Osmanlı Duvar Resimlerine Balkanlar’dan Bir Örnek: Hadım Camii
Yıl: 2019 Cilt: 36 Sayı: 2 Sayfa Aralığı: 352 - 368 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.32600/huefd.518585 İndeks Tarihi: 27-02-2020
Osmanlı Duvar Resimlerine Balkanlar’dan Bir Örnek: Hadım Camii
Öz: Osmanlı Devleti’nin geç döneminde yaygınlaşan duvar resimleri İstanbul başta olmak üzere devletin bütün bölgelerinde görülmektedir. Mimarinin önemli bir ögesi haline dönüşen duvar resimleri farklı coğrafyaların kendine özgü sanat anlayışıyla yapıldığı ve farklılıklar gösterdiği örnekler doğrultusunda anlaşılmaktadır. Balkanlar, Anadolu ve Ortadoğu’daki birçok yapıda yer alan duvar resimleri dönemin beğenisini göstermesi açısından oldukça önemli bir sanat türüdür. Bu sanatın görüldüğü yerlerden biri ise Kosova’nın Yakova kentindeki Hadım Camisi’dir. Yapıdaki duvar resimleri ve boyalı nakışlar hem Osmanlı Devleti’nin genelinde hem de Balkanlar’ın özelinde önemli örneklerden biridir. Çalışma Hadım Camisi’ndeki duvar resimlerini ve boyalı nakışlarını kapsamaktadır. Çalışmanın amacı Hadım Camisi’nde yer alan duvar resimlerini ve boyalı nakışlarını konularına göre sınıflandırarak incelemektir. Bunun yanı sıra duvar resimlerinde bulunan yapı ve kent tasvirlerinin görsel belgelerle karşılaştırılarak betimlenen yapı ve kentlerin tespit edilmesi amaçlanmaktadır. Duvar resimlerinin önemli sorunsallarından biri sanatçı ve ekol konusudur. Bu sanat türünün yaratıcıları bilinmemekte ve eserleri anonim kalmaktadır. Hadım Camisi’ndeki duvar resimleri ve boyalı nakışların üslupları doğrultusunda bölgedeki diğer eserlerle karşılaştırılarak sanatçı veya ekolü üzerinde bir fikir elde edilmeye çalışılacaktır.
Anahtar Kelime: Konular:
An Example of the Ottoman Wall Painting in The Balkans: the Hadum Mosque
Öz: Wall paintings which became widespread in the late period of the Ottoman Empire are seen in all regions of the state, especially in Istanbul. It has been observed that the wall paintings which have become an important element of architecture, were made according to the local taste and the individual examples display some diverse thematic and stylistic features. Being an important decorative practice, murals and painted decorations of the buildings in the Balkans, Anatolia and the Middle East reflect the artistic taste of the period. The Hadum Mosque in Gjakova, Kosovo includes wall paintings and painted decorations that are among the most important examples of its kind both in the Balkans and in the Ottoman Empire in general. The study covers the wall paintings and painted decorations of the Hadum Mosque. The aim of the study is to classify the wall paintings and painted decorations in the building according to their subjects. In addition, the buildings and cities depicted on the walls will be investigated in comparison with the visual documents to understand whether these illustrations match with the existing buildings and cities. One of the major problematics of wall paintings is to determine the identity of the artist(s). Many artists practicing this art are unknown and their works remain anonymous. Thus, in this essay, the styles of the wall paintings and painted decorations of the Hadum Mosque will be discussed in comparison with other examples in the region to identify the artists or the atelier/artistic school to which they were affiliated.
Anahtar Kelime: Konular:
Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
- Ahunbay, Z. (2011). Ottoman architecture in Kosova and the restorastion of Hadum Mosque in Gjakova (Dakovica). Centres and peripheries in Ottoman architecture: Rediscovering A Balkan heritage içinde (ss. 108-117). CHWB.
- Arık, R. (1975). Anadolu’da bir halk ressamı: Zileli Emin. Türkiyemiz, 16, 8-13.
- Arık, R. (1976). Batılılaşma Dönemi Anadolu tasvir sanatı. Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.
- Arık, R. (1999). Osmanlı Sanatında duvar resimleri. Osmanlı, 11, 423-436.
- Arık, R. (2001). Sanatta batılılaşma sürecinde Balkan-Anadolu beraberliği. Balkanlar’da Kültürel Etkileşim ve Türk Mimarisi Uluslararası Sempozyumu Bildirileri (c.1) içinde (ss. 71-96). Atatürk Kültür Merkezi Başkanlığı Yayınları.
- Avdiaj, B. ve Avdiaj, L. (2015). Historical-anthropogical ethno-genesis of Albania society development, especially the Gjakovar with surrounding one. Europe Journel Of Interdisciplinary Studies, 1(1), 100-109.
- Ayverdi, E. H. (2000). Avrupa’da Osmanlı eserleri Yugoslavya III. İstanbul Fetih Cemiyeti.
- Bağcı, S. (2004). Osmanlı mimarisinde boyalı nakışlar. H. İnancık ve G. Renda (Ed.), Osmanlı Uygarlığı 2 içinde (ss. 737-759), Ankara: Kültür ve Turizm Bakanlığı Yayınları.
- Bajgora, S. (2014). Destruction of Islamic heritage in the Kosovo War 1998-1999. Interfaith Kosovo.
- Bozer, R. (1987). Kula-Emre Köyü’nde resimli bir cami. Türkiyemiz, 53, 11-22.
- Drançolli, F. (2007). Hadum Mosque history, architecture, painting and stonework. Heritage after war the Hadum Mosque restoration içinde (ss. 27-39). CHWB.
- Drançolli, F. (2007). Xhamia e Hadumit Çarşiha e gjakoves. Institute For Prodection Of Monument Of Kosova.
- Drançolli, F. (2011). Trashegimia monumentale ne Kosove. Priştina. Eski İstanbul. (2019, Ekim 22). http://www.eskiistanbul.net/312/ayasofya-1926 adresinden erişildi.
- Gafurri, S. (2005). Masat restauuese ne minaren e xhamise se Hadumit ne gjakova. Monumentet e Kosoves içinde (ss. 117-123). Instıtutı Kosoves Per Mbrojtjen E Monumenteve Te Kultures.
- Gjakova Hadim Seyman Aga (2017, Ekim 23). http://www.nit-istanbul.org/kielarchive/index.php adresinden erişildi.
- Herscher, A. (2007). Heritage in afterwar. Heritage after war the Hadum Mosque restoration (Report No.10/2007). Priştina: CHWB.
- İbrahimgil, M. Z. ve Turan, Ö. (2004). Balkanlardaki Türk mimarî eserlerinden örnekler. Ankara: TBMM Kültür, Sanat ve Yayın Kurulu Yayınları.
- İbrahimgil, M. Z. ve Konuk, N. (2006). Kosova’da Osmanlı mimari eserleri I. Türk Tarih Kurumu Yayınları.
- Kalesi, H. ve Kornrumpf, H. J. (1967). Prizrenski vilajet. Priştina.
- Karaaslan, M. (2016). Ankara’da resimli bir ev: Dedebayrak evi. Ankara Araştırmaları Dergisi, 4(1), 13-22.
- Karaaslan. M. (2018). Kosova’da bulunan geç dönem Osmanlı duvar resimleri ve boyalı nakışlar (Yüksek lisans tezi). Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Sanat Tarihi Anabilim Dalı, Ankara.
- Maniscalco, F. (2017, Eylül 17). The loss of the Kosovo culturel heritage. http://www.webjournal.unior.it/Dati/18/54/2.%20Kosovo,%20Maniscalco.pdf adresinden erişildi.
- Ponosheci, A. (2006). Hadum Mosque in Gjakova. Training Course Maintenance Programs CHWB Kosovo Office Report Series (Report No. 4/2006) içinde (ss. 35-37). CHWB.
- Relation Nouvelle D’un Voyage De Constantinople. (2017, Ekim 25). https://archive.org/details/gri_relationnouv00grel adresinden erişildi.
- Renda, G. (1977). Batılılaşma Dönemi Türk Resim Sanatı 1700-1850. Ankara: Hacettepe Üniversitesi Yayınları.
- Renda, G. ve Erol, T. (1980). Başlangıcından bugüne Çağdaş Türk Resim Sanatı Tarihi 1. Tiglat.
- Tekinalp, P. Ş. (2002). Batılılaşma Dönemi duvar resmi. Türkler 15, 440-448.
- Uçar, M. (2013). Arnavutluk’taki Osmanlı Dönemi mimarisinde süsleme (Doktora tezi). Yüzüncüyıl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Sanat Tarihi Anabilim Dalı.
| APA | KARAASLAN M (2019). Osmanlı Duvar Resimlerine Balkanlar’dan Bir Örnek: Hadım Camii. , 352 - 368. 10.32600/huefd.518585 |
| Chicago | KARAASLAN MUZAFFER Osmanlı Duvar Resimlerine Balkanlar’dan Bir Örnek: Hadım Camii. (2019): 352 - 368. 10.32600/huefd.518585 |
| MLA | KARAASLAN MUZAFFER Osmanlı Duvar Resimlerine Balkanlar’dan Bir Örnek: Hadım Camii. , 2019, ss.352 - 368. 10.32600/huefd.518585 |
| AMA | KARAASLAN M Osmanlı Duvar Resimlerine Balkanlar’dan Bir Örnek: Hadım Camii. . 2019; 352 - 368. 10.32600/huefd.518585 |
| Vancouver | KARAASLAN M Osmanlı Duvar Resimlerine Balkanlar’dan Bir Örnek: Hadım Camii. . 2019; 352 - 368. 10.32600/huefd.518585 |
| IEEE | KARAASLAN M "Osmanlı Duvar Resimlerine Balkanlar’dan Bir Örnek: Hadım Camii." , ss.352 - 368, 2019. 10.32600/huefd.518585 |
| ISNAD | KARAASLAN, MUZAFFER. "Osmanlı Duvar Resimlerine Balkanlar’dan Bir Örnek: Hadım Camii". (2019), 352-368. https://doi.org/10.32600/huefd.518585 |
| APA | KARAASLAN M (2019). Osmanlı Duvar Resimlerine Balkanlar’dan Bir Örnek: Hadım Camii. Hacettepe Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi, 36(2), 352 - 368. 10.32600/huefd.518585 |
| Chicago | KARAASLAN MUZAFFER Osmanlı Duvar Resimlerine Balkanlar’dan Bir Örnek: Hadım Camii. Hacettepe Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi 36, no.2 (2019): 352 - 368. 10.32600/huefd.518585 |
| MLA | KARAASLAN MUZAFFER Osmanlı Duvar Resimlerine Balkanlar’dan Bir Örnek: Hadım Camii. Hacettepe Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi, vol.36, no.2, 2019, ss.352 - 368. 10.32600/huefd.518585 |
| AMA | KARAASLAN M Osmanlı Duvar Resimlerine Balkanlar’dan Bir Örnek: Hadım Camii. Hacettepe Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi. 2019; 36(2): 352 - 368. 10.32600/huefd.518585 |
| Vancouver | KARAASLAN M Osmanlı Duvar Resimlerine Balkanlar’dan Bir Örnek: Hadım Camii. Hacettepe Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi. 2019; 36(2): 352 - 368. 10.32600/huefd.518585 |
| IEEE | KARAASLAN M "Osmanlı Duvar Resimlerine Balkanlar’dan Bir Örnek: Hadım Camii." Hacettepe Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi, 36, ss.352 - 368, 2019. 10.32600/huefd.518585 |
| ISNAD | KARAASLAN, MUZAFFER. "Osmanlı Duvar Resimlerine Balkanlar’dan Bir Örnek: Hadım Camii". Hacettepe Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi 36/2 (2019), 352-368. https://doi.org/10.32600/huefd.518585 |
