TELHAB HALAÇÇASI KİPLİK YAPILARI ÜZERİNE NOTLAR
Yıl: 2019 Cilt: 0 Sayı: 30 Sayfa Aralığı: 43 - 53 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 14-02-2020
TELHAB HALAÇÇASI KİPLİK YAPILARI ÜZERİNE NOTLAR
Öz: Eskicil sesbilgisi, biçimbilgisi ve söz varlığı özellikleriyle Türk dilleri arasında özel bir yere sahip olan Halaçça, yüzyıllarca İran’da varlığını sürdürmüştür. Bu süreçte, Farsçanın yoğun etkisi nedeniyle birçok köyde yok olan Halaçça bazı köylerde varlığını devam ettirmiştir. Bu köylerin başında gelen Telhab’da Halaçlar, Oğuzlar ve Farslar yaşamaktadırlar. Köydeki çok dilli ortam dil ilişkilerinin sürekliliğini sağlamış, bunun sonucunda Farsça-Halaçça-Oğuzca arasında dil kopyalamalarına neden olmuştur. Özellikle prestijli dil olan Farsçadan birçok dil birimi Halaççaya kopyalanmıştır. Dil ilişkileri sonucunda, Telhab Halaççasında yeni kiplik işaretleyicileri kullanılmaya başlanmıştır. Bu çalışmada, kipliğin anlambilimsel çatı ulamlarından gereklilik, olasılık ve istek ifadelerinin dil ilişkileri sonucunda Telhab Halaççasında kullanım çeşitliliği üzerinde durulacaktır. Çalışmada verilen örnekler alan araştırması sonucu elde edilmiştir.
Anahtar Kelime: Konular:
Notes on the Modal Structures of Talkhabi Khalaj
Öz: The Khalaj language, significant among Turkic languages due to its archaic phonetical, morphological and vocabulary properties, existed in Iran for centuries. During this process, the Khalaj language continued its existence in some villages, while it became extinct in many villages as a result of the intense influence of Persian. One of these villages is Talkhab inhabited by Khalajs, Oghuzs and Persians. The multilingual environment of the village ensured the continuity of language contact that resulted to language copying between Persian-Khalaj-Oghuz. In particular, many linguistic units were copied to the Khalaj language especially from Persian, the prestige language. As a result of language contact, new modal markers developed in the Khalaj of Talkhab. This study will focus on the diverse expressions of necessity, probability and volitional modality that occurred as a result of language contact. The examples used in this study are the results of field research.
Anahtar Kelime: Konular:
Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
- Aslan-Demir, S. (2008). Türkçede İsteme Kipliği, Semantik-Pragmatik Bir İnceleme. Ankara: Grafiker Yayınları.
- Barbiers, S., Beukema, F. ve van der Wurff, W. (Ed.). (2002). Modality and its Interaction with the Verbal System. Amsterdam/Philadelphia: John Benjamins Publishing.
- Bosnalı, S. (2008). Halaç Türkçesinde Gelecek Zaman: Biçim, Değişke, Kullanım. Uluslararası Türk Dili Kurultayı Bildirileri içinde (ss. 809-822). Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları.
- Bosnalı, S. (2010). Halaççanın Yitim ve Değişim Sürecine Tasarlama Kipleri Açısından Bir Bakış. Bilig, 53, 67-88.
- Bussmann, H. (1996). Dictionary of Language and Linguistics. London and New York: Routledge.
- Bybee, J., Fleischman, S. (1995). Modality in Grammar and Discourse: An Introductory Essay. B. Joan, S. Fleischman (Ed.). Modality in Grammar and Discourse içinde (ss. 1-14). Amsterdam/Philadelphia: John Benjamins Publishing.
- Cemrasi, A. A. (2017). Ali Asgar Cemrasi ile Halaç Türkleri ve Halaç Türkçesi Üzerine Bir Röportaj. Raportör ve Farsçadan çeviren: Umut Başar. Türk Yurdu-İran Özel Sayısı, 354, 60-62.
- Demir, N. (2003). Popüler Dil Tartışmalarına Dil İlişkileri Açısından Bakış. Cumhuriyetimizin 80. Yılında Türkçemiz içinde (ss. 37-44). Ankara: Ankara Ticaret Odası-Anadolu Çağdaş Eğitim Vakfı Yayınları.
- Demir, N., Aslan, S. (2010). Sıklık Kopyası Örneği Olarak İstek Eki –(y)A. Turkish Studies, 5/4, 276-290.
- Doerfer, G. (1999). İran’da Türk Dil ve Lehçeleri ve Bunların Hayatta Kalma Şansı. 3. Uluslar Arası Türk Dil Kurultayı 1996 içinde (ss. 303-310). Ankara: TDK Yayınları.
- Johanson, L. (2007). Türkçe Dil İlişkilerinde Yapısal Etkenler. N. Demir (Çev.). Ankara: TDK Yay.
- Kıral, F. (2000a). Copied Relative Constructions in Khalaj. A. Göksel, C. Kerslake (Ed.) Studies on Turkish and Turkic Languages. Proceeding of the Ninth International Conference on Turkish Linguistics (Turcologica 46) içinde (ss. 181-188). Wiesbaden: Harrassowitz Verlag.
- Kıral, F. (2000b). Reflections on –miş in Khalaj. L. Johanson, B. Utas (Ed.). Evidentials: Turkic, Iranian and Neighbouring Languages içinde (ss. 89-101). Berlin-New York: Mouton de Gruyter.
- Kıral, F. (2004). Converging Codes in Iranian, Semitic and Turkic. E. A. Csatô, B. Isaksson, C. Jahani (Ed.). Linguistic Convergence and Areal Diffusion. Case Studies from Iranian, Semitic and Turkic içinde (ss. 3-31). London, New York: Routledge Curzon.
- Kıral, F. (2005). Modal Constructions in Turkic of Iran. É.Á. Csató, B. Isaksson, C. Jahani (Ed.). Linguistic Convergence and Areal Diffusion. Case Studies from Iranian, Semitic and Turkic içinde (ss. 285-295). London and New York: Routledge.
- Palmer, F. R. (2001). Mood and Modality. Cambridge: Cambridge University Press.
- Rentzsch, J. (2013). Türk Dillerinde Kipsellik ve Kipselliğin Anlambilimsel Haritası. Bilig, 67, 129-168.
- Rentzsch, J. (2015). Modality in the Turkic Languages: Form and Meaning from a Historical and Comparative Perspective. Berlin: Klaus Schwarz Verlag.
- Üzüm, M. (2017). Eski Anadolu Türkçesinde Epistemik Kiplik: Kısas-ı Enbiya Örneği. (Basılmamış Doktora Tezi). Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
| APA | Güzel h (2019). TELHAB HALAÇÇASI KİPLİK YAPILARI ÜZERİNE NOTLAR. , 43 - 53. |
| Chicago | Güzel hasan TELHAB HALAÇÇASI KİPLİK YAPILARI ÜZERİNE NOTLAR. (2019): 43 - 53. |
| MLA | Güzel hasan TELHAB HALAÇÇASI KİPLİK YAPILARI ÜZERİNE NOTLAR. , 2019, ss.43 - 53. |
| AMA | Güzel h TELHAB HALAÇÇASI KİPLİK YAPILARI ÜZERİNE NOTLAR. . 2019; 43 - 53. |
| Vancouver | Güzel h TELHAB HALAÇÇASI KİPLİK YAPILARI ÜZERİNE NOTLAR. . 2019; 43 - 53. |
| IEEE | Güzel h "TELHAB HALAÇÇASI KİPLİK YAPILARI ÜZERİNE NOTLAR." , ss.43 - 53, 2019. |
| ISNAD | Güzel, hasan. "TELHAB HALAÇÇASI KİPLİK YAPILARI ÜZERİNE NOTLAR". (2019), 43-53. |
| APA | Güzel h (2019). TELHAB HALAÇÇASI KİPLİK YAPILARI ÜZERİNE NOTLAR. Hacettepe Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Dergisi, 0(30), 43 - 53. |
| Chicago | Güzel hasan TELHAB HALAÇÇASI KİPLİK YAPILARI ÜZERİNE NOTLAR. Hacettepe Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Dergisi 0, no.30 (2019): 43 - 53. |
| MLA | Güzel hasan TELHAB HALAÇÇASI KİPLİK YAPILARI ÜZERİNE NOTLAR. Hacettepe Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Dergisi, vol.0, no.30, 2019, ss.43 - 53. |
| AMA | Güzel h TELHAB HALAÇÇASI KİPLİK YAPILARI ÜZERİNE NOTLAR. Hacettepe Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Dergisi. 2019; 0(30): 43 - 53. |
| Vancouver | Güzel h TELHAB HALAÇÇASI KİPLİK YAPILARI ÜZERİNE NOTLAR. Hacettepe Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Dergisi. 2019; 0(30): 43 - 53. |
| IEEE | Güzel h "TELHAB HALAÇÇASI KİPLİK YAPILARI ÜZERİNE NOTLAR." Hacettepe Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Dergisi, 0, ss.43 - 53, 2019. |
| ISNAD | Güzel, hasan. "TELHAB HALAÇÇASI KİPLİK YAPILARI ÜZERİNE NOTLAR". Hacettepe Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Dergisi 30 (2019), 43-53. |
