Yıl: 2018 Cilt: 6 Sayı: 0 Sayfa Aralığı: 112 - 124 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.21923/jesd.364394 İndeks Tarihi: 05-03-2020

ERGONOMİK RİSK DEĞERLENDİRME YÖNTEMLERİ VE AHP YÖNTEMİ İLE ÇALIŞMA DURUŞLARININ ANALİZİ: AĞIR VE TEHLİKELİ İŞLER İÇİN BİR UYGULAMA

Öz:
Bu çalışmada amaç, ağır ve tehlikeli iş grubuna giren bir tüp üretim fabrikasındaergonomik risk değerlendirme yöntemlerinden olan REBA, OWAS, QEC ve MANTRAyöntemlerini kullanarak riskli çalışma duruşlarını içeren görevleri ortayaçıkarmaktır. Diğer çalışmalardan farklı olarak bu çalışmada; üretim aşamalarının(görevlerinin) ve vücut bölümlerinin risk değerlendirmeleri ayrı ayrı yapılmıştır. İlkolarak bütünleşik bir değerlendirme yapılabilmesi için bu dört yöntem AHP yöntemiile önceliklendirilmiştir. AHP sürecinde anlaşılabilirlik, kullanılabilirlik, süre, girdive çıktı verileri olmak üzere beş kriter kullanılmıştır. Daha sonra işçilerinzorlandıkları görevler, bu görevlerde sıklıkla sergiledikleri çalışma duruşlarıbelirlenmiş ve bu duruşların risk kategorileri REBA, OWAS, QEC ve MANTRAyöntemleri ile değerlendirilmiştir. Son olarak, AHP yönteminden elde edilenöncelikler de kullanılarak bütünleşik bir sonuç elde edilmiştir. Bu sonuca göre, enriskli görevler tüp alt kısmını oluşturma ve küçük tüp asma görevleri iken, bugörevlerde en çok zorlanan vücut bölümleri ise bilek ve sırt bölümleridir. Öncelikliolarak bu görevler ve vücut bölümleri için iş ve iş istasyonları ergonomik açıdandüzenlenerek çalışma duruşları uygun hale getirilmelidir.
Anahtar Kelime:

ANALYSIS OF WORKING POSTURES WITH ERGONOMIC RISK ASSESSMENT METHODS AND AHP METHOD: AN APPLICATION FOR HEAVY AND DANGEROUS WORKS

Öz:
The aim of this study is to identify tasks that involve risky work postures by using the ergonomic risk assessment methods such as REBA, OWAS, QEC, and MANTRA in a tube manufacturing plant which is regarded as heavy and dangerous workgroup. Different from other studies, in this study; the risk assessments of the production stages (tasks) and body parts were made, separately. Firstly, these four methods have been prioritized by the AHP method so that an integrated assessment could be carried out. Five criteria were used in the AHP process. They are intelligibility, availability, duration, input data and output data. Later, the duties of the workers and the duties which causes working hard were determined and the risk categories of these duties were evaluated with REBA, OWAS, QEC and MANTRA methods. Finally, obtained using the priorities obtained from the AHP method was used to get an integrated result. According to the results, the most risky tasks are identified as the creation of the lower part of the tube and the hanging of small tubes, while the most forced body parts in these tasks are the wrist and ridge. As a priority, these work and work stations zshould be arranged for these tasks and body parts in an ergonomic manner and the working postures should be adjusted, accordingly.
Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • Akay, D., Dağdeviren, M., Kurt, M., 2003. Çalışma Duruşlarının Ergonomik Analizi. Gazi Üniversitesi Mühendislik Mimarlık Fakültesi Dergisi, 18(3), 73-84.
  • Atıcı H., Gönen D., Oral A., 2015. Ergonomic Analysis Of Postures Causing Strain On Employes With REBA Method, 3(3), 239-244.
  • Ayan B., 2015. Montaj hattında ergonomik risk unsurlarının incelenmesi: otomotiv sektörüne yönelik bir uygulama. Yayınlanmış Uzmanlık Tezi. Ixş Sağlığı ve Güvenliği Genel Müdürlüğü, Ankara.
  • Bartnicka, J., 2015. Knowledge-based ergonomic assessment of working conditions in surgical ward - A case study. Safety Science, 71, 178-188.
  • Basahel, A. M., 2015. Investigation of work-related musculoskeletal disorders (MSDs) in warehouse workers in Saudi Arabia. Procedia Manufacturing, 3, 4643-4649.
  • Bulduk, E. Ö., Bulduk, S., Süren, T. ve Ovalı, F., 2014. Assessing exposure to risk factors for workrelated musculoskeletal disorders using Quick Exposure Check (QEC) in taxi drivers. International Journal of Industrial Ergonomics, 44 (6), 817-820.
  • Can G.F., Delice, E.K., Özçakmak B, C., 2017.Selectıon Of Seatıng Arrangement By Usıng Multı Crıterıa Decısıon Makıng Approach. Journal of Engineering Sciences and Design, 5, 213-225,
  • Çoşkun B., Sağıroğlu H., Erginel N., 2015. Defining The Ergonomic Risk Of Work Stations via NIOSH Method. Journal of Engineering Sciences and Design,3(3),1308-6693.
  • Chiasson, M. E., Imbeau, D., Aubry, K. ve Delisle, A., 2012, Comparing the results of eight methods used to evaluate risk factors associated with musculoskeletal disorders. International Journal of Industrial Ergonomics, 42 (5), 478- 488.
  • Duran F.M. and Yeşilova T., 2015. An Ergonomic Improvement at a Manually Loading Station. Journal of Engineering Sciences and Design, 3(3), 507-510.
  • Eriş, H. Can, G.F., Fığlalı, N., 2014. Çalışma Duruşu Ve Kas-iskelet Sistemi Rahatsızlıkları. https://www.isgturkiye.com/konu/calismadurusu- ve-kas-iskelet-sistemirahatsizliklari. 1555/2014
  • Felekoğlu,S., Taşan.,Ö., 2017. Ergonomic risk assessment for work-related musculoskeletal disorders: A systematic reactive / proactive integrated approach. Journal of the Faculty of Engineering and Architecture of Gazi University 32(3), 777-793
  • Kahraman M. 2012. Ergonomik Risk Değerlendirme Yöntemlerinin Çok Ölçütlü Karar Verme Teknikleri İle Önceliklendirilmesi ve Bütünleşik Bir Model Önerisi, Yayınlanmış Yüksek Lisans Tezi. Gazi Üniversitesi, Ankara.
  • Karabacak, N., 2016. Dı̇ş hekı̇mlerı̇nı̇n çalışma duruşlarının ergonomı̇k analı̇zı̇, Yayınlanmış Yüksek Lisans Tezi. Selçuk Üniversitesi,Konya
  • Kara Y., Atasagun Y., Peker A., 2014. Montaj hatlarında çalışma duruşlarının reba yöntemi ile analizi ve ergonomik risk değerlendirmesi. 7. Uluslararası Ixş Sağlığı Ve Güvenliği Konferansı, Ixstanbul- Türkiye, 5-7 Mayıs.
  • Liu, D. R., 2014. Comparison of concepts in easy-to-use methods for MSD risk assessment. Applied Ergonomics, 45 (3), 420-427.
  • Mert E.A., 2014. Ergonomik risk değerlendirme yöntemlerinin karşılaştırılması ve bir çanta imalat atölyesinde uygulanması. Yayınlanmış Uzmanlık Tezi, Ixş Sağlığı Ve Güvenliği Genel Müdürlüğü, Ankara.
  • Moosavia, S., Desaia, R., Hallajb, S., Sundaramb, K. K. ve Hegde, V. S., 2015, Ergonomic analysis to study the intensity of MSDs among practicing Indian dentists. Procedia Manufacturing, 3, 5419- 5426.
  • Mork, M. A. ve Choi, S. D., 2015. An ergonomic assessment of sample preparation job tasks in a chemical laboratory. Journal of Chemical Health and Safety, 22 (4), 23-32.
  • Özel, E., Çetik, O., 2010. Meslekı̇ Görevlerın Ergonomıik Analizinde Kullanılan Araçlar ve Bir Uygulama Örneği. Dumlupınar üniversitesi Fen bilimleri Enstitüsü Dergisi, 22:41-56.
  • Saaty, T.L. 1977. A scaling method for priorities in a hierarchichal structure. Journal of Mathematical Psychology, 15, 234–281.
  • Sarıkaya C., 2014. Elle taşıma işlerinde risklerin değerlendirilmesi ve sektöre uygulanması, Yayınlanmış Uzmanlık Tezi, Ixş Sağlığı ve Güvenliği Genel Müdürlüğü, Ankara.
  • Ülker, O. ve Burdurlu, E., 2012. Panel mobilya imalatında kullanılan bazı makinelerde OWAS yöntemi ile eylemsel duruş analizi. Kastamonu Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi, 12 (2), 291-300.
APA KILIÇ DELİCE E, AYIK İ, ABİDİNOĞLU Ö, ÇİFTÇİ N, SEZER Y (2018). ERGONOMİK RİSK DEĞERLENDİRME YÖNTEMLERİ VE AHP YÖNTEMİ İLE ÇALIŞMA DURUŞLARININ ANALİZİ: AĞIR VE TEHLİKELİ İŞLER İÇİN BİR UYGULAMA. , 112 - 124. 10.21923/jesd.364394
Chicago KILIÇ DELİCE ELİF,AYIK İlknur,ABİDİNOĞLU Öykü Nur,ÇİFTÇİ Nisa Nur,SEZER Yasin ERGONOMİK RİSK DEĞERLENDİRME YÖNTEMLERİ VE AHP YÖNTEMİ İLE ÇALIŞMA DURUŞLARININ ANALİZİ: AĞIR VE TEHLİKELİ İŞLER İÇİN BİR UYGULAMA. (2018): 112 - 124. 10.21923/jesd.364394
MLA KILIÇ DELİCE ELİF,AYIK İlknur,ABİDİNOĞLU Öykü Nur,ÇİFTÇİ Nisa Nur,SEZER Yasin ERGONOMİK RİSK DEĞERLENDİRME YÖNTEMLERİ VE AHP YÖNTEMİ İLE ÇALIŞMA DURUŞLARININ ANALİZİ: AĞIR VE TEHLİKELİ İŞLER İÇİN BİR UYGULAMA. , 2018, ss.112 - 124. 10.21923/jesd.364394
AMA KILIÇ DELİCE E,AYIK İ,ABİDİNOĞLU Ö,ÇİFTÇİ N,SEZER Y ERGONOMİK RİSK DEĞERLENDİRME YÖNTEMLERİ VE AHP YÖNTEMİ İLE ÇALIŞMA DURUŞLARININ ANALİZİ: AĞIR VE TEHLİKELİ İŞLER İÇİN BİR UYGULAMA. . 2018; 112 - 124. 10.21923/jesd.364394
Vancouver KILIÇ DELİCE E,AYIK İ,ABİDİNOĞLU Ö,ÇİFTÇİ N,SEZER Y ERGONOMİK RİSK DEĞERLENDİRME YÖNTEMLERİ VE AHP YÖNTEMİ İLE ÇALIŞMA DURUŞLARININ ANALİZİ: AĞIR VE TEHLİKELİ İŞLER İÇİN BİR UYGULAMA. . 2018; 112 - 124. 10.21923/jesd.364394
IEEE KILIÇ DELİCE E,AYIK İ,ABİDİNOĞLU Ö,ÇİFTÇİ N,SEZER Y "ERGONOMİK RİSK DEĞERLENDİRME YÖNTEMLERİ VE AHP YÖNTEMİ İLE ÇALIŞMA DURUŞLARININ ANALİZİ: AĞIR VE TEHLİKELİ İŞLER İÇİN BİR UYGULAMA." , ss.112 - 124, 2018. 10.21923/jesd.364394
ISNAD KILIÇ DELİCE, ELİF vd. "ERGONOMİK RİSK DEĞERLENDİRME YÖNTEMLERİ VE AHP YÖNTEMİ İLE ÇALIŞMA DURUŞLARININ ANALİZİ: AĞIR VE TEHLİKELİ İŞLER İÇİN BİR UYGULAMA". (2018), 112-124. https://doi.org/10.21923/jesd.364394
APA KILIÇ DELİCE E, AYIK İ, ABİDİNOĞLU Ö, ÇİFTÇİ N, SEZER Y (2018). ERGONOMİK RİSK DEĞERLENDİRME YÖNTEMLERİ VE AHP YÖNTEMİ İLE ÇALIŞMA DURUŞLARININ ANALİZİ: AĞIR VE TEHLİKELİ İŞLER İÇİN BİR UYGULAMA. Mühendislik Bilimleri ve Tasarım Dergisi, 6(0), 112 - 124. 10.21923/jesd.364394
Chicago KILIÇ DELİCE ELİF,AYIK İlknur,ABİDİNOĞLU Öykü Nur,ÇİFTÇİ Nisa Nur,SEZER Yasin ERGONOMİK RİSK DEĞERLENDİRME YÖNTEMLERİ VE AHP YÖNTEMİ İLE ÇALIŞMA DURUŞLARININ ANALİZİ: AĞIR VE TEHLİKELİ İŞLER İÇİN BİR UYGULAMA. Mühendislik Bilimleri ve Tasarım Dergisi 6, no.0 (2018): 112 - 124. 10.21923/jesd.364394
MLA KILIÇ DELİCE ELİF,AYIK İlknur,ABİDİNOĞLU Öykü Nur,ÇİFTÇİ Nisa Nur,SEZER Yasin ERGONOMİK RİSK DEĞERLENDİRME YÖNTEMLERİ VE AHP YÖNTEMİ İLE ÇALIŞMA DURUŞLARININ ANALİZİ: AĞIR VE TEHLİKELİ İŞLER İÇİN BİR UYGULAMA. Mühendislik Bilimleri ve Tasarım Dergisi, vol.6, no.0, 2018, ss.112 - 124. 10.21923/jesd.364394
AMA KILIÇ DELİCE E,AYIK İ,ABİDİNOĞLU Ö,ÇİFTÇİ N,SEZER Y ERGONOMİK RİSK DEĞERLENDİRME YÖNTEMLERİ VE AHP YÖNTEMİ İLE ÇALIŞMA DURUŞLARININ ANALİZİ: AĞIR VE TEHLİKELİ İŞLER İÇİN BİR UYGULAMA. Mühendislik Bilimleri ve Tasarım Dergisi. 2018; 6(0): 112 - 124. 10.21923/jesd.364394
Vancouver KILIÇ DELİCE E,AYIK İ,ABİDİNOĞLU Ö,ÇİFTÇİ N,SEZER Y ERGONOMİK RİSK DEĞERLENDİRME YÖNTEMLERİ VE AHP YÖNTEMİ İLE ÇALIŞMA DURUŞLARININ ANALİZİ: AĞIR VE TEHLİKELİ İŞLER İÇİN BİR UYGULAMA. Mühendislik Bilimleri ve Tasarım Dergisi. 2018; 6(0): 112 - 124. 10.21923/jesd.364394
IEEE KILIÇ DELİCE E,AYIK İ,ABİDİNOĞLU Ö,ÇİFTÇİ N,SEZER Y "ERGONOMİK RİSK DEĞERLENDİRME YÖNTEMLERİ VE AHP YÖNTEMİ İLE ÇALIŞMA DURUŞLARININ ANALİZİ: AĞIR VE TEHLİKELİ İŞLER İÇİN BİR UYGULAMA." Mühendislik Bilimleri ve Tasarım Dergisi, 6, ss.112 - 124, 2018. 10.21923/jesd.364394
ISNAD KILIÇ DELİCE, ELİF vd. "ERGONOMİK RİSK DEĞERLENDİRME YÖNTEMLERİ VE AHP YÖNTEMİ İLE ÇALIŞMA DURUŞLARININ ANALİZİ: AĞIR VE TEHLİKELİ İŞLER İÇİN BİR UYGULAMA". Mühendislik Bilimleri ve Tasarım Dergisi 6/0 (2018), 112-124. https://doi.org/10.21923/jesd.364394