Türkiye’nin Doğusunda Kırım Kongo Kanamalı Ateşi: Epidemiyolojik ve Klinik Değerlendirme
Yıl: 2019 Cilt: 43 Sayı: 1 Sayfa Aralığı: 26 - 29 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.4274/tpd.galenos.2019.6142 İndeks Tarihi: 30-10-2019
Türkiye’nin Doğusunda Kırım Kongo Kanamalı Ateşi: Epidemiyolojik ve Klinik Değerlendirme
Öz: Amaç: Kırım-Kongo Kanamalı Ateşi (KKKA), dünyada yaygın olarak görülen viral kanamalı ateşlerin başında gelir. Bu çalışmadabir üniversite hastanesinde izlenen KKKA olguları irdelenmiştir.Yöntemler: Ocak 2011- Ağustos 2018 tarihleri arasında kliniğimizde takip edilen, KKKA tanısı ELISA ile virüs spesifik IgM’ninsaptanması ve/veya RT-PCR ile viral RNA’nın gösterilmesi ile doğrulanan 61 erişkin hastanın; epidemiyolojik özellikleri, klinikbulguları, tedavi ve prognozları retrospektif olarak değerlendirildi.Bulgular: Altmış bir olgunun 41’i (%67,2) erkek, 20’si (%32,8) kadındı. Yaş ortalaması 45,31±2,12 olarak saptandı. Hastaların60’ı (%98,4) kırsal bölgede yaşamaktaydı. Kırk dört (%72,1) hastada ise kene temas öyküsü vardı. Aylara göre olgu dağılımındaen çok olgu sırasıyla; haziran, temmuz ve mayıs aylarında görüldü. Hastaların başvuru şikayetleri arasında en fazla yüksek ateş,halsizlik ve iştahsızlık saptandı. Tüm hastalara başvuru gününde ribavirin tedavisi başlandı. Geç dönemde başvuran 1 hasta exoldu. Diğer 60 hasta şifa ile taburcu edildi.Sonuç: Özellikle hastalığın artış gösterdiği yaz aylarında şüpheli klinik bulgularla gelen hastalarda kene temas öyküsü mutlakasorgulanmalı ve muayenede kene aranmalıdır. Hastaların önemli bir kısmında ise bilinen kene teması bulunmamaktadır. Buaçıdan endemik bölgelerde hastalığın semptom ve bulguları açısından hem halka hem de acil servis ve birinci basamakta görevyapan hekimlere eğitim toplantıları düzenlenmeli ve farkındalık arttırılmalıdır.
Anahtar Kelime: Konular:
Crimean Congo Hemorrhagic Fever in Eastern Turkey: Epidemiological and Clinical Evaluation
Öz: Objective: The present study aimed to evaluate Crimean-Congo Haemorrhagic Fever (CCHF) in patients hospitalized in our hospital. Methods: A total of 61 adult patients who were diagnosed as having CCHF between January 2011 and August 2018, in whom the diagnosis was confirmed by detecting virus-specific IgM by ELISA and/or by showing viral RNA by RT-PCR and who were managed at our clinic were evaluated retrospectively for their epidemiological and clinical findings, treatment and prognosis. Results: Of the 61 cases, 41 (67.2%) were male and 20 (32.8%) female. The mean age of the patients was 45.31±2.12 years. Sixty (98.4%) patients were living in rural area. Forty four patients (72.1 %) had a tick-bite history. According to months, most of the cases were seen in June, July and May, respectively. Fever, weakness and loss of appetite were the most common complaints of the patients. Treatment of ribavirin was started on the day of admission in all patients. One patient who was admitted in the late period died. The other 60 patients were discharged after being healed. Conclusions: Especially during summers when the disease is seen frequently, the history of tick contact should be questioned and tick should be searched in the examination in the patients with suspected clinical findings. A significant number of the patients do not have a known tick contact. Therefore, training meetings should be organized about the symptoms and findings of the disease in the endemic areas and awareness should be raised among the community and the doctors working in emergency services and primary care.
Anahtar Kelime: Konular:
Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
- 1. Ergonul O, Celikbaş A, Dokuzoğuz B, Eren S, Baykam N, Esener H. Characteristics of patients with Crimean-Congo hemorrhagic fever in a recent outbreak in Turkey and impact of oral ribavirin therapy. Clin Infect Dis 2004;39:284-7.
- 2. Bakir M, Ugurlu M, Dokuzoguz B, Bodur H, Tasyaran MA, Vahaboglu H. Crimean-Congo haemorrhagic fever outbreak in Middle Anatolia: a multicentre study of clinical features and outcome measures. J Med Microbiol 2005;54:385-9.
- 3. Peters CJ, Zaki SR. Overview of viral hemorrhagic fevers. In: Guerrant RL, Walker DH, Weller PF, eds. Tropical Infectious Diseases: Principles, Pathogens, and Practice. Philadelphia, PA: Churchill Livingstone, 2006:726-33.
- 4. Ergonul O, Battal I. Potential sexual transmission of Crimean- Congo hemorrhagic fever infection. Jpn J Infect Dis 2014;67:137-8. 5. Özkurt Z. Kırım Kongo Kanamalı Ateşi. Yoğun Bakım Dergisi 2007;7:85- 90.
- 6. Leblebicioglu H. Crimean-Congo haemorrhagic fever in Eurasia. Int. J. Antimicrob. Agents 2010;36:43-6.
- 7. Leblebicioğlu H, Özaras R, Irmak H, Sencan I. Crimean-Congo hemorrhagic fever in Turkey: Current status and future challenges. Antiviral Research J 2016;126:21-34.
- 8. Yağci-Çağlayik D, Korukluoğlu G, Uyar Y. Seroprevalence and Risk Factors of Crimean-Congo Hemorrhagic Fever in Selected Seven Provinces in Turkey. J Med Virol 2014;86:306-14.
- 9. Ozkurt Z, Kiki I, Erol S, Erdem F, Yılmaz N, Parlak M, et al. Crimean- Congo hemorrhagic fever in Eastern Turkey: clinical features, risk factors and efficacy of ribavirin therapy. J Infect 2006;52:207-15.
- 10. Ertugrul B, Uyar Y, Yavas K, Turan C, Oncu S, Saylak O, et al. An outbreak of Crimean-Congo hemorrhagic fever in western Anatolia, Turkey. Int J Infect Dis 2009;13:431-6.
- 11. Suntur BM, Hepgüler KS. Kırım Kongo Kanamalı Ateşi: Kütahya’dan iki olgu sunumu. İnfeks Derg 2007;21:45-7.
- 12. Daldal A, Tekin-Koruk S, Çalışır C. Kırım Kongo Kanamalı Ateşi: Şanlıurfa’da ilk olgu. Klimik Derg 2012;25:44-6.
- 13. Sayıner HS, Şahin MS, Bıyık M, Selçuk MY, Aksöz S, Öznas O. Crimean- Congo haemorrhagic fever cases without travel history to endemic areas in Adıyaman. Klimik Derg 2017;30:142-5.
- 14. Ergonul O. Crimean-Congo haemorrhagic fever. Lancet Infect Dis 2006;6:203-14.
- 15. Günaydın NS , Aydın K, Yılmaz G, Çaylan R, Köksal İ. Crimean-Congo hemorrhagic fever cases in the eastern Black Sea Region of Turkey: demographic, geographic, climatic, and clinical characteristics Turk J Med Sci 2010;40:829-34.
- 16. Kadanalı A, Erol S, Özkurt Z, Özden K. Epidemiological risk factors for Crimean-Congo hemorrhagic fever patients. Turk J Med Sci 2009;39:829-32.
- 17. Whitehouse CA. Risk groups and control measures for Crimean- Congo hemorrhagic fever. In: Ergonul O, Whitehouse CA, eds. Crimean-Congo Hemorrhagic Fever: A Global Perspective. Dordrecht (NL): Springer, 2007:273-80.
- 18. Yilmaz GR, Buzgan T, Irmak H, Safran A, Uzun R, Cevik MA, ve ark. The epidemiology of Crimean-Congo hemorrhagic fever in Turkey, 2002- 2007. Int J Infect Dis 2009;13:380-6.
- 19. Duru F, Fışgın T. Hematological aspects of Crimean-Congo hemorrhagic fever. Turk J Hematol 2009;26:161-6.
- 20. Bakır Ozbey S, Kader Ç, Erbay A, Ergönül Ö. Early use of ribavirin is beneficial in Crimean-Congo hemorrhagic fever. Vector Borne Zoonotic Dis 2014;14:300-2.
- 21. Dokuzoguz B, Kocagül Celikbas A, Gök SE, Baykam N, Eroglu MN, Ergönül Ö. Severity scoring index for Crimean-Congo hemorrhagic fever and the impact of ribavirin and corticosteroids on fatality. Clin Infect Dis 2013;57:1270-4.
- 22. Tignor GH, Hanham CA. Ribavirin efficacy in an in vivo model of Crimean-Congo hemorrhagic fever virus (CCHF) infection. Antiviral Res 1993;22:309-25.
- 23. Watts DM, Ussery MA, Nash D, Peters CJ. Inhibition of Crimean Congo hemorrhagic fever viral infectivity yields in vitro by ribavirin. Am J Trop Med Hyg 1989;41:581-5.
APA | SAĞMAK TARTAR A, ÖZER BALIN Ş, AKBULUT A, DEMİRDAĞ K (2019). Türkiye’nin Doğusunda Kırım Kongo Kanamalı Ateşi: Epidemiyolojik ve Klinik Değerlendirme. , 26 - 29. 10.4274/tpd.galenos.2019.6142 |
Chicago | SAĞMAK TARTAR AYŞE,ÖZER BALIN ŞAFAK,AKBULUT Ayhan,DEMİRDAĞ Kutbeddin Türkiye’nin Doğusunda Kırım Kongo Kanamalı Ateşi: Epidemiyolojik ve Klinik Değerlendirme. (2019): 26 - 29. 10.4274/tpd.galenos.2019.6142 |
MLA | SAĞMAK TARTAR AYŞE,ÖZER BALIN ŞAFAK,AKBULUT Ayhan,DEMİRDAĞ Kutbeddin Türkiye’nin Doğusunda Kırım Kongo Kanamalı Ateşi: Epidemiyolojik ve Klinik Değerlendirme. , 2019, ss.26 - 29. 10.4274/tpd.galenos.2019.6142 |
AMA | SAĞMAK TARTAR A,ÖZER BALIN Ş,AKBULUT A,DEMİRDAĞ K Türkiye’nin Doğusunda Kırım Kongo Kanamalı Ateşi: Epidemiyolojik ve Klinik Değerlendirme. . 2019; 26 - 29. 10.4274/tpd.galenos.2019.6142 |
Vancouver | SAĞMAK TARTAR A,ÖZER BALIN Ş,AKBULUT A,DEMİRDAĞ K Türkiye’nin Doğusunda Kırım Kongo Kanamalı Ateşi: Epidemiyolojik ve Klinik Değerlendirme. . 2019; 26 - 29. 10.4274/tpd.galenos.2019.6142 |
IEEE | SAĞMAK TARTAR A,ÖZER BALIN Ş,AKBULUT A,DEMİRDAĞ K "Türkiye’nin Doğusunda Kırım Kongo Kanamalı Ateşi: Epidemiyolojik ve Klinik Değerlendirme." , ss.26 - 29, 2019. 10.4274/tpd.galenos.2019.6142 |
ISNAD | SAĞMAK TARTAR, AYŞE vd. "Türkiye’nin Doğusunda Kırım Kongo Kanamalı Ateşi: Epidemiyolojik ve Klinik Değerlendirme". (2019), 26-29. https://doi.org/10.4274/tpd.galenos.2019.6142 |
APA | SAĞMAK TARTAR A, ÖZER BALIN Ş, AKBULUT A, DEMİRDAĞ K (2019). Türkiye’nin Doğusunda Kırım Kongo Kanamalı Ateşi: Epidemiyolojik ve Klinik Değerlendirme. Türkiye Parazitoloji Dergisi, 43(1), 26 - 29. 10.4274/tpd.galenos.2019.6142 |
Chicago | SAĞMAK TARTAR AYŞE,ÖZER BALIN ŞAFAK,AKBULUT Ayhan,DEMİRDAĞ Kutbeddin Türkiye’nin Doğusunda Kırım Kongo Kanamalı Ateşi: Epidemiyolojik ve Klinik Değerlendirme. Türkiye Parazitoloji Dergisi 43, no.1 (2019): 26 - 29. 10.4274/tpd.galenos.2019.6142 |
MLA | SAĞMAK TARTAR AYŞE,ÖZER BALIN ŞAFAK,AKBULUT Ayhan,DEMİRDAĞ Kutbeddin Türkiye’nin Doğusunda Kırım Kongo Kanamalı Ateşi: Epidemiyolojik ve Klinik Değerlendirme. Türkiye Parazitoloji Dergisi, vol.43, no.1, 2019, ss.26 - 29. 10.4274/tpd.galenos.2019.6142 |
AMA | SAĞMAK TARTAR A,ÖZER BALIN Ş,AKBULUT A,DEMİRDAĞ K Türkiye’nin Doğusunda Kırım Kongo Kanamalı Ateşi: Epidemiyolojik ve Klinik Değerlendirme. Türkiye Parazitoloji Dergisi. 2019; 43(1): 26 - 29. 10.4274/tpd.galenos.2019.6142 |
Vancouver | SAĞMAK TARTAR A,ÖZER BALIN Ş,AKBULUT A,DEMİRDAĞ K Türkiye’nin Doğusunda Kırım Kongo Kanamalı Ateşi: Epidemiyolojik ve Klinik Değerlendirme. Türkiye Parazitoloji Dergisi. 2019; 43(1): 26 - 29. 10.4274/tpd.galenos.2019.6142 |
IEEE | SAĞMAK TARTAR A,ÖZER BALIN Ş,AKBULUT A,DEMİRDAĞ K "Türkiye’nin Doğusunda Kırım Kongo Kanamalı Ateşi: Epidemiyolojik ve Klinik Değerlendirme." Türkiye Parazitoloji Dergisi, 43, ss.26 - 29, 2019. 10.4274/tpd.galenos.2019.6142 |
ISNAD | SAĞMAK TARTAR, AYŞE vd. "Türkiye’nin Doğusunda Kırım Kongo Kanamalı Ateşi: Epidemiyolojik ve Klinik Değerlendirme". Türkiye Parazitoloji Dergisi 43/1 (2019), 26-29. https://doi.org/10.4274/tpd.galenos.2019.6142 |