Yıl: 2018 Cilt: 6 Sayı: 0 Sayfa Aralığı: 279 - 292 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.21923/jesd.360654 İndeks Tarihi: 07-03-2020

İŞLEVSEL DÖNÜŞÜME UĞRAMIŞ YAPILARDA ERGONOMİ KAVRAMI; ÜSKÜDAR NEVMEKAN ÖRNEK İNCELEMESİ

Öz:
Toplumlarda ve kentlerde meydana gelen değişimler sonucunda, insanlarınihtiyaçları değişmekte, mekansal gereklilikler farklılaşmakta ve yapılı çevre deçeşitli dönüşüm süreçlerine maruz kalmaktadır. Bu değişim ve dönüşüm süreçlerisonucunda, günümüz kullanıcı ihtiyaçlarını karşılayamayan ve mevcut işleviniyitirmiş olan yapıların yeniden işlevlendirilerek kent yaşamına katılması, tekrarkullanıcı deneyimine sunulması, önemli bir mimari müdahale olarak tanımlıolmaktadır. Özellikle hızlı kentleşmeyle gündeme gelen tarihi yapıların işlevseldönüşüm süreçlerinde, insan faktörü daha da önem kazanmaktadır. Bu kapsamdageliştirilen çalışmada işlevsel dönüşüme uğramış yapıların yeni mekantasarımlarındaki müdahaleler irdelenerek, insan ve insan ile ilişkili olan tümfaktörlerle ilgilenen ergonomi kavramının önemine dair çeşitli sorgulamalaryapılmıştır. İşlevsel dönüşüme uğramış bir yapı olan Üsküdar Nevmekan Kitap-Kafe’nin ergonomik ölçütler bağlamında incelemesi gerçekleştirilmiş, yerindegözlem ve kullanıcı memnuniyetlerine dair anket çalışmaları yapılmıştır. Gözlemsüreci, mekanın fiziksel durumunun incelenmesi ve kullanıcı davranışlarınındeğerlendirilmesi olarak iki kapsamda gerçekleştirilmiştir. Devamında mekankullanıcılarına sorular yöneltilmiş ve gözlem sürecini destekleyecek yönde verilerinedinilmesi hedeflenmiştir. Elde edilen veriler doğrultusunda, yapı antropometrik,fizyolojik ve güvenlik boyutları açısından yüksek oranda uygun olarakdeğerlendirilmiş, psikolojik ve enformatik boyutları açıdan da yeterli donanımlarasahip olduğu yönündeki bulgular üzerinden çeşitli yorumlar geliştirilmiştir.
Anahtar Kelime:

Konular: Mimarlık

ERGONOMICS OF FUNCTIONAL TRANSFORMED BUILDINGS, ANALYSING USKUDAR NEVMEKAN AS AN EXAMPLE

Öz:
As a result of cities and societies’ development, human being’s needs and spaceplace necessities change; built environment has several functional transformations. After all these conversion-transformation processes, making the buildings which have had functional transformation and became suitable for user’s experience again, be sited in the city life, is defined as an important architectural intervention. Especially during the functional transformation processes which came to order by cities’ fast developments, human factors get more important. In this context, interventions of functional transformation processes are analysed and importance of ergonomy ,which interest human being needs, is paraphrased. After defining ergonomic factors, Nevmekan – Uskudar which has had functional transformation, is observed, analysed as an example building by questionnaries. The observation process is developed through two contex dimensions; first is investing physical conditions of Nevmekan and second is considering about user behaviours. After these two contexed process, some specific questiones are asked to several users and having informations which support the observation process, is aimed. Through the gained data, Nevmekan is highly valued on anthropometric, physiological, security analyses and in the perspective of psychological, informatic side; general comments are developed over the data that improves the efficient qualifications of space.
Anahtar Kelime:

Konular: Mimarlık
Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • Bridger, R.S., 2003. Introduction to Ergonomics. Routledge (e-book)
  • Çekim, S., 1990. Ergonomi ve Çalışma Yerlerinin Düzenlenmesi. Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
  • Çelenk, H., 2000. Ergonominin Verimliliğe ve Motivasyona Etkisi. İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
  • Douglas, J., Building Adaptation, 2006. ISBN 978-0- 7506-6667-1, Spon Press, London - Newyork
  • Drucker, Peter. The Beste of Peter Drucker on Management, Harper& Row Publishers, Inc., New York, 1977, Aktaran: ÖGE Serdar, Örgütsel Etkinliğin Sağlanmasında İşgören-İş Uyumunun Ergonomik Analizi, S.Ü. S.B.E. Doktora Tezi, Konya, 2000.
  • Dul, J., Weerdmeester, B. 2001. Ergonomics for Beginners: A Quick Reference Guide. Taylor & Francis (ebook)
  • Gazi, A., 2015. İşlev Değişikliğinin Tarihi Yapılar Üzerine Etkileri ‘’Alsancak Levanten Evleri Örneği’’, Megaron Dergisi, Cilt 10, s.57-69
  • Küçükerman, Ö., 1978. Kisi-Çevre İlişkilerinde Çağdaş Gelişimler ve Oturma Eylemi. Doktora Tezi, İstanbul Devlet Güzel Sanatlar Akademisi Yayını No:54. İstanbul
  • Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kanunu., 1983. Resmi Gazete, Sayı: 18113, Tertip 5, Cilt 22, s.444)
  • Neufert, E., 1983. Yapı Bilgisi, Kelaynak Yayınevi, Ankara
  • Özbudak, B., Gümüş, B., Çetin, F.D., 2003. İç Mekan Aydınlatmasında Renk ve Aydınlatma Sistemi İlişkisi, II. Ulusal Aydınlatma Sempozyumu, Ankara
  • Özkul, A., 1996 Ergonomi. Anadolu Üniversitesi Yayınları, No:973, 138 s.
  • Toka, C., 1978. İnsan-Araç Bağıntısında Ergonomik Tasarım İlkeleri, Doktora Tezi, İstanbul Devlet Güzel Sanatlar Akademisi Yayını No:73. İstanbul Devlet Güzel Sanatlar Akademisi Basımevi, İstanbul. 263 s.
  • Uğursal, S., 2011. “Tarihi Yapıların Yeniden İşlevlendirilmesi: “İzmir Sümerbank Basma Sanayi Yerleşkesi Örneği”, Dokuz Eylül Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, İzmir.
  • URL 1, http://www.yoldakiizler.com/2015/11/nevmekan-cafe-uskudar-kultur-merkezi.html URL erişim tarihi ( 04.06.2017)
APA EREN AKAYDIN Ö, CANBAY TÜRKYILMAZ Ç (2018). İŞLEVSEL DÖNÜŞÜME UĞRAMIŞ YAPILARDA ERGONOMİ KAVRAMI; ÜSKÜDAR NEVMEKAN ÖRNEK İNCELEMESİ. , 279 - 292. 10.21923/jesd.360654
Chicago EREN AKAYDIN Özlem,CANBAY TÜRKYILMAZ Çiğdem İŞLEVSEL DÖNÜŞÜME UĞRAMIŞ YAPILARDA ERGONOMİ KAVRAMI; ÜSKÜDAR NEVMEKAN ÖRNEK İNCELEMESİ. (2018): 279 - 292. 10.21923/jesd.360654
MLA EREN AKAYDIN Özlem,CANBAY TÜRKYILMAZ Çiğdem İŞLEVSEL DÖNÜŞÜME UĞRAMIŞ YAPILARDA ERGONOMİ KAVRAMI; ÜSKÜDAR NEVMEKAN ÖRNEK İNCELEMESİ. , 2018, ss.279 - 292. 10.21923/jesd.360654
AMA EREN AKAYDIN Ö,CANBAY TÜRKYILMAZ Ç İŞLEVSEL DÖNÜŞÜME UĞRAMIŞ YAPILARDA ERGONOMİ KAVRAMI; ÜSKÜDAR NEVMEKAN ÖRNEK İNCELEMESİ. . 2018; 279 - 292. 10.21923/jesd.360654
Vancouver EREN AKAYDIN Ö,CANBAY TÜRKYILMAZ Ç İŞLEVSEL DÖNÜŞÜME UĞRAMIŞ YAPILARDA ERGONOMİ KAVRAMI; ÜSKÜDAR NEVMEKAN ÖRNEK İNCELEMESİ. . 2018; 279 - 292. 10.21923/jesd.360654
IEEE EREN AKAYDIN Ö,CANBAY TÜRKYILMAZ Ç "İŞLEVSEL DÖNÜŞÜME UĞRAMIŞ YAPILARDA ERGONOMİ KAVRAMI; ÜSKÜDAR NEVMEKAN ÖRNEK İNCELEMESİ." , ss.279 - 292, 2018. 10.21923/jesd.360654
ISNAD EREN AKAYDIN, Özlem - CANBAY TÜRKYILMAZ, Çiğdem. "İŞLEVSEL DÖNÜŞÜME UĞRAMIŞ YAPILARDA ERGONOMİ KAVRAMI; ÜSKÜDAR NEVMEKAN ÖRNEK İNCELEMESİ". (2018), 279-292. https://doi.org/10.21923/jesd.360654
APA EREN AKAYDIN Ö, CANBAY TÜRKYILMAZ Ç (2018). İŞLEVSEL DÖNÜŞÜME UĞRAMIŞ YAPILARDA ERGONOMİ KAVRAMI; ÜSKÜDAR NEVMEKAN ÖRNEK İNCELEMESİ. Mühendislik Bilimleri ve Tasarım Dergisi, 6(0), 279 - 292. 10.21923/jesd.360654
Chicago EREN AKAYDIN Özlem,CANBAY TÜRKYILMAZ Çiğdem İŞLEVSEL DÖNÜŞÜME UĞRAMIŞ YAPILARDA ERGONOMİ KAVRAMI; ÜSKÜDAR NEVMEKAN ÖRNEK İNCELEMESİ. Mühendislik Bilimleri ve Tasarım Dergisi 6, no.0 (2018): 279 - 292. 10.21923/jesd.360654
MLA EREN AKAYDIN Özlem,CANBAY TÜRKYILMAZ Çiğdem İŞLEVSEL DÖNÜŞÜME UĞRAMIŞ YAPILARDA ERGONOMİ KAVRAMI; ÜSKÜDAR NEVMEKAN ÖRNEK İNCELEMESİ. Mühendislik Bilimleri ve Tasarım Dergisi, vol.6, no.0, 2018, ss.279 - 292. 10.21923/jesd.360654
AMA EREN AKAYDIN Ö,CANBAY TÜRKYILMAZ Ç İŞLEVSEL DÖNÜŞÜME UĞRAMIŞ YAPILARDA ERGONOMİ KAVRAMI; ÜSKÜDAR NEVMEKAN ÖRNEK İNCELEMESİ. Mühendislik Bilimleri ve Tasarım Dergisi. 2018; 6(0): 279 - 292. 10.21923/jesd.360654
Vancouver EREN AKAYDIN Ö,CANBAY TÜRKYILMAZ Ç İŞLEVSEL DÖNÜŞÜME UĞRAMIŞ YAPILARDA ERGONOMİ KAVRAMI; ÜSKÜDAR NEVMEKAN ÖRNEK İNCELEMESİ. Mühendislik Bilimleri ve Tasarım Dergisi. 2018; 6(0): 279 - 292. 10.21923/jesd.360654
IEEE EREN AKAYDIN Ö,CANBAY TÜRKYILMAZ Ç "İŞLEVSEL DÖNÜŞÜME UĞRAMIŞ YAPILARDA ERGONOMİ KAVRAMI; ÜSKÜDAR NEVMEKAN ÖRNEK İNCELEMESİ." Mühendislik Bilimleri ve Tasarım Dergisi, 6, ss.279 - 292, 2018. 10.21923/jesd.360654
ISNAD EREN AKAYDIN, Özlem - CANBAY TÜRKYILMAZ, Çiğdem. "İŞLEVSEL DÖNÜŞÜME UĞRAMIŞ YAPILARDA ERGONOMİ KAVRAMI; ÜSKÜDAR NEVMEKAN ÖRNEK İNCELEMESİ". Mühendislik Bilimleri ve Tasarım Dergisi 6/0 (2018), 279-292. https://doi.org/10.21923/jesd.360654