Ön Elemeyi Geçen İstiklal Marşı Bestelerinin Eğitim Müziği Açısından İncelenmesi
Yıl: 2019 Cilt: 39 Sayı: 3 Sayfa Aralığı: 1827 - 1850 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 08-04-2020
Ön Elemeyi Geçen İstiklal Marşı Bestelerinin Eğitim Müziği Açısından İncelenmesi
Öz: Ulusal marşlar, bir milletin hem edebiyatı hem sosyolojisi, hem tarihi hem de müziği ile yakından ilgilidir. Kaynağını milli destanlardan alan marşlar, o milletin kolektif ürünleridir. Ülkelerin ulusal marşları, diğer uluslarla olan ilişkilerde bağımsızlığı simgeleyen en önemli ögelerdendir. Bir bestenin ulusal marş olabilmesi için o ülkenin milleti tarafından benimsenmiş ve devlet tarafından onaylanmış olması gerekmektedir. İstiklal Marşı Türkiye Cumhuriyetinin resmi ulusal marşı olarak 12 Mart 1921'de kabul edilmiştir. Marşın kabul tarihi, güftenin kabul tarihi olarak bilinmektedir. 724 şiir arasından Cumhuriyete uygun düşen bir marş bulunamamış ve rica üzerine Mehmet Akif Ersoy'a yazdırılmıştır. Ersoy'un güftesini bestelemek için açılan yarışmaya ise 55 beste yarışmaya katılmış ve günümüze ön elemeyi geçen on beste ulaşmıştır. 1923 senesinde bestesi kabul edilen Ali Rifat Çağatay'ın bestesinin yerini 1930 senesinde Osman Zeki Üngör'ün bestesi almıştır. Müzik eğitimi açısından ulusal marşımız oldukça önem teşkil etmektedir. Müzik eğitimi programlarında öncelikli öğretilen eser olmasına rağmen Cumhuriyet tarihi boyunca birçok müzik eğitimcisi tarafından eğitim müziği açısından eleştirilmiştir. Ön elemeyi geçen on bestenin eğitim müziği açısından incelenmesi bu açıdan önem kazanmaktadır. Bu amaçla ön elemeyi geçen besteler, tonalite/makam, ölçü sayısı, ses sınırları, tekseslilik/çokseslilik, prozodi ve bestelendiği kıtalar açısından incelenmiştir. İnceleme sonunda dokuz bestenin tonal yaklaşımla, bir bestenin ise makamsal yaklaşımla bestelendiği, tüm bestelerin orkestra eşliklerinin tonal olduğu tespit edilmiştir. Ölçü sayıları incelendiğinde bir bestenin 3/4'lük, üç bestenin 2/4'lük, altı bestenin ise 4/4'lük bestelendiği, tonal bestelerin çoğunun ise minör tonda bestelendiği sonucuna ulaşılmıştır. Araştırma sonuçlarına göre şiirin birinci kıtasını tüm besteciler bestelemiş, ikinci kıtasını dört besteci, beşinci, yedinci ve onuncu kıtaları ise bir besteci bestelemiştir. Araştırmadan elde edilen veriler ilgili başlıklar altında tablolaştırılmıştır.
Anahtar Kelime: Konular:
Analysis of The Independence March Compositions Qualified in Pre-Selection With Regarts to Educational Music
Öz: National anthems are in close relation with the literature, sociology, history, and music of a nation. Based on national epics, anthems are the collective products of the nation in question. Countries’ national anthems are one of the most significant elements highlighting the concept of independence in international relations. A composition can only become a national anthem as long as it is embraced by the public of that country and approved by its state. Independence March was accepted as the national anthem of the Republic of Turkey on 12 March 1921. The date when the anthem was accepted is known to be corresponding to the acceptance of its lyrics. A total of 724 poems were evaluated and none of them were found to be suitable for the Republic. Then, it was written by Mehmet Akif Ersoy upon request. A total of 55 compositions entered the competition organized to compose the lyrics by Mehmet Akif Ersoy, and only ten qualified compositions reached today. Composition by Ali Rıfat Çağatay which was accepted in 1923, was replaced with the one by Osman Zeki Üngör in 1930. Our national anthem is of great importance in terms of music education. Although it is the primarily taught piece in music education curriculums, it was persistently criticized by several music scholars, in the sense of being an educational music, during the history of Republic. At this point, analysis of the ten qualified compositions becomes important. With this in mind, these qualified compositions were analyzed in terms of tonality/maqam, time signatures, vocal limits, monophony/polyphony, prosody, and verses composed. At the end of the analysis, it was concluded that one of the compositions was composed with maqami approach while the other nine were composed with a tonal approach. And that all of the orchestra accompaniments were composed with a tonal approach, as well. When the time signatures were analyzed in compositions, it was found that one of them was 3/4, three were 2/4, and six were in 4/4 form. Most of the compositions were observed to be tonal and mostly composed in minor tonality. Analysis of the composed verses showed that the first verse was composed by all of the composers; while the second verse was composed by 4, and fifth, seventh, and tenth verses were composed only by one of the composers.The data obtained from the research are tabulated and provided under related headings.
Anahtar Kelime: Konular:
Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
- Akın, S. (2013). Geyikli Park. Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları, 12. Basım, İstanbul.
- Alev, K. (2014). "İstiklal Marşı"nın Kültürel Kodları ve Metinlerarası İlişkiler, FSM İlmi Araştırmalar İnsan ve Toplum Bilimleri Dergisi, (3), 11-25.
- Alpagut, U. (2010). Müzik Sorunlarına Bakışta Atatürk'ün İzleri. Bilim ve Ütopya Kitaplığı, 1. Basım, Ankara.
- Bilgin, S. ve Özay, S. (2010). İstiklal Marşımız. Gazi Haber Aylık Haber Bülteni Mart Sayı 103, 9-10.
- Çağbayı, Y. (2016). İstiklal Marşı'nın Tahlili. Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları, 16. Baskı, Ankara.
- Çakı, C., Doğan, D. K. ve Yılmaz, N. (2018). “Horst-Wessel” Propaganda Marşı Üzerinden Nazizm İdeolojisinin İnşası. Ankara Hacı Bayram Üniversitesi İletişim Kuram ve Araştırma Dergisi, (46), 89-110.
- Çetin, M. (2003). İstiklal Marşı ve Mehmet Akif Ersoy. Kültür ve Turizm Bakanlığı Güzel Sanatlar Genel Müdürlüğü Yayınları, 1. Baskı, Ankara.
- Çetin, N. (2012). İstiklal Marşı'mızı Anlamak. Öncü Kitap Basımevi, 4. Baskı, Ankara.
- Çevik, S. (1999). Koro Eğitimi Yönetimi ve Teknikleri. 2. Baskı, Yurtevleri Yayınevi, Ankara.
- Çuhadar, C. H. (2009). Türkiye’de Ulusalcılığın Değişmeyen Simgesi: Onuncu Yıl Marşı. Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 9(2), 199-208.
- Değer, A. Ç. (2012). Çocuk Korolarının Eğitiminde Bir Yaklaşım Olarak Eğitsel Oyun Kullanımının Öğrencilerin Müziksel Erişi Düzeylerine Etkisi. Doktora Tezi, Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
- Erdoğan, A. (2011). Ankara'da Milli Mücadele Yılları ve İstiklal Marşı. Ankara Büyükşehir Belediye Başkanlığı Yayınları, Ankara.
- Günlük, A. (1990). Otuz Beş Yıllık Müzik Eğitimcisi Hikmet Günsel İstiklal Marşı'nı Yorumladı: Marşı Doğru Söylemek Kolay. İstanbul Şehir Üniversitesi Kütüphanesi, Taha Toros Arşivi, İstanbul.
- İpşiroğlu, N. (1990). İstiklal Marşı Neden Değişiyor? İstanbul Şehir Üniversitesi Kütüphanesi, Taha Toros Arşivi, İstanbul.
- Kaplan, M. (1986). İstiklal Marşı'nın Tahlili, Türk Edebiyatı Dergisi Mehmed Akif Anıt Sayısı, Aralık, 56-58.
- Kaptan, S. (1998). Bilimsel Araştırma ve İstatistik Teknikleri. Tekışık Web Ofset, Genişletilmiş 11. Baskı, Ankara.
- Küçüköncü, H. Y. (2013). Bir Çanakkale Marşı. Çanakkale Araştırmaları Türk Yıllığı Dergisi, 11(15), 35-51.
- Nalbandoğlu, M. (1964). İstiklal Marşımızın Tarihi. Cem Yayınları, İstanbul.
- Önal, G. F. (2017). Ortadoğu Ülkeleri Milli Marşlarının Söz ve Müzik Biçimi Açısından İncelenmesi, Ulakbilge Sosyal Bilimler Dergisi, 5(9), 153-177.
- Önder, M. (1986). İstiklal Marşı Belgeleri, Türk Edebiyatı Dergisi Mehmed Akif Anıt Sayısı, Aralık, 34-38.
- Özcan, N. (2001). İstiklal Marşı (Musiki). Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi, İstanbul, 356-357.
- Sarı, G. Ç. (2017). Musikinin Asri Prensi Ali Rifat Çağatay. Gece Kitaplığı, 1. Baskı, Ankara.
- Sarıhan, Z. (2002). Vatan Türküsü İstiklal Marşı, Tarihi ve Anlamı. T.C. Kültür Bakanlığı Kültür Eserleri Dizisi, 2. Baskı, Ankara.
- Satır, Ö. C. ve Reyhan, H. (2018). Cumhuriyetin Müzik Politikaları. Derleyen: Fırat Kutluk. H2O Yayınları, 1. Baskı, İstanbul.
- Say, A. (2005). Müzik Sözlüğü. Müzik Ansiklopedisi Yayınları, 2. Basım, Ankara.
- Şahmurat, A. (2010). İstiklâl Marşı ve Diğer Devlet Marşlarının Mukayesesi. Bilim ve Aklın Aydınlığında Eğitim, (121), Mart, 80-88.
- Tarman, S. (2013). Doğumunun 130. Yılında Atatürk ve Müzik. Müzik Eğitimi Yayınları, 2. Basım, Ankara.
- Tartan, Y. (2002). İki Derste İstiklal Marşı. Diyanet İşleri Başkanlığı Yayınları, 2. Baskı, Ankara.
- Tepebaşılı, F. (2005). Kullanımlık Metin Türü Olarak Ulusal Marş Kavramı ve İşlevleri. Selçuk Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Dergisi, (17), 383 393.
- Toker, H. (2017). Musikinin Asri Prensi Ali Rifat Çağatay. Gece Kitaplığı, 1. Baskı, Ankara.
- Tuğcular, E. (2015). Eğitim Müziği Besteleme Dersinde İzlenen Yöntemler (Gazi Üniversitesi Örneği), Afyon Kocatepe Üniversitesi Akademik Müzik Araştırmaları Dergisi, 1(1), 1- 12.
- Üngör, E. (1966). Türk Marşları. Türk Kültürünü Araştırma Enstitüsü Yayınları, Ankara.
- Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2008). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. Seçkin Yayınevi, 7. Baskı, Ankara.
| APA | SONSEL O, BİLGİN S (2019). Ön Elemeyi Geçen İstiklal Marşı Bestelerinin Eğitim Müziği Açısından İncelenmesi. , 1827 - 1850. |
| Chicago | SONSEL OMER BILGEHAN,BİLGİN Selçuk Ön Elemeyi Geçen İstiklal Marşı Bestelerinin Eğitim Müziği Açısından İncelenmesi. (2019): 1827 - 1850. |
| MLA | SONSEL OMER BILGEHAN,BİLGİN Selçuk Ön Elemeyi Geçen İstiklal Marşı Bestelerinin Eğitim Müziği Açısından İncelenmesi. , 2019, ss.1827 - 1850. |
| AMA | SONSEL O,BİLGİN S Ön Elemeyi Geçen İstiklal Marşı Bestelerinin Eğitim Müziği Açısından İncelenmesi. . 2019; 1827 - 1850. |
| Vancouver | SONSEL O,BİLGİN S Ön Elemeyi Geçen İstiklal Marşı Bestelerinin Eğitim Müziği Açısından İncelenmesi. . 2019; 1827 - 1850. |
| IEEE | SONSEL O,BİLGİN S "Ön Elemeyi Geçen İstiklal Marşı Bestelerinin Eğitim Müziği Açısından İncelenmesi." , ss.1827 - 1850, 2019. |
| ISNAD | SONSEL, OMER BILGEHAN - BİLGİN, Selçuk. "Ön Elemeyi Geçen İstiklal Marşı Bestelerinin Eğitim Müziği Açısından İncelenmesi". (2019), 1827-1850. |
| APA | SONSEL O, BİLGİN S (2019). Ön Elemeyi Geçen İstiklal Marşı Bestelerinin Eğitim Müziği Açısından İncelenmesi. Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 39(3), 1827 - 1850. |
| Chicago | SONSEL OMER BILGEHAN,BİLGİN Selçuk Ön Elemeyi Geçen İstiklal Marşı Bestelerinin Eğitim Müziği Açısından İncelenmesi. Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi 39, no.3 (2019): 1827 - 1850. |
| MLA | SONSEL OMER BILGEHAN,BİLGİN Selçuk Ön Elemeyi Geçen İstiklal Marşı Bestelerinin Eğitim Müziği Açısından İncelenmesi. Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, vol.39, no.3, 2019, ss.1827 - 1850. |
| AMA | SONSEL O,BİLGİN S Ön Elemeyi Geçen İstiklal Marşı Bestelerinin Eğitim Müziği Açısından İncelenmesi. Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi. 2019; 39(3): 1827 - 1850. |
| Vancouver | SONSEL O,BİLGİN S Ön Elemeyi Geçen İstiklal Marşı Bestelerinin Eğitim Müziği Açısından İncelenmesi. Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi. 2019; 39(3): 1827 - 1850. |
| IEEE | SONSEL O,BİLGİN S "Ön Elemeyi Geçen İstiklal Marşı Bestelerinin Eğitim Müziği Açısından İncelenmesi." Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 39, ss.1827 - 1850, 2019. |
| ISNAD | SONSEL, OMER BILGEHAN - BİLGİN, Selçuk. "Ön Elemeyi Geçen İstiklal Marşı Bestelerinin Eğitim Müziği Açısından İncelenmesi". Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi 39/3 (2019), 1827-1850. |
