Ortaöğretim Öğrencilerinde Problemli İnternet Kullanımının Yalnızlık ve Psikolojik İyi Oluş ile İlişkisinin İncelenmesi
Yıl: 2016 Cilt: 18 Sayı: 2 Sayfa Aralığı: 1117 - 1134 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.17556/jef.58322 İndeks Tarihi: 29-01-2020
Ortaöğretim Öğrencilerinde Problemli İnternet Kullanımının Yalnızlık ve Psikolojik İyi Oluş ile İlişkisinin İncelenmesi
Öz: Araştırmanın amacı okul türü ve cinsiyetin Problemli İnternet Kullanımını(PİK) etkileyip etkilemediğini belirlemek, Psikolojik İyi Oluş (PİO) ve yalnızlığınPİK’in anlamlı bir yordayıcısı olup olmadığını tespit etmektir. Çalışma grubundaAnadolu Lisesi ve İmam Hatip Lisesinde öğrenim gören 242 ortaöğretim öğrencisibulunmaktadır. Veri toplama aracı olarak Problemli İnternet Kullanım Ölçeği-Ergen(PİKO-E), Psikolojik İyi Oluş Ölçeği (PİOÖ-E) ve UCLA yalnızlık ölçeğikullanılmıştır. PİK puanlarının cinsiyet ve okul türüne göre anlamlı ölçüde değiştiğitespit edilmiştir. Sınıf-okul türü ortak etkisi ile cinsiyet-sınıf-okul türü ortaketkisinin de PİK puanlarında etkili olduğu bulunmuştur. Psikolojik İyi Olma (PİO)ve yalnızlık puanlarının PİK puanlarının anlamlı bir yordayıcısı olduğubelirlenmiştir. PİO puanları PİK puanlarını pozitif yönde yordarken yalnızlıkpuanları PİK puanlarını negatif yönde yordamaktadır.
Anahtar Kelime: Konular:
Investigating the Relationship between Problematic Internet Use and Psychological Well Being and Loneliness in Secondary Education Students
Öz: The purpose of the study was to determine whether school type and gender affected Problematic Internet Use (PIU) or not, and to specify whether Psychological Well-Being (PWB) and loneliness were significant predictors of PIU. In the study group, there were 242 secondary education students studying at Anatolian High School and Imam Hatip High School. As the data collection tool, Problematic Internet Use Scale-Adolescent (PIUS-A), Psychological Well-Being Scale-Adolescent (PWBS-A) and UCLA Loneliness Scale were used. PIU scores were determined to significantly differ according to gender and school type. Grade- school type common effect and gender-grade-school type common effect were found to be efficient upon PIU scores. Psychological Well-Being (PWB) and loneliness scores were specified to be significant predictors of PIU scores. Whereas PWB scores positively predicted PIU scores, loneliness scores negatively predicted PIU scores.
Anahtar Kelime: Konular:
Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
- Akın, A. (2009). Akılcı Duygusal Davranışçı Terapi (SDDT) odaklı grupla psikolojik danışmanın psikolojik iyi olma ve öz-duyarlık üzerindeki etkisi. Yayınlanmamış doktora tezi, Sakarya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
- Akın, A., Demirci, İ., Yildiz, E., Gediksiz, E., & Eroglu, N. (2012). The Short form of the Scales of Psychological Well-being (SPWB-42): The validity and reliability of the Turkish version. In International Counselling and Education Conference (pp. 3-5).
- Aktepe, E., Dündar, N. O., Soyöz, Ö. ve Sönmez, Y. (2013). Possible internet addiction in high school students in the city center of Isparta and associated factors: a cross-sectional study. The Turkish Journal of Pediatrics, 55(4), 417-425.
- Arısoy, Ö. (2009). İnternet bağımlılığı. Türkiye klinikleri journal of psychiatry special topics, 2(1), 75-83.
- Ayaroğlu, N. S. (2002). The relationship between internet use and loneliness of university students. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Orta Doğu Teknik Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
- Balcı, Ş., ve Gülnar, B. (2009). Üniversite öğrencileri arasında internet bağımlılığı ve internet bağımlılarının profili. Selçuk Üniversitesi İletişim Fakültesi Akademik Dergisi, 6(1), 5-22.
- Balta, Ö. Ç. ve Horzum, M. B. (2008). Web tabanlı öğretim ortamındaki öğrencilerin internet bağımlılığını etkileyen faktörler. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 41(1), 187-205.
- Bayraktutan, F. (2005). Aile içi ilişkiler açısından internet kullanımı, Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
- Beard, K. W., & Wolf, E. M. (2001). Modification in the proposed diagnostic criteria for Internet addiction. Cyber Psychology & Behavior, 4(3), 377-383.
- Beder, A. (2015). Ortaokul öğrencilerinin güvenli internet kullanım durumlarının belirlenmesi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Afyon Kocatepe Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü.
- Çağır, G., ve Gürgân, U.(2010). Lise ve üniversite öğrencilerinin problemli internet kullanım düzeyleri ile algılanan iyilik halleri ve yalnızlık düzeyleri arasındaki ilişki. Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 13(24) 70-85.
- Çam, H. H. (2014). Adölesanlarda internet bağımlılığı prevalansı ile psikopatolojik semptomlar ve obezite arasındaki ilişkinin incelenmesi. Yayımlanmamış doktora tezi, Cumhuriyet Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü.
- Canan, F., Yildirim, O., Ustunel, T. Y., Sinani, G., Kaleli, A. H., Gunes, C., & Ataoglu, A. (2014). The relationship between internet addiction and body mass index in Turkish adolescents. Cyberpsychology, Behavior, and Social Networking, 17(1), 40-45.
- Caplan, S.E. (2002). Problematic Internet use and psychosocial well-being: development of a the orybased cognitive-behavioral measure. Computers in Human Behavior 18:533–575.
- Çetin, A. B. ve Ceyhan, A. A. (2015). Ergenlerin internette kimlik denemeleri ve problemli internet kullanım davranışları, Addicta: The Turkish Journal on Addiction, 1 (2), 5-46.
- Çetin, A.B. (2014). Ergenlerin internet ve problemli internet kullanım davranışlarının bazı psiko-sosyal özellikler açısından incelenmes. Yayımlanmamış doktora tezi, Anadolu Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
- Ceyhan E. , Ceyhan A.A. ve Gürcan, A. (2007).Problemli İnternet Kullanımı Ölçeği’nin Geçerlik Ve Güvenirlik Çalışmaları. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri (KUYEB) Dergisi, 7, 387-416.
- Ceyhan, A. A. ve Ceyhan, E. (2014). Problemli İnternet Kullanım Ölçeği’nin geçerlik ve güvenirlik çalışması, Bağımlılık Dergisi, 15 (2), 56-64.
- Ceyhan, E. (2008). Ergen ruh sağlığı açısından bir risk faktörü: İnternet bağımlılığı. Çocuk ve Gençlik Ruh Sağlığı Dergisi, 15(2), 109-116.
- Ceyhan, E. (2010). Problemli internet kullanım düzeyi üzerinde kimlik statüsünün, internet kullanım amacının ve cinsiyetin yordayıcılığı. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 10(3), 1323-1355.
- Cicioğlu, M. (2104). Öğrencilerin problemli internet kullanımı ve siber zorbalık davranışlarına ilişkin görüşleri, Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
- Davis, R. A. (2001). A cognitive-behavioral model of pathological Internet use. Computers in Human Behavior, 17(2), 187-195.
- Demir, A. (1990). Üniversite öğrencilerinin yalnızlık düzeylerini etkileyen bazı etmenler. Yayınlanmamış doktora tezi. Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
- Doğan, T., Çetin, B., ve Sungur, M. Z. (2009). İş yaşamında yalnızlık ölçeği Türkçe formunun geçerlilik ve güvenilirlik çalışması. Anadolu Psikiyatri Dergisi,10(6), 271-277.
- Doğan, U. (2016). Lise öğrencilerinin sosyal ağ siteleri kullanımının mutluluk, psikolojik iyi-oluş ve yaşam doyumlarına etkisi: Facebook ve twitter örneği. Eğitim ve Bilim, 41(183).
- Durmuş, A. ve Başarmak, U. (2014). Öğretmen adaylarının eğitsel internet kullanım öz-yeterlik inançları ve problemli internet kullanım durumları arasındaki ilişkinin incelenmesi. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 15(3).
- Durualp, E., & Çiçekoğlu, P. (2013). Yetiştirme yurdunda kalan ergenlerin yalnızlık düzeylerinin internet bağımlılığı ve çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 15(1), 29-46.
- Esen, E. ve Siyez, D.M.(2011) Ergenlerde internet bağımlılığını yordayan psiko-sosyal değişkenlerin incelenmesi. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, 4 (36), 127-138.
- Gürcan, N. (2010). Ergenlerin problemli internet kullanımları ile uyumları arasındaki ilişkinin incelenmesi, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Selçuk Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
- Hamburger, Y. A. & Artzi, E. B. (2003). Loneliness ant internet use, Computers in Human Behavior, 19 (1), 71-80.
- İkiz, E., Asıcı, E., Savcı, M., ve Yörük, C. (2015). Problemli internet kullanımı ile üniversite yaşamına uyum ilişkisi. Bartın Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 4(1), 34-50.
- Keyes, C. L., Shmotkin, D., & Ryff, C. D. (2002). Optimizing well-being: the empirical encounter of two traditions. Journal of Personality and Social Psychology, 82(6), 1007-1022
- Kurt, N. Ö. (2014). Meslek lisesi öğrencilerinde problemli internet kullanımı, bilişsel yetenek ve dikkat becerilerinin incelenmesi, Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Ege Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü.
- Ryan, R. M., & Deci, E. L. (2001). On happiness and human potentials: A review of research on hedonic and eudaimonic well-being. Annual Review of Psychology, 52(1), 141-166.
- Ryff, C. D. (1989). Happiness is everything, or is it? Explorations on the meaning of psychological well-being. Journal of Personality and Social Psychology, 57(6), 1069-1081.
- Ryff, C. D. (1995). Psychological well-being in adult life. Current Directions in Psychological Science, 4(4), 99-104.
- Seçim, Ö. Y., Alpar, Ö., ve Algür, S. (2014). Üniversite öğrencilerinde yalnızlık: Akdeniz üniversitesinde yapılan ampirik bir araştırma. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 48(48).
- Sevindik, F. (2011). Fırat Üniversitesi öğrencilerinde problemli internet kullanımı ve sağlıklı yaşam biçimi davranışlarının belirlenmesi. Yayımlanmamış doktora tezi. İnönü Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü.
- Shapira, N. A., Goldsmith, T. D., Keck, P. E. Jr., Khosla, U. M. and McElroy, S. L. (2000). Psychiatric features of individuals with problematic internet use, Journal of Affective Disorders, 57(1-3), 267-272.
- Sırakaya, M. (2011). Öğretmen adaylarının problemli internet kullanımı ve internet özyeterlik düzeylerinin incelenmesi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Hacettepe Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü.
- Sirois, F. (2011). Psychological health and well-being: A research agenda for the Eastern Townships. Journal of Eastern Townships Studies, (37), 77.
- Spada, M. M. (2014). An overview of problematic Internet use. Addictive Behaviors, 39(1), 3-6.
- Tabachnick, B. G. and Fidell, L. S. (2015). Using Multivariate Statistics (Sixth edition). (M. Baloğlu, Çev.). Ankara: Nobel Yayınevi. (Original work published 2012).
- Tarhan, T. (2013). Ergenlerde depresyon düzeylerinin internet kullanım amaçları ve akademik başarı açısından incelenmesi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, İstanbul Arel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
- Türkiye İstatistik Kurumu (TUİK). (2014). Hanehalkı bilişim teknolojileri kullanımı araştırması. http://www.tuik.gov.tr/OncekiHBArama.do adresinden 02.4.2016 tarihinde indirilmiştir.
- Türkiye İstatistik Kurumu (TUİK). (2015). Hanehalkı bilişim teknolojileri kullanımı araştırması. http://www.tuik.gov.tr/OncekiHBArama.do adresinden 02.4.2016 tarihinde indirilmiştir.
- Türkoğlu, S. (2013). Ergenlerin problemli internet kullanımları ile siber zorbalık eğilimleri arasındaki ilişkinin incelenmesi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
- Üçkardeş, E. A. (2010) Mersin Üniversitesi öğrencileri arasında internet bağımlılığının değerlendirilmesi. Yayımlanmamış uzmanlık tezi, Mersin Üniversitesi Tıp Fakültesi.
- Whitty, M. T., & McLaughlin, D. (2007). Online recreation: The relationship between loneliness, Internet self-efficacy and the use of the Internet for entertainment purposes. Computers in Human Behavior, 23(3), 1435-1446.
- Yiğit, Z. (2015). 13-18 yaş aralığındaki ergenlerde, problemli internet kullanımı, öz anlayış ve iletişim becerileri arasındaki ilişkinin incelenmesi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, İstanbul Arel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
- Yıldız, İ. (2010), Lise öğrencilerinde problemli internet kullanımı ile sağlıklı yaşam biçimi davranışları arasındaki ilişki. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Cumhuriyet Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü.
- Yılmaz, M. F. (2013). Üniversite öğrencilerinin psikolojik iyi oluşlarının problemli internet kullanımı ve bazı demografik değişkenler açısından incelenmesi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Anadolu Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
- Young, K. S. (2004). Internet addiction a new clinical phenomenon and its consequences. American Behavioral Scientist, 48(4), 402-415.
- Zorbaz, O. ve Dost, M. T. (2014). Lise öğrencilerinin problemli internet kullanımının cinsiyet, sosyal kaygı ve akran ilişkileri açısından incelenmesi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 29(29-1).
| APA | MERAL D, BAHAR H (2016). Ortaöğretim Öğrencilerinde Problemli İnternet Kullanımının Yalnızlık ve Psikolojik İyi Oluş ile İlişkisinin İncelenmesi. , 1117 - 1134. 10.17556/jef.58322 |
| Chicago | MERAL Dursun,BAHAR HÜSEYIN HÜSNÜ Ortaöğretim Öğrencilerinde Problemli İnternet Kullanımının Yalnızlık ve Psikolojik İyi Oluş ile İlişkisinin İncelenmesi. (2016): 1117 - 1134. 10.17556/jef.58322 |
| MLA | MERAL Dursun,BAHAR HÜSEYIN HÜSNÜ Ortaöğretim Öğrencilerinde Problemli İnternet Kullanımının Yalnızlık ve Psikolojik İyi Oluş ile İlişkisinin İncelenmesi. , 2016, ss.1117 - 1134. 10.17556/jef.58322 |
| AMA | MERAL D,BAHAR H Ortaöğretim Öğrencilerinde Problemli İnternet Kullanımının Yalnızlık ve Psikolojik İyi Oluş ile İlişkisinin İncelenmesi. . 2016; 1117 - 1134. 10.17556/jef.58322 |
| Vancouver | MERAL D,BAHAR H Ortaöğretim Öğrencilerinde Problemli İnternet Kullanımının Yalnızlık ve Psikolojik İyi Oluş ile İlişkisinin İncelenmesi. . 2016; 1117 - 1134. 10.17556/jef.58322 |
| IEEE | MERAL D,BAHAR H "Ortaöğretim Öğrencilerinde Problemli İnternet Kullanımının Yalnızlık ve Psikolojik İyi Oluş ile İlişkisinin İncelenmesi." , ss.1117 - 1134, 2016. 10.17556/jef.58322 |
| ISNAD | MERAL, Dursun - BAHAR, HÜSEYIN HÜSNÜ. "Ortaöğretim Öğrencilerinde Problemli İnternet Kullanımının Yalnızlık ve Psikolojik İyi Oluş ile İlişkisinin İncelenmesi". (2016), 1117-1134. https://doi.org/10.17556/jef.58322 |
| APA | MERAL D, BAHAR H (2016). Ortaöğretim Öğrencilerinde Problemli İnternet Kullanımının Yalnızlık ve Psikolojik İyi Oluş ile İlişkisinin İncelenmesi. Erzincan Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 18(2), 1117 - 1134. 10.17556/jef.58322 |
| Chicago | MERAL Dursun,BAHAR HÜSEYIN HÜSNÜ Ortaöğretim Öğrencilerinde Problemli İnternet Kullanımının Yalnızlık ve Psikolojik İyi Oluş ile İlişkisinin İncelenmesi. Erzincan Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi 18, no.2 (2016): 1117 - 1134. 10.17556/jef.58322 |
| MLA | MERAL Dursun,BAHAR HÜSEYIN HÜSNÜ Ortaöğretim Öğrencilerinde Problemli İnternet Kullanımının Yalnızlık ve Psikolojik İyi Oluş ile İlişkisinin İncelenmesi. Erzincan Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, vol.18, no.2, 2016, ss.1117 - 1134. 10.17556/jef.58322 |
| AMA | MERAL D,BAHAR H Ortaöğretim Öğrencilerinde Problemli İnternet Kullanımının Yalnızlık ve Psikolojik İyi Oluş ile İlişkisinin İncelenmesi. Erzincan Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. 2016; 18(2): 1117 - 1134. 10.17556/jef.58322 |
| Vancouver | MERAL D,BAHAR H Ortaöğretim Öğrencilerinde Problemli İnternet Kullanımının Yalnızlık ve Psikolojik İyi Oluş ile İlişkisinin İncelenmesi. Erzincan Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. 2016; 18(2): 1117 - 1134. 10.17556/jef.58322 |
| IEEE | MERAL D,BAHAR H "Ortaöğretim Öğrencilerinde Problemli İnternet Kullanımının Yalnızlık ve Psikolojik İyi Oluş ile İlişkisinin İncelenmesi." Erzincan Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 18, ss.1117 - 1134, 2016. 10.17556/jef.58322 |
| ISNAD | MERAL, Dursun - BAHAR, HÜSEYIN HÜSNÜ. "Ortaöğretim Öğrencilerinde Problemli İnternet Kullanımının Yalnızlık ve Psikolojik İyi Oluş ile İlişkisinin İncelenmesi". Erzincan Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi 18/2 (2016), 1117-1134. https://doi.org/10.17556/jef.58322 |
