Değerler Eğitimi Devamlılığı: Okul Öncesi Eğitim Programından Hayat Bilgisi Öğretim Programına
Yıl: 2019 Cilt: 18 Sayı: 1 Sayfa Aralığı: 389 - 405 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.17051/ilkonline.2019.527640 İndeks Tarihi: 06-04-2020
Değerler Eğitimi Devamlılığı: Okul Öncesi Eğitim Programından Hayat Bilgisi Öğretim Programına
Öz: Yaşamımıza yön veren değerlerin kaybolmasını önlemek ve sağlıklı bireyler yetiştirmek değerlereğitiminin önemini arttırmıştır. Bu araştırmanın amacı, 2013 Okul Öncesi Eğitim Programı ile 2018 HayatBilgisi Öğretim Programını (1,2 ve 3. Sınıf) ele aldığı değerler bakımından karşılaştırmak ve birbirinitamamlama durumunu belirlemektir. Araştırmada nitel araştırma yöntemlerinden durum çalışmasıkullanılmıştır. Araştırmanın verileri 2013 Okul Öncesi Eğitim Programı ve 2018 Hayat Bilgisi ÖğretimProgramının doküman analizi yoluyla toplanmıştır. Verilerin analizinde içerik analizi kullanılmıştır.Araştırma sonucunda her iki programın ele aldığı değerler bakımından sorumluluk, özdenetim gibi bazıdeğerler ile birbirini tamamladığı, sevgi, saygı gibi bazı değerlerin birbirini tamamlamadığı belirlenmiştir.Ayrıca her iki öğretim programının adalet, dostluk gibi bazı değerlere kazanımlarında hiç yer vermediğigörülmüştür.
Anahtar Kelime: Konular:
Values Education Continuity: From Pre School Education Program to Life Science Curriculum
Öz: Yaşamımıza yön veren değerlerin kaybolmasını önlemek ve sağlıklı bireyler yetiştirmek değerler eğitiminin önemini arttırmıştır. Bu araştırmanın amacı, 2013 Okul Öncesi Eğitim Programı ile 2018 Hayat Bilgisi Öğretim Programını (1,2 ve 3. Sınıf) ele aldığı değerler bakımından karşılaştırmak ve birbirini tamamlama durumunu belirlemektir. Araştırmada nitel araştırma yöntemlerinden durum çalışması kullanılmıştır. Araştırmanın verileri 2013 Okul Öncesi Eğitim Programı ve 2018 Hayat Bilgisi Öğretim Programının doküman analizi yoluyla toplanmıştır. Verilerin analizinde içerik analizi kullanılmıştır. Araştırma sonucunda her iki programın ele aldığı değerler bakımından sorumluluk, özdenetim gibi bazı değerler ile birbirini tamamladığı, sevgi, saygı gibi bazı değerlerin birbirini tamamlamadığı belirlenmiştir. Ayrıca her iki öğretim programının adalet, dostluk gibi bazı değerlere kazanımlarında hiç yer vermediği görülmüştür.
Anahtar Kelime: Konular:
Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
- Acat, M., & Aslan, M. (2011). İlköğretim okullarında öğrencilere kazandırılması gereken değerler. 20. Ulusal Eğitim Bilimleri Kurultayı, 08-10 Eylül 2011. Burdur: Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi.
- Ada, E. (2016). Erken Çocukluk döneminde yaratıcı drama yönteminin değerler eğitimine olan etkisinin incelenmesi. Yüksek Lisans Tezi. Kastamonu: Kastamonu Üniversitesi.
- Akbaş, O. (2004). Türk eğitim sisteminin duyuşsal amaçlarının ilköğretim 2. kademedeki gerçekleşme derecesinin değerlendirilmesi. Doktora Tezi. Ankara: Gazi Üniversitesi.
- Akdemir, S. (2012). Sınıf öğretmenlerinin Sosyal Bilgiler programındaki değerlerle ilgili görüşleri ve bunların kazandırılmasına ilişkin uygulamaları. Yüksek Lisans Tezi. Konya: Necmettin Erbakan Üniversitesi.
- Baş, T., & Akturan, U. (2017). Sosyal bilimlerde bilgisayar destekli nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
- Baydar, P. (2009). İlköğretim beşinci sınıf Sosyal Bilgiler programında belirlenen değerlerin kazanım düzeyleri ve bu süreçte yaşanılan sorunların değerlendirilmesi. Yüksek Lisans Tezi. Adana: Çukurova Üniversitesi.
- Beldağ, A. (2012). İlköğretim yedinci sınıf Sosyal Bilgiler dersindeki değerlerin kazanılma düzeyinin çeşitli değişkenler açısından incelenmesi (Erzurum ili örneği). Doktora Tezi. Erzurum: Atatürk Üniversitesi.
- Can, Ö. (2008). Dördüncü ve beşinci sınıf öğretmenlerinin sosyal bilgiler dersinde değerler eğitimi uygulamalarına ilişkin görüşleri. Yüksek Lisans Tezi. Ankara: Hacettepe Üniversitesi.
- Cihan, N. (2014). Okullarda değerler eğitimi ve Türkiye’deki uygulamaya bir bakış. Turkish Studies - International Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic. 9(2), 429- 436.
- Creswell, J. W. (2005). Educational research: planning, conducting and evaluating quantitative and qualitative research (2. bs.). USA: Pearson Prentice Hall.
- Creswell, J. W. (2007). Qualitative inquiry & research design: Choosing among five approaches (2nd ed.). Thousand Oaks, CA: Sage.
- Çelik, F. (2010). 5. sınıf Sosyal Bilgiler programında sorumluluk, estetik ve doğal çevreye duyarlılık değerlerinin kazandırılmasına ilişkin öğrenci ve öğretmen görüşleri. Yüksek Lisans Tezi. Eskişehir: Anadolu Üniversitesi.
- Çengelci, T. (2010). İlköğretim 5. sınıf Sosyal Bilgiler dersinde değerler eğitiminin gerçekleştirilmesine ilişkin bir durum çalışması. Yüksek Lisans Tezi. Eskişehir: Anadolu Üniversitesi.
- Çiçek, B. (2017). 4. Sınıf Sosyal Bilgiler dersi öğretim programında yer alan değerlere ilişkin öğretmen ve öğrenci görüşleri: Hatay ili örneği. Yüksek Lisans Tezi. Hatay: Mustafa Kemal Üniversitesi.
- Çengelci, T., Hancı, B., & Karaduman, H. (2013). Okul ortamında değerler eğitimi konusunda öğretmen ve öğrenci görüşleri. Değerler Eğitimi Dergisi, 11(25), 33-56.
- Demir, F., & Merter, F. (2016). Hayat Bilgisi programındaki değerlerin kazandırılma düzeyi. Eğitim bilimlerinde yenilik ve nitelik arayışı içinde (s. 954- 966). Ankara: Pegem Akademi.
- Demirel- Balık, Z. (2016). Hayat Bilgisi öğretim programındaki değerler bağlamında Hayat Bilgisi ders kitapları ile yüz temel eser listesindeki ulusal masalların karşılaştırılması. Yüksek Lisans Tezi. Van: Yüzüncü Yıl Üniversitesi.
- Demirhan- İşcan, C. (2007). İlköğretim düzeyinde değerler eğitimi programının etkililiği. Doktora Tezi. Ankara: Hacettepe Üniversitesi.
- Deveci, H. & Ay, T. S. (2009). İlköğretim öğrencilerinin günlüklerine göre günlük yaşamda değerler. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 2(6), 167-181.
- Dilmaç, B. (2007). Bir grup fen lisesi öğrencisine verilen insani değerler eğitiminin insani değerler ölçeği ile sınanması. Doktora Tezi. Konya: Selçuk Üniversitesi.
- Elbir, B., & Bağcı, C. (2013). Değerler eğitimi üzerine yapılmış lisansüstü düzeyindeki çalışmaların değerlendirilmesi. Internatıonal Periodical For the Languages, Lıterauture and History of Turkish or Turkic, 8(1), 1322- 1333.
- Erkuş, S. (2012). Okul öncesi öğretmenlerinin okulöncesi eğitim programındaki değerler eğitimine ilişkin görüşlerinin değerlendirilmesi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Diyarbakır: Dicle Üniversitesi.
- Fidan, N. K. (2009). Öğretmen adaylarının değer öğretimine ilişkin görüşleri. Kuramsal Eğitim Bilim Dergisi, 2(2), 1-18.
- Gündüz, M., Başpınar, Z., & Büyükkarcı, A. (2017). 2000-2015 yılları arasında değer eğitimi üzerine yapılan doktora tezlerinin içerik analizi. Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi, 31, 705-718.
- Güngör, E. (1993). Değerler Psikolojisi. Amsterdam: Hollanda Türk Akademisyenler Birliği Vakfı Yayınları.
- Gültekin, F. (2007). Tarih I dersinde işe koşulabilecek değer öğretiminin yeni yaklaşımlarının öğrencilerin 'hoşgörü' değeri anlayışlarının gelişimine etkisi. Yüksek Lisans Tezi. Ankara: Gazi Üniversitesi.
- Gürhan, E. (2017). İlkokullarda uygulanan değerler eğitimi uygulamalarının yönetici ve sınıf öğretmenlerinin görüşlerine göre değerlendirilmesi. Yüksek Lisans Tezi. Konya: Necmettin Erbakan Üniversitesi.
- İpek, E. (2014). Beş yaş çocuklarına verilen değerler eğitimi programının sosyal duygusal uyum düzeylerine etkisinin incelenmesi. Yüksek Lisans Tezi. Konya: Necmettin Erbakan Üniversitesi.
- İşcan, C. D. (2007). İlköğretim düzeyinde değerler eğitimi programının etkililiği. Doktora Tezi. Ankara: Hacettepe Üniversitesi.
- Kan, Ç. (2010). Sosyal Bilgiler dersi ve değerler eğitimi. Milli Eğitim Dergisi, 187, 138-145.
- Kara, B. (2017). İlkokul ve ortaokullarda değerler eğitimi uygulamalarına ilişkin öğretmen görüşleri. Yüksek Lisans Tezi. Uşak: Uşak Üniversitesi.
- Karasu, M., & Aktepe, V. (2009). Öğretmenlerin değerler eğitimine bakış açıları. 8. Ulusal Sınıf Öğretmenliği Eğitimi Sempozyumu, Eskişehir: Osmangazi Üniversitesi, 21-23 Mayıs, s.397-413.
- Kıral, B., & Dinçer, B. (2018). Sınıf öğretmenliği 4. sınıf öğrencilerinin değerler eğitimine bakış açısı. Adnan Menderes Üniversitesi Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 9(1), 84-94.
- Kıral, E. & Okuyan, F. (2017). İlkokul öğretmenlerinin değerler eğitimi hakkındaki düşünceleri. 2. Uluslararası Çağdaş Eğitim Araştırmaları Kongresi, Muğla: Sıtkı Koçman Üniversitesi.
- Kunduroğlu, T. (2010). 4. Sınıf fen ve teknoloji öğretim programıyla bütünleştirilmiş değerler eğitimi programının etkililiği. Yüksek Lisans Tezi. Ankara: Ankara Üniversitesi.
- Kuzu, K. (2015). Okul öncesi öğretmenlerinin değerler eğitimi hakkındaki görüşleri ve bu görüşlerin sınıf içi uygulamalara yansıması. Yüksek Lisans Tezi. Bursa: Uludağ Üniversitesi.
- Kuzucu, C. (2018). İlkokul 4. sınıf insan hakları, yurttaşlık ve demokrasi ile sosyal bilgiler ders kitaplarının temel insani değerler açısından karşılaştırılması. Yüksek Lisans Tezi. Niğde: Ömer Halis Demir Üniversitesi.
- Linkona, T. (1991). Educating for character: How our schools can teach respect and responsibility. Newyork: Bantam Books.
- Merriam, S. B. (1998). Qualitative research and case study applications in education. San Francisco: JosseyBass.
- Milli Eğitim Bakanlığı (2013). Okul Öncesi Eğitimi Programı. Ankara: Milli Eğitim Bakanlığı Temel Eğitim Genel Müdürlüğü. Milli Eğitim Bakanlığı, Talim Terbiye Kurulu Başkanlığı (2010). 2010/53 sayılı Genelge, Ankara.
- Miles, M, B., & Huberman, A. M. (1994). Qualitative data analysis: An expanded Sourcebook. (2nd ed). Thousand Oaks, CA: Sage.
- Neslitürk, S. (2013). Anne değerler eğitimi programının 5-6 yaş çocuklarının sosyal beceri düzeyine etkisi. Doktora Tezi. Konya: Selçuk Üniversitesi.
- Oğuz, E. (2012). Öğretmen adaylarının değerler ve değerler eğitimine ilişkin görüşleri. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 12(2), 1309-1325.
- Öğretici, B. (2011). İlköğretim 6. sınıf Sosyal Bilgiler dersinde değerler eğitimine yönelik uygulamaların etkililiğin araştırılması. Yüksek Lisans Tezi. Sakarya: Sakarya Üniversitesi.
- Öztürk- Samur, A. (2011). Değerler eğitimi programının 6 yaş çocuklarının sosyal ve duygusal gelişimlerine etkisi. Doktora Tezi. Konya: Selçuk Üniversitesi.
- Sapsağlam, Ö. (2015). Anasınıfına devam eden çocuklara uygulanan sosyal değerler. Doktora Tezi. Ankara: Gazi Üniversitesi.
- Sapsağlam, Ö. (2016). Okul öncesi eğitim programlarında yer alan hedeflerin değerler açısından incelenmesi. Electronic Turkish Studies, 11(9), 683-700.
- Sezer, T. (2008). İlköğretim 6. sınıf Sosyal Bilgiler dersinde sorumluluk değerinin öğretimine ilişkin öğretmen görüşleri. Yüksek Lisans Tezi. Ankara: Gazi Üniversitesi.
- Şahin, T. (2013). Sosyal Bilgiler öğretmen adaylarının değerler eğitimi öz yeterliliklerin incelenmesi. Yüksek Lisans Tezi. İstanbul: Marmara Üniversitesi.
- Şahin, Y. (2017). Okul öncesi çocuklarda değerler eğitimi kapsamında yardımlaşma ve paylaşma değerleri. Yüksek Lisans Tezi. Erzurum: Atatürk Üniversitesi.
- Şimşek, N. (2013). Hayat bilgisinde kişisel nitelik (değer) öğretimi. The Journal of Academic Social Science Studies, 6(1), 1325-1346.
- Şirin, A. (1983). Gençlerin değerler sıralamasına yönelik bir araştırma. Yayınlanmamış Yüksek Lisans tezi. İstanbul: Marmara Üniversitesi.
- Tarkoçin, S., Tekinşen- Berktaş, D., & Uyanık- Balat, G. (2013). Okul öncesi öğretmenlerinin sınıf içi etkinliklerde çocuklarla olan iletişimlerinde kullandıkları değerlerin incelenmesi. Pegem Eğitim ve Öğretim Dergisi, 3(2), 37-49.
- Tatlı, S., & Güngöraytar, F. (2017). Okul öncesi dönem çocuklarının değerlere ilişkin algıları ve bunları ifade etme biçimlerinin incelenmesi. Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi, 331-354.
- Tay, B., & Yıldırım, K. (2009). Sosyal Bilgiler dersinde kazandırılması amaçlanan değerlere ilişkin veli görüşleri. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 9(3), 1499-1542.
- Taymur, Z.A. (2015). İlköğretim öğretmenlerinin değerler eğitimi ve uygulamalarına yönelik görüşleri üzerine bir nitel araştırma Batman il örneği. Yüksek Lisans Tezi. Kahramanmaraş: Sütçü İmam Üniversitesi.
- Türk, İ. (2009). Değerler eğitiminde saygı. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Tokat: Gaziosmanpaşa Üniversitesi.
- Uçuş- Güldalı, Ş., & Demirbaş, İ. (2017). Okul öncesi eğitim programı ile ilkokul Hayat Bilgisi öğretim programı sarmallığının incelenmesi. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 13(3), 1084-1105.
- Uzunkol, E. (2014). Hayat Bilgisi öğretiminde uygulanan değerler eğitimi programının öğrencilerin özsaygı düzeyleri, sosyal problem çözme becerileri ve empati düzeylerine etkisi. Doktora Tezi. Ankara: Gazi Üniversitesi.
- Uzun, M., & Köse, A. (2017). Okul öncesi eğitimde değerler eğitiminin uygulanmasına yönelik öğretmen görüşleri. Bayburt Eğitim Fakültesi Dergisi, 12(23), 305-338.
- Üner, E. (2011). Okul öncesi eğitim programındaki 36-72 aylık çocuklara farklılıklara saygı eğitimi kazandırmanın öğretmen görüşleri doğrultusunda değerlendirilmesi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Kayseri: Erciyes Üniversitesi.
- Yaşaroğlu, C. (2013). Hayat Bilgisi dersi kazanımlarının değerler eğitimi açısından incelenmesi. Turkish Studies, Literature and History of Turkish or Turkic, 8 (7), 849-858.
- Yaşaroğlu, C. (2018). Öğretim programlarında değerler: Hayat Bilgisi dersi örneği. Anemon Muş Alparslan Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 6(5) 725–733.
- Yaylacı, A. F., & Beldağ, A. (2018). Değerler eğitimi ve güncel tartışmalar: gazete haberlerine ilişkin bir eleştirel söylem analizi. Sakarya University Journal of Education, 8(1), 139-155.
- Yazar, T., & Erkuş, S. (2013). The evaluation the opinions of pre-school education teachers about the values education in pre-school education programme. Dicle Üniversitesi Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi, (20), 196–211.
- Yazıcı, K. (2006). Değerler eğitimine genel bir bakış. TÜBAR-XIX, 500-522.
- Yeşil, R., & Aydın, D. (2007). Demokratik değerlerin eğitiminde yöntem ve zamanlama. Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi, 11(2), 65-84.
- Yıldırım, N., & Turan, S. (2015). Sınıf öğretmenlerinin Hayat Bilgisi dersi öğretim programındaki değerlerin kazandırılma sürecine yönelik görüşleri. Eğitimde Kuram ve Uygulama, 11(2), 420-437.
- Yıldırım, A., & Şimşek, H. (2016). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
- Yiğittir, S. (2010). İlköğretim öğrenci velilerinin okullarda kazandırılmasını arzuladığı değerler. Değerler Eğitimi Dergisi, 8(19), 207-223.
- Yin, R. K. (2003). Case study research design and methods (3. Baskı). London: Sage Publications.
- http://www.resmigazete.gov.tr/arsiv/21308.pdf (Erişim tarihi: 24.09.2018)
- http://mebk12.meb.gov.tr/meb_iys_dosyalar/34/39/749197/dosyalar/2015_02/09093609_degerleregit imi.pdf (Erişim tarihi: 24.09.2018).
- http://egitimsen.org.tr/wp-content/uploads/2015/12/De%C4%9Ferler-E%C4%9FitimiBro%C5%9F%C3%BCr.pdf (Erişim tarihi: 24.09.2018).
- http://ttkb.meb.gov.tr/meb_iys_dosyalar/2017_09/29170222_18_sura.pdf (Erişim tarihi: 24.09.2018).
| APA | Özer M, ÇAM AKTAŞ B (2019). Değerler Eğitimi Devamlılığı: Okul Öncesi Eğitim Programından Hayat Bilgisi Öğretim Programına. , 389 - 405. 10.17051/ilkonline.2019.527640 |
| Chicago | Özer Merve,ÇAM AKTAŞ BİLGE Değerler Eğitimi Devamlılığı: Okul Öncesi Eğitim Programından Hayat Bilgisi Öğretim Programına. (2019): 389 - 405. 10.17051/ilkonline.2019.527640 |
| MLA | Özer Merve,ÇAM AKTAŞ BİLGE Değerler Eğitimi Devamlılığı: Okul Öncesi Eğitim Programından Hayat Bilgisi Öğretim Programına. , 2019, ss.389 - 405. 10.17051/ilkonline.2019.527640 |
| AMA | Özer M,ÇAM AKTAŞ B Değerler Eğitimi Devamlılığı: Okul Öncesi Eğitim Programından Hayat Bilgisi Öğretim Programına. . 2019; 389 - 405. 10.17051/ilkonline.2019.527640 |
| Vancouver | Özer M,ÇAM AKTAŞ B Değerler Eğitimi Devamlılığı: Okul Öncesi Eğitim Programından Hayat Bilgisi Öğretim Programına. . 2019; 389 - 405. 10.17051/ilkonline.2019.527640 |
| IEEE | Özer M,ÇAM AKTAŞ B "Değerler Eğitimi Devamlılığı: Okul Öncesi Eğitim Programından Hayat Bilgisi Öğretim Programına." , ss.389 - 405, 2019. 10.17051/ilkonline.2019.527640 |
| ISNAD | Özer, Merve - ÇAM AKTAŞ, BİLGE. "Değerler Eğitimi Devamlılığı: Okul Öncesi Eğitim Programından Hayat Bilgisi Öğretim Programına". (2019), 389-405. https://doi.org/10.17051/ilkonline.2019.527640 |
| APA | Özer M, ÇAM AKTAŞ B (2019). Değerler Eğitimi Devamlılığı: Okul Öncesi Eğitim Programından Hayat Bilgisi Öğretim Programına. İlköğretim Online (elektronik), 18(1), 389 - 405. 10.17051/ilkonline.2019.527640 |
| Chicago | Özer Merve,ÇAM AKTAŞ BİLGE Değerler Eğitimi Devamlılığı: Okul Öncesi Eğitim Programından Hayat Bilgisi Öğretim Programına. İlköğretim Online (elektronik) 18, no.1 (2019): 389 - 405. 10.17051/ilkonline.2019.527640 |
| MLA | Özer Merve,ÇAM AKTAŞ BİLGE Değerler Eğitimi Devamlılığı: Okul Öncesi Eğitim Programından Hayat Bilgisi Öğretim Programına. İlköğretim Online (elektronik), vol.18, no.1, 2019, ss.389 - 405. 10.17051/ilkonline.2019.527640 |
| AMA | Özer M,ÇAM AKTAŞ B Değerler Eğitimi Devamlılığı: Okul Öncesi Eğitim Programından Hayat Bilgisi Öğretim Programına. İlköğretim Online (elektronik). 2019; 18(1): 389 - 405. 10.17051/ilkonline.2019.527640 |
| Vancouver | Özer M,ÇAM AKTAŞ B Değerler Eğitimi Devamlılığı: Okul Öncesi Eğitim Programından Hayat Bilgisi Öğretim Programına. İlköğretim Online (elektronik). 2019; 18(1): 389 - 405. 10.17051/ilkonline.2019.527640 |
| IEEE | Özer M,ÇAM AKTAŞ B "Değerler Eğitimi Devamlılığı: Okul Öncesi Eğitim Programından Hayat Bilgisi Öğretim Programına." İlköğretim Online (elektronik), 18, ss.389 - 405, 2019. 10.17051/ilkonline.2019.527640 |
| ISNAD | Özer, Merve - ÇAM AKTAŞ, BİLGE. "Değerler Eğitimi Devamlılığı: Okul Öncesi Eğitim Programından Hayat Bilgisi Öğretim Programına". İlköğretim Online (elektronik) 18/1 (2019), 389-405. https://doi.org/10.17051/ilkonline.2019.527640 |
