Yıl: 2019 Cilt: 23 Sayı: 3 Sayfa Aralığı: 1407 - 1426 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 25-01-2020

Ana-Akım Filmlerde Gözetim Olgusunun Temsili

Öz:
Günümüzde kendini yoğun bir şekilde hissettiren gözetim kavramı özellikle yüksek teknoloji ürünü akıllı makineler ve iletişim ağları sayesinde gündelik yaşamın hemen her alanına girebilme potansiyeline sahiptir. Gözetim trendlerinin çeşitlenmesi ve yaygınlaşması sonucu ortaya çıkan bu yeni durumun egemen grupların kendi çıkarları doğrultusunda iktidar ve güç konumlarını daha da genişletmesine yaradığı söylenebilir. Her anını ve her adımını gözetleyebildiği bir toplumu tahakkümü altında tutmakta hevesli olan iktidar için bu asimetrik denetim son derece kullanışlıdır. Gözetim olgusu, toplumsal yaşamda görülen değişik biçimleri ile ana-akım filmlerde de ele alınmıştır. Teknolojinin geldiği seviyeler düşünüldüğünde, gözetim olgusunun yaygınlaşmasına ve işleyişine yönelik endişeler oluştuğu görülmektedir. Çalışmanın amacı; gözetim trendlerinin gittikçe artma eğilimi gösterdiği 1990’lı yıllardan itibaren ana-akım filmlerde gözetim olgusuna nasıl yaklaşıldığını araştırmaktır. Bu amaçla, niteliksel içerik analizi yöntemi uygulanarak, filmlerde gözetim tekniklerinin neler olduğu, gözetleyen ile gözetlenenler arasındaki ilişkilerin nasıl kurgulandığı ve gözetim toplumunun yükselişine karşı duyulan endişelerin filmlerde ne kadarının, nasıl temsil edildiği incelenmiştir.
Anahtar Kelime:

Konular: İletişim Film, Radyo, Televizyon
Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • Bozkurt, V. (2014). Endüstriyel & Post-endüstriyel Dönüşüm-Bilgi, Ekonomi, Kültür Bursa: Ekin Basım Yayın Dağıtım.
  • Canpolat, N. (2003). ‘Foucault’, Kadife Karanlık, İstanbul: Su Yayınları,
  • Çakır, M. (2014). Görsel Kültür ve Küresel Kitle Kültürü. Ankara: Ütopya Yayınevi.
  • Ergüden, I. (2007), Hapishane Çağı Kapatılmış İnsan, Versus Yayınları, İstanbul. Foucault, M. (2001). Hapishanenin Doğuşu, (çev: Mehmet Ali Kılıçbay). Ankara:İmge
  • Gandy, O. (1993). The Panoptic Sort: A Political Economy of Personel İnformation, SanFransisco: Westview Pres.
  • Huxley, A. (2001). Cesur Yeni Dünyayı Ziyaret, (çev: Savaş Kılıç), İstanbul: İthaki Yayınları.
  • Lem, S. (1997). Gelecekbilim Kongresi, (çev: Fatma Taşkent), İstanbul:İletişim Yayınları.
  • Lem, S. (1997). Yıldızlardan Dönüş, (çev: Sevil Cerit), İstanbul:İletişim Yayınları,
  • Lyon, D. (1997). Elektronik Göz, (çev: Dilek Hattatoğlu), İstanbul:Sarmal Yayınevi,
  • Lyon D (2006) Günlük Hayatı Kontrol Etmek Gözetlenen Toplum,(çev. Gözde Soykan) İstanbul:Kalkedon Yayıncılık.
  • Marshall, G.(1999). Sosyoloji Sözlüğü, (çev. Osman Akınhay-Derya Kömürcü),Ankara: Bilim ve Sanat Yayınları.
  • Ryan, M. & Kellner, D. (1997). Politik Kamera, İstanbul:Ayrıntı Yayınları. Okmeydan, S. B. (2017). Postmodern Kültürde Gözetim Toplumunun Dönüşümü: ‘Panoptikon’dan ‘Sinoptikon’ ve ‘Omniptikon’a, Online Academic Journal of Information Technology 8, (30), 43-63
  • Orwell, G. (2002). Bin Dokuz Yüz Seksen Dört, (çev.Nuran Akgören), İstanbul:Can Yay.
  • Öztürk, S. (2013). Filmlerle Görünürlüğün Dönüşümü: Panoptikon, Süperpanoptikon, Sinoptikon. Gazi Üniversitesi İletişim Fakültesi İletişim Kuram ve Araştırma Dergisi, 36, 132-151.
  • Sartori, G. (2004). Görmenin iktidarı (çev.G.Batuş& B.Ulukan). İstanbul: Karakutu Yayınları
  • Smythe, D. W. (1981). “On the Audience Commodity and İts Work.” In Dependency Road: Communications, Capitalism, Consciousness, and Canada, Norwood, NJ: Ablex.
  • Şener, N. K. (2016). Eğlencenin Gözetleme Hâli ya da Eğlence endüstrisinde ‘Görünen’ ve ‘Gören’ Olmak. TRT Akademi, Eğlence Endüstri Sayısı, 1 (1), 50-70.
  • Timisi, N. (2003). Yeni İletişim Teknolojileri ve Demokrasi, Ankara: Dost Yayınevi.
  • Toktaş, S. A.(2012). Türkiye’de Dijital Gözetim: T.C. Kimlik Numarasından e-kimlik Kartlarına Yurttaşın Sayısal Bedenlenişi. İstanbul: Alternatif Bilişim Derneği.
  • Zamyatin, Y. (1998). Biz, (çev. Füsun Tülek), İstanbul:Ayrıntı Yayınları. Yüksel, M. (2003). ‘Modernleşme ve Mahremiyet’, Ki Dergisi, 2003 (6/1) Ankara.
APA HIDIROĞLU İ (2019). Ana-Akım Filmlerde Gözetim Olgusunun Temsili. , 1407 - 1426.
Chicago HIDIROĞLU İrfan Ana-Akım Filmlerde Gözetim Olgusunun Temsili. (2019): 1407 - 1426.
MLA HIDIROĞLU İrfan Ana-Akım Filmlerde Gözetim Olgusunun Temsili. , 2019, ss.1407 - 1426.
AMA HIDIROĞLU İ Ana-Akım Filmlerde Gözetim Olgusunun Temsili. . 2019; 1407 - 1426.
Vancouver HIDIROĞLU İ Ana-Akım Filmlerde Gözetim Olgusunun Temsili. . 2019; 1407 - 1426.
IEEE HIDIROĞLU İ "Ana-Akım Filmlerde Gözetim Olgusunun Temsili." , ss.1407 - 1426, 2019.
ISNAD HIDIROĞLU, İrfan. "Ana-Akım Filmlerde Gözetim Olgusunun Temsili". (2019), 1407-1426.
APA HIDIROĞLU İ (2019). Ana-Akım Filmlerde Gözetim Olgusunun Temsili. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 23(3), 1407 - 1426.
Chicago HIDIROĞLU İrfan Ana-Akım Filmlerde Gözetim Olgusunun Temsili. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi 23, no.3 (2019): 1407 - 1426.
MLA HIDIROĞLU İrfan Ana-Akım Filmlerde Gözetim Olgusunun Temsili. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, vol.23, no.3, 2019, ss.1407 - 1426.
AMA HIDIROĞLU İ Ana-Akım Filmlerde Gözetim Olgusunun Temsili. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. 2019; 23(3): 1407 - 1426.
Vancouver HIDIROĞLU İ Ana-Akım Filmlerde Gözetim Olgusunun Temsili. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. 2019; 23(3): 1407 - 1426.
IEEE HIDIROĞLU İ "Ana-Akım Filmlerde Gözetim Olgusunun Temsili." Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 23, ss.1407 - 1426, 2019.
ISNAD HIDIROĞLU, İrfan. "Ana-Akım Filmlerde Gözetim Olgusunun Temsili". Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi 23/3 (2019), 1407-1426.