Paternalist Liderliğin İş Motivasyonu Üzerine Etkisi: Sağlık Çalışanları Üzerinde Bir Araştırma

nal, mustafa; Sevim, Ekrem

Paternalist Liderliğin İş Motivasyonu Üzerine Etkisi: Sağlık Çalışanları Üzerinde Bir Araştırma

Mustafa NAL, (Afyon Kocatepe Üniversitesi)

Ekrem SEVİM (Bandırma Onyedi Eylül Üniversitesi)

Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi

22 2

Yıl: 2019 Cilt: 8 Sayı: 4 Sayfa Aralığı: 397 - 410 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 03-04-2020

Paternalist Liderliğin İş Motivasyonu Üzerine Etkisi: Sağlık Çalışanları Üzerinde Bir Araştırma

Öz:

Yapılan birçok araştırmada yöneticilerin göstermişolduğu liderlik davranışının, çalışanların örgütseldavranışları üzerine etkisi olduğu görülmektedir. Buaraştırmada paternalist liderliğin, iş motivasyonuüzerine etkisi incelenmiştir. Bu araştırma sağlıkyöneticilerinin göstermiş olduğu paternalist (babacan)liderlik davranışının, sağlık çalışanlarının işmotivasyonu üzerine etkisi olup olmadığını ortayakoymak amacı ile yapılmıştır. Çalışmanın evreniniİstanbul ilinde faaliyet gösteren özel bir hastanedeçalışan sağlık personelleri oluşturmaktadır.Araştırmanın örneklemini ise bu hastanede çalışan vearaştırmaya katılmayı kabul eden 156 sağlık çalışanıoluşturmaktadır. Katılımcıların paternalist liderlikdavranışlarını ölçmek için, Aycan (2006) tarafındanoluşturulan Paternalistik Liderlik Ölçeği, Motivasyondüzeyini ölçmek için J. Barbuto ve R. School tarafındanoluşturulan ve ülkemizde Aslanadam (2011) tarafındankullanılan, motivasyon ölçeği kullanılmıştır. Yapılanaraştırma sonucunda, çalışanlar açısından yöneticilerinpaternalist liderlik düzeyi puan ortalaması 3,26±0,69olduğu tespit edilmiştir ve paternalist liderliğin yüksekdüzeyde olduğu belirlenmiştir. Çalışanların işmotivasyonu puan ortalaması ise 3,10±0,57 olaraksaptanmıştır ve iş motivasyonun orta düzeyde olduğubelirlenmiştir. Yapılan analizler sonucunda paternalistliderliğin, dışsal motivasyon üzerinde istatistikselaçıdan anlamlı ve pozitif yönde bir etkisi olduğusaptanmıştır. Fakat paternalist liderliğin, işmotivasyonunun diğer boyutları üzerine bir etkisiolmadığı saptanmıştır.

Anahtar Kelime:

Konular: İş Sosyal Çalışma İşletme Sağlık Politikaları ve Hizmetleri Temel Sağlık Hizmetleri Sağlık Bilimleri ve Hizmetleri Sosyoloji İşletme Finans Davranış Bilimleri

The Impact of Paternalistic Leadership Style on Work Motivation: A Research on Health Employees

Öz:

In many studies, it is observed that the leadership behavior of the managers has an effect on the behavior of the employees. In this study, the effect of paternalist leadership on job motivation was investigated. The aim of the study was to determine whether paternalist leadership has an impact on the motivation of health workers. The universe of the study consists of health personel working in a private hospital operating in the province of Istanbul. The sample of the study consists of health workers working in this hospital and accepting to participate in there search. In order to measure the participants' level of paternalistic leadership, the Paternalistic Leadership Scale developed by Aycan (2006) was used. In order to measure the motivation level of the participants, the motivation scale which was developed by J. Barbutoand R. School and adapted toTurkish by Aslanadam (2011) was used. Employees who agreed to participate in the study were included in the sample and a questionnaire was applied to 156 people. As a result of the research, the mean of the paternalistic leadership level of the managers was 3.26 ± 0.69 and it was found to be high. The average work motivation score of the employees was found to be 3.10±0.57 and the work motivation was found to be moderate. As a result of the analyzes, it was determined that paternalist leadership had a statistically significant and positive effect on extrinsic motivation. However, paternalist leadership has no effect on other dimensions of work motivation.

Anahtar Kelime:

Konular: İş Sosyal Çalışma İşletme Sağlık Politikaları ve Hizmetleri Temel Sağlık Hizmetleri Sağlık Bilimleri ve Hizmetleri Sosyoloji İşletme Finans Davranış Bilimleri

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

1. Koçel, Tamer. (2011). İşletme Yöneticiliği. İstanbul: Beta Basım.
2. Şimşek, Mehmet,. Şerif., Çelik, Adnan., Akgemci, Tahir. (2014). Davranış Bilimlerine Giriş ve Örgütlerde Davranış. Konya: Eğitim Kitabevi.
3. Eren, Erol. (2015). Örgütsel Davranış ve Yönetim Psikolojisi. İstanbul: Beta Basım.
4. Bakan, İsmail. (2011). Örgütsel Bağlılık. Ankara: Gazi Kitabevi.
5. Tengilimoğlu, Dilaver., Atilla, Asuman., Bektaş, Meral. (2012). İşletme Yönetimi. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
6. Ryan, Richard, M., Deci, Edward, L. (2000). SelfDetermination Theory and The Facilitation of Intrinsic Motivation, Social Development, and Well-Being. American Psychologist, 55(1), 68-78.
7. Abbasoğlu, Şevin. (2015). İş Görenlerde Örgütsel Adalet Algısı ve Örgütsel Adaletin Çalışanların İş Motivasyonu Üzerindeki Etkisi “Bir Devlet Hastanesi Örneği”. Atılım Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, Ankara.
8. Antonioli, Davide., Nicolli, Francesco., Ramaciotti, Laura., Rizzo, Ugo. (2016). The Effect of Intrinsic and Extrinsic Motivations on Academics’ Entrepreneurial Intention. Administrative Sciences, 6(4), 15.
9. Barbuto John, E., Scholl, Richard, W. (1998). Motivation Sources Inventory: Development and Validation of New Scalesto Measure an İntegrative Taxonomy of Motivation. Psychological Reports, 82(3), 1011-1022.
10. Gelfand Michele, J., Erez, Miriam., Aycan, Zeynep. (2007). Cross-Cultural Organizational Behavior. Annual Review of Psychology, 58, 479-514.
11. Pellegrini, Ekin, K., Scandura, Terri, A. (2006). LeaderMember Exchange (LMX), Paternalismand Delegation in the Turkish Business Culture: An Empirical Investigation. Journal of International Business Studies, 37(2), 264-279.
12. Salminen-Karlsson Minna. (2015). Expatriate Paternalistic Leadership and Gender Relations in Small European Software Firms in India. Cultureand Organization, 21(5), 409-426.
13. Aycan, Zeynep. (2006). Paternalism: Towards Conceptual Refinement and Operationalization. In:Yang KS, Hwang KK, Kim U, eds. Scientific Advances in Indigenous Psychologies: Empirical, Philosophical, and Cultural Contributions. London: Cambridge University Press.
14. Cheng, Bor-Shiuan., Boer, Diana., Chou, Li-Fang., Huang, Min-Pind., Yoneyama, Shigemi., Shim, Duksup., Sun, JianMin., Ling, Tzu-Ting., Chou, Wan-Ju., Tsai Chou-You. (2014). Paternalistic Leadership in Four East Asian Societies Generalizability and Cultural Differences of the Triad Model. Journal of Cross-Cultural Psychology, 45(1), 82-90.
15. Lu, Frank, Jing-Horng., Hsu, Yawen. (2015). The İnteraction Between Paternalistic Leadership and Achievement Goals in Predicting Athletes Sportspersonship. Kinesiology, 47(1), 115-122.
16. Anwar, Habiba.(2013).Impact of Paternalistic Leadership on Employees Outcome a Study on the Banking Sector of Pakistan. IOSR Journal of Business and Management, 7(6), 109-115.
17. Cheng, Meng-Yu., Wang, Lei. (2015). The Mediating Effect of Ethical Climate on The Relationship Between Paternalistic Leadership and Team Identification: A Team-Level Analysis in The Chinese Context. Journal of Business Ethics, 129(3), 639-654.
18. Aslanadam, Bülent. (2011). Sağlık Personelinin Motivasyonu ve Buna İlişkin Araştırma. Dokuz Eylül Üniversitesi, Sosyal Bilimleri Enstitüsü, Doktora Tezi, İzmir.
19. Yaman, Tufan. (2011). Yöneticilerin Paternalist (Babacan) Lider Davranışlarının Çalışanların Örgütsel Özdeşleşmelerine, İş Performanslarına ve İşten Ayrılma Niyetlerine Etkisi: Özel Sektörde Uygulama. Kara Harp Okulu Savunma Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, Ankara.
20. Türesin, Hilmiye. (2012). Örgüt Çalışanlarının Paternalistik Liderlik Algıları, Öğrenilmiş Güçlülük Düzeyleri, İş Tatmin Düzeyleri ve İşten Ayrılma Niyetleri Arasındaki İlişkilerin İncelenmesi. Celal Bayar Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, Manisa.
21. Nal, Mustafa, Tarım, Mehveş. (2017). Sağlık Yöneticilerinin Paternalist (Babacan) Liderlik Davranışlarının Çalışanların İş Doyumu Üzerine Etkisi. AÇÜ Uluslararası Sosyal Bilimler Dergisi, 3(2), 117-141.
22. Özdemir, Emircan. (2004). Hemşirelerin Motivasyon Düzeyleri. Marmara Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, İstanbul.
23. Yüksel, Oğuzhan., Adıgüzel, Orhan. (2015). Kamu Hastaneleri Birliği Kapsamında Yer Alan Sağlık Kurumlarında Çalışanlar Açısından Personel Güçlendirmenin İş Tatmini ve İş Motivasyonu Üzerine Etkilerinin Çeşitli Değişkenlere Göre İncelenmesi. Journal of International Social Research, 8(39), 1019-1027.
24. Yardımcı, Cem. (2010). Paternalistik Liderlik Davranışlarının İş Tatmini Üzerindeki Etkisi: Bankacılık Sektörü Üzerinde Bir Uygulama. Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, Ankara.
25. Uğurluoğlu, Özgür., Uğurluoğlu Aldoğan, Ece., Ürek, Duygu., Bilgin Demir, İpek., Özatkan, Yonca. (2017). Sağlık Çalışanlarının Paternalistik Liderlik Algılarını Etkileyen Etmenler. KMÜ Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 19(32), 1-7.
26. Keklik, Belma. (2012). Sağlık hizmetlerinde benimsenen liderlik tiplerinin belirlenmesi: Özel Bir Hastane Örneği. Afyon Kocatepe Üniversitesi İİBF Dergisi, 14(1), 73-93.
27. Goleman, D., Boyatzis, R., McKee, A. (2013). Primal leadership: Unleashing the power of emotionalin telligence. Boston; Harvard Business Press.
28. Stogdill, Ralph. (1950). Leadership membership and organization. Psychological Bulletin, 47(1), 1-14.
29. Goleman, Daniel., Boyatzis, Richard., McKee, Annie. (2013). Primal Leadership: Unleashing The Power of Emotional Intelligence. Boston; Harvard Business Press.
30. Bakan, İsmail., Büyükbeşe, Tuba. (2010). Liderlik türleri ve güç kaynaklarına ilişkin mevcut-gelecek durum karşılaştırması. Karamanoğlu Mehmetbey Üniversitesi Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 12(19), 73-84.
31. Avramadis, Sthathis. (2009). Life guard leadership. International Journal of Aquatic Research and Education, 3(1), 89-100.
32. Katz, Danile., Kahn, Robert. L. (1978). The Social Psychology of Organizations. 2. Edition, New York; John Wiley and Sons.
33. Ergun, Özler, Nezire, Derya. Liderlik, İçinde: Koparal, Celil., Özalp, İnan. (2013). Liderlik (Eds), Yönetim ve Organizasyon. Eskişehir; Anadolu Üniversitesi Yayını.
34. Ireland, R. Duane., & Hitt, Michael. A. (1999). Achieving and maintaining strategic competitiveness in the 21st century: The role of strategic leadership. Academy of Management Perspectives, 13(1), 43-57.
35. Bass, Bernard. M. (1997). Does The Transactional– Transformational Leadership Paradigm Transcend Organizational and National Boundaries? American Psychologist, 52(2),130-139.
36. Cheng, Bor-Shiuan., Chou, Li-Fang., Wu Tsung-Yu., Huang, Min-Ping., Farh, Jiing-Lih. (2004). Paternalistic Leadership and Subordinate Responses: Establishing A Leadership Model in Chinese Organizations. Asian Journal of Social Psychology, 7(1), 89-117.

APA	nal m, Sevim E (2019). Paternalist Liderliğin İş Motivasyonu Üzerine Etkisi: Sağlık Çalışanları Üzerinde Bir Araştırma. , 397 - 410.
Chicago	nal mustafa,Sevim Ekrem Paternalist Liderliğin İş Motivasyonu Üzerine Etkisi: Sağlık Çalışanları Üzerinde Bir Araştırma. (2019): 397 - 410.
MLA	nal mustafa,Sevim Ekrem Paternalist Liderliğin İş Motivasyonu Üzerine Etkisi: Sağlık Çalışanları Üzerinde Bir Araştırma. , 2019, ss.397 - 410.
AMA	nal m,Sevim E Paternalist Liderliğin İş Motivasyonu Üzerine Etkisi: Sağlık Çalışanları Üzerinde Bir Araştırma. . 2019; 397 - 410.
Vancouver	nal m,Sevim E Paternalist Liderliğin İş Motivasyonu Üzerine Etkisi: Sağlık Çalışanları Üzerinde Bir Araştırma. . 2019; 397 - 410.
IEEE	nal m,Sevim E "Paternalist Liderliğin İş Motivasyonu Üzerine Etkisi: Sağlık Çalışanları Üzerinde Bir Araştırma." , ss.397 - 410, 2019.
ISNAD	nal, mustafa - Sevim, Ekrem. "Paternalist Liderliğin İş Motivasyonu Üzerine Etkisi: Sağlık Çalışanları Üzerinde Bir Araştırma". (2019), 397-410.

APA	nal m, Sevim E (2019). Paternalist Liderliğin İş Motivasyonu Üzerine Etkisi: Sağlık Çalışanları Üzerinde Bir Araştırma. Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 8(4), 397 - 410.
Chicago	nal mustafa,Sevim Ekrem Paternalist Liderliğin İş Motivasyonu Üzerine Etkisi: Sağlık Çalışanları Üzerinde Bir Araştırma. Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi 8, no.4 (2019): 397 - 410.
MLA	nal mustafa,Sevim Ekrem Paternalist Liderliğin İş Motivasyonu Üzerine Etkisi: Sağlık Çalışanları Üzerinde Bir Araştırma. Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, vol.8, no.4, 2019, ss.397 - 410.
AMA	nal m,Sevim E Paternalist Liderliğin İş Motivasyonu Üzerine Etkisi: Sağlık Çalışanları Üzerinde Bir Araştırma. Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi. 2019; 8(4): 397 - 410.
Vancouver	nal m,Sevim E Paternalist Liderliğin İş Motivasyonu Üzerine Etkisi: Sağlık Çalışanları Üzerinde Bir Araştırma. Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi. 2019; 8(4): 397 - 410.
IEEE	nal m,Sevim E "Paternalist Liderliğin İş Motivasyonu Üzerine Etkisi: Sağlık Çalışanları Üzerinde Bir Araştırma." Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 8, ss.397 - 410, 2019.
ISNAD	nal, mustafa - Sevim, Ekrem. "Paternalist Liderliğin İş Motivasyonu Üzerine Etkisi: Sağlık Çalışanları Üzerinde Bir Araştırma". Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi 8/4 (2019), 397-410.