Yıl: 2018 Cilt: 8 Sayı: 3 Sayfa Aralığı: 575 - 581 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 14-03-2020

Bir Aile Sağlığı Merkezine Kayıtlı 18-65 Yaş Grubu Bireylerdeki Sağlık Okuryazarlığı Durumunun Değerlendirilmesi

Öz:
Amaç Sağlık okuryazarlığı, bireylerin sağlık sonuçlarına olan etkilerinden dolayı, halk sağlığı alanının önemli konularından birisi olarakgörülmektedir. Bu araştırmada, Uşak Merkez Dikilitaş Aile Sağlığı Merkezine başvuranların sağlık okuryazarlığı düzeylerinin ve ilişkili olanfaktörlerin belirlenmesi amaçlanmıştır. ( Sakarya Tıp Dergisi, 2018, 8(3):575-581 )Gereç veYöntemAraştırma Uşak ili Dikilitaş Aile Sağlığı Merkezinde yürütülmüştür.Aile Sağlığı Merkezi’ne 05-30 Nisan 2018 tarihlerinde sağlık hizmeti almak üzere başvuran 18-65 yaş arası, okuryazar, iletişim sorunuolmayan ve çalışmaya katılmayı kabul eden bireyler, çalışma grubunu oluşturmuştur (N=605). Verilerin toplanmasında, iki bölümdenoluşan bir anket formu kullanılmıştır. Birinci bölümde, sosyo-demografi k özellikler sorgulanmıştır. İkinci bölümde ise, 32 maddelik TürkiyeSağlık Okuryazarlığı Ölçeği-32 (TSOY-32) uygulanmıştır. Elde edilen veriler SPSS 22.0 (Statistical Package For Social Science) programı iletanımlayıcı istatistikler, Student T testi ve ki-kare testi kullanılarak değerlendirilmiştir.Bulgular Araştırma grubunun yaş ortalaması 41,1 ± 13,7’dir (18-71). Sağlık okuryazarlığını değerlendirme puanları incelendiğinde; katılanlarınyarısından biraz fazlası (% 51,7), yetersiz sağlık okuryazarlığı kategorisi içinde yer almaktadır. Yalnızca % 17,2’si yeterli ve mükemmel sağlıkokuryazarlığı düzeyine sahiptir. Sağlık okuryazarlığı genel indeks puanı ortalamaları kadınlarda 25,0 ± 9,3 ve erkeklerde 24,8 ± 9,5 olarakbulunmuştur.Sonuç Sağlık Okuryazarlığı, birçok ülkede olduğu gibi ülkemizde de yetersiz düzeydedir ve bu alanda yapılan bilimsel çalışma sayısı da azdır.Toplumdaki iletişim faaliyetlerini güçlendirmek adına, doğru sağlık bilgisine erişim konusunda bilgilendirme kampanyaları düzenlenmelidir.Kronik rahatsızlığı olan hastalar ve dezavantajlı toplum grupları için hasta bilgi materyalleri geliştirilmesi öncelikli çalışma alanları olmalıdır.
Anahtar Kelime:

Konular: Tıbbi İnformatik Eğitim, Eğitim Araştırmaları Sağlık Politikaları ve Hizmetleri Temel Sağlık Hizmetleri Sağlık Bilimleri ve Hizmetleri Hemşirelik Psikoloji Davranış Bilimleri

Evaluation of the Health Literacy Status Among Individuals Aged 18-65 Registered in a Family Health Center

Öz:
Objective Health literacy is seen as one of the important issues in the fi eld of public health because of its effects on individuals’ health outcomes. In this study, the aim was to determine the levels of health literacy and related factors in individuals who applied to Dikilitaş Family Health Center in Uşak city center. ( Sakarya Med J, 2018, 8(3):575-581 ). Materials and Methods The research was carried out in Dikilitaş Family Health Center located in the center of Uşak province. The study group consisted of individuals aged between 18 and 65, who were literate, had no communication problems, accepted to participate in the study and applied to the Family Health Center between 05-30 April 2018 for health services (N = 605). Turkish Health Literacy Scale (THLS) with 32 items was applied. The obtained data were evaluated using SPSS 22.0 (Statistical Package for Social Science) program for conducting descriptive statistics, Student’s t test and chi-square test Results The average age of the study group was 41,1 ± 13,7 (18-71). When examining the health literacy status scores; slightly more than half of the participants (51.7%) were in the inadequate health literacy category. Only 17.2% had adequate and excellent health literacy. Health literacy general index score averages were found to be 25,0 ± 9,3 for women and 24,8 ± 9,5 for men. Conclusion Health Literacy is inadequate in our country as it is in many countries, and the number of scientifi c studies conducted in this area is also low. In order to strengthen communication among the community, information campaigns should be organized on access to accurate health information. The development of patient information materials for patients with chronic illnesses and disadvantaged community groups should be among the primary areas of study.
Anahtar Kelime:

Konular: Tıbbi İnformatik Eğitim, Eğitim Araştırmaları Sağlık Politikaları ve Hizmetleri Temel Sağlık Hizmetleri Sağlık Bilimleri ve Hizmetleri Hemşirelik Psikoloji Davranış Bilimleri
Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • 1. WHO. Health Literacy. In: Kickbusch I, Pelikan LM, Apfel F, Tsouros AD, editors. World Health Organization, Regional Offi ce for Europe, 2013.
  • 2. WHO. Health literacy: The solid facts, WHO Regional Offi ce for Europe UN City, Marmorvej 51 DK-2100 Copenhagen, Denmark, 2013, ISBN: 978 92 890 00154.
  • 3. Adams RJ, Appleton SL, Hill CL, Dodd M, Finlay C and Wilson DH., Risks Associoated with Low Functional Health Literacy in an Australian. The Medical Journal of Australia, 2009; 191(10): p. 530–534.
  • 4. Sezgin D. Sağlık Okuryazarlığını Anlamak. Galatasaray Üniversitesi İletişim Dergisi, Sağlık İletişimi Özel Sayısı, 2013; s. 53-72.
  • 5. Ad Hoc Committee on Health Literacy for the American Council on Scientifi c Affairs, American Medical Association (AMA), Health Literacy: Report of the Council on Scientifi c Affairs. Journal of the American Medical Association (JAMA), 1999; 281: p. 552-557.
  • 6. T.C. Sağlık Bakanlığı Temel Sağlık Hizmetleri Genel Müdürlüğü, Sağlığın Teşviki ve Geliştirilmesi Sözlüğü Anıl Matbaacılık 1. Baskı, Ankara, 2011.
  • 7. Abel T. Cultural capital in health promotion. In: Mc Queen DV, Kickbusch I, eds. Health and Modernity: The Role of Theory in Health Promotion. New York: Springer; 2007; p.43-73.
  • 8. Berkman ND, Sheridan SL, Donahue KE, Halperin, Crotty K. Low health literacy and health outcomes: an updated systematic review. Ann Intern Med 2011; 155(2): p. 97-107.
  • 9. Nielsen-Bohlman L, Panzer AM, Kindig DA (Eds.), Health Literacy: A Prescription to End Confusion, National Academies Press, Washington, 2004; p. 31-55.
  • 10. Durusu Tanrıöver, M., Yıldırım, H. H., Demiray Ready, N., Çakır, B., & Akalın, EH.,Türkiye sağlık okuryazarlığı araştırması, 2012, http://www. sagliksen.org.tr/MediaContent/vYcK-1419245270-mA5r.pdf. Erişim: 21 Mart 2018.
  • 11. Türkiye’de Aile Hekimliği. http://ailehekimligi.gov.tr/aile-hekimligi / tuerkiyedeki- aile-hekimligi.html. Erişim: 12 Nisan 2018.
  • 12. The European Health Literacy Project, 2009- 2012. Comperative Report on Health Literacy in eight EU Member States, Maastricht, HLS-EU Consortium, 2012. www.healthliteracy.eu Erişim: 13 Mart 2015
  • 13. Okyay P, Abacıgil F, Harlak H, Türkiye Sağlık Okuryazarlığı Ölçeği-32 (TSOY-32). Okyay P, Abacıgil F, Editörler. Türkiye Sağlik Okuryazarliği Ölçekleri Güvenilirlik ve Geçerlilik Çalişmasi. 1. Baskı. Sağlık Bakanlığı Yayın No: 1025. ISBN: 978-975-590-594-5. Ankara. Anıl Reklam Matbaa. 2016; Syf 43-62
  • 14. Loke YK, Hinz I, Wang X, Rowlands G, Scott D, Salter C. Impact of health literacy in patients with chronic musculoskeletal disease--systematic review. PLoS One 2012;7(7):e40210.
  • 15. Kutner M, Greenberg E, Jin Y, Paulsen C The health literacy of America’s adults: Results from the 2003. National Assessment of Adult Literacy, 2006, http://nces.ed.gov/pubsearch/pubsinfo.asp?pubid=2006483, Erişim: 23 Mayıs 2018.
  • 16. Özdemir, H., Alper, Z., Uncu, Y., & Bilgel, N. Health literacy among adults: a study from Turkey. Health Education Research, 2010; 25 (3): p. 464- 477.
  • 17. Nutbeam D. Health Literacy as A Public Health Goal: A Challenge for Contemporary Health Education and Communication Strategies in to The 21st Century. Health Promotion International 2000; 15(3): p. 259-67.
APA berberoglu u, ÖZTÜRK O, inci m, Ekerbiçer H (2018). Bir Aile Sağlığı Merkezine Kayıtlı 18-65 Yaş Grubu Bireylerdeki Sağlık Okuryazarlığı Durumunun Değerlendirilmesi. , 575 - 581.
Chicago berberoglu ufuk,ÖZTÜRK Osman,inci mustafa baran,Ekerbiçer Hasan Çetin Bir Aile Sağlığı Merkezine Kayıtlı 18-65 Yaş Grubu Bireylerdeki Sağlık Okuryazarlığı Durumunun Değerlendirilmesi. (2018): 575 - 581.
MLA berberoglu ufuk,ÖZTÜRK Osman,inci mustafa baran,Ekerbiçer Hasan Çetin Bir Aile Sağlığı Merkezine Kayıtlı 18-65 Yaş Grubu Bireylerdeki Sağlık Okuryazarlığı Durumunun Değerlendirilmesi. , 2018, ss.575 - 581.
AMA berberoglu u,ÖZTÜRK O,inci m,Ekerbiçer H Bir Aile Sağlığı Merkezine Kayıtlı 18-65 Yaş Grubu Bireylerdeki Sağlık Okuryazarlığı Durumunun Değerlendirilmesi. . 2018; 575 - 581.
Vancouver berberoglu u,ÖZTÜRK O,inci m,Ekerbiçer H Bir Aile Sağlığı Merkezine Kayıtlı 18-65 Yaş Grubu Bireylerdeki Sağlık Okuryazarlığı Durumunun Değerlendirilmesi. . 2018; 575 - 581.
IEEE berberoglu u,ÖZTÜRK O,inci m,Ekerbiçer H "Bir Aile Sağlığı Merkezine Kayıtlı 18-65 Yaş Grubu Bireylerdeki Sağlık Okuryazarlığı Durumunun Değerlendirilmesi." , ss.575 - 581, 2018.
ISNAD berberoglu, ufuk vd. "Bir Aile Sağlığı Merkezine Kayıtlı 18-65 Yaş Grubu Bireylerdeki Sağlık Okuryazarlığı Durumunun Değerlendirilmesi". (2018), 575-581.
APA berberoglu u, ÖZTÜRK O, inci m, Ekerbiçer H (2018). Bir Aile Sağlığı Merkezine Kayıtlı 18-65 Yaş Grubu Bireylerdeki Sağlık Okuryazarlığı Durumunun Değerlendirilmesi. Sakarya Tıp Dergisi, 8(3), 575 - 581.
Chicago berberoglu ufuk,ÖZTÜRK Osman,inci mustafa baran,Ekerbiçer Hasan Çetin Bir Aile Sağlığı Merkezine Kayıtlı 18-65 Yaş Grubu Bireylerdeki Sağlık Okuryazarlığı Durumunun Değerlendirilmesi. Sakarya Tıp Dergisi 8, no.3 (2018): 575 - 581.
MLA berberoglu ufuk,ÖZTÜRK Osman,inci mustafa baran,Ekerbiçer Hasan Çetin Bir Aile Sağlığı Merkezine Kayıtlı 18-65 Yaş Grubu Bireylerdeki Sağlık Okuryazarlığı Durumunun Değerlendirilmesi. Sakarya Tıp Dergisi, vol.8, no.3, 2018, ss.575 - 581.
AMA berberoglu u,ÖZTÜRK O,inci m,Ekerbiçer H Bir Aile Sağlığı Merkezine Kayıtlı 18-65 Yaş Grubu Bireylerdeki Sağlık Okuryazarlığı Durumunun Değerlendirilmesi. Sakarya Tıp Dergisi. 2018; 8(3): 575 - 581.
Vancouver berberoglu u,ÖZTÜRK O,inci m,Ekerbiçer H Bir Aile Sağlığı Merkezine Kayıtlı 18-65 Yaş Grubu Bireylerdeki Sağlık Okuryazarlığı Durumunun Değerlendirilmesi. Sakarya Tıp Dergisi. 2018; 8(3): 575 - 581.
IEEE berberoglu u,ÖZTÜRK O,inci m,Ekerbiçer H "Bir Aile Sağlığı Merkezine Kayıtlı 18-65 Yaş Grubu Bireylerdeki Sağlık Okuryazarlığı Durumunun Değerlendirilmesi." Sakarya Tıp Dergisi, 8, ss.575 - 581, 2018.
ISNAD berberoglu, ufuk vd. "Bir Aile Sağlığı Merkezine Kayıtlı 18-65 Yaş Grubu Bireylerdeki Sağlık Okuryazarlığı Durumunun Değerlendirilmesi". Sakarya Tıp Dergisi 8/3 (2018), 575-581.