Yıl: 2016 Cilt: 6 Sayı: 2 Sayfa Aralığı: 221 - 236 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.13114/MJH.2016.295 İndeks Tarihi: 20-11-2019

Yöntem Olarak Yaratıcı Drama Kullanımının İlkokul 4. Sınıf Sosyal Bilgiler Programındaki Değerlere Etkisi

Öz:
Araştırma, yaratıcı dramanın yöntem olarak kullanılmasının, ilkokul dördüncü sınıf sosyal bilgilerprogramındaki değerlere etkisini belirlemeye yöneliktir. Yaratıcı drama yöntemi kullanılarak sosyalbilgiler 4. sınıf programında yer alan “hoşgörü”, “duygu ve düşüncelere saygı” değerlerinin öğretimigerçekleştirilmeye çalışılmıştır. Bu çalışmada ön test-son test kontrol gruplu desen kullanılmış olup,deneysel çalışmayla elde edilen bilgiler nitel verilerle desteklenmiştir. Araştırmada biri deney, diğerikontrol grubu olmak üzere yansız atama yöntemiyle oluşturulmuş iki grup bulunmaktadır. Her iki grubadeney öncesi ve deney sonrası “hoşgörü tutum ölçeği” uygulanmıştır. Çalışmalarda, araştırmacı tarafındangeliştirilen ve uzman görüşü alınan, 4 haftalık yaratıcı drama programı uygulanmıştır. Çalışma, 2012-2013 eğitim-öğretim yılı bahar yarıyılında bir devlet ilkokulunda okuyan 22 öğrenci ile yürütülmüştür.Araştırmanın veri toplama sürecinde yapılan odak grup görüşmeleri video kamera ile kayıt altınaalınmıştır. Öğrencilerin her ders sonrasında yazdığı günlükler incelenmiştir. Tutum ölçeğinden elde edilenveriler SPSS 15.0 paket programı ile analiz edilmiştir. Deney ve kontrol grubunda yer alan öğrencilerinuygulama öncesi tutumları arasında anlamlı farklılık bulunamamıştır. Kontrol ve deney grubundakiöğrencilerin tutumlarının birbirine yakın seviyede olduğu görülmektedir. Uygulama sonrasında iseyaratıcı drama ağırlıklı yürütülen etkinliklerin öğrencilerin tutumlarını artırmada yapılandırmacı yaklaşımagöre daha etkili olduğu görülmüştür. Yaratıcı drama etkinliklerine katılan öğrencilerin hoşgörü ileduygu ve düşüncelere saygı değerlerini ve bu değerlerle ilgili davranışları öğrendikleri belirlenmiştir.
Anahtar Kelime:

Konular: Eğitim, Eğitim Araştırmaları

In The Social Studies Curriculum of Primary Schools: The Effect on the Values of 4th Grade Students of Using Creative Drama as a Method

Öz:
This research aimed to determine the effects of using the creative drama technique in teaching social values to 4th grade students. In this study the values of “tolerance” and “respect for beliefs and ideas” were targeted to be taught through applying the creative drama method. Pre-test and post-test research was conducted using a likert type scale on both the treatment and control groups. The method was employed over a 4 week period using a creative drama program that has been created by the researcher based upon the feedback from other researchers. The study was conducted in a Turkish primary school (n: 22) the focus group was recorded while taking the treatment and they were asked to write their journals at the end of each lesson. The data was analyzed through statistical computer programs. The pre-test results of both treatment and control groups showed the students attitudes were similar at the beginning. However, analysis of the post test results showed a significant difference between the scores of these groups at the end of the experiment, with students in the treatment group more successful in learning how to be tolerant and in having respect for opposing ideas and beliefs. The results also provided evidence for the effects of the creative drama technique in teaching social values when compared to the constructivist approach.
Anahtar Kelime:

Konular: Eğitim, Eğitim Araştırmaları
Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • Adıgüzel H. Ö. (2006). “Yaratıcı Drama Kavramı, Bileşenleri ve Aşamaları”. Yaratıcı Drama Dergisi 1/1 (2006) 17-27.
  • Adıgüzel Ö. (1993). Oyun ve Yaratıcı Drama İlişkisi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara 1993.
  • Akbaş O. (2004). Türk Milli Eğitim Sisteminin Duyuşsal Amaçlarının (değerlerinin) İlköğretim 2. Kademedeki Gerçekleşme Derecesinin Değerlendirilmesi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara 2004.
  • Akfırat F. Ö. (2004). Yaratıcı Dramanın İşitme Engellilerin Sosyal Becerilerinin Gelişimine Etkisi. Yayımlanmamış Doktora Tezi. Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara 2004.
  • Akoğuz A. & Akoğuz M. (2011). Yaratıcı Drama Etkinlikleri. İstanbul 2011.
  • Aydın M. (2011). “Değerler, İşlevleri ve Ahlak”. Eğitime Bakış Dergisi 7/19 (2011) 39-45.
  • Aykaç N. (2007). “İlköğretim Sosyal Bilgiler Dersi Eğitim-Öğretim Programına Yönelik Öğretmen Görüşleri”. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi 6/22 (2007) 46-73.
  • Baydar P. (2009). İlköğretim Beşinci Sınıf Sosyal Bilgiler Programında Belirlenen Değerlerin Kazanım Düzeyleri ve Bu Süreçte Yaşanılan Sorunların Değerlendirilmesi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Adana 2009.
  • Büyüköztürk Ş. (2011). Deneysel Desenler. Ankara 2011.
  • Cüceloğlu D. (1998). Anlamlı ve Coşkulu Bir Yaşam İçin Savaşçı. İstanbul 1998.
  • Çalışkan H. & Sağlam H. İ. (2012). “Hoşgörü Eğilim Ölçeğinin Geliştirilmesi ve İlköğretim Öğrencilerinin Hoşgörü Eğilimlerinin Çeşitli Değişkenler Açısından İncelenmesi”. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri Dergisi 12/2 (2012) 1431-1446.
  • Demirel Ö. (2007). Öğrenme Sanatı ve Öğretme. Ankara 2007
  • Doğanay A. (2008). “Çağdaş Sosyal Bilgiler Anlayışında Yeni Sosyal Bilgiler Programının Değerlendirilmesi”. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi 17/2 (2008) 77-96.
  • Fidan N. (1986). Okulda Öğrenme ve Öğretme. Ankara 1986
  • Güngördü E. (2001). İlköğretimde Hayat Bilgisi ve Sosyal Bilgiler Öğretimi. Ankara 2001.
  • Howitt D. & Cramer D. (1997). An Introduction to Statics in Psychology. London 1997.
  • Kara Y. & Çam F. (2007). “Yaratıcı Drama Yönteminin Sosyal Beceri Kazandırmada Etkisi”. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi 32 (2007) 144-155.
  • Kerlinger F. N. (19732). Foundations of Behavioral Research. London 1973.
  • Kıyıcı F. (2002). Sosyal Bilgiler Ders Kitaplarında İçeriğin Hazırlanması. Yüksek Lisans Tezi. Atatürk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Erzurum 2002.
  • Köken N. (2002). “Sosyal Bilgiler Kavramı Üzerine Bazı Düşünceler”. Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi 8 (2002) 235-246.
  • Köstüklü N. (1998). Sosyal Bilgiler ve Tarih Öğretimi. Konya 1998.
  • MEB (2010). İlköğretim Sosyal Bilgiler Dersi 4-5 Sınıflar Öğretim Programı ve Kılavuzu Bilgiler. Ankara 2010.
  • MEB (1999). İlköğretimde Drama. Ankara 1999.
  • MEB (2005). İlköğretim Sosyal Bilgiler Dersi 6-7 Sınıflar Öğretim Programı ve Kılavuzu. Ankara 2005.
  • Nutku Ö. (1990). Oyun, Çocuk ve Tiyatro. İstanbul 1990.
  • O’Neill C. & Lambert A. (1990). Drama Structures: A Practical Handbook For Teachers. London 1990.
  • Önder A. (2005). “Okul Öncesinde Drama Sonrasındaki Etkinlikler, Çocukta Yaratıcılık ve Drama”. Ed. A. Öztürk. Eskişehir 2005.
  • Önder A. (2010). Yaşayarak Öğrenme İçin Eğitici Drama. Ankara 2010.
  • Özgüven İ. E. (1994). Psikolojik Testler. Ankara 1994.
  • Öztürk C. (2007). “Sosyal Bilgiler: Toplumsal Yaşama Disiplinler Arası Bir Yaklaşım”. Ed. C. Öztürk, Hayat Bilgisi ve Sosyal Bilgiler Öğretimi Yapılandırmacı Bir Yaklaşım (2007) 21-50. Ankara.
  • Punch K. F. (2005). Sosyal Araştırmalara Giriş Nicel ve Nitel Yaklaşımlar. Ankara 2005.
  • San İ. (1996). Eğitim- Öğretimde Yaşayarak Öğrenme Yöntemi ve Estetik Süreç Olarak Yaratıcı Drama. Eğitimde Nitelik Geliştirme 1. Sempozyumu (13-14 Nisan 1991).
  • San İ. (1990). “Eğitimde Yaratıcı Drama”. Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi 23/2 (1990) 573-574.
  • San İ. (1996). “Yaratıcılığı Geliştiren Bir Yöntem ve Yaratıcı Drama Bireyi Yetiştiren Bir Disiplin: Eğitsel Yaratıcı Drama”. Yeni Türkiye Dergisi 7 (1996) 148-160.
  • Sever R., Yalçınkaya E. & Mazman F. (2009). “Sosyal Bilgiler Öğretiminde Etkili Bir Öğrenme Yöntemi: Dramatizasyon”. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi 13/1 (2009) 155-166.
  • Sezer T. (2008). İlköğretim 6. Sınıf Sosyal Bilgiler Dersinde Sorumluluk Değerinin Öğretimine İlişkin Öğretmen Görüşleri. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara 2008.
  • Sönmez V. (1997). Sosyal Bilgiler Öğretimi ve Öğretmen Kılavuzu. Ankara 1997.
  • Sözer E. (1998). Kuramdan Uygulamaya Sosyal Bilimlerin Öğretimi. Eskişehir 1998.
  • TDK (2010). Türk Dil Kurumu, Büyük Türkçe Sözlük. Ankara 2010.
  • Topçu A. K. (2008). Görsel Sanatlar Eğitiminde Bir Öğretim Yöntemi Olarak Yaratıcı Drama. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Selçuk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya 2008.
  • Üstündağ T. (2010). Yaratıcı Drama Öğretmeninin Günlüğü. Ankara 2010.
  • Yıldırım A. & Şimşek H. (2008). Nitel Araştırma Yöntemleri. Ankara 2008.
APA ERDEM ZENGİN E, YALÇINKAYA E (2016). Yöntem Olarak Yaratıcı Drama Kullanımının İlkokul 4. Sınıf Sosyal Bilgiler Programındaki Değerlere Etkisi. , 221 - 236. 10.13114/MJH.2016.295
Chicago ERDEM ZENGİN Ebru,YALÇINKAYA ELVAN Yöntem Olarak Yaratıcı Drama Kullanımının İlkokul 4. Sınıf Sosyal Bilgiler Programındaki Değerlere Etkisi. (2016): 221 - 236. 10.13114/MJH.2016.295
MLA ERDEM ZENGİN Ebru,YALÇINKAYA ELVAN Yöntem Olarak Yaratıcı Drama Kullanımının İlkokul 4. Sınıf Sosyal Bilgiler Programındaki Değerlere Etkisi. , 2016, ss.221 - 236. 10.13114/MJH.2016.295
AMA ERDEM ZENGİN E,YALÇINKAYA E Yöntem Olarak Yaratıcı Drama Kullanımının İlkokul 4. Sınıf Sosyal Bilgiler Programındaki Değerlere Etkisi. . 2016; 221 - 236. 10.13114/MJH.2016.295
Vancouver ERDEM ZENGİN E,YALÇINKAYA E Yöntem Olarak Yaratıcı Drama Kullanımının İlkokul 4. Sınıf Sosyal Bilgiler Programındaki Değerlere Etkisi. . 2016; 221 - 236. 10.13114/MJH.2016.295
IEEE ERDEM ZENGİN E,YALÇINKAYA E "Yöntem Olarak Yaratıcı Drama Kullanımının İlkokul 4. Sınıf Sosyal Bilgiler Programındaki Değerlere Etkisi." , ss.221 - 236, 2016. 10.13114/MJH.2016.295
ISNAD ERDEM ZENGİN, Ebru - YALÇINKAYA, ELVAN. "Yöntem Olarak Yaratıcı Drama Kullanımının İlkokul 4. Sınıf Sosyal Bilgiler Programındaki Değerlere Etkisi". (2016), 221-236. https://doi.org/10.13114/MJH.2016.295
APA ERDEM ZENGİN E, YALÇINKAYA E (2016). Yöntem Olarak Yaratıcı Drama Kullanımının İlkokul 4. Sınıf Sosyal Bilgiler Programındaki Değerlere Etkisi. Akdeniz İnsani Bilimler Dergisi, 6(2), 221 - 236. 10.13114/MJH.2016.295
Chicago ERDEM ZENGİN Ebru,YALÇINKAYA ELVAN Yöntem Olarak Yaratıcı Drama Kullanımının İlkokul 4. Sınıf Sosyal Bilgiler Programındaki Değerlere Etkisi. Akdeniz İnsani Bilimler Dergisi 6, no.2 (2016): 221 - 236. 10.13114/MJH.2016.295
MLA ERDEM ZENGİN Ebru,YALÇINKAYA ELVAN Yöntem Olarak Yaratıcı Drama Kullanımının İlkokul 4. Sınıf Sosyal Bilgiler Programındaki Değerlere Etkisi. Akdeniz İnsani Bilimler Dergisi, vol.6, no.2, 2016, ss.221 - 236. 10.13114/MJH.2016.295
AMA ERDEM ZENGİN E,YALÇINKAYA E Yöntem Olarak Yaratıcı Drama Kullanımının İlkokul 4. Sınıf Sosyal Bilgiler Programındaki Değerlere Etkisi. Akdeniz İnsani Bilimler Dergisi. 2016; 6(2): 221 - 236. 10.13114/MJH.2016.295
Vancouver ERDEM ZENGİN E,YALÇINKAYA E Yöntem Olarak Yaratıcı Drama Kullanımının İlkokul 4. Sınıf Sosyal Bilgiler Programındaki Değerlere Etkisi. Akdeniz İnsani Bilimler Dergisi. 2016; 6(2): 221 - 236. 10.13114/MJH.2016.295
IEEE ERDEM ZENGİN E,YALÇINKAYA E "Yöntem Olarak Yaratıcı Drama Kullanımının İlkokul 4. Sınıf Sosyal Bilgiler Programındaki Değerlere Etkisi." Akdeniz İnsani Bilimler Dergisi, 6, ss.221 - 236, 2016. 10.13114/MJH.2016.295
ISNAD ERDEM ZENGİN, Ebru - YALÇINKAYA, ELVAN. "Yöntem Olarak Yaratıcı Drama Kullanımının İlkokul 4. Sınıf Sosyal Bilgiler Programındaki Değerlere Etkisi". Akdeniz İnsani Bilimler Dergisi 6/2 (2016), 221-236. https://doi.org/10.13114/MJH.2016.295