Yıl: 2016 Cilt: 18 Sayı: 3 Sayfa Aralığı: 669 - 694 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 26-02-2020

BÜROKRASİ KURAMLARI VE TÜRK KAMU YÖNETİMİNDE BÜROKRATİK SORUNLAR

Öz:
Max Weber'in kuramsal temellerini attığı bürokrasi, çok farklı tanımları yapılan birkavramdır. Bürokrasinin; "masaların ve büroların egemenliği", "memurların çalıştığıofis, büro ya da devlet dairesi", "bürokratların yönetimi", "rasyonel örgüt", "verimsizlikve kötü yönetim", "kamu yönetimi", "memurlar tarafından yönetim", "büyük yapılıörgütler ve modern toplum" gibi tanımları yapılmaktadır. Bürokrasi daha çok örgütlerinolumsuzluklarına ve resmi otoritenin kötüye kullanılmasını anlatmakta kullanılanpejoratif (kötüleyici ve aşağılayıcı) bir kavram olarak tanımlanmakta; sorumluluktankaçma, yetki devretmekte isteksizlik, otoriteye aşırı bağlılık gibi olumsuz davranış veişlemler bürokrasi konusunda örnek gösterilmektedir. Tanımlamak yerine bürokrasininbelirleyici özelliklerini ve temel unsurlarını belirterek ideal bir bürokrasi tipi ortayaçıkarmaya çalışan Weber’e göre bürokrasi; gayrişahsilik, yazılılık, kamu ve özel alanınayrışması gibi belli özellikleri bulunan sıralı ve düzenli, yetki ve görevlerin öncedentanımlandığı, çağdaş, siyasal sistemlerin vazgeçemediği bir örgüt biçimidir. Weber’debürokrasi, bir yönetim biçimi değil, yazılı kurallara göre işlerin profesyonel görevlilertarafından yürütüldüğü bir örgüt biçimidir. Buna göre bürokrasi; iş bölümü, uzmanlaşma,örgütlenme, hiyerarşik bir yapı, planlama çerçevesi içinde geniş grupların disiplinli birşekilde yönetilmesini gerektiren toplumun bir aşamasıdır. Weber, bürokrasiyi rasyonelbir örgüt biçimi olarak kabul etmiş ve teknik olarak diğer örgüt biçimlerinden üstünolduğunu belirtmiştir. "Merkeziyetçilik", "örgütsel büyüme", "yönetimde gizlilik, dışakapalılık", "yönetimde tutuculuk ve değişime ayak uyduramamak" gibi yapısal;"kuralcılık ve sorumluluktan kaçma", "yönetimde siyasallaşma", "aracılar yoluylaişlemleri yürütme" ve "yolsuzluk" gibi işlevsel problemleri bünyesinde barındıran Türkkamu bürokrasisi; bu özellikleriyle kaliteli, hızlı, rasyonel, etkili ve verimli hizmetsunmaktan uzak bir görüntü sergilemektedir.
Anahtar Kelime:

Konular: İş İletişim Tarih Sosyal Çalışma Siyasi Bilimler İşletme Kamu Yönetimi İktisat İşletme Finans Uluslararası İlişkiler

BUREAUCRACY THEORIES AND BUREAUCRATIC PROBLEMS IN TURKISH PUBLIC ADMINISTRATION

Öz:
Bureaucracy, theoretically introduced by Max Weber, is a concept with a slew of definitions. Thus, it is defined as the "rule of tables and offices," "state office, bureau or agency where civil servants work," "rational organization," "inefficiency and mismanagement," "public administration," "rule by civil servants," and "large-scale organizations and modern society." Bureaucracy is usually employed as a pejorative concept used to describe negative aspects of organization and abuse of official authority, and unfavorable behaviors such as evasion of responsibility, reluctance to hand over authority, and excessive dependence on authority are given as examples of bureaucracy. For Weber, who sought to depict an ideal form of bureaucracy by specifying its determinant attributes and key elements instead of defining it, bureaucracy is a hierarchical, ordered, and contemporary form of organization, indispensable to political systems, where duties and powers are specified in advance, and which have certain features such as impersonality, reliance on written rules and division between the public and private spheres. For Weber, bureaucracy is not a form of government, but an organization where tasks are performed by professional officials in compliance with written rules. Accordingly, bureaucracy is a social stage which entails disciplined administration of large groups within the framework of division of labor, specialization, organization, hierarchical structure, and planning. Weber saw bureaucracy as a rational form of organization, technically superior to other forms of organization. Turkish public administration, marred with structural problems, namely "centralization," "organization growth," "secrecy and isolation in government," and "conservatism and failure to keep with changes in administration" and functional problems such as "formalism and evasion of responsibility," "politicization in administration," "execution through agents," and "corruption," and as such, it is hardly capable of providing quality, rapid, rational, effective and efficient services.
Anahtar Kelime:

Konular: İş İletişim Tarih Sosyal Çalışma Siyasi Bilimler İşletme Kamu Yönetimi İktisat İşletme Finans Uluslararası İlişkiler
Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • ABADAN, N. (1959), Bürokrasi, Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Yayınları, Ankara.
  • ALBROW, M. (1970), Bureaucracy, Pall Mall Press, London.
  • ALTUN, M., SAYER A., ve BARUTÇU, A. (2013), “Kamu Görevlileri Etik Kurulu Kararları Işığında Kamuda Görülen Etik Dışı Davranışlar ve Yolsuzluklar” Sayıştay Dergisi, Sayı 91, ss.33- 55.
  • ARSLAN, T. N. (2005), Türkiye'de Kamu Yönetimi Sorunları Üzerine İncelemeler, Seçkin Yayıncılık, Ankara.
  • ATAMAN, G. (2001), İşletme Yönetimi, Türkmen Kitabevi, İstanbul.
  • AYKAÇ, B. (1997), Kamu Bürokrasisi ve Türk Kamu Personel Yönetiminde Bürokratik Eğilimler, Yükseköğretim Kurulu Matbaası, Ankara.
  • BERKMAN, Ü. (1983), Azgelişmiş Ülkelerde Kamu Yönetiminde Yolsuzluk ve Rüşvet, TODAİE Yay., Ankara.
  • CENGİZ, M., KUL, M. (2008), “Türkiye’de Kamu Yönetiminde Yolsuzluğun İçselleştirilmesinin Sosyolojik Analizi” Polis Bilimleri Dergisi, Sayı 10, ss.55-76
  • ÇEVİK, H. H. (2004), Türkiye'de Kamu Yönetimi Sorunları, 2.Baskı, Seçkin Yayıncılık, Ankara.
  • ÇEVİK, H.H. (2007), Türkiye’de Kamu Yönetimi Sorunları, Seçkin Yay., Ankara.
  • ÇULPAN, Refik (1980), "Bürokratik Sistemin Yozlaşması", Amme İdaresi Dergisi, C. 13, Sayı 2, ss.31-45.
  • DEMİRCİ, F., ÖNDER, Ö. (2011), Siyaset Bilimi, Ed. Halis Çetin, Orion Kitabevi, Ankara.
  • ERGUN, T., POLATOĞLU, A. (1992), Kamu Yönetimine Giriş, 4. Baskı, TODAİE Yayınları, Ankara.
  • ERYILMAZ, B. (2002), Bürokrasi ve Siyaset, Alfa Yayınları, İstanbul.
  • ERYILMAZ, B. (2010), Bürokrasi ve Siyaset: Bürokratik Devletten Etkin Yönetime, 4. Baskı, Alfa Yayınları, İstanbul.
  • ERYILMAZ, B. (2011), Kamu Yönetimi, 4. Baskı, Okutman Yayıncılık, Ankara.
  • ERYILMAZ, B.(2008), Kamu Yönetimi, Okutman Yay., Ankara.
  • FİŞEK, K. (1979), Yönetim, AÜ SBF Yayını, Ankara.
  • GÖKÇE, O., ŞAHİN, A. (2002), “21. Yüzyılda Türk Bürokrasisinin Sorunları ve Çözüm Önerileri” Selçuk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Sosyal ve Ekonomi Araştırmalar Dergisi, Yıl:2, Sayı 3, ss.1-27.
  • GÖKÜŞ, M. (2000), “Kamu Politikalarının Belirlenmesinde Bürokrasinin Rolü”, Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, S.6, Konya, 2000.
  • GÜLMEZ, M. (1975), “Weber ve İdeal Tip Bürokrasi Anlayışı”, Amme İdare Dergisi, Cilt:8, Sayı:1.
  • HEPER, M. (1974), Bürokratik Yönetim Geleneği, ODTÜ Yayınları, Ankara.
  • KABAKLI, A. (2002), Millete Vurulan Canlı Pranga, Türk Edebiyatı Vakfı Yayınları, İstanbul.
  • KAPANİ, M. (1997), Politika Bilimine Giriş, Bilgi Yayınevi, Ankara.
  • KARASU, K. (2001), Profesyonelleşme Olgusu ve Kamu Yönetimi, Mülkiyeliler Birliği Vakfı Yayınları, Ankara.
  • KAYA, Y. K. (1994), Çağdaşlaşma Yolunda Deve Dikenleri, Bilim Yayınları, Ankara.
  • MARDİN, Ş. (1990), Siyasal ve Sosyal Bilimler Makaleler 2, İletişim Yayınları, İstanbul.
  • ÖZDEMİR, M. (2008), “Kamu Yönetiminde Etik”, ZKÜ Sosyal Bilimler Dergisi, Cilt 4, Sayı 7, ss.179-195.
  • ÖZER, M. A., AKÇAKAYA, M., YAYLI, H., ve BATMAZ, N. Y. (2015), Kamu Yönetimi Klasik (Yapı ve Süreçler), Adalet Yayınevi, 1. Baskı, Eylül 2015, Ankara.
  • ÖZER, M.A. (2000), “Türkiye’de Kamu Bürokrasisi ve Yozlaşma” Sayıştay Dergisi, Sayı 37, ss.75-113.
  • ÖZER, N. (2006), Küreselleşme ve Bürokratik Seçkinler, 1.Baskı, Lotus, Ankara.
  • ŞAYLAN, G. (1974), Türkiye'de Kapitalizm, Bürokrasi ve Siyasal İdeoloji, TODAİE Yayınları, Ankara.
  • TOFFLER, A. (1996), Üçüncü Dalga, Çev.A. Seden, Altın Kitapları, İstanbul.
  • UZUN, E. (2014), Adalet Meslek Etiği, Anadolu Üniversitesi Yay., Eskişehir.
  • WEBER, Max (1986), Sosyoloji Yazıları, (Çev.)T. Parla, Hürriyet Vakfı Yayınları, İstanbul.
  • YILMAZ, A., KILAVUZ, R. (2002), “Türk Kamu Bürokrasisinin İşlemsel Sorunları Üzerine Notlar” C. Ü. İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, Cilt 3, Sayı 2, ss.17-31.
APA Akçakaya M (2016). BÜROKRASİ KURAMLARI VE TÜRK KAMU YÖNETİMİNDE BÜROKRATİK SORUNLAR. , 669 - 694.
Chicago Akçakaya Murat BÜROKRASİ KURAMLARI VE TÜRK KAMU YÖNETİMİNDE BÜROKRATİK SORUNLAR. (2016): 669 - 694.
MLA Akçakaya Murat BÜROKRASİ KURAMLARI VE TÜRK KAMU YÖNETİMİNDE BÜROKRATİK SORUNLAR. , 2016, ss.669 - 694.
AMA Akçakaya M BÜROKRASİ KURAMLARI VE TÜRK KAMU YÖNETİMİNDE BÜROKRATİK SORUNLAR. . 2016; 669 - 694.
Vancouver Akçakaya M BÜROKRASİ KURAMLARI VE TÜRK KAMU YÖNETİMİNDE BÜROKRATİK SORUNLAR. . 2016; 669 - 694.
IEEE Akçakaya M "BÜROKRASİ KURAMLARI VE TÜRK KAMU YÖNETİMİNDE BÜROKRATİK SORUNLAR." , ss.669 - 694, 2016.
ISNAD Akçakaya, Murat. "BÜROKRASİ KURAMLARI VE TÜRK KAMU YÖNETİMİNDE BÜROKRATİK SORUNLAR". (2016), 669-694.
APA Akçakaya M (2016). BÜROKRASİ KURAMLARI VE TÜRK KAMU YÖNETİMİNDE BÜROKRATİK SORUNLAR. Gazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 18(3), 669 - 694.
Chicago Akçakaya Murat BÜROKRASİ KURAMLARI VE TÜRK KAMU YÖNETİMİNDE BÜROKRATİK SORUNLAR. Gazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi 18, no.3 (2016): 669 - 694.
MLA Akçakaya Murat BÜROKRASİ KURAMLARI VE TÜRK KAMU YÖNETİMİNDE BÜROKRATİK SORUNLAR. Gazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, vol.18, no.3, 2016, ss.669 - 694.
AMA Akçakaya M BÜROKRASİ KURAMLARI VE TÜRK KAMU YÖNETİMİNDE BÜROKRATİK SORUNLAR. Gazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi. 2016; 18(3): 669 - 694.
Vancouver Akçakaya M BÜROKRASİ KURAMLARI VE TÜRK KAMU YÖNETİMİNDE BÜROKRATİK SORUNLAR. Gazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi. 2016; 18(3): 669 - 694.
IEEE Akçakaya M "BÜROKRASİ KURAMLARI VE TÜRK KAMU YÖNETİMİNDE BÜROKRATİK SORUNLAR." Gazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 18, ss.669 - 694, 2016.
ISNAD Akçakaya, Murat. "BÜROKRASİ KURAMLARI VE TÜRK KAMU YÖNETİMİNDE BÜROKRATİK SORUNLAR". Gazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi 18/3 (2016), 669-694.