye İstatistik Kurumu [internet]. Adrese dayalı nüfus kayıt istatistikleri [cited 2017 Dec 1]. Available from: http://www.tuik.gov.tr/PreIsta tistikTablo.do?istab_id=1590.
Topallı R. Türkiye’deki aile hekimlerinin durumu: kesitsel bir çalışma. Türkiye Aile Hekimliği Dergisi 2003;7(4):153-8.

APA	Şahin M (2017). Aile Hekimliği Uzmanlarının Devlet Hizmeti Yükümlülüğü Kuralarının Değerlendirilmesi. , 107 - 116.
Chicago	Şahin Mustafa Kürşat Aile Hekimliği Uzmanlarının Devlet Hizmeti Yükümlülüğü Kuralarının Değerlendirilmesi. (2017): 107 - 116.
MLA	Şahin Mustafa Kürşat Aile Hekimliği Uzmanlarının Devlet Hizmeti Yükümlülüğü Kuralarının Değerlendirilmesi. , 2017, ss.107 - 116.
AMA	Şahin M Aile Hekimliği Uzmanlarının Devlet Hizmeti Yükümlülüğü Kuralarının Değerlendirilmesi. . 2017; 107 - 116.
Vancouver	Şahin M Aile Hekimliği Uzmanlarının Devlet Hizmeti Yükümlülüğü Kuralarının Değerlendirilmesi. . 2017; 107 - 116.
IEEE	Şahin M "Aile Hekimliği Uzmanlarının Devlet Hizmeti Yükümlülüğü Kuralarının Değerlendirilmesi." , ss.107 - 116, 2017.
ISNAD	Şahin, Mustafa Kürşat. "Aile Hekimliği Uzmanlarının Devlet Hizmeti Yükümlülüğü Kuralarının Değerlendirilmesi". (2017), 107-116.

APA	Şahin M (2017). Aile Hekimliği Uzmanlarının Devlet Hizmeti Yükümlülüğü Kuralarının Değerlendirilmesi. Eurasian Journal of Family Medicine, 6(3), 107 - 116.
Chicago	Şahin Mustafa Kürşat Aile Hekimliği Uzmanlarının Devlet Hizmeti Yükümlülüğü Kuralarının Değerlendirilmesi. Eurasian Journal of Family Medicine 6, no.3 (2017): 107 - 116.
MLA	Şahin Mustafa Kürşat Aile Hekimliği Uzmanlarının Devlet Hizmeti Yükümlülüğü Kuralarının Değerlendirilmesi. Eurasian Journal of Family Medicine, vol.6, no.3, 2017, ss.107 - 116.
AMA	Şahin M Aile Hekimliği Uzmanlarının Devlet Hizmeti Yükümlülüğü Kuralarının Değerlendirilmesi. Eurasian Journal of Family Medicine. 2017; 6(3): 107 - 116.
Vancouver	Şahin M Aile Hekimliği Uzmanlarının Devlet Hizmeti Yükümlülüğü Kuralarının Değerlendirilmesi. Eurasian Journal of Family Medicine. 2017; 6(3): 107 - 116.
IEEE	Şahin M "Aile Hekimliği Uzmanlarının Devlet Hizmeti Yükümlülüğü Kuralarının Değerlendirilmesi." Eurasian Journal of Family Medicine, 6, ss.107 - 116, 2017.
ISNAD	Şahin, Mustafa Kürşat. "Aile Hekimliği Uzmanlarının Devlet Hizmeti Yükümlülüğü Kuralarının Değerlendirilmesi". Eurasian Journal of Family Medicine 6/3 (2017), 107-116.