TY  - JOUR
TI  - Bir Osmanlı Müverrihi: Athanasios Komnenos Hypsilantis
AB  - Osmanlı döneminde Rumca yazılmış tarih çalışmaları Osmanlı tarihçiliğinde fazla bilinmemekte ve kullanılmamakta, Osmanlı tarihyazımındaki yerleri yeteri kadar değerlendirilmemektedir. Bu çalışmalardan biri de Athanasios Komnenos Hypsilantis’in yaklaşık kırk yılda tamamladığı ve 1453-1789 yıllarını anlatan kısmı 1870 yılında yayınlanmış olan Ta Meta tin Alosin’dir. Bugüne kadar daha ziyade Yunanca literatürde kullanılan bu çalışma taşıdığı öneme rağmen Osmanlı tarihçiliğinde yeteri kadar değerlendirilmemiştir. Çalışmanın yazarı Athanasios Komnenos Hypsilantis (1711-1789?), Fenerli bir aileden gelmesiyle bağlantılı olarak iyi bir eğitim görmüş, bu sayede önemli mevkilerde hizmet etmiştir. Bulunduğu mevkiler ve bağlantıda olduğu şahıslar sayesinde özellikle kilise meselelerinde, Eflak ve Boğdan voyvodalıklarıyla ilgili olaylarda ve daha sonra Ruslarla olan ilişkilerde yakından gözlem yapabilecek bir konumda yer almıştır. Bu sebeple Hypsilantis’in çalışması özellikle bu meselelerde farklı bir açıdan sunulan zengin bir içeriğe sahiptir. Bu makalede öncelikle Fenerli bir ailenin Osmanlı dünyasında önemli bir konuma ne şekilde geldiğine güzel bir örnek oluşturan Hypsilantis ailesinin tarihi aydınlatılmaya çalışılacaktır. Daha sonra Hypsilantis’in hayat hikayesiyle paralel olarak çalışmasının içeriği ve üslûbu hakkında daha detaylı bilgi verilecek, Hypsilantis’in Ortodoks kilisesi ve Patrikhanelerin problemlerine dair gözlemleri ve kendini bu meselelerde nasıl konumlandırdığını tespit etmek amacıyla bu konuda yazdıklarına göz atılacaktır. Son olarak Hypsilantis’in çalışması gibi Rumca eserlerin Osmanlı tarihçiliğinde önemli bir yeri olmasına rağmen neden gözardı edilmiş olabileceğinin muhtemel sebepleri değerlendirilecektir.
AU  - Bayraktar Tellan, Elif
DO  - 10.32600/huefd.442392
PY  - 2018
JO  - Hacettepe Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi
VL  - 35
IS  - 2
SN  - 1301-5737
SP  - 175
EP  - 188
DB  - TRDizin
UR  - http://search/yayin/detay/325673
ER  -