Instagram’da Sosyal Kıyaslama, Benlik Saygısı ve Yaşam Doyumu İlişkisi: Fırat Üniversitesi Üzerinde Bir İnceleme
Yıl: 2018 Cilt: 0 Sayı: Özel Sayı Sayfa Aralığı: 302 - 326 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 19-11-2019
Instagram’da Sosyal Kıyaslama, Benlik Saygısı ve Yaşam Doyumu İlişkisi: Fırat Üniversitesi Üzerinde Bir İnceleme
Öz: Günümüzde sosyal ağ siteleri insanların yaşamlarının ayrılmaz bir parçası halinegelmiştir. Milyonlarca insan bu siteler üzerinde yer almakta her türlü duygu düşüncesiniyaşamlarını diğerleri ile paylaşabilmektedir. Bu kadar yoğun bir enformasyon akışınınsöz konusu olduğu bu siteler üzerinde kullanıcıların özellikle kimlik sunumlarınıincelemek önemlidir. Bu çalışmada, son zamanlarda dünyada olduğu gibi Türkiye’dede kullanıcı sayısı hızla artan Instagram üzerinde, kullanıcıların gerçekleştirdiklerisosyal kıyaslamalara neden olan etmenlerin ortaya çıkarılmasının yanı sıra, bu sosyalkıyaslamaların kullanıcıların benlik saygılarında ve yaşam doyumlarında ne gibietkilerinin olduğunun ortaya konması amaçlanmaktadır. Araştırmanın örneklemini,Fırat Üniversitesi öğrencileri arasından tabakalı örneklem yöntemi ile seçilen 400öğrenci oluşturmaktadır. Araştırmada ilişkisel tarama modeli kullanılmıştır. Verilerintoplanmasında sosyal kıyaslama, benlik saygısı, yaşam doyumu ve demografiksorulardan oluşan bir ölçek kullanılmıştır.Araştırma sonucunda elde edilen bulgulara göre Instagram üzerinde pozitif benliksunum temsilleri ile karşılaşmanın mümkün olduğu, bu benlik sunum temsillerininyukarı yönlü sosyal kıyaslamaları tetiklediği ve kişilerin benlik saygılarında ve yaşamdoyumlarında azalmalara neden olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Bu neden sonuçilişkisi cinsiyet değişkenine göre incelendiğinde kadınlarda daha göze çarpıyor. Ayrıcakatılımcıların Instagram üzerinde aşağı yönlü sosyal kıyaslamalardan daha fazla yukarıyönlü sosyal kıyaslamalar gerçekleştirdikleri sonucuna ulaşılmıştır. Bir diğer bulgu,gündelik yaşamlarında düşük benlik saygısına ve yaşam doyumuna sahip kişilerin,Instagram üzerinde yukarı yönlü kıyaslamalarda bulunmaya eğilimli olduklarıdır.
Anahtar Kelime: Konular:
Social Comparasion, Self Esteem and Life Satisfaction on Instagram: A Review on Fırat University
Öz: Today, social media sites have become an integral part of people’s lives. Millions of people have accounts at these sites and they can share their feelings, thoughts and lives with others through these sites. It is important to examine behaviour of users on these sites where such a dense flow of information is concerned. This study on the Instagram, which has recently increased its popularity in Turkey, ın addition to revealing factors that lead to possible social comparisons of users, it is aimed to reveal effects of these social comparisons on self-esteem and life satisfaction of the users. The sample of the research consists of 400 students selected from stratified sample method among students of Fırat University. In this study, relational search model was used. In the collection of data, a questionnaire consisting of social comparison, selfesteem, life satisfaction and demographic questions were used. Also, SPSS analysis program was used for the analysis of data. According to the results obtained form the research, it is possible to encounter positive representations of the self on the Instagram. This leads to the fact that representations of selves induce upward social comparisons and make people decrease their self esteem and life satisfaction. This causal relationship is more effective in women when examined by gender. Also, on Instagram, participants make more upward social comparisons than on down-stream social comparisons. It was found that people with low self-esteem and life satisfaction in their everyday lives tend to make upward comparisons on the Instagram. Another result was that participants’ social comparisons of upward and reduced life satisfaction on Instagram did not show any significant difference even if time they spent on Instagram, their faculty and vocational college, places they live and their ages change. A significant difference, though, is seen when monthly income differs. According to this, participants with high monthly income have more self esteem reductions than those have low income.
Anahtar Kelime: Konular:
Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
- Arslanoğlu, İ. (2016). Bilimsel Yöntem ve Araştırma Teknikleri. Ankara: Gazi Kitapevi.
- Aysan, F.,Bozkurt, N. (2004). Okul psikolojik danışmanlarının yaşam doyumu, stresle başa çıkma stratejileri ile olumsuz otomatik düşünceleri: İzmir ili örneklemi, XIII. Ulusal Eğitim Bilimleri Kurultayı, Malatya: İnönü Üniversitesi, Eğitim Fakültesi.
- Bessenoff, G.R. (2006). Can The Media Affect Us? Social Comparasion, Self Discrepancy, and The Thin İdeal. Psychology of Women Quarterly, 30, s.239-251. http://onlinelibrary.wiley.com/ doi/10.1111/j.1471-6402.2006.00292.x/pdf (Erişim Tarihi: 25.12.2016)
- Buunk, B.P., Collins, R.L., Taylor, S.E., Yperen, N.W.V ve Dakof, G.A. (1990). The Affective Consequences of Social Comparison: Either Direction Has Its Ups and Downs. Journal of Personality and Social Psychology, 59 (6), s.1238-1249. https://www.researchgate.net/ publication/20871672_The_Affective_Consequences_of_Social_Comparison_Either_Direction_ Has_Its_Ups_and_Downs (Erişim Tarihi: 17.06.2017)
- Cüceoğlu, D. (1991). İnsan ve Davranışı. İstanbul: Remzi Kitapevi.
- Çeçen, A. R. (2007). Üniversite öğrencilerinin cinsiyet ve yaşam doyumu düzeylerine göre sosyal veduygusal yalnızlık düzeylerinin incelenmesi. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 3(2), 180-190.
- Çevik, N. ve Korkmaz, O. (2014), “Türkiye’de Yaşam Doyumu ve İş Doyumu Arasındaki İlişkinin İki Değişkenli Sıralı Probit Model Analizi”, Niğde Üniversitesi, İ.İ.B.F. Dergisi, 7 (1) 126-145
- Denti, L., Barbopoulos, I., Nılson, I., Holmberg, L., Thulın, M., Wendeblad, M., Anden, L ve Davıdsson, E. (2012). Sweden´s largest Facebook study. Gothenburg Research Institute. https://gupea.ub.gu.se/bitstream/2077/28893/1/gupea_2077_28893_1.pdf (Erişim Tarihi: 10.12.2016)
- Franz, B.C. (2014). Facebook and Social Comparasion. Research Thesis. The Ohio State University. https://kb.osu.edu/dspace/bitstream/handle/1811/60371/1/BrittanyFranz_ ThesisProposal.pdf (Erişim Tarihi: 02.04.2017)
- Frison, E. ve Eggermont, S. (2016). “Harder, Better, Faster, Stronger”: Negative Comparison on Facebook and Adolescents’ Life Satisfaction are Reciprocally Related. Cyberpsychology, Behavior, and Social Networking, 19 (3), s.158-164. http://online.liebertpub.com/doi/ abs/10.1089/cyber.2015.0296 (Erişim Tarih: 15.02.2017)
- Goffman, E. (2009). Günlük Yaşamda Benliğin Sunumu (Çeviri: Barış Cezar). İstanbul: Metis Yayınları.
- Harter, S. (1990). Processess underlying adolescent self concept formation. From childhood to adolescence. Newbury CA: Sage
- Kırcaburun, K. (2016). Self-esteem, daily ınternet use and social media addiction as predictors of depression among turkish adolescents. Journal of Education and Practice, 7(24), 64-72.
- Köknel, Ö. (1985). Kaygıdan Mutluluğa Kişilik. İstanbul: Altın Kitaplar Yayınevi.
- Krosnova, H., Wenninger, H., Widjaja, T. ve Buxmann, P. (2013). Envy on Facebook: A Hidden Threat to Users’ Life Satisfaction? 27 February-1 March 2013 International Conference on Wirtschaftsinformatik sunulan bildiri. Germany: Leipzig. http://www.ara. cat/2013/01/28/855594433.pdf?hash=b775840d43f9f93b7a9031449f809c388f342291 (Erişim Tarihi: 04.03.2017)
- Kurşun, M. (1998). Elazığ’da İki Farklı Lisedeki Öğrencilerin Aile Sorunlarının Benlik Saygısı Üzerindeki Etkileri. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Elazığ: Fırat Üniversitesi.
- Leary, M.R. ve Kowalski, R.M. (1990). Impression Management: A Literature Review and Two-Component Model. American Psychological Association, 107 (1), s.34-47. https://www. academia.edu/9442930/Impression_Management_A_Literature_Review_and_Two-Component_ Model (Erişim Tarihi: 01.06.2017)
- Mwiinga, O.M. (2015). Is Facebook Depressing ? Department of Social Work and Psychology. University of Gavle. http://www.diva-portal.se/smash/get/diva2:848684/FULLTEXT01.pdf (Erişim Tarihi: 05.04.2017).
- Nelson- Jones, R. (1982). Danışma Psikolojisi Kuramları. (Editör: F. Akkoyun; Çeviri: S. Doğan., F. Korkut., V. Duyan ve B. Eylen). Casell educational limited.
- Olson, B.D. ve Evans, D.L. (1999). The Role of the Big Five Personality Dimensions in the Direction and Affective Consequences of Everyday Social Comparisons. Personality and Social Psychology, 25 (12), s.1498-1508.
- Özer, M. ve Karabulut, Ö.Ö. (2003).Yaşlılarda Yaşam Doyumu. Geriatri Dergisi, 6 (2), s.72-74.
- Paterson, L. (2007). Stigma, Social Comparison and Psychological Distress in Adults With a Learning Disability. The University of Edinburgh.
- Taylor, S.E. ve Nobel, M. (1989). Social Comparison Activity Under Threat: Downward Evaluation and Upward Contacts. Psychological Review, 96 (4), s.569-575.
- Tüfekçi, N. ve Asığbulmuş, H. (2016). The Factors that Effective in the Choice of Hospital and Patient Satisfaction: The Sample of Isparta. Journal of Current Researches on Health Sector, 6 (2), s.72-92.
- Veenhoven, R. (1996). The Study of Lıfe Satısfactıon. Erasmus University Rotterdam, Faculty of Social Sciences. https://personal.eur.nl/veenhoven/Pub1990s/96d-full.pdf (Erişim Tarihi: 17.04.2017)
- Yiğit, H. (2010). Ergenlerin Benlik Saygılarının Yaşam Doyumu ve Bazı Özlük Nitelikleri Açısından İncelenmesi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Konya: Selçuk Üniversitesi.
- https://wearesocial.com/special-reports/digital-in-2017-global-overvie (Erişim Tarihi: 14.04.2017)
- https://www.slideshare.net/wearesocialsg/digital-in-2017-western-asia (Erişim Tarihi: 14.04.2017).
- https://www.surveysystem.com/sscc.htm (Erişim Tarihi:23.04.2017)
- https://ontrava.com/instagramin-universitede-baslayip-milyonlara-ulasan-kurulushikayesi (Erişim Tarihi:20.07.2017)
| APA | SÖZKESEN M, BİÇER S (2018). Instagram’da Sosyal Kıyaslama, Benlik Saygısı ve Yaşam Doyumu İlişkisi: Fırat Üniversitesi Üzerinde Bir İnceleme. , 302 - 326. |
| Chicago | SÖZKESEN Muhammet Emin,BİÇER Serkan Instagram’da Sosyal Kıyaslama, Benlik Saygısı ve Yaşam Doyumu İlişkisi: Fırat Üniversitesi Üzerinde Bir İnceleme. (2018): 302 - 326. |
| MLA | SÖZKESEN Muhammet Emin,BİÇER Serkan Instagram’da Sosyal Kıyaslama, Benlik Saygısı ve Yaşam Doyumu İlişkisi: Fırat Üniversitesi Üzerinde Bir İnceleme. , 2018, ss.302 - 326. |
| AMA | SÖZKESEN M,BİÇER S Instagram’da Sosyal Kıyaslama, Benlik Saygısı ve Yaşam Doyumu İlişkisi: Fırat Üniversitesi Üzerinde Bir İnceleme. . 2018; 302 - 326. |
| Vancouver | SÖZKESEN M,BİÇER S Instagram’da Sosyal Kıyaslama, Benlik Saygısı ve Yaşam Doyumu İlişkisi: Fırat Üniversitesi Üzerinde Bir İnceleme. . 2018; 302 - 326. |
| IEEE | SÖZKESEN M,BİÇER S "Instagram’da Sosyal Kıyaslama, Benlik Saygısı ve Yaşam Doyumu İlişkisi: Fırat Üniversitesi Üzerinde Bir İnceleme." , ss.302 - 326, 2018. |
| ISNAD | SÖZKESEN, Muhammet Emin - BİÇER, Serkan. "Instagram’da Sosyal Kıyaslama, Benlik Saygısı ve Yaşam Doyumu İlişkisi: Fırat Üniversitesi Üzerinde Bir İnceleme". (2018), 302-326. |
| APA | SÖZKESEN M, BİÇER S (2018). Instagram’da Sosyal Kıyaslama, Benlik Saygısı ve Yaşam Doyumu İlişkisi: Fırat Üniversitesi Üzerinde Bir İnceleme. Akdeniz İletişim, 0(Özel Sayı), 302 - 326. |
| Chicago | SÖZKESEN Muhammet Emin,BİÇER Serkan Instagram’da Sosyal Kıyaslama, Benlik Saygısı ve Yaşam Doyumu İlişkisi: Fırat Üniversitesi Üzerinde Bir İnceleme. Akdeniz İletişim 0, no.Özel Sayı (2018): 302 - 326. |
| MLA | SÖZKESEN Muhammet Emin,BİÇER Serkan Instagram’da Sosyal Kıyaslama, Benlik Saygısı ve Yaşam Doyumu İlişkisi: Fırat Üniversitesi Üzerinde Bir İnceleme. Akdeniz İletişim, vol.0, no.Özel Sayı, 2018, ss.302 - 326. |
| AMA | SÖZKESEN M,BİÇER S Instagram’da Sosyal Kıyaslama, Benlik Saygısı ve Yaşam Doyumu İlişkisi: Fırat Üniversitesi Üzerinde Bir İnceleme. Akdeniz İletişim. 2018; 0(Özel Sayı): 302 - 326. |
| Vancouver | SÖZKESEN M,BİÇER S Instagram’da Sosyal Kıyaslama, Benlik Saygısı ve Yaşam Doyumu İlişkisi: Fırat Üniversitesi Üzerinde Bir İnceleme. Akdeniz İletişim. 2018; 0(Özel Sayı): 302 - 326. |
| IEEE | SÖZKESEN M,BİÇER S "Instagram’da Sosyal Kıyaslama, Benlik Saygısı ve Yaşam Doyumu İlişkisi: Fırat Üniversitesi Üzerinde Bir İnceleme." Akdeniz İletişim, 0, ss.302 - 326, 2018. |
| ISNAD | SÖZKESEN, Muhammet Emin - BİÇER, Serkan. "Instagram’da Sosyal Kıyaslama, Benlik Saygısı ve Yaşam Doyumu İlişkisi: Fırat Üniversitesi Üzerinde Bir İnceleme". Akdeniz İletişim Özel Sayı (2018), 302-326. |
