Faz değişimine bağlı olarak ısı iletkenliği denkleminin incelenmesi ve toprak neminin ısısal yayınıma etkisi

Coşkun GÜLSER, (Ondokuz Mayıs Üniversitesi)
İmanverdi EKBERLİ, (Ondokuz Mayıs Üniversitesi)
Amrakh MAMEDOV, (Tottori University)
Nutullah ÖZDEMİR (Ondokuz Mayıs Üniversitesi)
Anadolu Tarım Bilimleri Dergisi
0 0
Yıl: 2018 Cilt: 33 Sayı: 3 Sayfa Aralığı: 261 - 269 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.7161/omuanajas.371463 İndeks Tarihi: 25-11-2019

Faz değişimine bağlı olarak ısı iletkenliği denkleminin incelenmesi ve toprak neminin ısısal yayınıma etkisi

Öz:
Isı iletkenlik denkleminin farklı toprak katmanlarına uygulanmasında, toprak sıcaklığındaki fazdeğişiminin dikkate alınması gerekir. Bu çalışmada, farklı toprak katmanları için ısı iletkenlikdenkleminin çözümünde faz değişimi dikkate alınarak, çözümün günlük toprak sıcaklık değişiminintahmininde uygulanabilirliği gösterilmiştir. Toprağın 10, 20 ve 50 cm derinliklerinde, ısı iletkenlikdenkleminin çözümü ile hesaplanan ve ölçülen sıcaklık değerleri arasındaki hata kareler ortalamasınınkarekökü, mutlak hata, maksimum nispi hata, ortalama yanılgı hatası, uygunluk indeksi ve modelinetkinliği hesaplanmıştır. İstatistiksel değerlendirmeler, ısı iletkenlik denkleminin faz değişimini içerensınır koşulundaki çözümünün, toprak derinliği boyunca günlük sıcaklık değişiminin tahminindekullanılabilirliğini göstermektedir. Toprağın ısısal yayınım katsayısı artan toprak nemine bağlı olarakazalan artış göstermekte, ısısal yayınım ve nem arasındaki ilişkinin ise parabolik fonksiyonla ifadesimümkün gözükmektedir.
Anahtar Kelime:

Konular: Ziraat Mühendisliği

Investigating of heat conductivity equation with consideration of phase change and effect of soil moisture on heat diffusivity

Öz:
Phase change in soil temperature should be taken into account in application of heat conductivity equation to different soil layers. In this study, applicability of the solution in daily soil temperature change was provided with consideration of phase change in the heat conductivity equation. Root mean square error, absolute error, maximum relative error, mean bias error, and conformity index between measured and estimated temperature values of the solution of heat conductivity equation, and efficiency of the model were calculated at 10, 20 and 50 cm depths of soil. Results of statistical evaluations showed that solution of heat conductivity equation within the given boundary condition, including phase change, can be used for the prediction of daily temperature change along with soil depth. Soil heat diffusivity showed declining increase with increasing in soil moisture content, and the relationship between heat diffusivity and moisture can be expressed by the parabolic function.
Anahtar Kelime:

Konular: Ziraat Mühendisliği
Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • Arias-Penas, D., Castro-Garcia, M.P., Rey-Ronco, M.A., Alonso-Sanchez, T., 2015. Determining the thermal diffusivity of the ground based on subsoil temperatures. Preliminary results of an experimental geothermalborehole study Q-THERMIE-UNIOVI. Geothermics, 54: 35–42.
  • Banimahd, S.A., Zand-Parsa, Sh., 2013. Simulation of evaporation, coupled liquid water, water vapor and heat transport through the soil medium. Agricultural Water Management, 130: 168– 177.
  • Braud, I., Dantas-Antonino, A.C., Vauclin, M., Thony, J.L., Ruelle, P., 1995. A simple soil plant atmosphere transfer model (SiSPAT). Development and field verification. Journal of Hydrology, 166 (3- 4): 213-250.
  • Busby, J., 2015. Determination of thermal properties for horizontal ground collector loops. British Geological Survey, Nottingham, UK.
  • Camillo, P.J., Gurney, R.J., Schmugge, T.J., 1983. A soil and atmospheric boundary layer model for evapotranspiration and soil moisture studies. Water Resources Research, 19: 371-380.
  • Chacko, P.T., Renuka, G., 2002. Temperature mapping, thermal diffusivity and subsoil heat flux at Kariavattom of Kerala. Proceedings of the Indian Academy Science (Journal of Earth System Scince)., 111(1): 79–85.
  • Chen, S.T., Huang, Y., Zou, J.W., Shi, Y.S., 2013. Mean residence time of global topsoil organic carbon depends on temperature, precipitation and soil nitrogen. Global and Planetary Change, 100: 99–108.
  • Chudnovskii, A.F., 1976. Thermophysics of soils (in Russian). Press Nauka, Moscow, 352 p.
  • Correia, A., Vieira, G., Ramos, M., 2012. Thermal conductivity and thermal diffusivity of cores from a 26 meter deep borehole drilled in Livingston Island, Maritime Antarctic. Geomorphology, 155(156): 7– 11.
  • Dashtaki, S.G., Homaee, M., Khodaverdiloo, H., 2010. Derivation and validation of pedotransfer functions for estimating soil water retention curve using a variety of soil data. Soil Use and Management, 26 (1): 68–74.
  • Davidson, E.A., Janssens, I.A., 2006. Temperature sensitivity of soil carbon decomposition and feedbacks to climate change. Nature, 440: 165–173.
  • Demiralay, İ., 1993. Toprak fiziksel analiz yöntemleri. Atatürk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yayınları, Erzurum, 111-120.
  • Dengiz, O., Ekberli,İ., 2017. Bazı vertisol alt grup topraklarının fizikokimyasal ve ısısal özelliklerinin incelenmesi. Akademik Ziraat Dergisi, 6(1): 45-52.
  • de Vries, D.A., 1963. Thermal properties of soils. In: W.R. van Wijk (Editor), Physics of Plant Environment. North Holland, Amsterdam, pp. 210- 235.
  • Ekberli, I, 2006. Determination of initial unconditional solution of heat conductivity equation for evaluation of temperature variance in finite soil layer. Journal of Applied Sciences, 6(7): 1520-1526.
  • Ekberli, İ., Dengiz, O., 2016. Bazı ınceptisol ve entisol alt grup topraklarının fizikokimyasal özellikleriyle ısısal yayınım katsayısı arasındaki regresyon ilişkilerin belirlenmesi. Toprak Su Dergisi, 5(2): 1- 10.
  • Ekberli,İ., Gülser, C., 2014. Estımatıon of soil temperature by heat conductıvıty equatıon. Vestnik Bashkir State Agrarian University (Вестник Башкирского Государственного Аграрного Университета), 2 (30): 12-15.
  • Ekberli, İ., Gülser, C., 2015. İki boyutlu ısı iletkenliği denklemine bağlı olarak toprak sıcaklığının matematiksel modellenmesi Anadolu Tarım Bilim. Dergisi, 30 (3): 287-291.
  • Ekberli, İ., Gülser C., 2016. Toprağın ısısal yayınımının fonksiyonel değişimi ve toprak sıcaklığına etkisi. Anadolu Tarım Bilimleri Dergisi, 31 (2): 294-300.
  • Ekberli, İ., Gülser, C., Mamedov, A., 2015a. Toprakta bir boyutlu ısı iletkenlik genkleminin incelenmesinde benzerlik teorisinin uygulanması. Süleyman Demirel Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 10(2): 69-79.
  • Ekberli, İ., Gülser, C., Özdemir, N., 2015b. Toprakta ısı iletkenliğine etki yapan ısısal parametrelerin teorik incelemesi. Anadolu Tarım Bilimleri Dergisi, 30(3): 300-306.
  • Ekberli, İ., Gülser, C., Özdemir, N., 2017. Farklı toprak derinliklerindeki sıcaklığın tahmininde parabolik fonksiyonun kullanımı. Toprak Bilimi ve Bitki Besleme Dergisi, 5(1): 34- 38.
  • Ekberli, İ., Sarılar, Y., 2014. Investigating soil temperature variability and thermal diffusivity in grass cowered and shaded areas by trees. Pocvovedeniye i Agrohimiya, Almatı (Почвоведение и агрохимия, Алматы, No 4, 2014), 4: 17-30.
  • Ekberli, İ., Sarılar, Y., 2015a. Toprak sıcaklığı ve ısısal yayınımın belirlenmesi. AnadoluTarım Bilimleri Dergisi, 30(1): 74-85.
  • Ekberli, İ., Sarılar, Y., 2015b. Toprak sıcaklığının profil boyunca sönme derinliğinin ve gecikme zamanının belirlenmesi. Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesinin Dergisi, 52 (2): 219-225.
  • Elias, E.A, Cichota, R., Torriani, H.H., De Jong van Lier, Q., (2004). Analytical soil–temperature model correction for temporal variation of daily amplitude. Soil Science Society America Journal, 68: 784–788.
  • Farouki, O.T., 1981. The thermal properties of soils in cold regions. Cold Regions Science and Technology, 5(1), 67-75.
  • Guber, A.K., Pachepsky, Y.A., 2010. Multimodeling with pedotransfer functions: documentation and user manual for PTF calculator (CalcPTF), Version 2.0., USDA-ARS, USA.
  • Gülser, C., Ekberli, I., 2004. A comparison of estimated and measured diurnal soil temperature through a clay soil depth. Journal of Applied Sciences, 4(3): 418–423.
  • Gülser, C., Ekberli, İ., 2002. Toprak sıcaklığının profil boyunca değişimi. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Ziraat Fakültesinin Dergisi, 17(3): 43-47.
  • Hızalan, E. ve Ünal, H., 1966. Toprakta önemli kimyasal analizler. Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yayınları, 278s.
  • Johansen, D., 1975. Thermal property of soils. Ph.D. Thesis, Trondheim University.
  • Kacar, B., 1994. Bitki ve toprağın kimyasal analizleri:III. Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Eğitim, Araştırma ve Geliştirme Vakfı Yayınları. No:3, 89-98.
  • Knight, J.H., Minasny, B., McBratney, A.B., Koen, T.B., Murphy, B.W., 2018. Soil temperature increase in eastern Australia for the past 50 years. Geoderma, 313: 241–249.
  • Kumar, P., Sarangi, A., Singh, D.K., Parihar, S.S., Sahoo, R.N., 2015. Simulation of salt dynamics in the root zone and yield of wheat cropunder irrigated saline regimes using SWAP model. Agricultural Water Management, 148: 72–83.
  • Krause, P., Boyle, D.P., Base, F.B., 2005. Comparison of different efficiency criteria for hydrological model assessment. Advances in Geosciences, 5: 89–97.
  • Kurtener, D.A., Chudnovskii, A.F., 1979. Agrometeorological basics of the thermal amelioration of soils (in Russian). Press Gidrometeoizdat, Leningrad, 231 p.
  • Lei, S., Daniels, J.L., Bian, Z., Wainaina, N., 2011. Improved soil temperature modeling Environmental Earth Sciences, 62:1123–1130.
  • Lettau, H.H. 1954. Improved models of thermal diffusion in the soil. Transactions of the American Geophysical Union, 35: 121-132.
  • Liang, H., Hu, K., Qin, W., Zuo, Q., Zhang, Y., 2017. Modelling the effect of mulching on soil heat transfer, watermovement and crop growth for ground cover rice production system. Field Crops Research, 201: 97–107.
  • Mengistu, A.G., van Rensburg, l.D., Mavimbela, S.S.W., 2017. The effect of soil water and temperature on thermal properties of two soils developed from aeolian sands in South Africa. Catena, 158: 184–193.
  • Milly, P.C.D., 1986. An event-based simulation model of moisture and energy fluxes at a bare soil surface. Water Resources Research, 22(12): 1680-1692.
  • Novak, M.D. and Black, T.A., 1985. Theoretical Determination of the surface energy balanc and thermal regimes of bare soils. Boundary-Layer Meteorology, 33(4): 313-333.
  • Oladunjoye, M.A., Sanuade, O.A., 2012. Thermal diffusivity, thermal effusivity and specific heat of soils in Olorunsogo Powerplant, southwestern Nigeria. IJRRAS., 13 (2): 502–521.
  • Oladunjoye, M.A., Sanuade, O.A., Olaojo, A.A., 2013. Variability of soil thermal properties of a seasonally cultivated agricultural teaching and research farm, university of Ibadan, south-western Nigeria. GJSFR- D., 13 (8): 41–64.
  • Passerat de Silans, A.M.B., Bruckler, L., Thony, J.L., Vanclin, M., 1989. Numerical modeling of coupledheat and water flows during drying in a stratified bare soil. Comparison with field observations. Journal of Hydrology, 105: 109-138.
  • Passerat de Silans, A.M. B., Monteny , B.A., Lhomme, J.P., 1996. Apparent soil thermal diffusivity, a case study: HAPEX-Sahel experiment. Agricultural and Forest Meteorology, 81: 201-216.
  • Rafique, R., Kumar, S., Luo, Y.Q., Xu, X.L., Li, D.J., Zhang,W., Asam, Z.U., 2014. Estimation of greenhouse gases (N2O, CH4 and CO2) from no-till cropland under increased temperature and altered precipitation regime: a DAYCENT model approach. Global and Planetary Change, 118: 106–114.
  • Rozanski, A., Stefaniuk, D., 2016. Prediction of soil solid thermal conductivity from soil separates and organic matter content: computational micromechanics approach. European Journal of Soil Science, 67 (5): 551–563.
  • Rubio, C.M., 2013. A laboratory procedure to determine the thermal properties of silt loam soils based on ASTM D 5334. AEES., 1 (4): 45–48.
  • Smits, K.M., Sakaki, T., Limsuwat, A., Illangasekare, T.H., 2009. Determination of the thermal conductivity of sands under varying moisture, drainage/wetting, and porosity conditions- applications in near-surface soil moisture distribution analysis. In: AGU Hydrology Days 2009, Goldon, USA, pp. 57–65.
  • Sterling, A.T. and R.D. Jackson, 1986. Temperature. In: Klute, A. (Ed.), Methods of Soil Analysis Part 1. Physical and Mineralogical Methods. Agronomy Monograph No. 9, ASA, SSSA, Madison WI.
  • Tombul, M., Akyürek, Z., Sorman, A.Ü., 2004. Research note: determination of soil hydraulic properties using pedotransfer functions in a semi- arid basin. Turkey. Hydrology Earth System Sciences, 8 (6): 1200–1209.
  • Trombotto, D., Borzotta, E., 2009. Indicators of present global warming through changes in active layer- thickness, estimation of thermal diffusivity and geomorphological observations in the Morenas Coloradas rockglacier, Central Andes of Mendoza, Argentina. Cold Regions Science and Technology, 55: 321–330.
  • Usowicz, B., Lipiec, J., Usowicz, J.B., Marczewski, W., 2013. Effects of aggregate size on soil thermal conductivity: Comparison of measured and model- predicted data. International Journal of Heat and Mass Transfer, 57: 536–541.
  • Van Wijk, W.R. (Editor), 1963. Physics of Plant Environment. First edition. North Holland, Amsterdam.
  • Vereecken, H., Weynants, M., Javaux, M., Pachepsky, Y., Schaap, M.G., van Genuchten, M.T., 2010. Using pedotransfer functions to estimate the van Genuchten-Mualem soil hydraulic properties: a review. Vadose Zone Journal, 9(4): 795–820.
  • Voronin, A.D., 1986. Fundamentals of soil physics (in Russian). Press Moscow State University, Moscow, 244 p.
  • Wang, L., Li, X., Chen, Y., Yang, K., Chen, D., Zhou, J., Liu, W., Qi, J., Huang, J., 2016. Validation of the global land data assimilation system based onmeasurements of soil temperature profiles. Agricultural and Forest Meteorology, 218–219: 288–297.
  • Willmott, C.J., 1981. On the validation of models. Physical Geography, 2: 184–194.
  • Willmott, C.J., Matsuura, K., 2005. Advantages of the mean absolute error (MAE) over the root mean square error (RMSE) in assessing average model performance. Climate Research 30: 79–82.
  • Willmott, C. J., Robeson, S.M., Matsuura, K., 2012. Short Communication. A refined index of model performance. International Journal of Climatology, 32: 2088-2094.
  • Yvon-Durocher, G., Allen, A.P., Bastviken, D., Conrad, R., Gudasz, C., St-Pierre, A., Thanh-Duc, N., del Giorgio, P.A., 2014. Methane fluxes show consistent temperature dependence across microbial to ecosystem scales. Nature, 507 (7493): 488–495.
  • Zhang, T., Cai, G., Liu, S., Puppala, A.J., 2017. Investigation on thermal characteristics and prediction models of soils. International Journal of Heat and Mass Transfer, 106: 1074–1086.
APA GÜLSER C, EKBERLİ İ, MAMEDOV A, ÖZDEMİR N (2018). Faz değişimine bağlı olarak ısı iletkenliği denkleminin incelenmesi ve toprak neminin ısısal yayınıma etkisi. , 261 - 269. 10.7161/omuanajas.371463
Chicago GÜLSER COSKUN,EKBERLİ İmanverdi,MAMEDOV Amrakh,ÖZDEMİR Nutullah Faz değişimine bağlı olarak ısı iletkenliği denkleminin incelenmesi ve toprak neminin ısısal yayınıma etkisi. (2018): 261 - 269. 10.7161/omuanajas.371463
MLA GÜLSER COSKUN,EKBERLİ İmanverdi,MAMEDOV Amrakh,ÖZDEMİR Nutullah Faz değişimine bağlı olarak ısı iletkenliği denkleminin incelenmesi ve toprak neminin ısısal yayınıma etkisi. , 2018, ss.261 - 269. 10.7161/omuanajas.371463
AMA GÜLSER C,EKBERLİ İ,MAMEDOV A,ÖZDEMİR N Faz değişimine bağlı olarak ısı iletkenliği denkleminin incelenmesi ve toprak neminin ısısal yayınıma etkisi. . 2018; 261 - 269. 10.7161/omuanajas.371463
Vancouver GÜLSER C,EKBERLİ İ,MAMEDOV A,ÖZDEMİR N Faz değişimine bağlı olarak ısı iletkenliği denkleminin incelenmesi ve toprak neminin ısısal yayınıma etkisi. . 2018; 261 - 269. 10.7161/omuanajas.371463
IEEE GÜLSER C,EKBERLİ İ,MAMEDOV A,ÖZDEMİR N "Faz değişimine bağlı olarak ısı iletkenliği denkleminin incelenmesi ve toprak neminin ısısal yayınıma etkisi." , ss.261 - 269, 2018. 10.7161/omuanajas.371463
ISNAD GÜLSER, COSKUN vd. "Faz değişimine bağlı olarak ısı iletkenliği denkleminin incelenmesi ve toprak neminin ısısal yayınıma etkisi". (2018), 261-269. https://doi.org/10.7161/omuanajas.371463
APA GÜLSER C, EKBERLİ İ, MAMEDOV A, ÖZDEMİR N (2018). Faz değişimine bağlı olarak ısı iletkenliği denkleminin incelenmesi ve toprak neminin ısısal yayınıma etkisi. Anadolu Tarım Bilimleri Dergisi, 33(3), 261 - 269. 10.7161/omuanajas.371463
Chicago GÜLSER COSKUN,EKBERLİ İmanverdi,MAMEDOV Amrakh,ÖZDEMİR Nutullah Faz değişimine bağlı olarak ısı iletkenliği denkleminin incelenmesi ve toprak neminin ısısal yayınıma etkisi. Anadolu Tarım Bilimleri Dergisi 33, no.3 (2018): 261 - 269. 10.7161/omuanajas.371463
MLA GÜLSER COSKUN,EKBERLİ İmanverdi,MAMEDOV Amrakh,ÖZDEMİR Nutullah Faz değişimine bağlı olarak ısı iletkenliği denkleminin incelenmesi ve toprak neminin ısısal yayınıma etkisi. Anadolu Tarım Bilimleri Dergisi, vol.33, no.3, 2018, ss.261 - 269. 10.7161/omuanajas.371463
AMA GÜLSER C,EKBERLİ İ,MAMEDOV A,ÖZDEMİR N Faz değişimine bağlı olarak ısı iletkenliği denkleminin incelenmesi ve toprak neminin ısısal yayınıma etkisi. Anadolu Tarım Bilimleri Dergisi. 2018; 33(3): 261 - 269. 10.7161/omuanajas.371463
Vancouver GÜLSER C,EKBERLİ İ,MAMEDOV A,ÖZDEMİR N Faz değişimine bağlı olarak ısı iletkenliği denkleminin incelenmesi ve toprak neminin ısısal yayınıma etkisi. Anadolu Tarım Bilimleri Dergisi. 2018; 33(3): 261 - 269. 10.7161/omuanajas.371463
IEEE GÜLSER C,EKBERLİ İ,MAMEDOV A,ÖZDEMİR N "Faz değişimine bağlı olarak ısı iletkenliği denkleminin incelenmesi ve toprak neminin ısısal yayınıma etkisi." Anadolu Tarım Bilimleri Dergisi, 33, ss.261 - 269, 2018. 10.7161/omuanajas.371463
ISNAD GÜLSER, COSKUN vd. "Faz değişimine bağlı olarak ısı iletkenliği denkleminin incelenmesi ve toprak neminin ısısal yayınıma etkisi". Anadolu Tarım Bilimleri Dergisi 33/3 (2018), 261-269. https://doi.org/10.7161/omuanajas.371463
Sayfa Oluşturulma Tarihi
23-04-2024 9:23

İLETİŞİM

TÜBİTAK ULAKBİM TR Dizin

Yüzüncüyıl, İşçi Blokları Mahallesi

Muhsin Yazıcıoğlu Caddesi No:51/C

06530 Çankaya / ANKARA +90 (312) 298 92 00

trdizin@tubitak.gov.tr

TÜBİTAK ULAKBİM Ulusal Akademik Ağ ve Bilgi Merkezi Cahit Arf Bilgi Merkezi © Tüm Hakları Saklıdır. Gizlilik Politikası Kullanım Şartları