HACI ABDULLAH PETRİCÎ VE RİSÂLE FÎ REDDİ’R-REVÂFIZ VE İSBÂTİ TEMÂMİYYETİ KUR’ÂN-I ‘AZÎMİ’Ş-ŞÂN ADLI RİSÂLESİNDE KUR’ÂN’IN TAHRİF EDİLDİĞİ İDDİALARINA KARŞI ELEŞTİRİLERİ

Yıl: 2019 Cilt: 12 Sayı: 1 Sayfa Aralığı: 3 - 43 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.18403/emakalat.554199 İndeks Tarihi: 27-03-2020

HACI ABDULLAH PETRİCÎ VE RİSÂLE FÎ REDDİ’R-REVÂFIZ VE İSBÂTİ TEMÂMİYYETİ KUR’ÂN-I ‘AZÎMİ’Ş-ŞÂN ADLI RİSÂLESİNDE KUR’ÂN’IN TAHRİF EDİLDİĞİ İDDİALARINA KARŞI ELEŞTİRİLERİ

Öz:
XIX. Yüzyıl Batılı Devletlerin askeri,iktisadi ve kültürel istilalarının zirveyeulaştığı bir dönem olarak bilinir.Müslüman düşünürler, Batıkarşısındaki mağlubiyete çözümlerararken kültürel sahada da ciddimücadele ortaya koydular. Bumücadele, özellikle Hıristiyan âlemi ilekomşu olan Balkanlar’da daha yoğunbir şekilde gerçekleşti. Kendisi deBalkanlar’dan olan Hacı AbdullahPetricî, Hıristiyan dünyasınınMüslüman coğrafyasına hücum ettiğibir dönemde- Hıristiyanlık eleştirileri ilemeşhur olmuş bir Osmanlı âlimidir. O,Tevrat ve İncillerin tahrif edildiğine dairArapça ve Osmanlıca risâleler yazmanınyanı sıra Kur’an’ın korunmuşluğunuispat etmek üzere de eser kalemealmıştır. Ona göre önceki kitaplarınorijinal metninin korunamadığını izahetmek kadar Kur’an’ın her türlü tahrifve tebdilden korunmuş olduğunuaçıklamak da en az bu kadar önemlidir.Petricî, Kur’an’ın korunmuşluğunubizzat Kur’an’dan hareketle açıklamış,konuyla alakalı aklî ve tarihî deliller ortaya koymuştur. Bu makalede, ilimdünyasının ilk defa haberdar olacağıRisâle fî Reddi’r-Revâfız ve İsbâtiTemâmiyyeti Kur’ân-ı ‘Azîmi’ş-Şân adlırisalesi bağlamında Petricî’nin konuylaalakalı görüşleri ortaya konulmuş vesöz konusu risâle latinize edilipneşredilmiştir.
Anahtar Kelime:

Konular: Tarih Din Bilimi

Hacı Abdullah Petrici and His Critique of Distortion Allegations in the context of His Epistle Titled Risâle fî Reddi’r-Revâfız ve İsbâti Temâmiyyeti Kur’ân-ı ‘Azîmi’ş-Şân

Öz:
The 19th century is known as a period whereas the military, economic and cultural invasions of the Western States reached its zenith. Muslim thinkers have anticipated solutions to the struggle against the West and they also have submitted a serious attempt in the cultural field throughout the time. This struggle took place more intensely in the Balkans, which was particularly adjacent to the Christian World. Hacı Abdullah Petricî who was an Ottoman scholar from Balkans and he became famous for his critiques of Christianity – in a period when the Christian world attacked the Muslim geography. He composed the Arabic and Ottoman epistles by suggesting that the Torah and the Gospels had been falsified, besides he wrote to prove the protected status of the Qur'an. According to Petrici, to explain that the Qur'an is protected from all falsehoods and omissions, it is at least as important to explain that the original text of the previous holy books could not be preserved. Petricî explained the protection of the Qur'an by providing evidence from the Qur'an itself and revealed the intellectual and historical shreds of evidence in this regard. In this article, Petrici’s views on that subject have been preceded, Latinized and published in the context of his epistle named Risâle fî Reddi’r-Revâfız ve İsbâti Temâmiyyeti Kur’ân-ı ‘Azîmi’ş-Şân which the relevant academic circles will be informed for the first time about.
Anahtar Kelime:

Konular: Tarih Din Bilimi
Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • Abdullah b. Destan Mustafa. Risâle fi Fezâili Zikrillah ‘Azze ve Celle. İstanbul: Bosnalı Hacı Muharrem Matbaası, 1283.
  • Abdullah b. el-Hac Destan Mustafa. Burhânü’l-Hüdâ fî reddi kavli’n- Nasarâ. Veliyyüddin Efendi Bölümü, 2053/1: 1-14a. İstanbul Beyazıt Kütüphanesi.
  • Abdullah b. Hacı Destan Mustafa. er-Raisâletü's-Samsâmiyye. Nadir Eserler Bölümü, A-730: 1-43. İstanbul Üniversitesi Nadir Eserler Bölümü.
  • Abdullah el-Hâc bin Destan Mustafa el-Hâc. İzahü’l-merâm fi keşfi’z-zılam. İstanbul: Şeyh Yahya Efendi Matbaası, 1288/1871.
  • Arslan, Ahmet Turan – Uzun, Mustafa. “Takrîz”. Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi. 39: 472-474. Ankara: TDV Yayınları, 2010.
  • Aydın, Mehmet. Müslümanların Hıristiyanlara Karşı Yazdığı Reddiyeler ve Tartışma Konuları. Ankara: Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları, 1998.
  • Bulut, Halil İbrahim. Şia’da Usulîliğin Doğuşu ve Şeyh Müfîd. Ankara: Araştırma Yayınları, 2013.
  • Bursalı Mehmet Tahir Efendi. Osmanlı Müellifleri. Haz.: Ali Fikri Yavuz - İsmail Özen. 2 Cilt. İstanbul: Meral Yayınevi, trs.
  • Cevdet Paşa. Tezâkir: 40-Tetimme. Haz.: Cavid Baysun. 4 Cilt. Ankara: Tarih Kurumu, 1967.
  • Demirci, Muhsin. Kur’ân Tarihi. İstanbul: Marmara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Vakfı Yayınları, 2015.
  • Karataş, Şaban. Şia’da ve Sünnî Kaynaklarda Kur’ân Tarihi. İstanbul: Ekin Yayınları, 1996.
  • Kummî, Ebu’l-Hasan Alî b. İbrahim. Tefsîru’l-Kummî. 3 Cilt. Kum: Müessesetü’l-İmâmi’l-Mehdî, 1435.
  • Küleynî, Ebû Cafer Muhammed b. Ya‘kûb b. İshak. Usûlü’l-Kâfî. 2 Cilt. Beyrut: Dâru’l-Mürteza, 1426/2005.
  • Saylan, Nesrişah. “Kummî Tefsirinde Kur’ân’ın Metni Konusundaki Tahrif İddialarının İncelenmesi”. Cumhuriyet Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 21/3 (2017): 1535-1564.
  • Tarakcı, Muhammet. “Tahrif”. Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi. 39: 422-424. Ankara: TDV Yayınları, 2010.
  • Taşpınar, İsmail. Burhânü’l-Hüdâ fî reddi kavli’n-Nasarâ Adlı Eserin Tercümesi. İstanbul: İFAV Yayınları, 2014. Ek I: 177-200.
  • Taşpınar, İsmail. Hacı Abdullah Petricî'nin Hıristiyanlık Eleştirisi. İstanbul: İFAV Yayınları, 2014.
APA bulut h (2019). HACI ABDULLAH PETRİCÎ VE RİSÂLE FÎ REDDİ’R-REVÂFIZ VE İSBÂTİ TEMÂMİYYETİ KUR’ÂN-I ‘AZÎMİ’Ş-ŞÂN ADLI RİSÂLESİNDE KUR’ÂN’IN TAHRİF EDİLDİĞİ İDDİALARINA KARŞI ELEŞTİRİLERİ. , 3 - 43. 10.18403/emakalat.554199
Chicago bulut halil ibrahim HACI ABDULLAH PETRİCÎ VE RİSÂLE FÎ REDDİ’R-REVÂFIZ VE İSBÂTİ TEMÂMİYYETİ KUR’ÂN-I ‘AZÎMİ’Ş-ŞÂN ADLI RİSÂLESİNDE KUR’ÂN’IN TAHRİF EDİLDİĞİ İDDİALARINA KARŞI ELEŞTİRİLERİ. (2019): 3 - 43. 10.18403/emakalat.554199
MLA bulut halil ibrahim HACI ABDULLAH PETRİCÎ VE RİSÂLE FÎ REDDİ’R-REVÂFIZ VE İSBÂTİ TEMÂMİYYETİ KUR’ÂN-I ‘AZÎMİ’Ş-ŞÂN ADLI RİSÂLESİNDE KUR’ÂN’IN TAHRİF EDİLDİĞİ İDDİALARINA KARŞI ELEŞTİRİLERİ. , 2019, ss.3 - 43. 10.18403/emakalat.554199
AMA bulut h HACI ABDULLAH PETRİCÎ VE RİSÂLE FÎ REDDİ’R-REVÂFIZ VE İSBÂTİ TEMÂMİYYETİ KUR’ÂN-I ‘AZÎMİ’Ş-ŞÂN ADLI RİSÂLESİNDE KUR’ÂN’IN TAHRİF EDİLDİĞİ İDDİALARINA KARŞI ELEŞTİRİLERİ. . 2019; 3 - 43. 10.18403/emakalat.554199
Vancouver bulut h HACI ABDULLAH PETRİCÎ VE RİSÂLE FÎ REDDİ’R-REVÂFIZ VE İSBÂTİ TEMÂMİYYETİ KUR’ÂN-I ‘AZÎMİ’Ş-ŞÂN ADLI RİSÂLESİNDE KUR’ÂN’IN TAHRİF EDİLDİĞİ İDDİALARINA KARŞI ELEŞTİRİLERİ. . 2019; 3 - 43. 10.18403/emakalat.554199
IEEE bulut h "HACI ABDULLAH PETRİCÎ VE RİSÂLE FÎ REDDİ’R-REVÂFIZ VE İSBÂTİ TEMÂMİYYETİ KUR’ÂN-I ‘AZÎMİ’Ş-ŞÂN ADLI RİSÂLESİNDE KUR’ÂN’IN TAHRİF EDİLDİĞİ İDDİALARINA KARŞI ELEŞTİRİLERİ." , ss.3 - 43, 2019. 10.18403/emakalat.554199
ISNAD bulut, halil ibrahim. "HACI ABDULLAH PETRİCÎ VE RİSÂLE FÎ REDDİ’R-REVÂFIZ VE İSBÂTİ TEMÂMİYYETİ KUR’ÂN-I ‘AZÎMİ’Ş-ŞÂN ADLI RİSÂLESİNDE KUR’ÂN’IN TAHRİF EDİLDİĞİ İDDİALARINA KARŞI ELEŞTİRİLERİ". (2019), 3-43. https://doi.org/10.18403/emakalat.554199
APA bulut h (2019). HACI ABDULLAH PETRİCÎ VE RİSÂLE FÎ REDDİ’R-REVÂFIZ VE İSBÂTİ TEMÂMİYYETİ KUR’ÂN-I ‘AZÎMİ’Ş-ŞÂN ADLI RİSÂLESİNDE KUR’ÂN’IN TAHRİF EDİLDİĞİ İDDİALARINA KARŞI ELEŞTİRİLERİ. EMakalat Mezhep Araştırmaları Dergisi, 12(1), 3 - 43. 10.18403/emakalat.554199
Chicago bulut halil ibrahim HACI ABDULLAH PETRİCÎ VE RİSÂLE FÎ REDDİ’R-REVÂFIZ VE İSBÂTİ TEMÂMİYYETİ KUR’ÂN-I ‘AZÎMİ’Ş-ŞÂN ADLI RİSÂLESİNDE KUR’ÂN’IN TAHRİF EDİLDİĞİ İDDİALARINA KARŞI ELEŞTİRİLERİ. EMakalat Mezhep Araştırmaları Dergisi 12, no.1 (2019): 3 - 43. 10.18403/emakalat.554199
MLA bulut halil ibrahim HACI ABDULLAH PETRİCÎ VE RİSÂLE FÎ REDDİ’R-REVÂFIZ VE İSBÂTİ TEMÂMİYYETİ KUR’ÂN-I ‘AZÎMİ’Ş-ŞÂN ADLI RİSÂLESİNDE KUR’ÂN’IN TAHRİF EDİLDİĞİ İDDİALARINA KARŞI ELEŞTİRİLERİ. EMakalat Mezhep Araştırmaları Dergisi, vol.12, no.1, 2019, ss.3 - 43. 10.18403/emakalat.554199
AMA bulut h HACI ABDULLAH PETRİCÎ VE RİSÂLE FÎ REDDİ’R-REVÂFIZ VE İSBÂTİ TEMÂMİYYETİ KUR’ÂN-I ‘AZÎMİ’Ş-ŞÂN ADLI RİSÂLESİNDE KUR’ÂN’IN TAHRİF EDİLDİĞİ İDDİALARINA KARŞI ELEŞTİRİLERİ. EMakalat Mezhep Araştırmaları Dergisi. 2019; 12(1): 3 - 43. 10.18403/emakalat.554199
Vancouver bulut h HACI ABDULLAH PETRİCÎ VE RİSÂLE FÎ REDDİ’R-REVÂFIZ VE İSBÂTİ TEMÂMİYYETİ KUR’ÂN-I ‘AZÎMİ’Ş-ŞÂN ADLI RİSÂLESİNDE KUR’ÂN’IN TAHRİF EDİLDİĞİ İDDİALARINA KARŞI ELEŞTİRİLERİ. EMakalat Mezhep Araştırmaları Dergisi. 2019; 12(1): 3 - 43. 10.18403/emakalat.554199
IEEE bulut h "HACI ABDULLAH PETRİCÎ VE RİSÂLE FÎ REDDİ’R-REVÂFIZ VE İSBÂTİ TEMÂMİYYETİ KUR’ÂN-I ‘AZÎMİ’Ş-ŞÂN ADLI RİSÂLESİNDE KUR’ÂN’IN TAHRİF EDİLDİĞİ İDDİALARINA KARŞI ELEŞTİRİLERİ." EMakalat Mezhep Araştırmaları Dergisi, 12, ss.3 - 43, 2019. 10.18403/emakalat.554199
ISNAD bulut, halil ibrahim. "HACI ABDULLAH PETRİCÎ VE RİSÂLE FÎ REDDİ’R-REVÂFIZ VE İSBÂTİ TEMÂMİYYETİ KUR’ÂN-I ‘AZÎMİ’Ş-ŞÂN ADLI RİSÂLESİNDE KUR’ÂN’IN TAHRİF EDİLDİĞİ İDDİALARINA KARŞI ELEŞTİRİLERİ". EMakalat Mezhep Araştırmaları Dergisi 12/1 (2019), 3-43. https://doi.org/10.18403/emakalat.554199