Bitcoin Sistem ve Özelliklerinin İş Ahlakı Kapsamında İncelenmesi
Yıl: 2018 Cilt: 11 Sayı: 2 Sayfa Aralığı: 165 - 192 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 15-01-2020
Bitcoin Sistem ve Özelliklerinin İş Ahlakı Kapsamında İncelenmesi
Öz: Ülkeler arasındaki sınırların kalkması, küreselleşme, ticaretin serbestleşmesi ve internet ile bilişim teknolojilerinin artışı beraberinde dijitalleşmeyi artmıştır. Dijital dünyada evden işe gitmeden çalışma, bankayagitmeden mobil veya internet bankacılığı ile işlem yapabilme, alışveriş siteleri sayesinde markete gitmeden gıda alımı gibi birçok yenilik hayatımıza girmiştir. Bu yeniliklerden biri de merkezi bir otoriteye bağlıolmayan, ucuz ve kolay para transferi, yatırım aracı, dijital harcama birimi olan Bitcoin kripto para sistemidir. Bu sistem 2008 yılından beri hayatımızın içinde yer almaktadır. Bu çalışmada Bitcoin’in işletmelerve yatırımcılar tarafından para transfer, altın ve döviz gibi yatırım ve dönüşüm aracı olarak kullanılması vesaklanması ile madencilik işlemleri kapsamında Bitcoin kazanılmasının yarattığı kazanç ve bu kazancın ahlak ve iş ahlakı açısından değerlendirilmesi amaçlanmıştır. Bu değerlendirmede Bitcoin sisteminin çalışmaprensipleri ile uyuşturucu pazarında değişim aracı olarak kullanılması, uyuşturucu pazarı içindeki mevcutbulunduğu durum, kara para aklama işlemlerinde kullanımı, değerindeki anlık azalış ve yükseliş, rüşvetödenmesi maksadıyla kullanımı, yüksek elektrik tüketimi ile çevreye zararı açıklanmıştır. Ayrıca blok zinciriteknolojisinin getirdiği yenilik ve üstünlükler tartışılarak, bir değerlendirme yapılmıştır.
Anahtar Kelime: Konular:
Investigating the Bitcoin System and Its Properties within the Scope of Business Ethics*
Öz: Digitalization has increased with globalization, the removal of borders between countries, the liberalization of trade, and the rise in Internet and information technologies. In the digital world, many innovations such as working at home without going to work, mobile or internet banking without going to the bank, and shopping for food without going to the market through shopping sites have entered our lives. One of these innovations is the Bitcoin crypto-monetary system, which is a cheap and easy money-transfer and investment instrument and a unit of spending not connected to a central authority. This system has been in our lives since 2008.This study aims to evaluate businesses’ and investors’ use and retention of Bitcoin as an investment and conversion tool for money transfers and gold/foreign exchange, to evaluate Bitcoin earnings within the scope of mining operations, and then to address these earnings in terms of morality and business ethics. This evaluation explains the use of the Bitcoin system as a means of exchange in the drug market, its current status within the drug market, its use in money-laundering operations, the instant decreases and increases in its value, its use for tax evasion, its high electrical consumption, and its harm to the environment. In addition, the innovation and superiority of block-chain technology has been discussed and an evaluation has been made.
Anahtar Kelime: Konular:
Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
- Alkış, A. (2018). İslam Hukuku açısından Bitcoin ve kripto para. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi İktisadi İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 8(2), 69–90.
- Alpago, H. (2018). Bitcoin’den Selfcoin’e kripto para. Uluslararası Bilimsel Araştırmalar Dergisi, 3(2), 411–428. http://dx.doi.org/10.21733/ibad.419462
- Atalay, G. E. (2018). Blokzincir teknolojisi ve gazeteciliğin geleceği. Stratejik ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, 2(2), 45–54. https://dx.doi.org/10.30692/sisad.440148
- Aygün, M. ve İlhan, G. O. (2018). Sosyal bilgiler öğretmen adaylarının Blokzinciri üzerine görüşleri. OPUS-Uluslararası Toplum Araştırmaları Dergisi, 9(16), 908–932. http://dx.doi. org/10.26466/opus.494009
- Başaran Öztürk, M., Arslan, H., Kayhan, T. ve Uysal, M. (2018). Yeni bir hedge enstrumanı olarak Bitcoin: Bitconomi. Ömer Halisdemir Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 11(2), 217–232. https://dx.doi.org/10.25287/ohuiibf.415713
- Bayar, Y. (2015). Kredi derecelendirme kuruluşları ve Yunanistan borç krizi. Uluslararası İktisadi ve İdari İncelemeler Dergisi, 15, 41–58.
- Blockchain Luxembourg S. A. (2009). Block #0. https://www.blockchain.com/btc/ block/000000000019d6689c085ae165831e934ff763ae46a2a6c172b3f1b60a8ce26f adresinden 12.12.2018 tarihinde edinilmiştir.
- Blockchain Luxembourg S. A. (2018). Transaction View information about a bitcoin transaction. https://www.blockchain.com/btc/tx/261d69b25896034325d8ad3e0668f963346fd79baefb6a73b4eabd68c58c81ff adresinden 12.12.2018 tarihinde edinilmiştir.
- Blockchain Luxembourg S. A. (2018). Hashrate Dağıtım. https://www.blockchain.com/tr/pools adresinden 12.12.2018 tarihinde edinilmiştir.
- Bloomberg. (2018). Forget iris scans, Canadians to use Blockchain for digital IDs. https://www. bloomberg.com/technology adresinden 12.12.2018 tarihinde edinilmiştir.
- Brickley, J. A., Smith, Jr. C. W., & Zimmerman, J. L. (2002). Business ethics and organizational architecture. Journal of Banking & Finance, 26, 1821–1835, https://doi.org/10.1016/S0378-4266(02)00193-0
- Das Bundesamt für Sicherheit in der Informationstechnik. (2014). Die Lage der IT-Sicherheit in Deutschland02014. Retrieved from https://www.bsi.bund.de/SharedDocs/Downloads/DE/BSI/ Publikationen/Lageberichte/Lagebericht2014.pdf?__blob=publicationFile
- Christin, N. (2012). Traveling the Silk Road: A measurement analysis of a large anonymous online marketplace. Retrieved from https://www.andrew.cmu.edu/user/nicolasc/publications/TRCMU-CyLab-12-018.pdf
- CNN Türk. (2018). 1 milyar dolarlık Turcoin vurgununu böyle yapmış. https://www.cnnturk.com/turkiye/1- milyar-dolarlik-turcoin-vurgununu-boyle-yapmis adresinden 12.09.2018 tarihinde edinilmiştir.
- Diordiiev, V. (2018). Blockchain technology and its impact on fınancial and shipping services. Odessa, Institute for Market Problems and Economic and Ecological Research of National Academy of Sciences of Ukraine, 2(1), 51–63.
- Diyanet İşleri Başkanlığı. (2018a). Bakara Suresi -173. Ayet Tefsiri. https://kuran.diyanet.gov.tr/ tefsir/Bakara-suresi/180/173-ayet-tefsiri adresinden 12.12.2018 tarihinde edinilmiştir.
- Diyanet İşleri Başkanlığı. (2018b). Bakara Suresi -278-279. Ayet Tefsiri. https://kuran.diyanet.gov. tr/tefsir/Bakara-suresi/285/278-279-ayet-tefsiri adresinden 12.09.2018 tarihinde edinilmiştir.
- Diyanet İşleri Başkanlığı. (2018c). Bakara Suresi - 282.Ayet Tefsiri. https://kuran.diyanet.gov.tr/ tefsir/Bakara-suresi/289/282-ayet-tefsiri adresinden 12.09.2018 tarihinde edinilmiştir.
- Diyanet İşleri Başkanlığı. (2018d). Nisâ Suresi - 29 Ayet Tefsiri. https://kuran.diyanet.gov.tr/tefsir/ Nis%C3%A2-suresi/522/29-ayet-tefsiri adresinden 12.09.2018 tarihinde edinilmiştir.
- Diyanet İşleri Başkanlığı. (2018e). Mutaffifîn Suresi-1-6.Ayet Tefsiri. https://kuran.diyanet.gov.tr/tefsir/ Mutaffif%C3%AEn-suresi/5849/1-6-ayet-tefsiri adresinden 12.09.2018 tarihinde edinilmiştir.
- Doğan, H. (2018). İslam Hukuku açısından kripto paralar ve blockchain şifreleme teknolojisi. Selçuk Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 26(2), 225–253. http://dx.doi.org/10.15337/suhfd.428561
- Doğan, N. (2009). İş etiği ve işletmelerde etik çöküş. Selçuk Üniversitesi Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 16, 179–200.
- Ekiz, A. (2017). Diyanetten sanal para açıklaması. https://www.aa.com.tr/tr/turkiye/diyanettensanal-para-aciklamasi/984879 adresinden 12.09.2018 tarihinde edinilmiştir.
- Fuseini, A., Wotton, S. B., Knowles, T. G., & Hadley, P. J. (2017). Halal meat fraud and safety issues in the UK: A review in the context of the European Union. Food Ethics, 1, 127–142. https://dx.doi.org/10.1007/s41055-017-0009-1
- Ge, L., Brewster, C., Spek, J., Smeenk, A., & Top, A. (2017). Blockchain for agriculture and food, findings from the pilot study. Wageningen: Wageningen Economic Research.
- Gültekin, Y. ve Bulut, Y. (2016). Bitcoin ekonomisi: Bitcoin eko-sisteminden doğan yeni sektörler ve analizi. Adnan Menderes Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 3(3), 82–92. https:// dx.doi.org/10.30803/adusobed.288167
- Gaughan, P. H., & Javalgi, R. G. (2018). A framework for analyzing international business and legal ethical standards. Business Horizons, 2018, 1–10. https://doi.org/10.1016/j.bushor.2018.07.003
- Griffin J. M., & Shams, A. (2018). Is Bitcoin really un-tethered? Retrived from https://ssrn.com/ abstract=3195066, http://dx.doi.org/10.2139/ssrn.3195066
- Helms, K. (2018). Coinnest executives ındicted for accepting bribe for coin listing. Retrieved from https://news.bitcoin.com/coinnest-bribe-coin-listing/
- Hout, M. C. V., & Bingham, T. (2014). Responsible vendors, intelligent consumers: Silk Road, the online revolution in drug trading. International Journal of Drug Policy, 25, 183–189. http://doi. org/10.1016/j.drugpo.2013.10.009
- Huang, H., Chen, X., Wu, Q., Huang, X., & Shen, J. (2018). Bitcoin-based fair payments for outsourcing computations of fog devices. Future Generation Computer Systems, 78, 850–858, https://doi.org/10.1016/j.future.2016.12.016
- Hurlburt, G. F., & Bojanova, I. (2014). Bitcoin: benefit or curse? IT Pro May/June 2014. Retrieved from http://fac.comtech.depaul.edu/yhwang1/Articles_KHU/article_1.pdf
- IBM. (2018). Maersk and IBM Introduce tradelens blockchain shipping solution Retrieved from http://newsroom.ibm.com/2018-08-09-Maersk-and-IBM-Introduce-TradeLens-BlockchainShipping-Solution
- International Chamber of Shipping. (2018). Shipping and world trade. http://www.ics-shipping. org/shipping-facts/shipping-and-world-trade adresinden 30.12.2018 tarihinde edinilmiştir.
- Kagermann, H., Lukas,W., & Wahlster, W. (2011). Industrie 4.0: Mit dem Internet der Dinge auf dem Weg zur 4. industriellen Revolution., VDI nachrichten, 13. 2. Retrieved from http://www. wolfgang-wahlster.de/wordpress/wp-content/uploads/Industrie_4_0_Mit_dem_Internet_der_ Dinge_auf_dem_Weg_zur_vierten_industriellen_Revolution_2.pdf
- Kaya, S. (2018). Kripto para birimleri ve fıkhi açıdan değerlendirilmesi. http://www.isefam. sakarya.edu.tr/wp-content/uploads/2018/01/Kripto-Para-Birimleri-ve-f%C4%B1khiA%C3%A7%C4%B1dan-De%C4%9Ferlendirilmesi_son.pdf adresinden edinilmiştir.
- Kapu, H. (1996). İş ahlakı ve Japon işletme geleneğindeki yeri (Yüksek lisans tezi, Kırıkkale Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kırıkkale). https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/ adresinden edinilmiştir.
- Kapu, H. ve Aybas, M. (2010). Yahudi, Hıristiyan ve İslam Geleneklerinde iş ahlakına bakış: Karşılaştırmalı bir yaklaşım. Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 23(1), 73–94.
- Kardaş, S. ve Kiraz, M. S. (2018). Bitcoin’de mahremiyeti sağlama yöntemleri. Uluslararası Bilgi Güvenliği Mühendisliği Dergisi, 4(1), 1–9. https://dx.doi.org/10.18640/ubgmd.429461
- Kılıç, S. ve Alkan, M. R. (2018). Dördüncü sanayi devrimi endüstri 4.0: Dünya ve Türkiye değerlendirilmeleri. Girişimcilik İnovasyon ve Pazarlama Araştırmaları Dergisi, 2(3), 29–49.
- Knezevic, D. (2018). Impact of blockchain technology platform in changing the financial sector and other industries. Montenegrin Journal of Economics, 14(1), 109–120. https://doi. org/10.14254/1800-5845/2018.14-1.8
- Lin, C., Hea, D., Huang, X., Chooc, K., & Vasilakos, A. (2018). BSeIn: A blockchain-based secure mutual authentication with fine-grained access control system for industry 4.0. Journal of Network and Computer Applications, 116, 42–52. https://doi.org/10.1016/j.jnca.2018.05.005
- Malwa, S. (2018). $1.2 billion in cryptocurrency laundered through Bitcoin tumblers, privacy coins. Retrieved from https://www.ccn.com/1-2-billion-in-cryptocurrency-laundered-throughbitcoin-tumblers-privacy-coins/
- Mendi, A. F. ve Çabuk, A. (2018). Bitcoin’in arkasındaki güç: Blockchain. GSI Journals Serie C: Advancements in Information Sciences and Technologies, 1(1), 12–23.
- Nakamoto, S. (2008). Bitcoin: A peer-to-peer electronic cash system. Retrieved from https:// bitcoin.org/bitcoin.pdf
- Ølnes, S., Ubacht, J., & Janssen, M. (2017). Blockchain in government: Benefits and implications of distributed ledger technology for information sharing, government information, 34, 355–364. https://doi.org/10.1016/j.giq.2017.09.007
- Ömür, G. (2010). İş ahlakı perspektifinde yatırımcı için kurumsal yönetişimin şeffaflık ilkesinin önemi. Siyasal / Journal of Political Sciences, 43, 163–175.
- Özdoğan, B. ve Karğın, S. (2018). Blok zinciri teknolojisinin muhasebe ve finans alanlarına yönelik yansımaları ve beklentiler. Muhasebe ve Finans Dergisi, 80, 161–176. http://dx.doi. org/10.25095/mufad.465928
- Özdemir, Ş. ve Yaman, A. (2008). Afyon’daki yerel ve ulusal perakendecilerde çalışan satış elemanlarının iş ahlakı ve sosyal sorumluluk açısından karşılaştırılması. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 13(1), 83–94.
- Ripple. (2018). Santander becomes the first U.K. bank to use ripple for cross-border payments. Retrieved from https://ripple.com/insights/santander-becomes-first-uk-bank-use-ripple-crossborder-payments/
- Rubmann, M., Lorenz, M., Gerbert, P., Waldner, M., Justus, J., Engel, P., & Harnisch, M. (2015). Industry 4.0: The future of productivity and growth in manufacturing industries. Retrieved from https://www.bcg.com/publications/2015/engineered_products_project_business_industry_4_ future_productivity_growth_manufacturing_industries.aspx
- Saygılı, T. (2015). Babil Hukuku ve Hamurabi Kanunları. Sosyal Araştırmalar ve Davranış Bilimleri Dergisi, 2, 1–21.
- Shea, G. F. (1988). Pratical ethics. New York, NY: AMA Members Publications Division,
- Soska, K., & Christin, N. (2015, Agu). Measuring the longitudinal evolution of the online anonymous marketplace ecosystem. 24th USENIX Security Symposium. The Advanced Computing Systems Association, Washington D. C.
- Sputnik. (2018). Zonguldak’ta, sanal para birimi Bitcoin ticareti yaptıkları iddia edilen 2 imam görevden alındı. https://tr.sputniknews.com/ekonomi/201803281032810240-imam-bitcointicareti/ adresinden edinilmiştir.
- Stubbs J., Tagaris, K., & Irrera A. (2017). U.S. indicts suspected Russian ‘mastermind’ of $4 billion bitcoin laundering scheme. Retrieved from https://www.reuters.com/article/us-greece-russiaarrest-idUSKBN1AB1OP
- Dünya Bankalar Arası Finansal İletişim Birliği. (2018). SWIFT tests show blockchain has potential for global liquidity optimisation. Retrieved from https://www.swift.com/news-events/pressreleases/swift-tests-show-blockchain-has-potential-for-global-liquidity-optimisation
- Şahin, A. ve Demir, M. (2000). Yönetici ikilemi, iş ahlakı. Muğla Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 1(1), 203–213.
- Şahin, E. E. (2018). Kripto para Bitcoin: ARIMA ve yapay sinir ağları ile fiyat tahmini. Fiscaoeconomia, 2(2), 74–92. https://dx.doi.org/10.25295/fsecon.2018.02.005
- Taş, O. ve Kiani, F. (2018). Blok zinciri teknolojisine yapılan saldırılar üzerine bir inceleme. Bilişim Teknolojileri Dergisi, 11(4), 369–382. http://dx.doi.org/10.17671/gazibtd.451695
- The Guardian. (2013). Horsemeat scandal the essential guide. Retrieved from https://www. theguardian.com/uk/2013/feb/15/horsemeat-scandal-the-essential-guide
- The Guardian. (2016). Ten arrested in Netherlands over bitcoin money-laundering allegations. Retrieved from https://www.theguardian.com/technology/2016/jan/20/bitcoin-netherlandsarrests-cars-cash-ecstasy
- The Local de. (2018). Italian Organic Food Fraud Hits German Market. https://www.thelocal. de/20111208/39391 adresinden 30.12.2018 tarihinde edinilmiştir.
- Truby, J. (2018). Decarbonizing Bitcoin: Law and policy choices for reducing the energy consumption of Blockchain technologies and digital currencies, Energy Research & Social Science, 44, 399–410. https://doi.org/10.1016/j.erss.2018.06.009
- Türk Ceza Kanunu. (2004a). 250.maddesi. http://www.mevzuat.gov.tr/MevzuatMetin/1.5.5237. pdf, adresinden 12.09.2018 tarihinde edinilmiştir.
- Türk Ceza Kanunu. (2004b). 252.maddesi. http://www.mevzuat.gov.tr/MevzuatMetin/1.5.5237. pdf, adresinden 12.09.2018 tarihinde edinilmiştir.
- Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası. (2018). TCMB ödeme sistemleri. adresinden 30.12.2018 tarihinde edinilmiştir.
- Ünsal, E. ve Kocaoğlu, Ö. (2018). Blok zinciri teknolojisi: Kullanım alanları, açık noktaları ve gelecek beklentileri. Avrupa Bilim ve Teknoloji Dergisi, 13, 54–64. https://dx.doi.org/10.31590/ejosat.423676
- Volety, T., Saini, S., McGhin, T., Liu, C. Z., & Choo, K. K. R. (2018). Cracking Bitcoin wallets: I want what you have in the wallets, Future Generation Computer Systems, 91, 136–143, https:// doi.org/10.1016/j.future.2018.08.029
- Vranken, H. (2017). Sustainability of bitcoin and blockchains. Current Opinion in Environmental Sustainability (ScienceDirect), 28, 1–9. http://dx.doi.org/10.1016/j.cosust.2017.04.011
- Yardımcıoğlu, M. ve Şerbetçi, G. (2018). Bitcoin’in yapısı ve yasa dışı kullanımı. Al Farabi Uluslararası Sosyal Bilimler Dergisi, 2(4), 165–190.
- Zheng, Z., Xie, S., Dai, H., Chen, X., & Wang, H. (2017). An overview of blockchain technology: Architecture, consensus, and future trends. IEEE 6th International Congress. 557–564. http:// doi.org/10.1109/BigDataCongress.2017.85
| APA | KAYGIN E, TOPÇUOĞLU E, ÖZKES S (2018). Bitcoin Sistem ve Özelliklerinin İş Ahlakı Kapsamında İncelenmesi. , 165 - 192. |
| Chicago | KAYGIN ERDOĞAN,TOPÇUOĞLU Ethem,ÖZKES SERDAL Bitcoin Sistem ve Özelliklerinin İş Ahlakı Kapsamında İncelenmesi. (2018): 165 - 192. |
| MLA | KAYGIN ERDOĞAN,TOPÇUOĞLU Ethem,ÖZKES SERDAL Bitcoin Sistem ve Özelliklerinin İş Ahlakı Kapsamında İncelenmesi. , 2018, ss.165 - 192. |
| AMA | KAYGIN E,TOPÇUOĞLU E,ÖZKES S Bitcoin Sistem ve Özelliklerinin İş Ahlakı Kapsamında İncelenmesi. . 2018; 165 - 192. |
| Vancouver | KAYGIN E,TOPÇUOĞLU E,ÖZKES S Bitcoin Sistem ve Özelliklerinin İş Ahlakı Kapsamında İncelenmesi. . 2018; 165 - 192. |
| IEEE | KAYGIN E,TOPÇUOĞLU E,ÖZKES S "Bitcoin Sistem ve Özelliklerinin İş Ahlakı Kapsamında İncelenmesi." , ss.165 - 192, 2018. |
| ISNAD | KAYGIN, ERDOĞAN vd. "Bitcoin Sistem ve Özelliklerinin İş Ahlakı Kapsamında İncelenmesi". (2018), 165-192. |
| APA | KAYGIN E, TOPÇUOĞLU E, ÖZKES S (2018). Bitcoin Sistem ve Özelliklerinin İş Ahlakı Kapsamında İncelenmesi. İş Ahlakı Dergisi, 11(2), 165 - 192. |
| Chicago | KAYGIN ERDOĞAN,TOPÇUOĞLU Ethem,ÖZKES SERDAL Bitcoin Sistem ve Özelliklerinin İş Ahlakı Kapsamında İncelenmesi. İş Ahlakı Dergisi 11, no.2 (2018): 165 - 192. |
| MLA | KAYGIN ERDOĞAN,TOPÇUOĞLU Ethem,ÖZKES SERDAL Bitcoin Sistem ve Özelliklerinin İş Ahlakı Kapsamında İncelenmesi. İş Ahlakı Dergisi, vol.11, no.2, 2018, ss.165 - 192. |
| AMA | KAYGIN E,TOPÇUOĞLU E,ÖZKES S Bitcoin Sistem ve Özelliklerinin İş Ahlakı Kapsamında İncelenmesi. İş Ahlakı Dergisi. 2018; 11(2): 165 - 192. |
| Vancouver | KAYGIN E,TOPÇUOĞLU E,ÖZKES S Bitcoin Sistem ve Özelliklerinin İş Ahlakı Kapsamında İncelenmesi. İş Ahlakı Dergisi. 2018; 11(2): 165 - 192. |
| IEEE | KAYGIN E,TOPÇUOĞLU E,ÖZKES S "Bitcoin Sistem ve Özelliklerinin İş Ahlakı Kapsamında İncelenmesi." İş Ahlakı Dergisi, 11, ss.165 - 192, 2018. |
| ISNAD | KAYGIN, ERDOĞAN vd. "Bitcoin Sistem ve Özelliklerinin İş Ahlakı Kapsamında İncelenmesi". İş Ahlakı Dergisi 11/2 (2018), 165-192. |
