TY - JOUR TI - AMERİKALI MİSYONER SOUTHGATE’İN TANZİMAT ÖNCESİNDE DİYARBAKIR’A DAİR BAZI GÖZLEMLERİ AB - Diyarbakır, Mezopotamya bölgesinde eski çağlardan itibaren varlığını sürdüren önemli şehirlerden birisidir. Kentinbu önemi ana yollar üzerinde yer almasından kaynaklanmaktadır. Bu nedenle, daha ilk çağlardan itibaren Hurriler,Mitanniler, Asurlular, İskitler, Medler, Persler, Selevkoslar, Urartular ve Romalılar gibi kimi devletler bölgeyi ele geçirerekburada askeri, siyasi ve ekonomik bakımdan hâkimiyet tesis etmeye çalışmışlardır. Roma ve Bizans dönemlerinde eyaletmerkezi olan Diyarbakır, İslâm devletleri döneminde de bu özelliğini sürdürmüştür. Özellikle Akkoyunlular zamanında uzunbir süre bu devletin merkezi olan şehir, 1515 yılında Osmanlı hâkimiyeti altına girdikten sonra da en önde gelen idarimerkezlerden biri olmuştur. Şehrin geçmişinin çok eskilere dayanması ve stratejik konumda bulunması tarihin çeşitlidönemlerinde pek çok seyyahın bölgeyi ziyaret etmesine sebep olmuştur. Diyarbakır, 19. yüzyılda Osmanlı topraklarınıçeşitli amaçlarla seyahat eden Buckingham, Ainsworth, Texier, Cuinet gibi kimi batılı gezginlerin de ilgisini çekmiştir. Buseyyahlardan biri de Amerikalı misyoner olan Horatio Southgate’dir. O, 1830’lu yıllarda gerçekleştirdiği seyahati esnasındaDiyarbakır’da da bulunmuş ve kentin fiziki, sosyo-kültürel ve ekonomik yapısına dair bazı izlenimlerini kayıt altına almıştır.Bu çalışma, onun New York’ta 1840 yılında yayımlanan “Narrative of a Tour Through Armenia, Kurdistan, Persia andMesopotamia” adlı eserindeki gezi notlarından yola çıkarak kentin tarihinin aydınlatılmasına yönelik kimi katkılar yapmayıamaçlamaktadır. AU - KUŞ, Ayşegül PY - 2019 JO - Dicle Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi VL - 11 IS - 22 SN - 1308-6219 SP - 295 EP - 305 DB - TRDizin UR - http://search/yayin/detay/330118 ER -