Fabrika Çalışanlarında Sağlıklı Yaşam Biçimi Davranışı ve Sağlık Algısı
Yıl: 2018 Cilt: 14 Sayı: 3 Sayfa Aralığı: 267 - 274 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.5350/BTDMJB.20170328092601 İndeks Tarihi: 18-12-2019
Fabrika Çalışanlarında Sağlıklı Yaşam Biçimi Davranışı ve Sağlık Algısı
Öz: Amaç: Bu çalışmanın amacı fabrika çalışanlarının sağlıklı yaşam biçimi davranışları ve sağlık algısını belirlemektir.Gereç ve Yöntem: Bu çalışma tanımlayıcı türde bir araştırmadır. Araştırmanın evrenini, Kocaeli/Gebze ilinde özel bir kuruma bağlı iki farklı fabrikada 1-31 Mayıs 2016 tarihleri arasında çalışan kişiler oluşturmuş, örneklem seçimi yapılmayıp tüm bireylere ulaşılması hedeflenmiştir (N=356). Ancak araştırmaya katılmaya gönüllü 221 kişi ile araştırma tamamlanmıştır. Çalışanlar araştırma hakkında bilgilendirilmiş ve araştırma için bireysel izinleri alınmıştır. Veriler, araştırmacılar tarafından hazırlanan çalışanları tanıtıcı bilgi formu, Sağlıklı Yaşam Biçimi Davranışları Ölçeği ve Sağlık Algısı Ölçeği kullanılarak toplanmıştır.Bulgular: Araştırmaya katılan çalışanların yaş ortalaması 32.41±9.27, %76.0’ı erkek, %59.3’ü evli, %73.0’ı çekirdek aile, %50.7’sinin çocuğu bulunmamakta, %41.2’si üniversite mezunu, %37.1’i kurumda 4yıl ve daha fazla süredir çalışmaktadır. Çalışanların %42.5’i sigara ve %37.1’i alkol kullandığını belirtmiştir. Çalışanlar sağlıklı yaşam biçimi davranışları ölçeği II puan ortalamaları 130.70±21.98 olarak bulunmuş ölçeğin alt boyutlarından en düşük puan fiziksel aktivite, en yüksek puan ise manevi gelişim alt boyutundan alınmıştır. Sağlık algısı ölçeği puan ortalamaları 39,84±8,29 olarak bulunmuş, alt boyutlarından ise en düşük puan sağlığın önemi, en yüksek puan ise kontrol merkezi alt boyutundan alınmıştır. Sonuç olarak çalışanların medeni durumu ve eğitim durumu sağlıklı yaşam biçimi davranışlarını etkilemektedir. Çocuğu olanlar ve evli olanlar daha az fiziksel aktivite yapmaktadır. İşyeri hekimi ve hemşiresinin işçilerde sağlıklı yaşam biçimi davranışları hakkındaki farkındalığı artırıcı eğitim ve danışmanlık hizmet vermesi yararlı olabilir.
Anahtar Kelime: Konular:
Health perception and healthy lifestyle behaviors in factory workers
Öz: Objective: The aim of this study was to determine healthy lifestyle behaviors and health perception of the factory workers. Material and Methods: This study is a descriptive research. The population of this research was composed of people working in two different privately-owned factories in the city of Kocaeli/Gebze. The study was conducted between dates 1-31 May 2016. It was aimed to include total workers without sampling, so the number of study population was 356. However, study was completed with 221 voluntary workers. The workers were informed about the study, and their consents were provided. Data were collected by using sociodemographic characteristics form, a questionnaire form encompassing health-related characteristics, Healthy Lifestyle Behaviors Scale II, and Health Perception Scale. Results: The average age of workers was 32.41±9.27 years, 76.0% of them were males, 59.3% were married, 50.7% had no children, 41.2% were graduated from a university, and 37.1% were working for at least 4 years. Of participants, 42.5% were smoking, and 37.1% were taking alcohol. The mean Healthy Lifestyle Behaviors Scale II was determined 130.70±21.98 points, and the lowest point in subscale was determined in physical activity, whereas the highest point was determined in spiritual development. The mean of Health Perception Scale was 39.84±8.29 points, and the lowest point in subscale was determined in importance of health, whereas the highest in control center. As the result, marital status, and education level of workers had impacts on healthy lifestyle behaviors. Individuals who were married and had children performed more physical activity. It may be useful to provide training and counseling services that raise awareness about healthy lifestyle behaviors in workplaces by occupational physicians, and nurses.
Anahtar Kelime: Konular:
Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
- Esin MN, Aktaş E. Çalışanların sağlık davranışları ve etkileyen faktörler: Sistematik inceleme. İstanbul Üniversitesi Florence Nightingale Hemşirelik Dergisi 2012;20:166-76.
- Tambağ H, Turan Z. Öğrencilerin sağlıklı yaşam biçimi davranışlarına halk sağlığı hemşireliği dersinin etkisi. Hemşirelikte Araştırma Geliştirme Dergisi 2012;1:46-55.
- Güngör İ, Hotun Şahin N. Sağlığın geliştirilmesinde kullanılan temel davranış değiştirme kuram ve modelleri. Hemşirelik Forumu Dergisi 2006;6-13.
- Bostan N. Hemşirelerin Sağlıklı Yaşam Biçimi Davranışlarını Etkileyen Faktörler. Yüksek Lisans Tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Halk Sağlığı Hemşireliği ABD, İzmir: 2013.
- Özyazıcıoğlu N, Kılıç M, Erdem N, Yavuz C, Afacan S. Hemşirelik öğrencilerinin sağlıklı yaşam biçimi davranışlarının belirlenmesi. Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi 2011;8:278-332.
- TUİK. Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemi Sonuçları, 2015. http:// www.tuik.gov.tr/PreHaberBultenleri.do?id=21507 (Erişim Tarihi: 02.03.2017).
- Bilir N, Yıldız NA. İş Sağlığı ve Güvenliği. Editörler: Güler Ç, Akın İ. İçinde: Halk Sağlığı Temel Bilgiler. Hacettepe Üniversitesi Yayınları; 2006. s. 602-631.
- Kaya S. Koroner Arter Bypass Grefti Ameliyatı Geçiren Hastalarda Yorgunluk ve Sağlık Algısı. Yüksek Lisans Tezi, Haliç Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, İstanbul: 2014.
- Güleç M, Yabancı N Göçgeldi E, Bakır B. Ankara’da iki kız öğrenci yurdunda kalan öğrencilerin beslenme alışkanlıkları. Gülhane Tıp Dergisi 2008;50:102-9.
- Beşer A, Bahar Z, Büyükkaya D. Health promoting behaviors and factors related to lifestyle among Turkish workers and occupational health nurses’ responsibilities in their health promoting activities. Ind Health 2007;45:151-9. [CrossRef]
- Açıkgöz ÇS, Beşer A. Sağlık çalışanlarında sağlığı geliştirme: işyeri sağlığı geliştirme programları ve iş sağlığı hemşireliği uygulamaları. Türkiye Klinikleri 2016;2:29-37.
- Tokur KM, Kubilay G. İşyerinde çalışan hemşirelerin görevlerine ilişkin bilgi gereksinimlerinin belirlenmesi. Hacettepe Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Dergisi 2014;16-31.
- Öztürk N. Konfeksiyonda Çalışan Kadınların Üst Ekstremite İle İlgili Kas ve İskelet Sistemi Sorunları. Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, İstanbul: 2006.
- Aydın Aİ, Erdoğan KT. Fındık fabrikasında çalışan işçilerde obezite sıklığı ve sağlıklı yaşam alışkanlıklarının değerlendirilmesi. TAF Prev Med Bull 2015;14:364-9.
- Walker SN, Sechrist KR, Pender NJ. The health-promoting lifestyle profile: Development and psychometric characterizations. Nurs Res 1987;36:76-81. [CrossRef] Bahar Z. Beşer A. Gördes N. Ersin F. Kıssal, A. Sağlıklı yaşam biçimi davranışları ölçeği II’nin geçerlik ve güvenirlik çalışması, C.Ü. Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi 2008:12:2-4.
- Kadıoğlu H, Yıldız A. Sağlık algısı ölçeğinin Türkçe çevriminin geçerlilik ve güvenilirliği Turkiye Klinikleri J Med Sci 2012;32:47-53.
- Yılmazel G, Naçar M, Çetinkaya F. Bir sanayi kuruluşunda çalışan işçilerin sağlığı geliştirme davranışları. TAF Prev Med Bull 2015;14:161-70.
- Küçük E, Yapar K. Tip II diyabetli hastalarda sağlık algısı, sağlıkla ilgili davranışlar ve ilaç tedavisine uyum: Türkiye’nin Karadeniz Bölgesi’nde bir çalışma. TAF Prev Med Bull 2016;15):285-93.
- Demir G, Arıöz A. Göç eden kadınların sağlıklı yaşam biçimi davranışları ve etkileyen faktörler. Düzce Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Dergisi 2014;4:1-8.
- Savaşan A, Ayten M, Ergene O. Koroner arter hastalarında sağlıklı yaşam biçimi davranışları ve umutsuzluk. Psikiyatri Hemşireliği Dergisi 2013;4:1-6.
- Chiou AF, Hsu SP, Hung HF. Predictors of health-promoting behaviors in Taiwanese patients with coronary artery disease. Appl Nurs Res 2016;30:1-6. [CrossRef]
- Küçük E. Health perception and healthy lifestyle behaviors of female factory workers. Archives of Environmental and Occupational Health 2016;71:216-21. [CrossRef]
- Sorour AS, Kamel WW, Abd El-Aziz EM, Aboelseoud A. Health promoting lifestyle behaviors and related risk factors among female employees in Zagazig city. Journal of Nursing Education and Practice 2014;4:42-51. [CrossRef]
- Ulutaşdemir N, Kılıç M, Zeki Ö, Beğendi F. Effects of occupational health and safety on healthy lifestyle behaviors of workers employed in a private company in Turkey. Annals of Global Health 2015;81:503-11. [CrossRef]
- Kılınç G, Yıldız E, Kavak F. Kalp yetersizliği hastalarında sağlıklı yaşam biçimi davranışları ve umutsuzluk arasındaki ilişki. J Cardiovasc Nurs 2016;7:114-26. [CrossRef]
- Yalçınkaya M, Gök Özer F, Yavuz Karamanoğlu A. Sağlık çalışanlarında sağlıklı yaşam biçimi davranışlarının değerlendirilmesi. Kor Hek 2007;6:409-12.
- Güner İ, Demir F. Ameliyathane hemşirelerinin sağlıklı yaşam biçimi davranışlarının belirlenmesi. Atatürk Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi 2006;9:17-25.
- Cürcani M, Tan M, Özdelikara A. Hemşirelerin sağlıklı yaşam biçimi davranışları ve etkileyen faktörlerin belirlenmesi. TAF Prev Med Bull 2010;9:487-92.
- Demir Avcı. Kişisel sağlık sorumluluğu. TAF Prev Med Bull 2016;5:259-66. [CrossRef]
- Şimşek H, Öztoprak D, İkizoğlu E, Safalı F, Yavuz Ö, Onur Ö, Tekel Ş, Çiftçi Ş, Tıp fakültesi öğrencilerinde sağlıklı yaşam biçimi davranışları ve etkili etmenler. Dokuz Eylül Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi 2012;26:151-7.
APA | KOLAÇ N, SEZER BALCI A, ŞİŞMAN F, ATAÇER B, DİNÇER S (2018). Fabrika Çalışanlarında Sağlıklı Yaşam Biçimi Davranışı ve Sağlık Algısı. , 267 - 274. 10.5350/BTDMJB.20170328092601 |
Chicago | KOLAÇ NURCAN,SEZER BALCI AYŞE,ŞİŞMAN FATMA NEVİN,ATAÇER Burcu Eylem,DİNÇER Songül Fabrika Çalışanlarında Sağlıklı Yaşam Biçimi Davranışı ve Sağlık Algısı. (2018): 267 - 274. 10.5350/BTDMJB.20170328092601 |
MLA | KOLAÇ NURCAN,SEZER BALCI AYŞE,ŞİŞMAN FATMA NEVİN,ATAÇER Burcu Eylem,DİNÇER Songül Fabrika Çalışanlarında Sağlıklı Yaşam Biçimi Davranışı ve Sağlık Algısı. , 2018, ss.267 - 274. 10.5350/BTDMJB.20170328092601 |
AMA | KOLAÇ N,SEZER BALCI A,ŞİŞMAN F,ATAÇER B,DİNÇER S Fabrika Çalışanlarında Sağlıklı Yaşam Biçimi Davranışı ve Sağlık Algısı. . 2018; 267 - 274. 10.5350/BTDMJB.20170328092601 |
Vancouver | KOLAÇ N,SEZER BALCI A,ŞİŞMAN F,ATAÇER B,DİNÇER S Fabrika Çalışanlarında Sağlıklı Yaşam Biçimi Davranışı ve Sağlık Algısı. . 2018; 267 - 274. 10.5350/BTDMJB.20170328092601 |
IEEE | KOLAÇ N,SEZER BALCI A,ŞİŞMAN F,ATAÇER B,DİNÇER S "Fabrika Çalışanlarında Sağlıklı Yaşam Biçimi Davranışı ve Sağlık Algısı." , ss.267 - 274, 2018. 10.5350/BTDMJB.20170328092601 |
ISNAD | KOLAÇ, NURCAN vd. "Fabrika Çalışanlarında Sağlıklı Yaşam Biçimi Davranışı ve Sağlık Algısı". (2018), 267-274. https://doi.org/10.5350/BTDMJB.20170328092601 |
APA | KOLAÇ N, SEZER BALCI A, ŞİŞMAN F, ATAÇER B, DİNÇER S (2018). Fabrika Çalışanlarında Sağlıklı Yaşam Biçimi Davranışı ve Sağlık Algısı. Bakırköy Tıp Dergisi, 14(3), 267 - 274. 10.5350/BTDMJB.20170328092601 |
Chicago | KOLAÇ NURCAN,SEZER BALCI AYŞE,ŞİŞMAN FATMA NEVİN,ATAÇER Burcu Eylem,DİNÇER Songül Fabrika Çalışanlarında Sağlıklı Yaşam Biçimi Davranışı ve Sağlık Algısı. Bakırköy Tıp Dergisi 14, no.3 (2018): 267 - 274. 10.5350/BTDMJB.20170328092601 |
MLA | KOLAÇ NURCAN,SEZER BALCI AYŞE,ŞİŞMAN FATMA NEVİN,ATAÇER Burcu Eylem,DİNÇER Songül Fabrika Çalışanlarında Sağlıklı Yaşam Biçimi Davranışı ve Sağlık Algısı. Bakırköy Tıp Dergisi, vol.14, no.3, 2018, ss.267 - 274. 10.5350/BTDMJB.20170328092601 |
AMA | KOLAÇ N,SEZER BALCI A,ŞİŞMAN F,ATAÇER B,DİNÇER S Fabrika Çalışanlarında Sağlıklı Yaşam Biçimi Davranışı ve Sağlık Algısı. Bakırköy Tıp Dergisi. 2018; 14(3): 267 - 274. 10.5350/BTDMJB.20170328092601 |
Vancouver | KOLAÇ N,SEZER BALCI A,ŞİŞMAN F,ATAÇER B,DİNÇER S Fabrika Çalışanlarında Sağlıklı Yaşam Biçimi Davranışı ve Sağlık Algısı. Bakırköy Tıp Dergisi. 2018; 14(3): 267 - 274. 10.5350/BTDMJB.20170328092601 |
IEEE | KOLAÇ N,SEZER BALCI A,ŞİŞMAN F,ATAÇER B,DİNÇER S "Fabrika Çalışanlarında Sağlıklı Yaşam Biçimi Davranışı ve Sağlık Algısı." Bakırköy Tıp Dergisi, 14, ss.267 - 274, 2018. 10.5350/BTDMJB.20170328092601 |
ISNAD | KOLAÇ, NURCAN vd. "Fabrika Çalışanlarında Sağlıklı Yaşam Biçimi Davranışı ve Sağlık Algısı". Bakırköy Tıp Dergisi 14/3 (2018), 267-274. https://doi.org/10.5350/BTDMJB.20170328092601 |