ALGILANAN SOSYAL DESTEK İLE STRES DÜZEYLERİ ARASINDAKİ İLİŞKİNİN İNCELENMESİ: ÜNİVERSİTE ÖĞRENCİLERİ ÜZERİNE BİR ARAŞTIRMA

Yıl: 2019 Cilt: 20 Sayı: 1 Sayfa Aralığı: 91 - 103 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 09-03-2020

ALGILANAN SOSYAL DESTEK İLE STRES DÜZEYLERİ ARASINDAKİ İLİŞKİNİN İNCELENMESİ: ÜNİVERSİTE ÖĞRENCİLERİ ÜZERİNE BİR ARAŞTIRMA

Öz:
Üniversite öğrencilerinin sosyal hayatlarını etkileyen birçok faktör bulunmaktadır. Öğrencilerin algıladıkları sosyal destek ve bunun boyutları olan; aile, arkadaş ve özel bir insan desteği hayatlarını etkileyebilmektedir. Yaşanan bazı durumlar insanların stres düzeylerini etkileyebilmektedir. Bu araştırmada üniversite öğrencilerinin algıladıkları sosyal destek ile stres, anksiyete ve depresyon düzeyleri arasındaki ilişkiler incelenerek, literatüre katkı yapmak amaçlanmıştır. Araştırma Kırşehir Ahi Evran Üniversitesi öğrencileri üzerinde yapılmıştır. Araştırmada veriler önceden hazırlanmış anket formları ile toplanmıştır. Veriler SPSS 21.0 programı ile analiz edilmiştir. Ankette yer alan ölçeklerin geçerlilik ve güvenilirlik analizleri yapılmış, bununla birlikte ilgili değişkenler arasındaki korelasyonlara bakılmıştır. Yapılan analizler neticesinde, sosyal destek ile depresyon, anksiyete ve stres arasında negatif yönlü düşük düzeyde istatistiksel olarak anlamlı ilişkiler olduğu ve sosyal destek ölçeğinin geneline ilişkin üniversite öğrencilerinin sosyal destek algıları ile depresyon anksiyete stres ölçeğinin geneli arasında negatif yönde düşük düzeyde istatistiksel olarak anlamlı bir ilişki olduğu sonuçları bulunmuştur. Araştırmanın sınırlılığını sadece Kırşehir Ahi Evran Üniversitesi öğrencilerinin bir kısmı üzerinde yapılması oluşturmaktadır.
Anahtar Kelime:

Konular: Sosyal Çalışma Eğitim, Eğitim Araştırmaları Sosyoloji Aile Çalışmaları

The Investigation of The Relationship Between Stress Levels and Social Support Determined: A Research on University Students

Öz:
There are many factors that affect the social lives of university students. Social support and dimensions that students perceive; family, friends and a special human support life.Some living conditions can affect people's stres levels. In this research, it was aimed to contribute to the literature by examining the relationships between social support and stres anxiety and depression levels perceived by university students.The research was carried out on Kırşehir Ahi Evran University students. Survey data were gathered with pre-prepared questionnaire forms. Data were analyzed with the SPSS 21.0 program. Reliability analyzes of the questionnaires were conducted and the correlations between the relevant variables were examined.As a result of the analyzes made, it was found that social support and depression were negatively related to anxiety and stress, and that the social support perceptions of university students in general about the social support scale had a significant low negative correlation with depression anxiety stres scale.The limit of the research is only the construction of some of the students of Kırşehir Ahi Evran University.
Anahtar Kelime:

Konular: Sosyal Çalışma Eğitim, Eğitim Araştırmaları Sosyoloji Aile Çalışmaları
Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • Akın, A. ve Çetin, B. (2007). Depresyon Anksiyete Stres Ölçeği (DASÖ): Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması, Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri/Educational Sciences: Theory& Practice7(1) •Ocak 241-268.
  • Aksaray, G. (2013). Çatışma ve Stres Yönetimi II: Stres ve Ruhsal Etkileri, Editör: Çınar Yenilmez, Açık Öğretim Fakültesi Yayınları, Eskişehir.
  • Aksüllü, N. ve Doğan, S. (2004). ‘‘Huzurevinde ve Evde Yaşayan Yaşlılarda Algılanan Sosyal Destek Etkenleri ile Depresyon Arasındaki İlişki’’,Anadolu Psikiyatri Dergisi, 5, ss.76-84.
  • Arıcıoğlu, A. (2008). ‘‘Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Öğrencilerinin Algıladıkları Sosyal Destek’’, Ankara Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Ankara.
  • Aydın, Ş. (2004). ‘‘Örgütsel Stres Yönetimi’’, Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 6(3), ss.49-74.
  • Aylaz, R., Kaya, B., Dere, N., Karaca, Z. ve Bal, Y. (2007). “Sağlık Yüksekokulu Öğrencileri Arasındaki Depresyon Sıklığı ve İlişkili Etkenler”, Anadolu Psikiyatri Dergisi, 8, ss.46-51.
  • Aytaç, S. (2009). ‘‘İş Stresi Yönetimi El Kitabı İş Stresi: Oluşumu, Nedenleri, Başa Çıkma Yolları, Yönetimi’’, Labour Ministry-CASGEM.
  • Bağ, V. (2012). ‘‘Gazetecilerde İş Stresi: Balıkesir İli Yerel Basınında Çalışan Gazetecilerin İş Stresi Kaynaklarına İlişkin Bir Uygulama’’, Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, (Yüksek Lisans Tezi), Erzurum.
  • Ben-David, A., ve Leichtentrit, R. (1999). ‘‘Ethiopian and Israeli Students Adjusmentto College: The Effect Of The Family, Social Support And İndividual Coping Styles’’, Journal of Comparative Family Studies, 30(2), ss.297-313.
  • Bernstein, G. A., Borchardt C. M. ve Perwien, A. R. (1996). ‘‘Anxiety Disorders in Children and Adolescents: A Review of The Past 10 Years’’, Journal of the American Academy of Child &Adolescent Psychiatry, 35, ss.1110-1119.
  • Budak, S. (2005). Psikoloji Sözlüğü, Ankara: Bilim ve Sanat Yayınları.
  • Bumbery, W., Oliver, J. M. ve McClure, J. N. (1978). ‘‘Validation of The Beck Depression Inventory in A University Population Using Psychiatric Estimate as The Criterion’’, Journal of Consulting and Clinical Psychology, 46, ss.150-155.
  • Ceylan, A. ve diğerleri. (2003). ‘‘Lise Son Sınıf Öğrencilerinde Anksiyete-Depresyon Düzeyleri ve Zararlı Alışkanlıklar: Mardin Çalışması’’,Anadolu Psikiyatri Dergisi, 4, ss.144- 150.
  • Chaplin, J. P. (1985). Dictionary of Psychology,Turtle back Books.
  • Cohen, S. ve Wills T. A. (1985). ‘‘Stress, Social Support and Buffering Hypothesis’’, Psychological Bulletin, 98(2), ss.310–357.
  • Cohen, S. ve Pressman, S. (2004). The Stress-Buffering Hypothesis. Encyclopedia of Health and Behavior,Thousand Oaks, CA: Sage Publications.
  • Cotton, D. (1990). Stress Management: An Integrated Approach to Therapy, New York: Brunner/Mazel, Inc.
  • Çakır, Y. ve Palabıyıkoğlu, R. (1997). ‘‘Gençlerde Sosyal Destek, Çok Boyutlu Algılanan Sosyal Destek Ölçeğinin Güvenirlik ve Geçerlik Çalışması’’, Kriz Dergisi, 5(1).
  • Çankaya, İ. H. ve Tan, Ç. (2010). ‘‘Öğretmenlerin Algılarına Göre Okul Temelli Sosyal Destek ve Stres Arasındaki İlişki’’,Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi,20(2), ss.211-221.
  • Doğan E. ve Arkar, H. (1995). Çok Boyutlu Algılanan Sosyal Destek Ölçeğinin Faktör Yapısı, Geçerlilik ve Güvenilirliği, Türk Psikiyatri Dergisi, Cilt 10, Sayı 34.
  • Eker, D., Arkar, H. ve Yaldız, H. (2001). ‘‘Çok Boyutlu Algılanan Sosyal Destek Ölçeğinin Gözden Geçirilmiş Formunun Faktör Yapısı, Geçerlik Ve Güvenirliği’’, Türk Psikiyatri Dergisi, 12(1), ss.17-25.
  • Fenlason, K. J., ve Beehr, T. A. (1994). ‘‘Social Support and Occupational Stress: Effects of Talking to Others’’, Journal of Organizational Behavior, 15, ss.57-175.
  • Gobi, S. (1995). Social Support as A Moderator of Life Stress. Toward an Integrated Medicine, Glassies From Psychosomatic Medicine 1959-1979, American Psychiatric Press, Inc., USA:377-398.
  • Görgü, E. (2005). ‘‘3-7 Yaş Arası Otistik Çocuğa Sahip Olan Annelerin Algıladıkları Sosyal Destek Düzeyleri ile Depresyon Düzeyleri Arasındaki İlişki’’, Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi), İstanbul.
  • Gücüyeter, N. (2003). Lise Öğrencilerinin Kullandıkları Başa çıkma Stratejileri ile Kendini Kabul Düzeyi Arasındakiİlişki, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İzmir: Dokuz Eylül Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
  • Gülerman, A. (1989). Akademik Danışmanlara Rehberlik Ve Psikolojik Danışman Niteliğinin Kazandırılması, Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Yayınları, Yükseköğretimde Rehberlik ve Psikolojik Danışma Toplantısı, Ankara.
  • Güngör, D. (1996). Turkish University Students’ Relationships With Their Friends And Families: Social Support, Satisfaction And Loneliness, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara:Orta Doğu Teknik Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
  • House, J. S. (1981). Work, Stress, and Social Support, Reading, MA: Addison-Wesley.
  • House, J. S., Landis, K. R. ve Umberson, D. (1988). ‘‘Social Relationships and Health’’, Science, 241, ss.540-545.
  • İnanç, N., Savaş, H. A., Tutkun, H., Herken, H. ve Savaş, E. (2004). “Gaziantep Üniversitesi Mediko-Sosyal Merkezi’nde Psikiyatrik Açıdan İncelenen Öğrencilerin Klinik ve Sosoyo demografik Özellikleri”, Anadolu Psikiyatri Dergisi, 5, ss.222-230.
  • Kaner, S. (2004). ‘‘Engelli Çocukları Olan Ana Babaların Algıladıkları Stres, Sosyal Destek ve Yaşam Doyumları’’, Ankara Üniversitesi Bilimsel Araştırma Projeleri, Yayınlanmamış Araştırma Raporu, Ankara.
  • Kashani, J. H. ve Orvaschel, H. (1990). ‘‘A Community Study of Anxiety in Children and Adolescents’’, Am J Psychiatry, 147, ss.313-318.
  • Kırel, Ç. (1994). Stresin Bireysel Sonuçları, Stres Yönetimi, AÜ, AÖF, Eskişehir.
  • Klipe, G. L., Lambert, V. A. ve Lambert, C. E. (1989). ‘‘Social Support , Hardiness and Psychological Well-Being in Women with Arthritis’’, Journal of Nursing Scholorship, 21(3), ss.128–131.
  • Köknel, Ö. (1989). Depresyon, Ruhsal Çöküntü, Altın Kitaplar Yayınevi, İstanbul.
  • Lazarus, R., &Folkman, S (1984). Stres, Appraisal, And Coping, New York: Springer Publishing Company.
  • Lepore, S. J., Evans, G. ve Schneider, M. (1991). ‘‘Dynamic Role of Social Support in The Link Between Chronic Stres and Psychological Distress’’, Journal of Personality and Social Psychology, 61(6), ss.899-909.
  • Malecki, Christine. Kerres, Elliot, Stephen (1999). “Adolecents’ ratings Of Perceived Social Support And Its Importance: Validation Of The Student Social Support Scale”, Psychology In The School, S. 36(6), s. 473-483.
  • Özdel, L., Bostancı, M., Özdel, O., ve Oğuzhanoğlu, N. K. (2002). ‘‘Üniversite Öğrencilerinde Depresif Belirtiler ve Sosyo-Demografik Özelliklerle İlişkisi’’, Anadolu Psikiyatri Dergisi, 3, ss.155-161.
  • Özkaya, M. O., Yakın, V., ve Ekinci, T. (2008). ‘‘Stres Düzeylerinin Çalışanların İş Doyumu Üzerine Etkisi: Celal Bayar Üniversitesi Çalışanları Üzerine Ampirik Bir Araştırma’’, Celal Bayar Üniversitesi İİBF Yönetim ve Ekonomi Dergisi, 15(1), ss.63-179.
  • Özkürkçügil, A. Ç. (1999). “Bir Medikososyal Merkezine Genel Sağlık Sorunları ile Başvuran Öğrencilerden Psikiyatrik Tanı Alanlarda Bazı Sosyo Demografik Özellikler”, Türk Psikiyatri Dergisi, 10, ss.115-122.
  • Öztürk, O. ve Uluşahin, A. (2008). Ruh Sağlığı ve Bozuklukları, Tuna Matbaacılık, Ankara.
  • Pearson, E. R. (1990). Counseling and Social Support Perspectives And Practice, Sage Publications, Newbury Park London New Delhi.
  • Rosch, P. S. (1986). Stress Addiction: Causes, Cosequencies, and Cures, Stress and It’s Management. New York.
  • Sağlam, S. (2007). ‘‘Lise Öğrencilerinin Ana-Baba İletişimi Sosyal Destek ve Ana-Baba Tutumu Arasındaki İlişkilerin İncelenmesi’’, Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, (Yüksek Lisans Tezi), Erzurum.
  • Schafer, W. (1987). Stress Management forWellness.New York, McGrawHill.
  • Sherer, M. (1985). ‘‘Depression and Suicidal Ideation in College Students’’, Psychol Rep, 57, ss.1061-1062.
  • Soylu, Ö. (2002). “Üniversite Sınavına Hazırlanan Öğrencilerin Ailelerinde Sosyal Destek Algılayıp-Algılamama Durumlarına Göre Psikolojik Belirtiler Gösterme Yönünden Karşılaştırılması”, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Adana: Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
  • Şahin, D. (1999). Sosyal Destek ve Sağlık, Türk Psikoloji Derneği Yayınları, Ankara.
  • Thoits, P. A. (1995). ‘‘Stress, Coping, and Social Support Processes: Where are We? What Next’’, Journal of Health and Social Behavior, Extra Issue, ss.53-79.
  • Yıldırım İ. (1997). ‘‘Algılanan Sosyal Destek Ölçeğinin Geliştirilmesi Güvenirliği ve Geçerliği’’, Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 13.
  • Yıldırım, İ. (1998). ‘‘Akademik Başarı Düzeyleri Farklı Olan Lise Öğrencilerinin Bazı Değişkenlere Göre Sosyal Destek Düzeyleri’’, Türk Psikolojik ve Danışma Dergisi, 2(10), ss.33-45.
  • Yüksel, N. (1984). Bilişsel İşlevleri Yönünden Normallerle Depresif Hastaların Karşılaştırılması. Psikoloji Dergisi, 5(117), ss.14-15.
  • Yüncü, Z., Yıldız, U., Kesebir, Ş., Altıntoprak, E., ve Coşkunol, H. (2005). ‘‘Alkol Kullanım Bozukluğu Olan Olguların Sosyal Destek Sistemlerinin Değerlendirilmesi’’, Bağımlılık Dergisi, 6(3), ss.129-135.
  • Zaimoğlu, S., ve Büyükberber, A. (1992). ‘‘Adolesanlarda Toplumsal Destek Algısı’’,Çocuk ve Ergen Psikiyatri Günlerinde Bildiri Kitabı, İzmir: Kuşadası.
  • Zimet, G. D., Dahlem, N. W., Zimet, S. G. ve Farley, G. K. (1988). ‘‘The Multidimensional Scale of Performans Support’’, Journal of Personality Assesment, 2(l), ss.30-4l.
APA Çetinkaya F, korkmaz f (2019). ALGILANAN SOSYAL DESTEK İLE STRES DÜZEYLERİ ARASINDAKİ İLİŞKİNİN İNCELENMESİ: ÜNİVERSİTE ÖĞRENCİLERİ ÜZERİNE BİR ARAŞTIRMA. , 91 - 103.
Chicago Çetinkaya Fatih Ferhat,korkmaz fatma ALGILANAN SOSYAL DESTEK İLE STRES DÜZEYLERİ ARASINDAKİ İLİŞKİNİN İNCELENMESİ: ÜNİVERSİTE ÖĞRENCİLERİ ÜZERİNE BİR ARAŞTIRMA. (2019): 91 - 103.
MLA Çetinkaya Fatih Ferhat,korkmaz fatma ALGILANAN SOSYAL DESTEK İLE STRES DÜZEYLERİ ARASINDAKİ İLİŞKİNİN İNCELENMESİ: ÜNİVERSİTE ÖĞRENCİLERİ ÜZERİNE BİR ARAŞTIRMA. , 2019, ss.91 - 103.
AMA Çetinkaya F,korkmaz f ALGILANAN SOSYAL DESTEK İLE STRES DÜZEYLERİ ARASINDAKİ İLİŞKİNİN İNCELENMESİ: ÜNİVERSİTE ÖĞRENCİLERİ ÜZERİNE BİR ARAŞTIRMA. . 2019; 91 - 103.
Vancouver Çetinkaya F,korkmaz f ALGILANAN SOSYAL DESTEK İLE STRES DÜZEYLERİ ARASINDAKİ İLİŞKİNİN İNCELENMESİ: ÜNİVERSİTE ÖĞRENCİLERİ ÜZERİNE BİR ARAŞTIRMA. . 2019; 91 - 103.
IEEE Çetinkaya F,korkmaz f "ALGILANAN SOSYAL DESTEK İLE STRES DÜZEYLERİ ARASINDAKİ İLİŞKİNİN İNCELENMESİ: ÜNİVERSİTE ÖĞRENCİLERİ ÜZERİNE BİR ARAŞTIRMA." , ss.91 - 103, 2019.
ISNAD Çetinkaya, Fatih Ferhat - korkmaz, fatma. "ALGILANAN SOSYAL DESTEK İLE STRES DÜZEYLERİ ARASINDAKİ İLİŞKİNİN İNCELENMESİ: ÜNİVERSİTE ÖĞRENCİLERİ ÜZERİNE BİR ARAŞTIRMA". (2019), 91-103.
APA Çetinkaya F, korkmaz f (2019). ALGILANAN SOSYAL DESTEK İLE STRES DÜZEYLERİ ARASINDAKİ İLİŞKİNİN İNCELENMESİ: ÜNİVERSİTE ÖĞRENCİLERİ ÜZERİNE BİR ARAŞTIRMA. Cumhuriyet Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 20(1), 91 - 103.
Chicago Çetinkaya Fatih Ferhat,korkmaz fatma ALGILANAN SOSYAL DESTEK İLE STRES DÜZEYLERİ ARASINDAKİ İLİŞKİNİN İNCELENMESİ: ÜNİVERSİTE ÖĞRENCİLERİ ÜZERİNE BİR ARAŞTIRMA. Cumhuriyet Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi 20, no.1 (2019): 91 - 103.
MLA Çetinkaya Fatih Ferhat,korkmaz fatma ALGILANAN SOSYAL DESTEK İLE STRES DÜZEYLERİ ARASINDAKİ İLİŞKİNİN İNCELENMESİ: ÜNİVERSİTE ÖĞRENCİLERİ ÜZERİNE BİR ARAŞTIRMA. Cumhuriyet Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, vol.20, no.1, 2019, ss.91 - 103.
AMA Çetinkaya F,korkmaz f ALGILANAN SOSYAL DESTEK İLE STRES DÜZEYLERİ ARASINDAKİ İLİŞKİNİN İNCELENMESİ: ÜNİVERSİTE ÖĞRENCİLERİ ÜZERİNE BİR ARAŞTIRMA. Cumhuriyet Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi. 2019; 20(1): 91 - 103.
Vancouver Çetinkaya F,korkmaz f ALGILANAN SOSYAL DESTEK İLE STRES DÜZEYLERİ ARASINDAKİ İLİŞKİNİN İNCELENMESİ: ÜNİVERSİTE ÖĞRENCİLERİ ÜZERİNE BİR ARAŞTIRMA. Cumhuriyet Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi. 2019; 20(1): 91 - 103.
IEEE Çetinkaya F,korkmaz f "ALGILANAN SOSYAL DESTEK İLE STRES DÜZEYLERİ ARASINDAKİ İLİŞKİNİN İNCELENMESİ: ÜNİVERSİTE ÖĞRENCİLERİ ÜZERİNE BİR ARAŞTIRMA." Cumhuriyet Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 20, ss.91 - 103, 2019.
ISNAD Çetinkaya, Fatih Ferhat - korkmaz, fatma. "ALGILANAN SOSYAL DESTEK İLE STRES DÜZEYLERİ ARASINDAKİ İLİŞKİNİN İNCELENMESİ: ÜNİVERSİTE ÖĞRENCİLERİ ÜZERİNE BİR ARAŞTIRMA". Cumhuriyet Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi 20/1 (2019), 91-103.