Afyonkarahisar ve Yozgat Koşullarında Yüksek Verim Sağlayacak Uygun Nohut (Cicer arietinum L.) Çeşitlerinin Belirlenmesi
Yıl: 2018 Cilt: 35 Sayı: 1 Sayfa Aralığı: 46 - 59 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.13002/jafag4367 İndeks Tarihi: 04-03-2020
Afyonkarahisar ve Yozgat Koşullarında Yüksek Verim Sağlayacak Uygun Nohut (Cicer arietinum L.) Çeşitlerinin Belirlenmesi
Öz: Bu çalışma, 2015 ve 2016 yıllarında Afyonkarahisar ve Yozgat koşullarında yetiştirilen 8 nohut çeşidinin taneverimi ve bazı kalite özelliklerinin belirlenmesi amacıyla yürütülmüştür. Denemeler tesadüf blokları denemedesenine göre üç tekrarlamalı olarak yürütülmüştür. İki yılın birleştirilmiş sonuçlarına göre Afyonkarahisar’da;bitki boyu 38.23 ile 41.93 cm, dal sayısı 3.33 ile 3.87 adet, bakla yüksekliği 18.3 ile 25.5 cm, bakla sayısı 17.1 ile27.1 adet, tane sayısı 14.34 ile 27.89 adet, tane verimi 116.4 ile 211.6 kg da-1, yüz tane ağırlığı 39.7 ile 45.1 g, hamprotein oranı % 21.66 ile 24.91, kabuk oranı % 5.21 ile 6.00, su alma kapasitesi 0.36 ile 0.57 g/tane ve hidratasyonkatsayısı % 96.78 ile 131.59 arasında bulunmuştur. Yozgat’ta ise bitki boyu 41.03 ile 51.23 cm, dal sayısı 2.82 ile3.48 adet, bakla yüksekliği 20.9 ile 27.0 cm, bakla sayısı 19.5 ile 22.3 adet, tane sayısı 18.56 ile 23.63 adet, taneverimi 102.8 ile 195.4 kg da-1, bin tane ağırlığı 37.6 ile 44.6 g, ham protein oranı % 19.96 ile 24.05, kabuk oranı %4.77 ile 5.99, su alma kapasitesi 0.38 (Akçin) ile 0.51 g/tane ve hidratasyon katsayısı % 104.32 ile 119.40 arasındabulunmuştur. Her iki yerde de en yüksek tane verimi Azkan çeşidinden elde edilmiştir.
Anahtar Kelime: Determination of Suitable Chickpea (Cicer arietinum L.) Varieties to Provide High Yield in Afyonkarahisar and Yozgat Conditions
Öz: This study was carried out in 2015 and 2016 in order to determine the grain yield and some quality traits of the varieties of eight chickpea in Afyonkarahisar and Yozgat conditions. Experiments were carried out randomized block design with three replications. According to the combined results of two years in Afyonkarahisar, plant height, number of branches, first pod height, number of pods, number of grains, grain yield, hundred grain weight, crude protein ratio, seed coat ratio, water absorption capacity and hydration coefficient varied between 38.23 to 41.93 cm, 3.33 to 3.87, 18.3 to 25.5 cm, 17.1 to 27.1 no, 14.34 to 27.89 no, 116.4 to 211.6 kg da-1 , 39.7 to 45.1 g, 21.66 to 24.91 %, 5.21 to 6.00 %, 96.78 to 131.59 % and 0.36 to 0.57 g/seed, respectively. In Yozgat plant height, number of branches, first pod height, number of pods, number of grains, grain yield, hundred grain weight, crude protein ratio, seed coat ratio, water absorption capacity and hydration coefficient varied between 41.03 to 51.23 cm, 2.82 to 3.48, 20.9 to 27.0 cm, 19.5 to 22.3 no, 18.56 to 23.63 no, 102.8 to 195.4 kg da-1, 37.6 to 44.6 g, 19.96 to 24.05 %, 4.77 to 5.99 %, 0.39 to 0.51 g/seed and 104.32 to 119.40 %, respectively. The highest grain yield was obtained from cultivar Azkan in Afyonkarahisar and Yozgat.
Anahtar Kelime: Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
- Akçin A (1998). Yemeklik Dane Baklagiller, Selçuk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yayınları, No: 8, 377 s, Konya.
- Anlarsal AE, Yücel C ve Özveren D (1999). Çukurova koşullarında bazı nohut hatlarının verim ve verimle ilgili özelliklerinin saptanması üzerine bir araştırma. Türkiye 3. Tarla Bitkileri Kongresi, Cilt III: 342-347 Adana.
- Bakoğlu A (2009). Elazığ ekolojik koşullarında bazı nohut (Cicer arietinum L.) çeşitlerinin verim ve verim öğeleri üzerine bir araştırma. Harran Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 13(1): 1-6, Şanlıurfa.
- Belete T, Mekbib F and Eshete M (2017). Assessment of genetic improvement in grain yield potential and related traits of kabuli type chickpea (Cicer arietinum L.) varieties in Ethiopia (1974-2009). Adv. Crop Sci. Tech., 5:3.
- Beysarı V (2012). Bazı nohut(Cicer arietinum L.) çeşitlerinin Bingöl koşullarındaki verim ve adaptasyon yeteneklerinin belirlenmesi. Bingöl Üniversitesi Fen bilimleri Enstitüsü Tarla Bitkileri Ana Bilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi, Bingöl.
- Biçer BT ve Anlarsal AE (2004). Bazı nohut (Cicer arietinum L.) köy çeşitlerinde bitkisel ve tarımsal özelliklerin belirlenmesi. Tarım Bilimleri Dergisi, 10(4): 389-396.
- Biçer BT, Akıncı C ve Eker S (2017a). Kışlık Nohut Genotiplerinin Soğuk ve Antraknoza Dayanıklılığı İle Tohum Pişme Özelliklerinin Saptanması. El-Cezerî Fen ve Mühendislik Dergisi, 4 (3):355-364.
- Biçer BT, Albayrak Ö ve Akıncı C (2017b). Farklı Ekim Zamanlarının Nohutta Verim ve Verim Unsurlarına Etkisi. ADÜ Ziraat Dergisi, 14(1): 51-57.
- Bildirici N, Çiftçi V ve Doğan Y (2007). Van-Gevaş sulu koşullarında farklı sıra aralıklarının nohut (Cicer arietinum L,)’ta verim ve bazı verim öğelerine etkisi. Türkiye 7. Tarla Bitkileri Kongresi Bildiriler (I): 585- 588, Erzurum.
- Çiftçi V, Togay N, Togay Y ve Doğan Y (2004). Determining relationships among yield and some yield components using path coefficient analysis in chickpea (Cicer arietinum L.). Asian Journal of Plant Sciences, 3(5): 632-635.
- Doğan Y, Çiftçi V ve Ekinci B (2015) Mardin Kızıltepe ekolojik koşullarında farklı bitki sıklıklarının nohutta (Cicer arietinum L.) verim ve bazı verim öğelerine etkisi. Iğdır Üni. Fen Bilimleri Enst. Dergisi 5(1): 73- 81.
- Düzdemir O, Akdag C ve Yanar Y (2007). Bazı nohut (Cicer arietinum L.) çeşitlerinin farklı çevrelerde antraknoz (Ascochyta rabiei)’a dayanımları ve tane verimleri üzerine bir araştırma. GOÜ Ziraat Fakültesi Dergisi, 24(2): 87-97.
- Erdin F ve Kulaz H (2014). Van-Gevaş ekolojik koşullarında bazı nohut (Cicer arietinum L,) çeşitlerinin ikinci ürün olarak yetiştirilmesi. Turkish Journal of Agricultural and Natural Science, 1: 910- 914.
- Eser D, Geçit HH, Emeklier HY ve Kavuncu O (1989) Nohut gen materyalinin zenginleştirilmesi ve değerlendirilmesi. TÜBİTAK Tarım ve Ormancılık Dergisi, 13(2): 246-254.
- FAO (2016).http://faostat.fao.org/site/567/DesktopDefault.aspx?Page ID=567#ancor (Erişim tarihi: 23 Ocak 2018).
- Kaçar O, Göksu E ve Azkan N (2004). Bursa koşullarında bazı nohut çeşit ve hatlarında (Cicer arietinum L.) bakteri aşılama ve değişik azot dozlarının verim ve verim unsurları üzerine etkisinin belirlenmesi. Ege Üniv. Ziraat. Fak. Derg., 42(3):21-32.
- Karakan Kaya F (2014) Bazı nohut (Cicer arietinum L.) çeşitlerinin Elazığ koşullarındaki verim ve adaptasyon yeteneklerinin belirlenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Bingöl Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, s:50, Bingöl.
- Karasu A ve Vural H (2006). Bazı nohut genotiplerinin (Cicer arietinum L.) ısparta şartlarına adaptasyonu üzerine kantitatif bir yaklaşım. Uludağ Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 2:21, 9-13.
- Karayel R (2012). Samsun’da ekilen bezelye genotiplerinin bazı fizikokimyasal özelliklerinin belirlenmesi ve ıslah materyali olarak uygunluğunun değerlendirilmesi. Ondokuz Mayıs Üniveristesi Fen bilimleri Enstitüsü Tarla Bitkileri Ana Bilim Dalı, Doktora Tezi, Samsun.
- Özçelik H, Bozoğlu H, Mut Z ve Peşken E (2001). Farklı ekim zamanı ve bitki sıklığında ve yetiştirilen nohut çeşitlerinin tane verimi ve bazı özelliklerin tespiti. Türkiye IV. Tarla Bitkileri Kongresi, 17-21 Eylül, Tekirdağ.
- Mart D, Cansaran E ve Karaköy T (2005). Çukurova koşullarında nohutta (Cicer arietinum L.) bazı özellikler yönünden genotip x çevre interarksiyonları ve uyum yeteneklerinin saptanması üzerine bir araştırma. Türkiye VI. Tarla Bitkileri Kongresi, Cilt II, 1027-1032 s, 5-9 Eylül, Antalya.
- Mut Z (1999). Damla-89 nohut çeşitlerinde bakteri aşılaması ile birlikte çinko ve molibden uygulamasının üretim ve kaliteye etkilerinin belirlenmesi üzerine bir araştırma. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, 97s, Samsun.
- SAS Institute (1998). INC SAS/STAT users’ guide release 7.0, Cary, NC, USA.
- Savage GP, Savage G E, Russell AC and Koolaard JP (2001). Search for predictors of cooking quality of marrow fat pea (Pisum sativum L.) cultivars. Journal of the Science of Food and Agriculture, 81: 701-705.
- Sepetoğlu H (1996). Yemeklik Dane Baklagiller. Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yayınları Ders Notları, 24:3, Bornova/İzmir.
- Singh N, Kaur N, Rana JC and Sharama SK (2010). Diversity in seed and flour properties in field pea (Pisum sativum L.) germ plasm. Food Chemistry, 122: 518-525.
- Şehirali S (1988). Yemeklik Tane Baklagiller. Ankara Üniv. Ziraat Fakültesi Yayınları, 1089, 314 s, Ankara. Topalak C ve Ceyhan E (2015). Nohutta farklı ekim zamanlarının tane verimi ve bazı tarımsal özellikler üzerine etkileri. Selçuk Tarım Bilimleri Dergisi 2(2):128-135.
- TÜİK (2016). http://tuikapp.tuik.gov.tr/bitkiselapp/bitkisel.zul (Erişim tarihi 02 Ağustos 2017).
- Türk Z ve Koç M (2003). Diyarbakır koşullarında kuru ve sulu olarak yetiştirilen nohut (Cicer arietinum L.)’un verim ve verim unsurlarının belirlenmesi üzerine bir araştırma. Türkiye 5. Tarla Bitkileri Kongresi, 13-17 Ekim, Cilt: 2, 424-427s, Diyarbakır.
- Uzun A, Özçelik H ve Yılmaz S (2011). Seçilmiş bazı nohut (Cicer arietinum L. ) hatlarının agronomik ve kalite özellikleri bakımından değerlendirilmesi. Akademik Ziraat Dergisi 1(1): 29-36.
| APA | YALÇIN F, MUT Z, Erbaş Köse Ö (2018). Afyonkarahisar ve Yozgat Koşullarında Yüksek Verim Sağlayacak Uygun Nohut (Cicer arietinum L.) Çeşitlerinin Belirlenmesi. , 46 - 59. 10.13002/jafag4367 |
| Chicago | YALÇIN Fatih,MUT Zeki,Erbaş Köse Özge Doğanay Afyonkarahisar ve Yozgat Koşullarında Yüksek Verim Sağlayacak Uygun Nohut (Cicer arietinum L.) Çeşitlerinin Belirlenmesi. (2018): 46 - 59. 10.13002/jafag4367 |
| MLA | YALÇIN Fatih,MUT Zeki,Erbaş Köse Özge Doğanay Afyonkarahisar ve Yozgat Koşullarında Yüksek Verim Sağlayacak Uygun Nohut (Cicer arietinum L.) Çeşitlerinin Belirlenmesi. , 2018, ss.46 - 59. 10.13002/jafag4367 |
| AMA | YALÇIN F,MUT Z,Erbaş Köse Ö Afyonkarahisar ve Yozgat Koşullarında Yüksek Verim Sağlayacak Uygun Nohut (Cicer arietinum L.) Çeşitlerinin Belirlenmesi. . 2018; 46 - 59. 10.13002/jafag4367 |
| Vancouver | YALÇIN F,MUT Z,Erbaş Köse Ö Afyonkarahisar ve Yozgat Koşullarında Yüksek Verim Sağlayacak Uygun Nohut (Cicer arietinum L.) Çeşitlerinin Belirlenmesi. . 2018; 46 - 59. 10.13002/jafag4367 |
| IEEE | YALÇIN F,MUT Z,Erbaş Köse Ö "Afyonkarahisar ve Yozgat Koşullarında Yüksek Verim Sağlayacak Uygun Nohut (Cicer arietinum L.) Çeşitlerinin Belirlenmesi." , ss.46 - 59, 2018. 10.13002/jafag4367 |
| ISNAD | YALÇIN, Fatih vd. "Afyonkarahisar ve Yozgat Koşullarında Yüksek Verim Sağlayacak Uygun Nohut (Cicer arietinum L.) Çeşitlerinin Belirlenmesi". (2018), 46-59. https://doi.org/10.13002/jafag4367 |
| APA | YALÇIN F, MUT Z, Erbaş Köse Ö (2018). Afyonkarahisar ve Yozgat Koşullarında Yüksek Verim Sağlayacak Uygun Nohut (Cicer arietinum L.) Çeşitlerinin Belirlenmesi. Gaziosmanpaşa Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 35(1), 46 - 59. 10.13002/jafag4367 |
| Chicago | YALÇIN Fatih,MUT Zeki,Erbaş Köse Özge Doğanay Afyonkarahisar ve Yozgat Koşullarında Yüksek Verim Sağlayacak Uygun Nohut (Cicer arietinum L.) Çeşitlerinin Belirlenmesi. Gaziosmanpaşa Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi 35, no.1 (2018): 46 - 59. 10.13002/jafag4367 |
| MLA | YALÇIN Fatih,MUT Zeki,Erbaş Köse Özge Doğanay Afyonkarahisar ve Yozgat Koşullarında Yüksek Verim Sağlayacak Uygun Nohut (Cicer arietinum L.) Çeşitlerinin Belirlenmesi. Gaziosmanpaşa Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, vol.35, no.1, 2018, ss.46 - 59. 10.13002/jafag4367 |
| AMA | YALÇIN F,MUT Z,Erbaş Köse Ö Afyonkarahisar ve Yozgat Koşullarında Yüksek Verim Sağlayacak Uygun Nohut (Cicer arietinum L.) Çeşitlerinin Belirlenmesi. Gaziosmanpaşa Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi. 2018; 35(1): 46 - 59. 10.13002/jafag4367 |
| Vancouver | YALÇIN F,MUT Z,Erbaş Köse Ö Afyonkarahisar ve Yozgat Koşullarında Yüksek Verim Sağlayacak Uygun Nohut (Cicer arietinum L.) Çeşitlerinin Belirlenmesi. Gaziosmanpaşa Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi. 2018; 35(1): 46 - 59. 10.13002/jafag4367 |
| IEEE | YALÇIN F,MUT Z,Erbaş Köse Ö "Afyonkarahisar ve Yozgat Koşullarında Yüksek Verim Sağlayacak Uygun Nohut (Cicer arietinum L.) Çeşitlerinin Belirlenmesi." Gaziosmanpaşa Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 35, ss.46 - 59, 2018. 10.13002/jafag4367 |
| ISNAD | YALÇIN, Fatih vd. "Afyonkarahisar ve Yozgat Koşullarında Yüksek Verim Sağlayacak Uygun Nohut (Cicer arietinum L.) Çeşitlerinin Belirlenmesi". Gaziosmanpaşa Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi 35/1 (2018), 46-59. https://doi.org/10.13002/jafag4367 |
