SÖZLÜKLER İÇİN YENİ BİR DİLBİLGİSEL BİLGİ ÖNERİSİ: İLGEÇLERİN ATADIKLARI BİÇİMBİRİMLER
Yıl: 2018 Cilt: 7 Sayı: 2 Sayfa Aralığı: 749 - 758 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 09-03-2020
SÖZLÜKLER İÇİN YENİ BİR DİLBİLGİSEL BİLGİ ÖNERİSİ: İLGEÇLERİN ATADIKLARI BİÇİMBİRİMLER
Öz: Genel Türkçe sözlüklerde madde baĢlarındaki dil bilgisel bilgibirimlerinden biri de eylem tanımlarında verilen zorunlu ad durumbiçimbirimleridir. Bilindiği gibi eylemler oluĢturdukları eylem öbeklerindezorunlu tamlayıcılara ad durum biçimbirimlerini atarlar. Bu biçimbirimler,eylemlerin anlamlarına göre değiĢebilir. Ör. git- eylemi zorunlutamlayıcılara; “bir yere yönelmek” anlamında +e, “bir yerden, bir iĢtenayrılmak” anlamında ise +den ad durum biçimbirimini atar.Türkçede ilgeçler (son ilgeçler) de oluĢturdukları ilgeç öbeklerinde tıpkıeylemler gibi zorunlu tamlayıcılara (ad durum) biçimbirimlerini atarlar. Ör.biz+e göre, Ģiir+e dair, sen+den baĢka, dün+den beri, AyĢe+yle birlikte,Ahmet+ gibi, çocuk+ için vs. Genel Türkçe sözlüklerde ilgeç tanımlarındadil bilgisel bilgi birimi olarak zorunlu (ad durum) biçimbirimleriverilmemektedir. Bu durum hem eksiklik hem de tutarsızlıktır. Bu nedenlegenel Türkçe sözlüklerdeki ilgeç tanımları yeniden düzenlenmeli ve bueksiklik giderilmelidir.Genel Türkçe sözlüklerdeki bu eksikliğin ve tutarsızlığın giderilmesi, hemana dili kullanıcıları için hem de Türkçe öğrenen yabancılar için çok yararlıolacaktır
Anahtar Kelime: Konular:
A NEW GRAMMATICAL INFORMATION OFFER FOR DICTIONARIES: SUFFIXES DETERMINED BY PARTICLES
Öz: One of the grammatical information units in general Turkish dictionaries is essential case suffixes in verb definitions. It is known that verbs determine case suffixes to essential complements in verb phrases. These suffixes may change as for that meanings of verbs. For example, the verb “git-” takes the case suffix +e when it means “to tend somewhere” but it takes +den when it means “to leave a place or an affair”. In Turkish, even particles (postpositions) determine case suffixes to essential complements in prepositional phrases like verbs do. For example, biz+e göre, Ģiir+e dair, sen+den baĢka, dün+den beri etc. Essential case suffixes don’t take part in particle definitions in general Turkish dictionaries as grammatical information unit. This is both lack and inconsistency. So particle definitions in general Turkish dictionaries must be reorganized and this lack must be removed. It will be so helpful for both native speakers and Turkish learners to remove this lack and inconsistency in general Turkish dictionaries.
Anahtar Kelime: Konular:
Belge Türü: Makale Makale Türü: Derleme Erişim Türü: Erişime Açık
- BANGUOĞLU, T. (1990). Türkçenin Grameri. Ankara: Türk Tarih Kurumu Yayınları.
- DELİCE, Ġ. (2012). Sözcük Türleri. Sivas.
- DİNÇER, ġ. (2008). Türkiye Türkçesinde Ad+Durum biçimbirimi+ İlgeç Yapısındaki İlgeç Öbeklerinin İşlevleri. YayınlanmamıĢ Yüksek Lisans Tezi, Afyonkarahisar: Afyon Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
- DOĞAN, N. (2014). Çok İşlevlilik Açısından Türkçe Edatların Söz Dizimsel ve Anlam Bilimsel Yapısı. Dil Araştırmaları, 15, 105-119.
- ERGİN, M. (1972). Türk Dil Bilgisi. Ġstanbul: Minnetoğlu Yayınları.
- HACİEMİNOĞLU, N. (1984). Türk Dilinde Edatlar. Ankara: Milli Eğitim Bakanlığı Yayınları.
- KARAHAN, L. (2007). Sonra, Önce Kelimelerinin Edat Kategorisi İçindeki Durumu. Dil Araştırmaları Dergisi, 1(1), 39-48.
- KORKMAZ, Z. (2000). Türkçede Edat Konusu ve Gramerlerimizde Bu Konu İle İlgili Sınıflandırma Sorunu. Hasan Eren Armağanı. Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları.
- ÖZSOY, S. ve ERK EMEKSİZ, Z. (2011). Genel Dilbilim I. Eskişehir: Açık Öğretim Fakültesi Yayınları.
- SEV, G. (2002). “/+DAn… +A/” Yapısına ĠliĢkin. Ankara Üniversitesi DTCF Türkoloji Dergisi, XV(1), 247-259.
- TOPARLI, R. (1999). Son Çekim Edatları. Türk Gramerinin Sorunları II. Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları, 332-335.
- ÜSTÜNOVA, K. (2012). Türkiye Türkçesi Ad İşletimi (Biçim Bilgisi). İstanbul: Sentez Yayınları.
| APA | BOZ E (2018). SÖZLÜKLER İÇİN YENİ BİR DİLBİLGİSEL BİLGİ ÖNERİSİ: İLGEÇLERİN ATADIKLARI BİÇİMBİRİMLER. , 749 - 758. |
| Chicago | BOZ ERDOGAN SÖZLÜKLER İÇİN YENİ BİR DİLBİLGİSEL BİLGİ ÖNERİSİ: İLGEÇLERİN ATADIKLARI BİÇİMBİRİMLER. (2018): 749 - 758. |
| MLA | BOZ ERDOGAN SÖZLÜKLER İÇİN YENİ BİR DİLBİLGİSEL BİLGİ ÖNERİSİ: İLGEÇLERİN ATADIKLARI BİÇİMBİRİMLER. , 2018, ss.749 - 758. |
| AMA | BOZ E SÖZLÜKLER İÇİN YENİ BİR DİLBİLGİSEL BİLGİ ÖNERİSİ: İLGEÇLERİN ATADIKLARI BİÇİMBİRİMLER. . 2018; 749 - 758. |
| Vancouver | BOZ E SÖZLÜKLER İÇİN YENİ BİR DİLBİLGİSEL BİLGİ ÖNERİSİ: İLGEÇLERİN ATADIKLARI BİÇİMBİRİMLER. . 2018; 749 - 758. |
| IEEE | BOZ E "SÖZLÜKLER İÇİN YENİ BİR DİLBİLGİSEL BİLGİ ÖNERİSİ: İLGEÇLERİN ATADIKLARI BİÇİMBİRİMLER." , ss.749 - 758, 2018. |
| ISNAD | BOZ, ERDOGAN. "SÖZLÜKLER İÇİN YENİ BİR DİLBİLGİSEL BİLGİ ÖNERİSİ: İLGEÇLERİN ATADIKLARI BİÇİMBİRİMLER". (2018), 749-758. |
| APA | BOZ E (2018). SÖZLÜKLER İÇİN YENİ BİR DİLBİLGİSEL BİLGİ ÖNERİSİ: İLGEÇLERİN ATADIKLARI BİÇİMBİRİMLER. Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim (TEKE) Dergisi, 7(2), 749 - 758. |
| Chicago | BOZ ERDOGAN SÖZLÜKLER İÇİN YENİ BİR DİLBİLGİSEL BİLGİ ÖNERİSİ: İLGEÇLERİN ATADIKLARI BİÇİMBİRİMLER. Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim (TEKE) Dergisi 7, no.2 (2018): 749 - 758. |
| MLA | BOZ ERDOGAN SÖZLÜKLER İÇİN YENİ BİR DİLBİLGİSEL BİLGİ ÖNERİSİ: İLGEÇLERİN ATADIKLARI BİÇİMBİRİMLER. Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim (TEKE) Dergisi, vol.7, no.2, 2018, ss.749 - 758. |
| AMA | BOZ E SÖZLÜKLER İÇİN YENİ BİR DİLBİLGİSEL BİLGİ ÖNERİSİ: İLGEÇLERİN ATADIKLARI BİÇİMBİRİMLER. Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim (TEKE) Dergisi. 2018; 7(2): 749 - 758. |
| Vancouver | BOZ E SÖZLÜKLER İÇİN YENİ BİR DİLBİLGİSEL BİLGİ ÖNERİSİ: İLGEÇLERİN ATADIKLARI BİÇİMBİRİMLER. Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim (TEKE) Dergisi. 2018; 7(2): 749 - 758. |
| IEEE | BOZ E "SÖZLÜKLER İÇİN YENİ BİR DİLBİLGİSEL BİLGİ ÖNERİSİ: İLGEÇLERİN ATADIKLARI BİÇİMBİRİMLER." Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim (TEKE) Dergisi, 7, ss.749 - 758, 2018. |
| ISNAD | BOZ, ERDOGAN. "SÖZLÜKLER İÇİN YENİ BİR DİLBİLGİSEL BİLGİ ÖNERİSİ: İLGEÇLERİN ATADIKLARI BİÇİMBİRİMLER". Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim (TEKE) Dergisi 7/2 (2018), 749-758. |
