Kültürel Kimlik Sorunsalı: Görecelik mi, Evrenselcilik mi? Yoksa Uzlaşı mı?

Yıl: 2019 Cilt: 0 Sayı: 37 Sayfa Aralığı: 72 - 80 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 23-12-2019

Kültürel Kimlik Sorunsalı: Görecelik mi, Evrenselcilik mi? Yoksa Uzlaşı mı?

Öz:
Küreselleşme ekseninde kültür ve kimlik tartışmaları önemli birgündemi oluşturur. Tartışmaların odak noktası ise kültürel görecelikve evrenselcilik arasındaki ikilemin kültürel kimlikler üzerinde nasılbir etkisinin olduğudur. Küreselleşme politikaları ile bir taraftan farklıkimliklerin önem kazanmasına ortam hazırlanır, diğer bir taraftan ise yerelkimlikler üzerinden küresel bir kimlik siyaseti ortaya çıkarılmak istenir.Bu yaklaşım ayrımıyla küreselleşme, hem kültürel farklılıkları desteklerhem de öngörülemeyen şekilde evrensel kültür değerlerini vurgulayarakkendi içerisinde çelişkiye neden olur. Bu şekliyle kültürel kimlikler,günümüz toplumsal anlayışın önemli bir sorunsalı olarak kabul edilir.Ancak küreselleşmenin neden olduğu sonuçlar birlikte düşünüldüğünde,bu ikilem bir ilişkiyi ve bağlılığı zorunlu kılar. Çünkü küreselleşme sürecidoğası gereği, ne tamamen ulus-kimlik yapısının yıkımına ne de yerelkimliklerin tam anlamıyla evrimini tamamlamasına izin verir. Ancak,ilerleyen dönemlerde ortak bir uzlaşının sağlanamaması, görecelik ileevrenselcilik arasındaki söylenegelen kaotik durumu iyice karmaşık halegetirebilir. Bunun sonucu ise zaten sorunsal olan kültürel kimlikler dahada sorunlu hale gelebilir. Bu çalışmanın amacı görecelik ve evrenselcilikanlayışı üzerinden kimlikleri, özelde kültürel kimlik kavramını önemli birsorunsal olarak tartışma konusu etmektir.
Anahtar Kelime:

Konular: Kültürel Çalışmalar

The Problematic of Cultural Identity: Relativity vs. Universalism? Or Reconciliation?

Öz:
The debates on culture and identity constitute an important agenda in terms of globalization. The focus of the debate is the impact of the dilemma between cultural relativism and universalism on cultural identities. On one hand, with the policies of globalization, it is aimed to prepare the environment for different identities to gain importance, and on the other hand, it is aimed to create a global identity politics through local identities. With this approach, globalization contradicts itself while promoting cultural differences and unpredictably emphasizing universal cultural values. In this way, cultural identities are considered as an important problem of today’s social understanding. However, when the results of globalization are considered together, this dilemma necessitates a relationship and commitment. Because, by its very nature, the globalization process allows neither the destruction of the nationidentity structure nor the completion of the evolution of local identities. However, in the coming future, the absence of a common consensus between the two approaches and the proliferation of contradictions between them can complicate the so-called chaotic situation between relativism and universalism. The result of this is that the cultural identities that are already problematic may become even more problematic. The aim of this study is to discuss the notions of identity and, in particular, the concept of cultural identity in terms of relativity and universalism as an important research question.
Anahtar Kelime:

Konular: Kültürel Çalışmalar
Belge Türü: Makale Makale Türü: Derleme Erişim Türü: Erişime Açık
  • Akdemir, A. M. (2004). Küreselleşme ve Kültürel Kimlik Sorunu, Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 3(1), 43-50.
  • Anık, M. (2012). Kimlik ve Çokkültürcülük Sosyolojisi, İstanbul: Açılım Kitap.
  • Aşkın, M. (2007). Kimlik ve Giydirilmiş Kimlikler, Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 10(2), 213-220.
  • Bates, D. G. (2009). 21. Yüzyılda Kültürel Antropoloji: İnsanın Doğadaki Yeri, S. Aydın vd. (Çev.), İstanbul: Bilgi Üniversitesi Yayınları.
  • Bauman, Z. (1997). Küreselleşme, Toplumsalın Sonuçları, A. Yılmaz (Çev.), İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
  • Bayart, J. F. (1999). Kimlik Yanılsaması, M. Moralı (Çev.), İstanbul: Metis Yayınları.
  • Bilgin, N. (2001). İnsan İlişkileri ve Kimlik, İstanbul: Sistem Yayıncılık.
  • Bilgin, N. (2007). Kimlik İnşası, İzmir: Aşina Kitaplar.
  • Bostancı, M. N. (1999). Bir Kolektif Kimlik Olarak Milliyetçilik, İstanbul: Doğan Kitap.
  • Castells, M. (2006). Enformasyon Çağı: Ekonomi, Toplum ve Kültür/Kimliğin Gücü, E. Kılıç (Çev.), İstanbul: Bilgi Üniversitesi Yayınları.
  • Connolly, E. W. (2011). Kimlik ve Farklılık: Siyasetin Açmazlarına Dair Çözüm Önerileri, F. Lekesizalın (Çev.), İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
  • Cranston, M. (1999). İnsan Hakları Nelerdir? Sosyal Siyasal Teori: Seçme Yazılar, A. Yayla (Çev.), Ankara: Siyasal Kitabevi.
  • Demir, E. (2008). İnsan Haklarının Evrenselliği Görüşü Karşısında Kültürel Rölativizm, MÜHF-HAD, 14(3), 209-242.
  • Duman, M. Z. (2007). Modernden Post-Moderne Geçişte Kimlik Tartışmaları ve Çokkültürlülük, Uluslararası İlişkiler Dergisi, 4(13), 3-24.
  • Erdoğan, M. (2002). Siyaset ve Hukuk Perspektifinden Küreselleşme, M. S. Aydın, M. Erdoğan ve A. Y. Sarıbay (Ed.) içinde, Siyasi, Ekonomik ve Kültürel Boyutlarıyla Küreselleşme, İstanbul: Ufuk Kitapları
  • Ergun, D. (2000). Kimlikler Kıskacında Ulusal Kişilik, Ankara: İmge Kitabevi Yayınları.
  • Eriksen, T. H. (2009). Küçük Yerler Büyük Meseleler: Sosyal ve Kültürel Antropoloji, A. E. Koca (Çev.), Ankara: Birleşik Yayınları.
  • Eriksen, T. H., ve Nielsen, F. S. (2012). Antropoloji Tarihi, A. Bora (Çev.), İstanbul: İletişim Yayınları.
  • Featherstone, M. (1990). Global Culture: An Introduction, M. Featherstone (Ed.) içinde, Global Culture: Nationalizm, Globalization and Modernity, Londra: Sage Publications.
  • Friedman, J. (1999). Küresel Sistem, Küreselleşme ve Modernitenin Parametreleri, A. Topçuoğlu ve Y. Aktay (Eds.) içinde, Postmodernizm ve İslam, Küreselleşme ve Oryantalizm, Ankara: Vadi Yayınları.
  • Giddens, A. (2000). Elimizden Kaçıp Giden Dünya: Küreselleşme Hayatımızı Nasıl Yeniden Şekillendiriyor?, O. Akınhay (Çev.), İstanbul: Alfa Yayınları.
  • Göka, E. (2006). İnsan Kısım Kısım: Topluluklar, Zihniyetler, Kimlikler, Ankara: Aşina Kitaplar.
  • Güvenç, B. (1993). Türk Kimliği, Ankara: Kültür Bakanlığı Yayınları.
  • Hakan, M. (1995). Kimlik Nedir?, Türkiye Günlüğü, 33, Mart-Nisan, 146-149.
  • Hall, S. (1998). Eski ve Yeni Kimlikler, Eski ve Yeni Etniklikler, A. D. King (Ed.) içinde, Kültür, Küreselleşme ve Dünya-Sistemi: Kimlik Temsilinin Çağdaş Koşulları, G. Seçkin ve Ü. H. Yolsal (Çev.), Ankara: Bilim ve Sanat Yayınları.
  • Harvey, D. (1999). Postmodernliğin Durumu, S. Savran (Çev.), İstanbul: Metis Yayınları.
  • Holton, R. (2000). Globalization’s Cultural Consquences, The Annals of the American Academy of Political and Social Science, 570, 140-152.
  • İçli, G.(2001). Küreselleşme ve Kültür, C.Ü. Sosyal Bilimler Dergisi, 25(2), 163-172.
  • İnce, M. (2009). Küreselleşme ve Yerelleşme: Bir Çelişki Mi?, Gazi Üniversitesi İİBF Dergisi, 11(1), 259-275.
  • Karaduman, S. (2010). Modernizmden Postmodernizme Kimliğin Yapısal Dönüşümü, Journal of Yaşar University, 17(5), 2886-2899.
  • Keyman, E. F. (2000). Globalleşme Söylemleri ve Kimlik Talepleri: Türban sorununu anlamak, E. F. Keyman ve A. Y. Sarıbay (Ed.) içinde, Global Yerel Eksende Türkiye, İstanbul: Alfa Yayınları.
  • Kocacık, F. (2000). Kitle toplumu, Küreselleşme ve Türkiye, Prof. Eyüp Kemerlioğlu’na Armağan, Sivas: Cumhuriyet Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi.
  • Lewellen, T. C. (2002). The Anthropology of Globalization: Cultural Anthropology Enters the 21st Century, London: Bergin & Garvey.
  • Nar, M. Ş. (2013). Kültürel Hukuk: Geleneksel Kontrol Mekanizmaları, TBB Dergisi, 108, 273-290.
  • Nar, M. Ş. (2015). Küreselleşmenin Tüketim Kültürü Üzerindeki Etkisi: Teknoloji Tüketimi, Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 8(37), 941-951.
  • Özkul, O. (2013). Kültür ve Küreselleşme, İstanbul: Açılım Kitap.
  • Özyurt, C. (2012). Küreselleşme Sürecinde Kimlik ve Farklılaşma, İstanbul: Açılım Kitap.
  • Parekh, B. (2002). Çokkültürlülüğü Yeniden Düşünmek Kültürel Çeşitlilik ve Siyasal Teori, B. Tanrıseven (Çev.), Ankara: Phoenix Yayınları.
  • Robertson, R. (1998). Toplum Kuramı, Kültürel Görecelik ve Küresellik Sorunu, A. D. King (Ed.) içinde, Kültür, Küreselleşme ve Dünya Sistemi, G. Seçkin ve Ü. H.Yolsal (Çev.), Ankara: Bilim ve Sanat Yayınları.
  • Robertson, R. (1999). Küreselleşme: Toplum Kuramı ve Küresel Kültür, Ü. H. Yolsal (Çev.), Ankara: Bilim ve Sanat Yayınları.
  • Robins, K. ve Morley, D. (2011). Kimlik Mekânları, E. Zeybekoğlu (Çev.), İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
  • Saraç, N. (2006). İnsan Hakları ve Kültürel Görelilik. (Erişim Tarihi: 08.11.2018, http://openaccess.bilgi.edu.tr:8080/xmlui/handle/11411/1326?locale-attribute=tr)
  • Sarıbay, A. S. (2002). Kültürel Bir Olgu Olarak Globalleşme, S. Aydın vd. (Ed.) içinde, Küreselleşme: Siyasi, ekonomik ve kültürel boyutlarıyla, İstanbul: Ufuk Yayınları.
  • Smith, A. D. (1999). Millî Kimlik, B. S. Şener (Çev.), İstanbul: İletişim Yayınları.
  • Steger, M. B. (2003). Globalization: A Very Short Introduction, New York: Oxford University Press.
  • Tanilli, S. (1976). Anayasalar ve Siyasal Belgeler, İstanbul: Cem.
  • Tatar, T. (2008). Kürede Dönen Siyaset, İstanbul: Doğu Kütüphanesi Yayınları.
  • Tok, N. (2003). Kültür, Kimlik ve Siyaset, İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
  • Tomlinson, J. (2004). Küreselleşme ve Kültür, A. Eken (Çev.), İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
  • Weeks, J. (1998). Farklılığın Değeri, J. Rutherford vd. (Ed.) içinde, Kimlik: Topluluk/Kimlik/Farklılık, İ. Sağlamer (Çev.), İstanbul: Sarmal Yayınları.
  • Woodwrad, K. (1997). Identity and Difference, London: Sage Publications.
  • Yurdusev, A.N. (1997). Avrupa Kimliğinin Oluşumu ve Türk Kimliği, A. Eralp (Ed.) içinde, Türkiye ve Avrupa: Batılılaşma, Kalkınma, Demokrasi, Ankara: İmge Kitabevi.
  • Zabunoğlu, H.G. (2011). Kültürel Görecelik ve İnsan Haklarının Evrenselliği, Ankara: Ankara Üniversitesi Yayınları.
APA NAR M (2019). Kültürel Kimlik Sorunsalı: Görecelik mi, Evrenselcilik mi? Yoksa Uzlaşı mı?. , 72 - 80.
Chicago NAR Mehmet Şükrü Kültürel Kimlik Sorunsalı: Görecelik mi, Evrenselcilik mi? Yoksa Uzlaşı mı?. (2019): 72 - 80.
MLA NAR Mehmet Şükrü Kültürel Kimlik Sorunsalı: Görecelik mi, Evrenselcilik mi? Yoksa Uzlaşı mı?. , 2019, ss.72 - 80.
AMA NAR M Kültürel Kimlik Sorunsalı: Görecelik mi, Evrenselcilik mi? Yoksa Uzlaşı mı?. . 2019; 72 - 80.
Vancouver NAR M Kültürel Kimlik Sorunsalı: Görecelik mi, Evrenselcilik mi? Yoksa Uzlaşı mı?. . 2019; 72 - 80.
IEEE NAR M "Kültürel Kimlik Sorunsalı: Görecelik mi, Evrenselcilik mi? Yoksa Uzlaşı mı?." , ss.72 - 80, 2019.
ISNAD NAR, Mehmet Şükrü. "Kültürel Kimlik Sorunsalı: Görecelik mi, Evrenselcilik mi? Yoksa Uzlaşı mı?". (2019), 72-80.
APA NAR M (2019). Kültürel Kimlik Sorunsalı: Görecelik mi, Evrenselcilik mi? Yoksa Uzlaşı mı?. Antropoloji, 0(37), 72 - 80.
Chicago NAR Mehmet Şükrü Kültürel Kimlik Sorunsalı: Görecelik mi, Evrenselcilik mi? Yoksa Uzlaşı mı?. Antropoloji 0, no.37 (2019): 72 - 80.
MLA NAR Mehmet Şükrü Kültürel Kimlik Sorunsalı: Görecelik mi, Evrenselcilik mi? Yoksa Uzlaşı mı?. Antropoloji, vol.0, no.37, 2019, ss.72 - 80.
AMA NAR M Kültürel Kimlik Sorunsalı: Görecelik mi, Evrenselcilik mi? Yoksa Uzlaşı mı?. Antropoloji. 2019; 0(37): 72 - 80.
Vancouver NAR M Kültürel Kimlik Sorunsalı: Görecelik mi, Evrenselcilik mi? Yoksa Uzlaşı mı?. Antropoloji. 2019; 0(37): 72 - 80.
IEEE NAR M "Kültürel Kimlik Sorunsalı: Görecelik mi, Evrenselcilik mi? Yoksa Uzlaşı mı?." Antropoloji, 0, ss.72 - 80, 2019.
ISNAD NAR, Mehmet Şükrü. "Kültürel Kimlik Sorunsalı: Görecelik mi, Evrenselcilik mi? Yoksa Uzlaşı mı?". Antropoloji 37 (2019), 72-80.