Organik Bahçe Ürünlerinin Hasat Sonrası Kalitelerinin Korunması
Yıl: 2018 Cilt: 6 Sayı: 2 Sayfa Aralığı: 175 - 182 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.24925/turjaf.v6i2.175-182.1532 İndeks Tarihi: 26-02-2020
Organik Bahçe Ürünlerinin Hasat Sonrası Kalitelerinin Korunması
Öz: Organik ürünler genellikle tam olgun veya olgunlaşmaya yakın hasat edilirler, bu nedenlekalitelerinin yüksek olmasına karşın raf ömürleri daha kısa ve yola dayanım güçleri dahaazdır. Hasat olgunluğu dışında, hasat öncesi bahçede yapılan kültürel uygulamalarorganik meyve ve sebzelerin tadını, besin değerini ve raf ömrünü belirler. Ancak eldeedilen yüksek kalitenin tüketiciye ulaşıncaya kadar korunması çok önemlidir. Kolaybozulabilir organik bahçe ürünlerinin kalitelerinin korunması hasat sonrası uygulamalarabağlıdır. Meyve, sebze ve çiçeklerin kalitelerinin korunması ve % 40’lara ulaşan hasatsonrası kayıpların önlenmesi için hasat sonrası fizyolojilerinin ve isteklerinin dikkatealınması gereklidir. Canlılığı hasattan sonra devam eden ürünün metabolizmasınıyavaşlatma ve ömrünü uzatmada en önemli faktör sıcaklıktır. Hasat edilen ürünün yükseksıcaklıklardan korunması, hemen soğutulması ve tüketiciye ulaşıncaya kadar soğukzincirin kırılmaması gerekir. Sıcaklık dışında oransal nemi kontrol etmek, ürünü özenlepaketlemek, yaralanmaya yol açmamak hastalık gelişimini de önler. Bu önlemler, hasatsonrası teknolojisinin sınırlı olduğu organik ürünler açısından daha da önemlidir.Sertifikalı organik ürünler için izin verilen hasat sonrası uygulamaların ele alındığı bubildiride, organik bahçe ürünlerinde kalitenin korunmasında etkili olan faktörler,depolama ve soğutma yöntemleri, temizlik ürünleri ve dezenfektanlar, etilen ve kontrolüile hasat sonrası çevreyle barışık diğer uygulamalara yer verilmiştir.
Anahtar Kelime: Konular:
Maintaining the Postharvest Quality of Organic Horticultural Crops
Öz: Not only cultural treatments in orchard but also postharvest handling affect the taste, shelf life and nutritional quality of organic fruits and vegetables. Organic crops are mostly harvested at ripe stage or close to ripen, thus, their shelf life is shorter and they are more perishable. Postharvest physiology and requests of crops should be considered during postharvest handling in order to maintain their high quality and prevent postharvest losses. The main aim in postharvest concept is to slow down the metabolism of fresh crops continue to live after harvest. The most important factor is temperature. The fruits and vegetables should be protected from high temperatures and cooled immediately after harvest. The cold chain should be kept until consumer. In addition, diseases can be prevented by controlling environment. Sanitation is another rule to consider. All these rules are important for all growers; however they are of special importance for organic horticulture which allows limited postharvest technologies. In this review, the allowed postharvest treatments of certificated organic fruits and vegetables are given. Preharvest factors, harvest, postharvest factors, cooling methods, cold storage, sanitation methods and products, ethylene and its control, and other specific postharvest subjects are discussed.
Anahtar Kelime: Konular:
Belge Türü: Makale Makale Türü: Derleme Erişim Türü: Erişime Açık
- Boyraz N, Özcan M. 1997. Bitki patojeni funguslara bazı yerli baharat ekstrakt ve uçucu yağlarının antifungal etkileri. Gıda 22(6): 457-462.
- Çelik E, Yuvalı Çelik G. 2007. Bitki Uçucu Yağlarının Antimikrobiyal Özellikleri. Orlab On-Line Mikrobiyoloji Dergisi. 05 (2): 1-6. www.mikrobiyoloji.org/pdf/ 702070201.pdf
- Çelikel FG, Karacalı İ. 1991. A study of longevity of cut carnations (Dianthus caryophyllus L.) grown in Yalova (Istanbul). Acta Hort. 298: 111-118.
- Çelikel FG. 1993. Yalova (İstanbul) Bölgesinde Yetiştirilen Karanfillerin Kesim Sonrası Dönemde Dayanım Güçleri Üzerinde bir Araştırma. Doktora tezi, Ege Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü (Basılmamış), İzmir. Atatürk Bahçe Kültürleri Merkez Araştırma Enstitüsü, Yalova. Bilimsel Araştırma ve İncelemeler Yayın No 21, 169 s.
- Çelikel FG. Karaçalı İ. 1995. Effect of preharvest factors on flower quality and longevity of cut carnations (Dianthus caryophyllus L.). Acta Hort. 405: 156-163.
- Çelikel FG, Reid MS. 2002a. Postharvest handling of stock (Matthiola incana). HortScience. 37: 144-147.
- Çelikel FG, Reid MS. 2002b. Storage temperature affects the quality of cut flowers from the Asteraceae. Hortscience. 37:148-150.
- Çelikel FG, Reid MS. 2005. Temperature and postharvest performance of rose (Rosa hybrida L. ´First Red´) and gypsophila (Gypsophila paniculata L. ´Bristol Fairy´) flowers. Acta Hort. 682:1789-1794.
- Çelikel FG. 2006. Süs Bitkilerinde yeni etilen inhibitörü 1-MCP. III. Ulusal Süs Bitkileri Kongresi, İzmir, 8-10 Kasım 2006, ss:202-209.
- Çelikel FG, Reid, MS. 2006. Depolama ve taşıma sıcaklığının çiçek metabolizması ve kalitesine etkileri. III. Ulusal Süs Bitkileri Kongresi, İzmir, 8-10 Kasım 2006, ss:188-194.
- Çelikel FG. 2008. Süs bitkilerinin muhafazası ve pazarlanmasında son gelişmeler (Çağrılı Bildiri). IV. Bahçe Ürünlerinin Muh. ve Paz. Semp. Antalya, 08-11 Ekim 2008, ss:68-75.
- Çelikel FG, Cevallos JC, Reid MS. 2010. Temperature, ethylene and the postharvest performance of cut snapdragons (Antirrhinum majus). Scientia Hort. 125: 429–433.
- Çelikel FG. 2012. Kesme çiçek ve yeşilliklerin hasat sonrası fizyolojisi ve teknolojisi üzerinde son araştırmalar (Çağrılı Bildiri). V. Bahçe Ürünlerinin Muhafaza ve Pazarlama Sempozyumu. İzmir, 18-21 Eylül 2012, Bahçe Bilimi Yayın No 3:9-14.
- Cevallos JC. 1998. Temperature and the Postharvest Biology of Cut Flowers. M.Sc. Thesis, University of California (Unpublished), Davis, CA, ABD
- Dündar Ö, Özkaya O. 2007. Derim sonrası sıcak su uygulamalarının Granny Smith elmasının muhafazası üzerine etkileri. Ç.Ü.Z.F. Dergisi 22(1): 47-56.
- Gross KC, Wang CY, Saltveit M. 2016. The Commercial Storage of Fruits, Vegetables, and Florist and Nursery Stocks. Agriculture Handbook 66, U.S. Department of Agriculture, Agricultural Research Service, Washington, DC. 792 s.
- İmamoğlu Ö. 2011. Biyokontrolde doğal ürünlerin kullanılması; Kitosan. Turk Hij Den Biyol Derg, 68(4): 215-22.
- Kader AA. 1992. Postharvest Technology of Horticultural Crops. University of California. ANR Publication 3311.
- Özdemir E, Dündar Ö. 1999. Derim sonrasında sıcak su uygulamalarının bazı portakalların muhafazalarına etkileri. Türkiye III. Ulusal Bahçe Bitkileri Kongresi. 14-17 Eylül 1999, Ankara. 126-131.
- Porat R, Daus A, Weiss B, Cohen L, Fallik E, Droby. 2000. Reduction of postharvest decay in organic citrus fruit by a short hot water brushing treatment. Postharvest Biology and Technology 18: 151–157.
- Reid MS. 1999. Cut Flowers and Greens. In: USDA Hand Book 66. Erişim adresi: http://www.ba.ars.usda.gov/hb66/ cutFlowers.pdf [Erişim: 21.06.2015]
- Reid MS. 2009. Handling of Cut Flowers for Export. Proflora bulletin. Erişim adresi: http://ucanr.edu/datastoreFiles/234- 1906.pdf [Erişim: 21.06.2015]
- Resmi Gazete 2010. Organik Tarımın Esasları ve Uygulanmasına İlişkin Yönetmelik. Erişim adresi: http://www.resmigazete. gov.tr/eskiler/2010/08/20100818- 4.htm [Erişim: 18.09.2017]
- Resmi Gazete 2015. Organik Tarımın Esasları ve Uygulanmasına İlişkin Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik. Ek 2- Tabo 6. 22 Temmuz 2015. Sayı: 29422. Erişim adresi: http://www.resmigazete. gov.tr/eskiler/2015/07/20150722-1.htm [Erişim: 18.09.2017]
- Suslow T. 2000. Postharvest Handling for Organic Crops. Organic Vegetable Production in California Series. Pub. 7254. University of California Davis. 8 s. Erişim adresi: http://anrcatalog.ucanr.edu/pdf/7254.pdf [Erişim: 16.08.2017]
- Suslow T. 2004. Ozone Applications for Postharvest Disinfection of Edible Horticultural Crops. ANR Pub. 8133. University of California Davis. 8 s. Erişim adresi: http://anrcatalog.ucanr.edu/pdf/8133.pdf [Erişim: 27.08.2017]
- Suslow T. 2006. Making Sense of Rules Governing Chlorine Contact in Postharvest Handling of Organic Produce. ANR Pub. 8198. University of California Davis. 6 s. Erişim adresi: http://anrcatalog.ucanr.edu/pdf/8198.pdf [Erişim: 27.08.2017]
- Taştan Ö, Baysal T. 2013. Meyve-sebze işleme endüstrisinde kitosan kullanımı. Gıda 38 (3): 175-182.
- Thompson JF. 2008. Commercial Cooling of Fruits, Vegetables, and Flowers. University of California. ANR Publication 21567. ISBN-13: 978-1-60107-619-9. 61 s.
- Thompson JF, Brecht PE, Hinsch T, Kader AA. 2000. Marine Container Transport of Chilled Perishable Produce. University of California. Oakland. ANR Publication 21595.
- Tripathi P, Dubey NK. 2004. Exploitation of natural products as an alternative strategy to control postharvest fungal rotting of fruit and vegetables. Postharvest Biology and Technology. 32 (3): 235-245.
- Uçan F, Mercimek HA. 2013. Gıda endüstrisinde kitosan filmlerin önemi. Türk Tarım – Gıda Bilim ve Teknoloji Dergisi, 1(2): 79-85.
- Ulukapı K, Erkan M, Karaşahin I, Onus AN. 2008. Derim sonrası sıcak su uygulamalarının California Wonder tipi biber muhafazası üzerine etkileri. Batı Akdeniz Tarımsal Araştırma Enstitüsü Derim Dergisi. 25(2): 44-51.
- USDA 2015. National Organic Program-Submission of Petitions of Substances for Inclusion on or Removal from the National List of Substances Allowed and Prohibited in Organic Production and Handling. 96 s. Erişim adresi: https://www.ams.usda.gov/sites/default/files/media/1- MCP%20Petition.pdf [Erişim: 26.08.2017].
- Watkins CB, Miller WB. 2005. A summary of physiological processes or disorders in fruits, vegetables and ornamental products that are delayed or decreased, increased, or unaffected by application of 1-methylcyclopropene (1- MCP). Erişim adresi: http://www.hort.cornell.edu/ watkins/ethylene/index.htm. [Erişim: 01.08.2010]
- Watkins CB, Nock JF. 2012. Production Guide for Storage of Organic Fruits and Vegetables. NYS IPM Publication No. 10. 61p.
- Yağız F, Battaloğlu R, İlk S, Savran A. 2017. Antibacterial activity and chemical composition of essential oils from some Galium (Rubiaceae) species against pathogenic bacteria. Turkish Journal of Agriculture - Food Science and Technology, 5(11): 1330-1333.
| APA | ÇELİKEL F (2018). Organik Bahçe Ürünlerinin Hasat Sonrası Kalitelerinin Korunması. , 175 - 182. 10.24925/turjaf.v6i2.175-182.1532 |
| Chicago | ÇELİKEL Fisun Gürsel Organik Bahçe Ürünlerinin Hasat Sonrası Kalitelerinin Korunması. (2018): 175 - 182. 10.24925/turjaf.v6i2.175-182.1532 |
| MLA | ÇELİKEL Fisun Gürsel Organik Bahçe Ürünlerinin Hasat Sonrası Kalitelerinin Korunması. , 2018, ss.175 - 182. 10.24925/turjaf.v6i2.175-182.1532 |
| AMA | ÇELİKEL F Organik Bahçe Ürünlerinin Hasat Sonrası Kalitelerinin Korunması. . 2018; 175 - 182. 10.24925/turjaf.v6i2.175-182.1532 |
| Vancouver | ÇELİKEL F Organik Bahçe Ürünlerinin Hasat Sonrası Kalitelerinin Korunması. . 2018; 175 - 182. 10.24925/turjaf.v6i2.175-182.1532 |
| IEEE | ÇELİKEL F "Organik Bahçe Ürünlerinin Hasat Sonrası Kalitelerinin Korunması." , ss.175 - 182, 2018. 10.24925/turjaf.v6i2.175-182.1532 |
| ISNAD | ÇELİKEL, Fisun Gürsel. "Organik Bahçe Ürünlerinin Hasat Sonrası Kalitelerinin Korunması". (2018), 175-182. https://doi.org/10.24925/turjaf.v6i2.175-182.1532 |
| APA | ÇELİKEL F (2018). Organik Bahçe Ürünlerinin Hasat Sonrası Kalitelerinin Korunması. Türk Tarım - Gıda Bilim ve Teknoloji dergisi, 6(2), 175 - 182. 10.24925/turjaf.v6i2.175-182.1532 |
| Chicago | ÇELİKEL Fisun Gürsel Organik Bahçe Ürünlerinin Hasat Sonrası Kalitelerinin Korunması. Türk Tarım - Gıda Bilim ve Teknoloji dergisi 6, no.2 (2018): 175 - 182. 10.24925/turjaf.v6i2.175-182.1532 |
| MLA | ÇELİKEL Fisun Gürsel Organik Bahçe Ürünlerinin Hasat Sonrası Kalitelerinin Korunması. Türk Tarım - Gıda Bilim ve Teknoloji dergisi, vol.6, no.2, 2018, ss.175 - 182. 10.24925/turjaf.v6i2.175-182.1532 |
| AMA | ÇELİKEL F Organik Bahçe Ürünlerinin Hasat Sonrası Kalitelerinin Korunması. Türk Tarım - Gıda Bilim ve Teknoloji dergisi. 2018; 6(2): 175 - 182. 10.24925/turjaf.v6i2.175-182.1532 |
| Vancouver | ÇELİKEL F Organik Bahçe Ürünlerinin Hasat Sonrası Kalitelerinin Korunması. Türk Tarım - Gıda Bilim ve Teknoloji dergisi. 2018; 6(2): 175 - 182. 10.24925/turjaf.v6i2.175-182.1532 |
| IEEE | ÇELİKEL F "Organik Bahçe Ürünlerinin Hasat Sonrası Kalitelerinin Korunması." Türk Tarım - Gıda Bilim ve Teknoloji dergisi, 6, ss.175 - 182, 2018. 10.24925/turjaf.v6i2.175-182.1532 |
| ISNAD | ÇELİKEL, Fisun Gürsel. "Organik Bahçe Ürünlerinin Hasat Sonrası Kalitelerinin Korunması". Türk Tarım - Gıda Bilim ve Teknoloji dergisi 6/2 (2018), 175-182. https://doi.org/10.24925/turjaf.v6i2.175-182.1532 |
