“Bir Kuşak Bir Yol” Girişimi ve Çin’in Orta Asya Politikası

Yıl: 2018 Cilt: 10 Sayı: 19 Sayfa Aralığı: 17 - 38 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 07-01-2020

“Bir Kuşak Bir Yol” Girişimi ve Çin’in Orta Asya Politikası

Öz:
Bu makale, Eylül 2013’te Xi Jinping’in Bir Kuşak Bir Yol (BKBY) Girişimi’niaçıklaması ile başlayan Çin’in Orta Asya politikasının yeni dönemini realpolitik bağlamda incelemektedir. Mevcut haliyle BKBY Girişimi, bir projeya da program olmaktan daha çok, Avrasya’nın sosyo-ekonomik, altyapıve fnansal yatırım süreçlerinde bütünleşmeyi hedefeyen uzun vadeli biröneridir. BKBY Girişimi kapsamında Çin’in Orta Asya’da ekonomik ve siyasi nüfuzunun artması beklenmesine rağmen bağımlı faktörler ve risklerde mevcuttur. Bu makale, BKBY Girişimi’nin başarılı ol-masında Çin’inOrta Asya ile geliştirdiği ticari ve ekonomik ilişkilerin yanı sıra, Rusyaile bölgedeki işbirliği-ilişkileri ve yumuşak gücünün belirleyici olacağınısavunmaktadır. Çin, Orta Asya’da ekonomik motivasyon temelinde yumuşakgüç ile var olmaya çalışmasına rağmen, ticari alan dışında bölgede yumuşakgücü zayıftır. Orta Asya yönetici elitleri Çin ile yakın ekonomik ve ticariilişkilere sıcak bakmasına rağmen, bu görüş halk düzeyinde aynı sempatiile karşılanmamaktadır. Bunun yanı sıra, Orta Asya’da Çin’in BKBY’si ileRusya’nın Avrasya Ekonomik Birliği (AEB) Projesi arasında rekabetsel birişbirliğinin vardır. Her iki ülkenin önerilerinin niteliğinin ve amaçlarınınfarklı olmasına rağmen aralarında bir uzlaşı bulunmakta ve iki ülke desöz konusu önerilerini kendi hedeferinin gerçekleştirilmesinde araç olarakgörmektedirler. Fakat Çin, Orta Asya ülkeleri ile yaptığı ekonomik işbirliğinihenüz güvenlik alanında gerçekleştirebilmiş değildir. Çin’in Orta Asya ülkeleri ile güvenlik işbirliğinin sınırlı kalması, Rusya’nın bölgede askeri etkisini devam ettirmesi ve ŞİÖ bağlamında işbirliğini yeterli bulmasındankaynaklanmaktadır.
Anahtar Kelime:

Konular: Siyasi Bilimler Kamu Yönetimi Asya Çalışmaları Kültürel Çalışmalar Beşeri Bilimler Uluslararası İlişkiler

“One belt, one road” initiative and China’s Central Asian Policy

Öz:
This article examines China’s relationship with Central Asia within the realpolitik context in the new era that began with Xi Jinping’s One Belt One Road (OBOR) initiative, which is declared in September 2013. The OBOR initiative in its current form is more of a long term proposition that aims at a socio-economic, infrastructural, and fnancial union of Euro-Asia rather than a project or a program. Despite the expectation that China’s economic and political infuence will increase in Central Asia within the context of the OBOR Initiative, there are also dependent factor. So, It argues that China’s economic and political infuence, yet its success will largely depend on its relationship/cooperation with Russia as well as on China’s soft power. However, China’s soft power remains rather limited in Central Asia apart from the trade area even though China attempts to be infuential in the region through economy. Central Asian public remains unconvinced, even though the executive elite is open to have a close economic relationship. Apart from this, China’s OBOR and Russia’s Eurasian Economic Union (EEU) are in a ‘competitive cooperation’. Even though both initiatives have different objectives and structure, they both see each other as a means towards their own ends. Never-theless, China is yet to achieve the same level of cooperation in the area of defence obas it has in the area of economy. It is believed here that the limited success of China’s cooperation with Central Asian countries in the area of defence derives from a combination of Russia’s military infuence in the region and the fact that China is content with its rela-tionship with the countries of the region through the SCO.
Anahtar Kelime:

Konular: Siyasi Bilimler Kamu Yönetimi Asya Çalışmaları Kültürel Çalışmalar Beşeri Bilimler Uluslararası İlişkiler
Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • Bordachev, Timofei, “Russia and China in the Central Asia: the Win-Win Game”, 9alGai PaSer 1o , June 2016. s. 7, http://valdaiclub.com/a/valdaipapers/russia-and-china-in-central-asia-the-great-win-win-game/, (Erişim: 10.02.2018).
  • Bordachev, Timofey, “New Eurasian Momentum: How to Make Integration Effective”, 5ussia in GloEal AIIairs, Dec. 14, 2015. http://eng.globalaffairs.ru/ number/New-Eurasian-Momentum-17886 (Erişim: 10.02.2018).
  • Burkhanov, Aziz ve Yu-Wen Chen, “Kazakh perspective on China, the Chinese, and Chinese migration”, (tKniF anG 5aFial 6tuGies, Vol. 39, Issue 12, (2016): 2129-2148.
  • Clinton, Hillary, “America’s Pacifc Century”, )oreiJn PoliFy, Oct. 11, 2011. https://foreignpolicy.com/2011/10/11/americas-pacifc-century/, (Erişim: 24.01.2018).
  • Elder, Miriam, “Putin’s grand vision: a new Eurasian bloc with old Soviet neighbours”, 7Ke GuarGian, Oct. 04, 2011. https://www.theguardian.com/ world/2011/oct/04/putin-grand-vision-eurasian-bloc (Erişim: 24.01.2018).
  • Fernholz, Tim, “Eight countries in danger of falling into China’s “debt trap””, 4uart], 07 Mart 2018. https://qz.com/1223768/china-debt-trap-these-eightcountries-are-in-danger-of-debt-overloads-from-chinas-belt-and-road-plans/ (Erişim: 25.03.2018).
  • International Crisis Group, “Central Asia’s Silk Road Rivalries”, (uroSe anG &entral Asia 5eSort, No: 245, (July 27, 2017).
  • Kelly-Clark, Victoria, “Why is Central Asia dumping Russia for China?”, GloEal 5isk ,nsiJKt May 23, 2016. http://globalriskinsights.com/2016/05/ why-central-asia-is-dumping-russia-for-china/ (Erişim: 10.02.2018).
  • Kirişçi, Kemal ve Philippe Le Corre, “The new geopolitics of Central Asia: China vies for infuence in Russia’s backyard”, 7Ke BrookinJs ,nstitute, Jan 02, 2018. https://www.brookings.edu/blog/order-from-chaos/2018/01/02/thenew-geopolitics-of-central-asia-china-vies-for-infuence-in-russias-backyard/ (Erişim: 15.02.2018).
  • Kucera, Joshua, “The New Silk Road”, 7Ke 'iSlomat, Nov. 11, 2011, https:// thediplomat.com/2011/11/the-new-silk-road/ (Erişim: 23.01.2018).
  • Kurlantzick, Joshua, “The Trump Administration’s “Free and Open Indo-Pacifc”: A Solid Idea, but Diffcult to Pull Off”, &ounFil on )oreiJn 5elations, Feb 21, 2018. https://www.cfr.org/blog/trump-administrations-free-and-openindo-pacifc-solid-idea-diffcult-pull (Erişim: 24.03.2018).
  • Kynge, James, “How the Silk Road plans will be fnanced”, )inanFial 7imes, May 10, 2016. https://www.ft.com/content/e83ced94-0bd8-11e6-9456- 444ab5211a2f (Erişim: 10.01.2018).
  • Laruelle, Marlene (ed.), &Kina’s Belt anG 5oaG ,nitiative anG ,ts ,mSaFt in &entral Asia, Central Asia Program, Washington D.C. 2018.
  • <?> 李新, “中国与俄罗斯在中亚的经济利益评析”, 俄罗斯中亚东欧研究, 5, (2012): 39-48. 罗英杰, “中亚安全形势的变化及其影响”, 国际安全研究, 2, (2016): 103- 124.
  • 毛泽东、 毛泽东选集、第 一 卷 、星 星 之 火 , 可 以 燎 原 ( 一 九 三 ○ 年 一 月 五 日 ), http://www.dlnu.edu.cn/szb/docs/2012- 11/20121108152902434889.pdf (Erişim: 13.05.2017).
  • Ministry of Foreign Affairs, and Ministry of Commerce, “Vision and Actions on Jointly Building Silk Road Economic Belt and 21st-Century Maritime Silk Road”, National Development and Re-form Commission, 28 March 2015, http://en.ndrc.gov.cn/newsrelease/201503/t20150330_669367.html (Erişim: 13.02.2018).
  • Peyrouse, Sebastien, “Discussing China: Sinophilia and Sinophobia in Central Asia”, Journal of Eurasian Studies, vol. 7, no. 1 (2016): 14-23.
  • 全国人民代表大会, “李鹏会见乌兹别克斯坦总统”, 1999年11月09 日. http://www.npc.gov.cn/npc/oldarchives/ljwyz/common/group_photo_ zw.jsp@label=wxzlk&id=5280&pdmc=010409&dm=01040901.htm (Erişim: 15.02.2017).
  • Shahbazov, Fuad, “China’s Long March into Central Asia: How Beijing Expands Military Infuence in Tajikistan”, The Central Asia-Caucasus Analyst, Feb. 21, 2017, https://www.cacianalyst.org/publications/analytical-articles/ item/13429-china%E2%80%99s-long-march-into-central-asia-how-beijingexpands-military-infuence-in-tajikistan.html (Erişim: 10.11.2017).
  • Sharma, Raj Kumar, “Central Asia warily welcomes China's Belt and Road Initiative”, Nikkei Asian Review, May 24, 2017, https://asia.nikkei.com/ Viewpoints/Raj-Kumar-Sharma/Central-Asia-warily-welcomes-China-sBelt-and-Road-Initiative. (Erişim: 13.02.2018).
  • Sholk, Dena, “Kazakhstan’s Land Reforms”, The Diplomat, June 15, 2016. https://thediplomat.com/2016/06/kazakhstans-land-reforms/, (Erişim: 11.01.2018).
  • Smirnova, Larisa, “Perception of China’s “One Belt, One Road” in Russia: “United Eurasia”Dream or “Iron Circle” of Containment?”, 21st Century, No 1, 20, (2017): 106-125.
  • U.S. Department of State, “2015 Investment Climate Statement - Turkmenistan Report”, May 2015. https://www.state.gov/e/eb/rls/othr/ics/2015/241778.htm (Erişim: 11.01.2018).
  • Vladimir Fedorenko, “The New Silk Road Initiatives in Central Asia”, Rethink Institute, Ağustos 2013, ss. 4-9.
  • 王缉思, “西进”,中国地缘战略的再平衡”, 环球网, 2012年10月17日. http://opinion.huanqiu.com/opinion_world/2012-10/3193760.html (Erişim: 10 Aralık 2017).
  • 肖 斌 , “地区极性, “现状偏好与 中国对中亚的外交哲学”, 俄罗斯东欧中 亚研究, 2, (2017):10-33. 张洁、”中国能源安全中的马六甲因素”、国际政治研究, 3, (2005): 18- 27.
  • 中华人民共和国外交部, “习近平在纳扎尔巴耶夫大学的演讲(全文)”, 2013年09月08日. http://www.fmprc.gov.cn/mfa_chn//ziliao_611306/ zt_611380/dnzt_611382/ydyl_667839/zyxw_667918/t1074151.shtml (Erişim: 15.02.2017).
APA Alperen Ü (2018). “Bir Kuşak Bir Yol” Girişimi ve Çin’in Orta Asya Politikası. , 17 - 38.
Chicago Alperen Ümit “Bir Kuşak Bir Yol” Girişimi ve Çin’in Orta Asya Politikası. (2018): 17 - 38.
MLA Alperen Ümit “Bir Kuşak Bir Yol” Girişimi ve Çin’in Orta Asya Politikası. , 2018, ss.17 - 38.
AMA Alperen Ü “Bir Kuşak Bir Yol” Girişimi ve Çin’in Orta Asya Politikası. . 2018; 17 - 38.
Vancouver Alperen Ü “Bir Kuşak Bir Yol” Girişimi ve Çin’in Orta Asya Politikası. . 2018; 17 - 38.
IEEE Alperen Ü "“Bir Kuşak Bir Yol” Girişimi ve Çin’in Orta Asya Politikası." , ss.17 - 38, 2018.
ISNAD Alperen, Ümit. "“Bir Kuşak Bir Yol” Girişimi ve Çin’in Orta Asya Politikası". (2018), 17-38.
APA Alperen Ü (2018). “Bir Kuşak Bir Yol” Girişimi ve Çin’in Orta Asya Politikası. Bilge Strateji, 10(19), 17 - 38.
Chicago Alperen Ümit “Bir Kuşak Bir Yol” Girişimi ve Çin’in Orta Asya Politikası. Bilge Strateji 10, no.19 (2018): 17 - 38.
MLA Alperen Ümit “Bir Kuşak Bir Yol” Girişimi ve Çin’in Orta Asya Politikası. Bilge Strateji, vol.10, no.19, 2018, ss.17 - 38.
AMA Alperen Ü “Bir Kuşak Bir Yol” Girişimi ve Çin’in Orta Asya Politikası. Bilge Strateji. 2018; 10(19): 17 - 38.
Vancouver Alperen Ü “Bir Kuşak Bir Yol” Girişimi ve Çin’in Orta Asya Politikası. Bilge Strateji. 2018; 10(19): 17 - 38.
IEEE Alperen Ü "“Bir Kuşak Bir Yol” Girişimi ve Çin’in Orta Asya Politikası." Bilge Strateji, 10, ss.17 - 38, 2018.
ISNAD Alperen, Ümit. "“Bir Kuşak Bir Yol” Girişimi ve Çin’in Orta Asya Politikası". Bilge Strateji 10/19 (2018), 17-38.