TY  - JOUR
TI  - Dilbilimsel Otopsi: Yazar Tanımlama Ölçütleri ve Yöntemleri
AB  - Amaç: Yazar tanımadan (=author attribution/identification) farklı olarak, yazar tanımlama (=authorship profiling/author characterisation) günümüzde oldukça ayrıntılı işlemler gerektirmektedir. Yazartanımlama öğeleri, bir şüpheli metindeki yazarın cinsiyetini, yaş grubunu, meslek grubunu, anadili, lokasyonu ve demografik özelliklerini, kişilik özelliklerini, ruh sağlığını, eğitim düzeyini, etnik kökenini/ırkını, kültür düzeyini/yapısını, sosyal statüsünü, dini inanışını, politik eğilimini ve kültürel değerlerinibelirlemeden ibarettir. Bu makalede yazar tanımlama öğelerinden şüpheli bir metindeki yazarın cinsiyetine, yaş grubuna, meslek grubuna, anadili, lokasyonu ve demografik özelliklerine, kişilik özelliklerine veruh sağlığına yönelik yöntemlerden bahsedilecektir.Sonuç: Yöntem olarak adli dilbilimi dilbiliminin kuramsal ve uygulamalı altalanlarından faydalanmaktadır. Bu altalanlar göstergebilimi, sözcükbilimi, sesbilimi/sesbilgisi, biçimbilimi, anlambilimi,edimbilimi, terimbilimi, sözdizimi, metindilbilimi, psikodilbilimi, bilişsel dilbilimi, nörodilbilimi, klinikdilbilimi, toplumdilbilimi, derlemdilbilimi, bilgisayarlı dilbilimi şeklinde sıralanabilir. Söz konusu altalanlarda kullanılan yöntemlerden hareket ederek yazar tanımlama öğeleri için yazar tanımlama ölçütlerigeliştirilmiştir. Bunlar şüpheli belgenin yapısal özelliklerini, yazarın ulam önceliğini, metnin okunabilirliğini, sözlükbirimsel özelliklerini, yazarın hatalı kullanımlarını ve metnin konu odaklılığını kapsamaktadır.Bulgular ve Tartışma: Bu makalede yazar tanımlama (=authorship profiling/author characterisation) öğelerinden yazarın cinsiyetini, yaş grubunu, meslek grubunu, anadili, lokasyonu ve demografisini,kişilik özelliklerini ve ruh sağlığını belirlemede uygulanan yöntemlerden bahsedilirken, her bir öğe içindeğişken olarak, %60-80 doğruluk oranıyla teşhis konabildiğine de dikkat çekilmiştir. Bu oranın yükselmesi için yeni yöntemlerin geliştirilmesi dilbiliminin ilgili altalanlarındaki gelişmelere bağlı olarak adlidilbilimciler tarafından sağlanabilir. Ancak, Türkiye’de olgulara dair özgün kaynaklara erişim güçlüğünedeniyle benzetim (=simulation) amaçlı kurgusal veri ve derlemlerle araştırmalar yapma zorunluluğukaçınılmazdır.
AU  - KARAMAN, BURCU İLKAY
DO  - 10.17986/blm.2019356618
PY  - 2019
JO  - Adli Tıp Bülteni
VL  - 24
IS  - 3
SN  - 1300-865X
SP  - 214
EP  - 225
DB  - TRDizin
UR  - http://search/yayin/detay/330231
ER  -