Avrupa Birliği Devletler Özel Hukuku Işığında Çifte Vatandaşlık Halinde “Müşterek Milli Hukuk” Bağlama Noktası Nasıl Anlaşılmalıdır?
Yıl: 2019 Cilt: 14 Sayı: 177-178 Sayfa Aralığı: 1197 - 1218 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 10-12-2019
Avrupa Birliği Devletler Özel Hukuku Işığında Çifte Vatandaşlık Halinde “Müşterek Milli Hukuk” Bağlama Noktası Nasıl Anlaşılmalıdır?
Öz: Avrupa Birliği devletler özel hukukunda “tarafın milli hukuku” veya “tarafların müşterek milli hukuku” bağlama noktalarına halen yer verildiği görülmektedir. Roma III Tüzüğü Mad-de 5/1/c uyarınca, tarafların boşanmaya uygulanacak hukuk olarak seçebilecekleri hukuklar-dan biri, hukuk seçiminin yapıldığı sırada eşlerden birinin milli hukukudur. Hukuk seçiminin yapılmadığı hallerde uygulanacak hukuku gösteren Madde 8’de de eşlerin davanın açıldığı tarihteki müşterek milli hukuklarına yer verilmiştir. Roma III Tüzüğünün Giriş Bölümü Parag-raf 22’de birden fazla vatandaşlık söz konusu olduğunda, hangi vatandaşlığın dikkate alınaca-ğı konusunda ulusal hukukların karar vereceği; ancak, Avrupa Birliği’nin genel prensiplerinin de dikkate alınacağı belirtilmiştir. Öte yandan, Avrupa Birliği Adalet Divanı’nın 2009 tarihli Hadadi kararında, çifte vatandaşlık durumunda tarafların daha sıkı irtibatlı oldukları vatandaş-lığın dikkate alınamayacağına hükmedilmiştir. Evlilik mal rejimlerine ilişkin 2016/1103 sayılı Tüzüğün, objektif bağlama kuralını düzenleyen 26. Maddesinde ise, tarafların müşterek mutad meskeni olmadığı hallerde tarafların evlenme anındaki müşterek milli hukukları bağlama nok-tasına yer verilmiş; ancak, birden fazla müşterek milli hukuk söz konusu ise, bu bağlama nok-tası dikkate alınmadan, doğrudan, tarafların evlenme anında en sıkı ilişkili oldukları hukukun uygulanacağı düzenlenmiştir. Çalışmamızda, Avrupa Birliği Tüzüklerinde çifte vatandaşlık halinde “milli hukuk” bağlama noktasının anlamı üzerinde durularak, buradaki tartışmaların Türk hukukunda, MÖHUK Madde 4 ile birlikte, “müşterek milli hukuk” bağlama noktasının uygulamasına ışık tutup tutamayacağı üzerinde durulmuştur.
Anahtar Kelime: Konular:
The Interpretation of Common Nationality in the Case of Dual Nationality: Suggestions in the Light of European Union Private International Law
Öz: The nationality of the parties and common nationality of the parties are still being referred to as connecting factors in European Union private international law. According to Article 5/1/c of the Rome III Regulation, the spouses may agree that the law of the state of nationality of either spouse at the time the agreement is concluded is the law applicable to divorce. Article 8, which designates the applicable law in the absence of a choice by the parties, also refers to the law of the state of which both spouses are nationals at the time the court is seized. According to Preamble Paragraph 22 of the Rome III Regulation, where the Regulation refers to nationality as a connecting factor for the application of the law of a State, the question of how to deal with cases of multiple nationality should be left to national law, in full observance of the general principles of the European Union. On the other hand, the Court of Justice of the European Union, in its Hadadi decision dated 2009, concluded that where spouses each hold the nationality of the same two Member States, the jurisdiction of the courts of one of those Member States can not be rejected on the ground that the applicants are more closely connected with the other one of those Member States. According to Article 26 of the Regulation 2016/1103 concerning matrimonial property regimes, designating applicable law in the absence of choice by the parties, the law of the state of the spouses' common nationality at the time of the conclusion of the marriage shall be applicable in the absence of spouses’ common habitual residence. However, if the spouses have more than one common nationality at the time of the conclusion of the marriage, the law of the state with which the spouses jointly have the closest connection at the time of the conclusion of the marriage shall be applicable. This study examines how the connecting factor “nationality” is applied in cases of multiple nationality in the European Union; and consider whether these discussions and conclusions cast a light upon the implementation of Turkish Private International Law Article 4 in cases where the applicable connecting factor is common nationality of the parties.
Anahtar Kelime: Konular:
Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Bibliyografik
- ATAMAN FİGANMEŞE, İnci, Çifte Vatandaşlık Halinde MÖHUK’un 4. Madde-sinin b ve c Bentlerinin Uygulama Alanı, Milletlerarası Hukuk ve Milletlerarası Özel Hukuk Bülteni, C. 19-20, 1999-2000, s. 95-114.
- AYGÜN, Mesut, Nafakaya İlişkin Kararların Tanınması ve Tenfizi, İdari İşbirliği, Avrupa Birliği Devletler Özel Hukuku, ed. Işıl Özkan/Ceyda Süral/Uğur Tütün-cübaşı, Adalet 2016.
- BAYRAKTAROĞLU ÖZÇELİK, Gülüm, Kanunlar İhtilafı Hukukunda Olumlu Vatan-daşlık İhtilaflarının Çözümü ve MÖHUK m.4(1)(b) ve (c) Hükümlerinin Değerlen-dirilmesi, Gazi Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, C. XIX, S. 1, 2015, s. 111-150.
- BAYRAKTAROĞLU ÖZÇELİK, Gülüm, Roma III Tüzüğü Uyarınca Boşanma ve Ayrılığa Uygulanacak Hukukun Tayini ve Uygulanması, Ankara Üniversitesi Hu-kuk Fakültesi Dergisi, C. 61, S. 2, 2012, s. 505-539.
- BORRAS, Alegria, Jurisdiction, European Commentaries on Private International Law, Ed. Ulrich Magnus/Peter Mankowski, C. IV Brussels IIbis Regulation, Otto Schmidt 2017.
- ÇÖRTOĞLU KOCA, Sema, Evliliğe ve Ebeveyn Sorumluluğuna İlişkin Konular-da Milletlerarası Yetki ve Mahkeme Kararlarının Tanınması ve Tenfizi Hakkında Brüksel II-A Tüzüğü (AT 2201/2003), Avrupa Birliği Devletler Özel Hukuku, ed. Işıl Özkan/Ceyda Süral/Uğur Tütüncübaşı, Adalet 2016.
- DE VIDO, Sara, The Relevance of Double Nationality to Conflict of Laws Issues Relating to Divorce and Legal Separation in Europe, Cuadernos Derecho Trans-nacional, C. 4, 2012, s. 222-232.
- DOĞAN, Vahit, Milletlerarası Özel Hukuk, 5. Baskı, Savaş Yayınevi 2019.
- EKSi, Nuray, Avrupa Birliği Brüksel IIbis Tüzüğüne Göre Boşanma Davalarında Üye Devlet Mahkemelerinin Milletlerarası Yetkisi, Dokuz Eylül Üniversitesi Hukuk Fa-kültesi Dergisi, C. 11, Özel Sayı Prof. Dr. Bilge Umar’a Armağan, 2009, s. 1139-1168.
- EKŞİ, Nuray, 5718 Sayılı Milletlerarası Özel Hukuk ve Usul Hukuku Hakkında Kanun’a İlişkin Yargıtay Kararları, On İki Levha 2010.
- FRANZINA, Pietro, The Law Applicabe to Divorce and Legal Separation under Re-gulation (EU) No. 1259/2010 of 20 December 2010, Cuadernos Derecho Trans-nacional, C. 3, 2011, s. 85-129.
- GAERTNER, Veronika, European Choice of Law Rules in Divorce (Rome III): An Examination of the Possible Connecting Factors in Divorce Matters Against the Background of Private International Law Developments, Journal of Private Inter-national Law, C. 2, S. 1, Nisan 2006, s. 99-136.
- GYENEY, Laura, Dual Citizenship in the Force Field of the European Union, Hunga-rian Yearbook of International Law and European Law, 2014, s. 93-105.
- KRUGER, Thalia / VERHELLEN, Jinske, Dual Nationality = Double Trouble, Jour-nal of Private International Law, C. 7, S. 3, Aralık 2011, s. 601-626.
- NOMER, Ergin, Türk Devletler Özel Hukukunda Çifte Vatandaşlık, Milletlerarası Hukuk ve Milletlerarası Özel Hukuk Bülteni, Yıl 14, S. 1-2, 1994, s. 55-62.
- NOMER, Ergin, Devletler Hususi Hukuku, 22. Bası, Beta 2017.
- OPREA, Elena Alina, Party Autonomy and the Law Applicable to Matrimonial Pro-perty Regimes in Europe, Cuadernos Derecho Transnacional, C. 10, 2018, s. 579-596.
- ÖZKAN, Işıl, Devletler Özel Hukukunda İkametgah, Mutad Mesken ve İşyeri Bağ-lama Noktalarının Yeniden Değerlendirilmesi, Naturel 2003.
- ÖZTÜRK, Necla / YARAR, Güven / ARSLAN, Şule, Avrupa Birliği Konseyi 2016/1104 sayılı Tüzük Hükümleri Çerçevesinde Kayıtlı Birliktelik Kurmuş Çiftlerin Malvarlığına Uygulanacak Hukuk, Yetkili Mahkeme ve Tanıma - Tenfiz Meseleleri, İnönü Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, C. 8, S. 2, 2017, s. 1-20.
- RAFFAI, Katalin, The Connecting Factor of Nationality in Relation to the Principles of EU Law, Hungarian Yearbook of International Law and European Law, 2014, s. 327-342.
- RAITERI, Marco, Citizenship as a Connecting Factor in Private International Law for Family Matters, Journal of Private International Law, C. 10, S. 2, Ağustos 2014, s. 309-334.
- SİRMEN, Kazım Sedat, Mirasa İlişkin Meselelerde Yargı Yetkisi, Uygulanacak Hu-kuk, Mahkeme Kararlarının Tanınması ve Tenfizi ile Mirasa İlişkin Resmi Belge-lerin Kabulü ve Avrupa Mirasçılık Belgesinin Oluşturulmasına Dair Tüzük (AB 650/2012), Avrupa Birliği Devletler Özel Hukuku, ed. Işıl Özkan/Ceyda Süral/ Uğur Tütüncübaşı, Adalet 2016.
- SÜRAL, Ceyda, Nafaka Yükümlülükleri Konusunda Milletlerarası Yetki, Uygulana-cak Hukuk ve Söz Konusu Kararların Tanınması ve Tenfizine İlişkin Konsey Tü-züğü (AT 4/2009), Avrupa Birliği Devletler Özel Hukuku, ed. Işıl Özkan/Ceyda Süral/Uğur Tütüncübaşı, Adalet 2016.
- ŞANLI, Cemal / ESEN, Emre / ATAMAN FİGANMEŞE, İnci, Milletlerarası Özel Hukuk, 6. Bası, Vedat Kitapçılık 2018.
- TÜTÜNCÜBAŞI, Uğur, Boşanma ve Ayrılığa Uygulanacak Hukuk Hakkında Roma Tüzüğü (AB 1259/2010) Avrupa Birliği Devletler Özel Hukuku, ed. Işıl Öz-kan/Ceyda Süral/Uğur Tütüncübaşı, Adalet 2016.
- UYANIK ÇAVUŞOĞLU, Ayfer, Türk Milletlerarası Özel Hukukunda Boşanma, Beta 2006.
- VALKOVA, Lenka, The Interplay between Jurisdictional Rules Established in the EU Legal Instruments in the Field of Family Law: Testing Functionality through Simultaneous Application with Domestic Law, Cuadernos Derecho Transnacio-nal, C. 9, 2017, s. 551-568.
- VONK, Olivier W., Dual Nationality in the European Union, Martinus Nijhoff Pub-lishers 2012.
| APA | SÜRAL EFEÇINAR C (2019). Avrupa Birliği Devletler Özel Hukuku Işığında Çifte Vatandaşlık Halinde “Müşterek Milli Hukuk” Bağlama Noktası Nasıl Anlaşılmalıdır?. , 1197 - 1218. |
| Chicago | SÜRAL EFEÇINAR Ceyda Avrupa Birliği Devletler Özel Hukuku Işığında Çifte Vatandaşlık Halinde “Müşterek Milli Hukuk” Bağlama Noktası Nasıl Anlaşılmalıdır?. (2019): 1197 - 1218. |
| MLA | SÜRAL EFEÇINAR Ceyda Avrupa Birliği Devletler Özel Hukuku Işığında Çifte Vatandaşlık Halinde “Müşterek Milli Hukuk” Bağlama Noktası Nasıl Anlaşılmalıdır?. , 2019, ss.1197 - 1218. |
| AMA | SÜRAL EFEÇINAR C Avrupa Birliği Devletler Özel Hukuku Işığında Çifte Vatandaşlık Halinde “Müşterek Milli Hukuk” Bağlama Noktası Nasıl Anlaşılmalıdır?. . 2019; 1197 - 1218. |
| Vancouver | SÜRAL EFEÇINAR C Avrupa Birliği Devletler Özel Hukuku Işığında Çifte Vatandaşlık Halinde “Müşterek Milli Hukuk” Bağlama Noktası Nasıl Anlaşılmalıdır?. . 2019; 1197 - 1218. |
| IEEE | SÜRAL EFEÇINAR C "Avrupa Birliği Devletler Özel Hukuku Işığında Çifte Vatandaşlık Halinde “Müşterek Milli Hukuk” Bağlama Noktası Nasıl Anlaşılmalıdır?." , ss.1197 - 1218, 2019. |
| ISNAD | SÜRAL EFEÇINAR, Ceyda. "Avrupa Birliği Devletler Özel Hukuku Işığında Çifte Vatandaşlık Halinde “Müşterek Milli Hukuk” Bağlama Noktası Nasıl Anlaşılmalıdır?". (2019), 1197-1218. |
| APA | SÜRAL EFEÇINAR C (2019). Avrupa Birliği Devletler Özel Hukuku Işığında Çifte Vatandaşlık Halinde “Müşterek Milli Hukuk” Bağlama Noktası Nasıl Anlaşılmalıdır?. Bahçeşehir Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 14(177-178), 1197 - 1218. |
| Chicago | SÜRAL EFEÇINAR Ceyda Avrupa Birliği Devletler Özel Hukuku Işığında Çifte Vatandaşlık Halinde “Müşterek Milli Hukuk” Bağlama Noktası Nasıl Anlaşılmalıdır?. Bahçeşehir Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi 14, no.177-178 (2019): 1197 - 1218. |
| MLA | SÜRAL EFEÇINAR Ceyda Avrupa Birliği Devletler Özel Hukuku Işığında Çifte Vatandaşlık Halinde “Müşterek Milli Hukuk” Bağlama Noktası Nasıl Anlaşılmalıdır?. Bahçeşehir Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, vol.14, no.177-178, 2019, ss.1197 - 1218. |
| AMA | SÜRAL EFEÇINAR C Avrupa Birliği Devletler Özel Hukuku Işığında Çifte Vatandaşlık Halinde “Müşterek Milli Hukuk” Bağlama Noktası Nasıl Anlaşılmalıdır?. Bahçeşehir Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi. 2019; 14(177-178): 1197 - 1218. |
| Vancouver | SÜRAL EFEÇINAR C Avrupa Birliği Devletler Özel Hukuku Işığında Çifte Vatandaşlık Halinde “Müşterek Milli Hukuk” Bağlama Noktası Nasıl Anlaşılmalıdır?. Bahçeşehir Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi. 2019; 14(177-178): 1197 - 1218. |
| IEEE | SÜRAL EFEÇINAR C "Avrupa Birliği Devletler Özel Hukuku Işığında Çifte Vatandaşlık Halinde “Müşterek Milli Hukuk” Bağlama Noktası Nasıl Anlaşılmalıdır?." Bahçeşehir Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 14, ss.1197 - 1218, 2019. |
| ISNAD | SÜRAL EFEÇINAR, Ceyda. "Avrupa Birliği Devletler Özel Hukuku Işığında Çifte Vatandaşlık Halinde “Müşterek Milli Hukuk” Bağlama Noktası Nasıl Anlaşılmalıdır?". Bahçeşehir Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi 14/177-178 (2019), 1197-1218. |
