Adolesanlarda Cinsel Sağlık ve Üreme Sağlığı
Yıl: 2018 Cilt: 15 Sayı: 4 Sayfa Aralığı: 184 - 188 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 31-01-2020
Adolesanlarda Cinsel Sağlık ve Üreme Sağlığı
Öz: Adolesanların cinsel ve üreme hakları, uluslararası insan haklarıdır vesaygı gösterilmelidir. Bu dönemde riskli cinsel davranışlar sonucu oluşançok erken yaşta gebelikler ve çocuk doğurma, güvenli ve yasal olmayan abortuslar, cinsel yolla bulaşan infeksiyonlar ve infertilite gibi üremesağlığını etkileyen bazı problemlerle karşı karşıya kalmaktadırlar. Adolesanlar özel cinsel ve üreme sağlığı ihtiyaçlarına sahiptirler. Bu ihtiyaçlarbilgi eksikliği, toplumsal baskı, evlenmemiş adolesanlar için yetersiz vekontrasepsiyonun sağlanmasını engelleyen yasa ve politikalar ile hizmetsağlayıcılar arasındaki yargılayıcı davranışlardan dolayı tam olarak karşılanamamaktadır. Sistematik derlemeler adolesanlarda, riskli cinsel davranışlarla ilgili olumsuz sonuçların kontrolü ve önlenmesi için cinsel sağlıkeğitimi, danışmanlık ve devamlılık gösteren doğum kontrol metotlarınındesteklenmesini içeren kapsamlı müdahaleleri önermektedir.
Anahtar Kelime: Konular:
Adolescent Sexual and Reproductive Health
Öz: Sexual and reproductive rights of adolescents are international human rights and should be respected.As a result of risky sexual behaviors in this period, they are confronted with some problems affecting the reproductive health including too-early pregnancy and childbearing, unsafe and illegal abortions, sexually transmitted infections and infertility. Adolescent have unique sexual and reproductive health needs. These needs cannot be fully met due to lack of information, social pressure, insufficientand laws and policies that prevent the provision of contraception for unmarried adolescents, and judicial attitudes between law enforcement agencies and service providers. Systematic reviews suggest comprehensive interventions in adolescents that include sexual health education, counseling and support for continuing contraceptive methods to control and prevent adverse outcomes associated with risky sexual behaviors.
Anahtar Kelime: Konular:
Belge Türü: Makale Makale Türü: Derleme Erişim Türü: Erişime Açık
- World Health Organization. Maternal, newborn, child and adolescent health, 2012. http://www.who.int/maternal_child_adolescent/topics/ adolescence/development/en/
- Sağlık İstatistikleri Yıllığı 2015. http://www.saglikistatistikleri.gov.tr/ dosyalar/SIY_2015.pdf
- Morris JL, Rushwan H. Adolescent sexual and reproductive health: The global challenges. Intern J Gynecol Obstet. 2015; 131 (Suppl. 1):S40-S42.
- Erikson, E. H. & Erikson, J. M. The life cycle completed. New York, NY: W. W: Norton & Company, 1998.
- Bailey, L. D. Adolescent girls: A vulnerable population. Advances in Neonatal Care. 2012;12:102–6.
- Centers for Disease Control and Prevention. HIV and substance use in the United States. 2015a. http://www.cdc.gov/hiv/riskbehaviors/ substanceuese.html
- Centers for Disease Control and Prevention. 2013 Sexually transmitted diseases surveillance. 2014. http://www.cdc.gov/std/stats13/ adol.htm
- Chandra-Mouli V, McCarraher DR, Phillips SJ, Williamson NE, Hainsworth G. Contraception for adolescents in low and middle income countries: Needs, barriers, and access. Reprod Health 2014;11:1.
- United Nations: We can end poverty: Millennium development goals and beyond 2015. http://www.un.org/millenniumgoals/childhealth. shtml.
- United Nations Fund for Population Activities. Adolescent and youth demographics: A brief overview; 2013.
- World Health Organization: Health for the world’s adolescents: A second chance in the second decade. http://public.tableausoftware. com/profile/ digitalteam#!/vizhome/shared/3JW3RBSZ3.
- Haldre K, Rahu K, Karro H, Rahu M. Is a poor pregnancy outcome related to young maternal age? A study of teenagers in Estonia during the period of major socio-economic changes (from 1992 to 2002). Eur J Obstetrics Gynecol Reprod Biol. 2007;131:45e51.
- United Nations Population Fund. Motherhood in childhood: Facing the challenge of adolescent pregnancy. http://www.unfpa.org/webdav/ site/ global/shared/
- Berg RC, Denison E. Interventions to reduce the prevalence of female genital mutilation/cutting in African countries. Campbell Systematic Reviews. 2012:9.
- Berg RC, Denison E. Does female genital mutilation/cutting (FGM/C) affectwomen’s sexual functioning? A systematic review of the sexual consequences of FGM/C. Sex Res Soc Pol. 2012;9:41e56.
- Hamilton, B. E., Martin, J. A., Osterman, M. J. K., & Curtin, S. C. Births: Preliminary data for 2013. National Center for Health Statistics. 2014 http://www.cdc.gov/nchs/data/nvsr/nvsr63/nvsr63˙02.pdf
- March of Dimes. Teenage pregnancy. 2012.http://www.marchofdimes. org/materials/teenage-pregnancy.pdf
- The National Campaign to Prevent Teen and Unplanned Pregnancy. Counting it up: The public costs of teen childbearing: Key data. Washington, DC: The National Campaign to Prevent Teen and Unplanned Pregnancy. 2013.http://thenationalcampaign.org/sites/default/files/ resource-primary-download/counting-it-up-key-data-2013-update. pdf
- Cleland K, Peipert J F, Westhoff C, Spear S,Trussell, J. Family planning as a cost-saving preventive health service. New England Journal of Medicine. 2011; 364: 1–3.
- Centers for Disease Control and Prevention. Sexual risk behavior: HIV, STD, & teen pregnancy prevention. 2015b. http://www.cdc.gov/healthyyouth/ sexualbehaviors/
- Kuzma EK, Peters RM.Adolescent vulnerability, sexual health, and the NP’s role in health advocacy. J Am Assoc Nurse Pract. 2016;28:353-61.
- Report of the global AIDS epidemic. Geneva, Joint United Nations Programme on HIV/AIDS (UNAIDS), 2004.
- Barr EM, Goldfarb ES, Russell S, Seabert D, Wallen M, Wilson KL. Improving sexuality education: the development of teacher-preparation standards.J Sch Health. 2014 ;84:396-415.
- Barr EM, Moore MJ, Johnson T, Forrest J, Jordan M. New evidence: data documenting parental support for earlier sexuality education.J Sch Health. 2014;84:10-7.
- Future of Sex Education Initiative. National sexuality education standarts: core content and skills, K-12 (a special publication of the Journol of School Health). 2013. http://www.futureofsexualeduction.org/ documents/josh-fose-standarts-web.pdf
- Olumide AO, Ojengbede OA. The media as a critical determinant of the sexual and reproductive health of adolescents in Ibadan, Nigeria. Sex Reprod Healthc. 2016;8:63-74.
- Tolman DL, Kim JL, Schooler D, Sorsoli CL. Rethinking the associations between television viewing and adolescent sexuality development: bringing gender into focus. J Adolesc Health. 2007;40:84. e9-16.
- World Health Organization. Documents on adolescent health, 2011. http://www.who.int/maternal_child_adolescent/documents/adolescent/ en/
- International Conference on Population and Development, Caioro, 1994http://www.unfpa.org/icpd
- Fourth World Conference on Women, Beijing, 1995.http://www. un.org/ womenwatch/daw/beijing/fwcwn.html
- International Planned Parenthood Federation. IPPF Framework for Comprehensive Sexuality Education (CSE), 2010.
- https://www.ippf.org/sites/default/files/ippf_framework_for_comprehensive_ sexuality_education.pdf
- Ayşe Akın, Şevkat Bahar Özvarış. Adolesanların cinsel ve üreme sağlığını etkileyen fktörler, 2013. http://www.huksam.hacettepe.edu.tr/ Turkce/ SayfaDosya/adolesan.pdf
- Salam RA, Faqqah A, Sajjad N, Lassi ZS, Das JK, Kaufman M, et al. Improving Adolescent Sexual and Reproductive Health: A Systematic Review of Potential Interventions.J Adolesc Health. 2016;59(Suppl. 4):S11-S28.
| APA | ÇELİK H, ÖZEL Ş, ÜSTÜN Y (2018). Adolesanlarda Cinsel Sağlık ve Üreme Sağlığı. , 184 - 188. |
| Chicago | ÇELİK Hatice KANSU,ÖZEL Şule,ÜSTÜN Yaprak ENGİN Adolesanlarda Cinsel Sağlık ve Üreme Sağlığı. (2018): 184 - 188. |
| MLA | ÇELİK Hatice KANSU,ÖZEL Şule,ÜSTÜN Yaprak ENGİN Adolesanlarda Cinsel Sağlık ve Üreme Sağlığı. , 2018, ss.184 - 188. |
| AMA | ÇELİK H,ÖZEL Ş,ÜSTÜN Y Adolesanlarda Cinsel Sağlık ve Üreme Sağlığı. . 2018; 184 - 188. |
| Vancouver | ÇELİK H,ÖZEL Ş,ÜSTÜN Y Adolesanlarda Cinsel Sağlık ve Üreme Sağlığı. . 2018; 184 - 188. |
| IEEE | ÇELİK H,ÖZEL Ş,ÜSTÜN Y "Adolesanlarda Cinsel Sağlık ve Üreme Sağlığı." , ss.184 - 188, 2018. |
| ISNAD | ÇELİK, Hatice KANSU vd. "Adolesanlarda Cinsel Sağlık ve Üreme Sağlığı". (2018), 184-188. |
| APA | ÇELİK H, ÖZEL Ş, ÜSTÜN Y (2018). Adolesanlarda Cinsel Sağlık ve Üreme Sağlığı. Jinekoloji-Obstetrik ve Neonatoloji Tıp Dergisi, 15(4), 184 - 188. |
| Chicago | ÇELİK Hatice KANSU,ÖZEL Şule,ÜSTÜN Yaprak ENGİN Adolesanlarda Cinsel Sağlık ve Üreme Sağlığı. Jinekoloji-Obstetrik ve Neonatoloji Tıp Dergisi 15, no.4 (2018): 184 - 188. |
| MLA | ÇELİK Hatice KANSU,ÖZEL Şule,ÜSTÜN Yaprak ENGİN Adolesanlarda Cinsel Sağlık ve Üreme Sağlığı. Jinekoloji-Obstetrik ve Neonatoloji Tıp Dergisi, vol.15, no.4, 2018, ss.184 - 188. |
| AMA | ÇELİK H,ÖZEL Ş,ÜSTÜN Y Adolesanlarda Cinsel Sağlık ve Üreme Sağlığı. Jinekoloji-Obstetrik ve Neonatoloji Tıp Dergisi. 2018; 15(4): 184 - 188. |
| Vancouver | ÇELİK H,ÖZEL Ş,ÜSTÜN Y Adolesanlarda Cinsel Sağlık ve Üreme Sağlığı. Jinekoloji-Obstetrik ve Neonatoloji Tıp Dergisi. 2018; 15(4): 184 - 188. |
| IEEE | ÇELİK H,ÖZEL Ş,ÜSTÜN Y "Adolesanlarda Cinsel Sağlık ve Üreme Sağlığı." Jinekoloji-Obstetrik ve Neonatoloji Tıp Dergisi, 15, ss.184 - 188, 2018. |
| ISNAD | ÇELİK, Hatice KANSU vd. "Adolesanlarda Cinsel Sağlık ve Üreme Sağlığı". Jinekoloji-Obstetrik ve Neonatoloji Tıp Dergisi 15/4 (2018), 184-188. |
