BLOKZİNCİRİ, AKILLI KONTRATLAR VE SAĞLIK ALANINDAKİ ÜÇ UYGULAMA ÖRNEĞİ
Yıl: 2019 Cilt: 22 Sayı: 2 Sayfa Aralığı: 457 - 466 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 07-04-2020
BLOKZİNCİRİ, AKILLI KONTRATLAR VE SAĞLIK ALANINDAKİ ÜÇ UYGULAMA ÖRNEĞİ
Öz: Yenilikleri yok sayan ve gerektiğinde eskiyi değiştirmeyi bilmeyenler, kaybetmeye mahkûmdur. Son 10 yılın bir yeniliği olarak Bitcoin ile ortaya çıkan blokzinciri ve akıllı kontratlar da gözden kaçırıldığında büyük fırsatların kaybolmasına neden olacak teknolojilerdir. Blokzinciri teknolojisi ve akıllı kontratların, güven gerektiren işlemlerde 3. kişileri ortadan kaldırarak gizlilik, güvenilirlik ve kolaylık açısından büyük değişimlere kapı açabilme potansiyeli, sağlık alanında da özellikle hasta verilerinin güvenliği ve gizliliği konusunda gelişim fırsatları sunar. Bütün bu fırsatlara rağmen blokzinciri teknolojisinin sağlık alanına yansımaları konusunda yazılmış hiçbir Türkçe yayının olmaması bir kenara, bu teknolojinin temel işleyişini ele alan Türkçe yayın bile oldukça azdır. Bu nedenle, makalede blokzinciri teknolojisinin ve akıllı kontratların nasıl çalıştığı, anlamak için kodlama bilgisi gerektirmeyecek şekilde ifade edildikten sonra sağlık alanındaki üç uygulama örneğine yer verilmek suretiyle Türkçe literatüre katkıda bulunmak amaçlanmıştır.
Anahtar Kelime: Konular:
BLOCKCHAIN, SMART CONTRACTS AND THREE IMPLICATION EXAMPLES IN HEALTHCARE
Öz: The ones who ignore innovations and do not know to change the old, when it is needed, are doomed to fail. With the raise of Bitcoin, blockchain and smart contracts as an innovation of last decade are the technologies that cause to miss great opportunities if they are overlooked. Blockchain technology and smart contracts have a potential that might open a door to big changes in the operations which need privacy, reliability and convenience via eliminating the third parties. In healthcare, these technologies provide opportunities especially about the patients’ data security and privacy. Aside from not being any articles in Turkish on the blockchain technology’s reflections on healthcare area, despite all of these opportunities, there are a few articles even on basic principles of this technology in Turkish. That is why, in this article it is aimed that first to explain how blockchain technology and smart contracts work, in a way that any coding knowledge will be required to understand, then to mention three implication examples in healthcare, and by these to contribute the Turkish literature on the field.
Anahtar Kelime: Konular:
Belge Türü: Makale Makale Türü: Derleme Erişim Türü: Erişime Açık
- 1. Altuntuğ N. (2008) İşletmelerin Sürdürülebilir Başarılara Ulaşmalarında Yenilikçi Olmalarının Rolü, Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi 13(2): 361-370.
- 2. Berentsen A. and Schär F. (2018) A Short Introduction to the World of Cryptocurrencies. Federal Reserve Bank of St. Louis Review 100(1): 1-16.
- 3. CoinMarketCap (2018) CryptoCurrency Market Capitalizations. https://coinmarketcap.com/historical/20180107/ (Erişim Tarihi: 11.06.2018)
- 4. Custodio N. (2017) Smart Contracts for Dummies. https://medium.freecodecamp.org/smart-contracts-for-dummies-a1ba1e0b9575 (Erişim Tarihi: 06.07.2018)
- 5. Deloitte Center for Financial Services (2016) Blockchain in commercial real estate The future is here! https://www2.deloitte.com/content/dam/Deloitte/us/Documents/financialservices/ us-fsi-rec-blockchain-in-commercial-real-estate.pdf (Erişim Tarihi: 06.07.2018)
- 6. Enigma (2018) https://enigma.co/ (Erişim tarihi: 06.07.2018)
- 7. Ethereum (2018) What is Ether? https://ethereum.org/ether (Erişim Tarihi: 11.06.2018)
- 8. Gerring T. (2016) Cut and try: building a dream. https://blog.ethereum.org/2016/02/09/cut-and-try-building-a-dream/ (Erişim Tarihi: 06.07.2018)
- 9. Hodge M. (2018) Who is Satoshi Nakamoto? Bitcoin creator whose identity is unknown but could be one of the richest people in the world. https://www.thesun.co.uk/news/5037060/satoshi-nakamoto-bitcoin-inventor-richestworld/ (Erişim Tarihi: 11.06.2018)
- 10. Holochain (2018) https://holochain.org/ (Erişim Tarihi: 11.06.2018)
- 11. Jacobsen D.A., Eggen P. and Kauchak D. (2002) Methods for Teaching: Promoting Student Learning. 6th Edition, Merrill Prentice Hall.
- 12. Karasavvas K. (2016) Introduction to Bitcoin: For first-time non-technical users. https://www.ihu.edu.gr/attachments/events/demystifying-bitcoin 20161017/introduction-to-bitcoin-for-new-users--karassavas.pdf (Erişim Tarihi: 06.07.2018)
- 13. Kuo T.T., Kim H.E. and Ohno-Machado L. (2017) Blockchain distributed ledger technologies for biomedical and health care applications, Journal of the American Medical Informatics Association 24(6): 1211–1220.
- 14. Lee S. (2018) Bitcoin's Energy Consumption Can Power An Entire Country -- But EOS Is Trying To Fix That. https://www.forbes.com/sites/shermanlee/2018/04/19/bitcoinsenergy- consumption-can-power-an-entire-country-but-eos-is-trying-to-fixthat/# 212305f71bc8 (Erişim Tarihi: 06.07.2018)
- 15. Matrix AI (2018) Inside the MATRIX — #1: How does our AI assisted cancer diagnosis and treatment system work? The National Health and Welfare Commission invited us to share details. https://medium.com/@matrixainetwork/inside-the-matrix-1-how-doesour- ai-assisted-cancer-diagnosis-and-treatment-system-work-19186363959 (Erişim Tarihi: 06.07.2018)
- 16. Medibloc (2018) Whitepaper Version 1.0. https://medibloc-homepage.oss-us-west- 1.aliyuncs.com/whitepaper/medibloc_whitepaper_en.pdf (Erişim Tarihi: 06.07.2018)
- 17. Medicalchain (2018) Whitepaper 2.1. https://medicalchain.com/Medicalchain- Whitepaper-EN.pdf (Erişim Tarihi: 06.07.2018)
- 18. Nakamoto S. (2008) Bitcoin: A Peer-to-Peer Electronic Cash System. https://bitcoin.org/bitcoin.pdf (Erişim Tarihi: 11.06.2018)
- 19. Nebula Genomics (2018) Whitepaper v4.52. https://www.nebulagenomics.io/assets/documents/NEBULA_whitepaper_v4.52.pdf (Erişim Tarihi: 06.07.2018)
- 20. Nebulas Non-technical (2018) White Paper. https://nebulas.io/docs/NebulasWhitepaper.pdf (Erişim Tarihi: 06.07.2018)
- 21. Nebulas Technical (2018) White Paper, April, 2018, v1.0.2. https://nebulas.io/docs/NebulasTechnicalWhitepaper.pdf (Erişim Tarihi: 06.07.2018)
- 22. Skychain (2018) Skychain: The future of artificial intelligence in healthcare! https://skychain.global/wp-content/uploads/2018/03/wp_english-Newest.pdf (Erişim Tarihi: 06.07.2018)
- 23. Yli-Huumo J., Ko D., Choi S., Park S. and Smolander K. (2016) Where Is Current Research on Blockchain Technology? —A Systematic Review. PLoSONE 11(10): 1-27.
- 24. Zheng Z., Xie S., Dai H., Chen X. and Wang H. (2017) An Overview of Blockchain Technology: Architecture, Consensus, and Future Trends. IEEE International Congress on Big Data (BigData Congress).
| APA | Kıyak Y, Coskun O, BUDAKOĞLU I (2019). BLOKZİNCİRİ, AKILLI KONTRATLAR VE SAĞLIK ALANINDAKİ ÜÇ UYGULAMA ÖRNEĞİ. , 457 - 466. |
| Chicago | Kıyak Yavuz Selim,Coskun Ozlem,BUDAKOĞLU Işıl İrem BLOKZİNCİRİ, AKILLI KONTRATLAR VE SAĞLIK ALANINDAKİ ÜÇ UYGULAMA ÖRNEĞİ. (2019): 457 - 466. |
| MLA | Kıyak Yavuz Selim,Coskun Ozlem,BUDAKOĞLU Işıl İrem BLOKZİNCİRİ, AKILLI KONTRATLAR VE SAĞLIK ALANINDAKİ ÜÇ UYGULAMA ÖRNEĞİ. , 2019, ss.457 - 466. |
| AMA | Kıyak Y,Coskun O,BUDAKOĞLU I BLOKZİNCİRİ, AKILLI KONTRATLAR VE SAĞLIK ALANINDAKİ ÜÇ UYGULAMA ÖRNEĞİ. . 2019; 457 - 466. |
| Vancouver | Kıyak Y,Coskun O,BUDAKOĞLU I BLOKZİNCİRİ, AKILLI KONTRATLAR VE SAĞLIK ALANINDAKİ ÜÇ UYGULAMA ÖRNEĞİ. . 2019; 457 - 466. |
| IEEE | Kıyak Y,Coskun O,BUDAKOĞLU I "BLOKZİNCİRİ, AKILLI KONTRATLAR VE SAĞLIK ALANINDAKİ ÜÇ UYGULAMA ÖRNEĞİ." , ss.457 - 466, 2019. |
| ISNAD | Kıyak, Yavuz Selim vd. "BLOKZİNCİRİ, AKILLI KONTRATLAR VE SAĞLIK ALANINDAKİ ÜÇ UYGULAMA ÖRNEĞİ". (2019), 457-466. |
| APA | Kıyak Y, Coskun O, BUDAKOĞLU I (2019). BLOKZİNCİRİ, AKILLI KONTRATLAR VE SAĞLIK ALANINDAKİ ÜÇ UYGULAMA ÖRNEĞİ. Hacettepe Sağlık İdaresi Dergisi, 22(2), 457 - 466. |
| Chicago | Kıyak Yavuz Selim,Coskun Ozlem,BUDAKOĞLU Işıl İrem BLOKZİNCİRİ, AKILLI KONTRATLAR VE SAĞLIK ALANINDAKİ ÜÇ UYGULAMA ÖRNEĞİ. Hacettepe Sağlık İdaresi Dergisi 22, no.2 (2019): 457 - 466. |
| MLA | Kıyak Yavuz Selim,Coskun Ozlem,BUDAKOĞLU Işıl İrem BLOKZİNCİRİ, AKILLI KONTRATLAR VE SAĞLIK ALANINDAKİ ÜÇ UYGULAMA ÖRNEĞİ. Hacettepe Sağlık İdaresi Dergisi, vol.22, no.2, 2019, ss.457 - 466. |
| AMA | Kıyak Y,Coskun O,BUDAKOĞLU I BLOKZİNCİRİ, AKILLI KONTRATLAR VE SAĞLIK ALANINDAKİ ÜÇ UYGULAMA ÖRNEĞİ. Hacettepe Sağlık İdaresi Dergisi. 2019; 22(2): 457 - 466. |
| Vancouver | Kıyak Y,Coskun O,BUDAKOĞLU I BLOKZİNCİRİ, AKILLI KONTRATLAR VE SAĞLIK ALANINDAKİ ÜÇ UYGULAMA ÖRNEĞİ. Hacettepe Sağlık İdaresi Dergisi. 2019; 22(2): 457 - 466. |
| IEEE | Kıyak Y,Coskun O,BUDAKOĞLU I "BLOKZİNCİRİ, AKILLI KONTRATLAR VE SAĞLIK ALANINDAKİ ÜÇ UYGULAMA ÖRNEĞİ." Hacettepe Sağlık İdaresi Dergisi, 22, ss.457 - 466, 2019. |
| ISNAD | Kıyak, Yavuz Selim vd. "BLOKZİNCİRİ, AKILLI KONTRATLAR VE SAĞLIK ALANINDAKİ ÜÇ UYGULAMA ÖRNEĞİ". Hacettepe Sağlık İdaresi Dergisi 22/2 (2019), 457-466. |
