2017 TARİHLİ ANAYASA DEĞİŞİKLİĞİ SONRASINDA YASAMA - YÜRÜTME İLİŞKİLERİ
Yıl: 2019 Cilt: 2019 Sayı: 145 Sayfa Aralığı: 53 - 79 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 17-04-2020
2017 TARİHLİ ANAYASA DEĞİŞİKLİĞİ SONRASINDA YASAMA - YÜRÜTME İLİŞKİLERİ
Öz: 16 Nisan 2017 günü yapılan halkoylamasında kabul edilenanayasa değişikliğiyle birlikte, Türkiye’de “Cumhurbaşkanlığı Sistemi” olarak adlandırılan yeni bir hükümet sistemine geçiş yapıldı.Hükümet sistemi değişikliğinin, anayasa hükümlerine ek olarak, ilgilikanunî düzenlemeler, idarî düzenleyici işlemler ile yerleşik idarî alışkanlıklar bağlamında da köklü değişikliklere yol açması kaçınılmazdır. Bu sebeple, hükümet sistemi değişikliği gibi önemli bir kararınancak konuyla ilgili çok boyutlu ve içerik açısından zengin tartışmaların ardından alınması gerekir. Türkiye’de 2017 Anayasa değişikliğinin öncesinde sağlıklı bir tartışma ortamının bulunmaması bir yana,yeni sisteme geçiş için gerekli hazırlıkların da yapılamadığı görülmektedir. Bu çalışmada, 2017 Anayasa değişikliğinin gerekçeleri ve bukapsamda benimsenen yeni hükümet sisteminin esasları, hükümetsistemi tartışmalarına ilişkin kavramsal çerçeveye atıfla açıklanacak;sonrasında ise bu yeni sistemin yasama-yürütme ilişkileri bağlamındaözellikle öne çıkan yönlerine ve halen çözülememiş olan bazı sorunalanlarına işaret edilecektir.
Anahtar Kelime: Konular:
LEGISLATIVE – EXECUTIVE RELATIONS IN THE AFTERMATH OF 2017 CONSTITUTIONAL AMENDMENTS
Öz: Following the constitutional amendments in 2017, the governmental system in Turkey became what is called “President of Republic Governmental System”. In addition to the amendment of the Constitution, a governmental system change inevitably requires a set of consequent amendments to the relevant legislation, to regulatory administrative acts and even to the well-established administrative practices in a Country. Therefore, such an important decision as a governmental system chance should only be taken after a series of multidimensional and content-rich discussions. However, it would be fair to claim that the 2017 constitutional amendments in Turkey were not preceded by such discussions and the necessary preparatory work for a system change was missing from the agenda. In this study, the rationale behind the 2017 amendments and the fundamental of the new governmental system will be discussed with special reference to the relevant conceptual framework and several shortcomings of the new system in terms of legislative-executive relations will be addressed.
Anahtar Kelime: Konular:
Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
- Ardıçoğlu Artuk, “Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi”, Ankara Barosu Dergisi, 2017/3.
- Çağlar Bakır, “Parlamentolar ve Anayasa Mahkemesi: Teori ve Pratikte Anayasa Yargısının Sınırları Problemi”, Anayasa Yargısı, Cilt 3 (1986), Anayasa Mahkemesi Yayınları, Ankara 1986.
- Duran Lütfi, Türkiye Yönetiminde Karmaşa, Çağdaş Yayınları, İstanbul 1988.
- Duverger Maurice, “A New Political System Model: Semi-Presidential Government”, Parliamentary versus Presidential Government, Der. Arend Ljjphard, Oxford University Press, Oxford 1992.
- Elgie Robert, “The Classification of Democratic Regime Types: Conceptual Ambiguity and Contestable Assumptions”, European Journal of Policy Research, Vol. 33 (1998).
- Erdoğan Mustafa, Anayasal Demokrasi, Siyasî Kitabevi, Ankara 2001.
- Epstein Leon D., “Parliamentary Government”, Internationl Encyclopedia of the Social Sciences, Vol 11 (1968).
- Esen Selin, “2016 Anayasa Değişiklik Teklifinin Değerlendirilmesi”, Ankara Barosu Dergisi, 2016/4.
- Fish M. Steven, “The Pitfalls of Russian Superpresidentialism”, Current History, October 1997.
- Gönenç Levent, Prospects for Constitutionalism in Post-Communist Countries, Kluwer Law International, Martinus Nijhoff Publishers, Netherlands 2002.
- Gönenç Levent, “Türkiye’de Hükümet Sistemi Tartışmaları: Olanaklar ve Olasılıklar Üzerine Bir Çalışma Notu”, Başkanlık Sistemi (Yayına Hazırlayan: Teoman Ergül), Türkiye Barolar Birliği Yayını, Ankara 2005.
- Gönenç Levent, “Hükümet Sistemi Tartışmalarında ‘Başkanlı Parlamenter Sistem’ Seçeneği”, Güncel Hukuk, Sayı: 44 (2007).
- Göneneç Levent, “Presidential Elements in Government-Turkey”, European Constitutional Law Review, Vol. 4, No. 3 (2008).
- Gönenç Levent, “Türkiye’de Başkanlık Sistemi Tartışmaları”, Güncel Hukuk, (2011).
- Gönenç Levent, “Türkiye’de Başkanlık Sistemi Tartışmaları”, Birikim, Sayı 313 (Mayıs 2015).
- Gözler Kemal, Anayasa Hukukunun Genel Teorisi, Cilt - I, Ekin Basım Yayın Dağıtım, Bursa 2001.
- İba Şeref, Anayasa Hukuku ve Siyasî Kurumlar, Turhan Kitabevi, Ankara 2008.
- Kaboğlu İbrahim Ö., Anayasa Hukuku Dersleri (Genel Esaslar), Legal Yayıncılık, İstanbul 2009.
- Karatepe Şükrü, Anayasa Hukuku, Savaş Yayınevi, Ankara 2013.
- Kontacı Ali Ersoy, “2007 Presidential Elections in Turkey: From Political Crisis to System Instability”, Juridikum - zeitschrift für kritik | recht | gesellschaft, No. 4 (2008).
- Kontacı Ali Ersoy, “The Presidents of Republics in Turkish and Polish Constitutions: A Short Overview from a Comparative Perspective”, Merkourios, The Utrecht Journal of International and European Law, Vol. 25, No. 68 (2008).
- Kontacı Ali Ersoy, “Siyasî İstikrar Temelli Koalisyon Eleştirileri: Anayasa Hukuku Açısından Ampirik bir Analiz”, Türkiye Barolar Birliği Dergisi, Sayı 123 (2016).
- Kontacı Ali Ersoy, “Parlamenter Sistemden Kopuş ve Sonrası: Karşılaştırmalı Gözlemler ve Bazı Değerlendirmeler”, Türkiye Barolar Birliği Dergisi, S. 133 (Kasım 2017).
- Linz Juan, “Parliamentarism and Presidentialism”, The Encyclopedia of Democracy, Seymour Martin Lipset (Ed.), Congressional Quarterly Inc., Washington D.C. 1995.
- Okşar Mustafa, Hükümet Sistemleri, Önceki Anayasalar ve Özellikle 1982 Anayasası Çerçevesinde Bakanlar Kurulu, Yetkin Yayınları, Ankara 2013.
- Onar Erdal, “Türkiye’nin Başkanlık veya Yarı başkanlık sistemine Geçmesi Düşü- nülmeli midir?”, Başkanlık Sistemi, Der. Teoman Ergül, Türkiye Barolar Birliği Yayını, Ankara 2005.
- Sağlam Fazıl, Anayasa Hukuku Ders Notları, Yakın Doğu Üniversitesi Yayınları, Lefkoşa 2013.
- Sartori Giovanni, Karşılaştırmalı Anayasa Mühendisliği: Yapılar, Özendiriciler ve Sonuçlar Üzerine bir İnceleme, Çev. Ergun Özbudun, Yetkin Yayınları, Ankara 1997.
- Schmidt Carl, Die geistesgeschichtliche Lage des heutigen Parlamentarismus, Duncker & Humblot, Berlin 2010.
- Shugart Matthew Soberg, “Of Presidents and Parliaments”, East European Constitutional Review, Vol. 2, No. 1 (1993).
- Tanör Bülent, İki Anayasa: 1961-1982, XII Levha Yayınları, İstanbul 2012.
- Tanör Bülent ve Necmi Yüzbaşıoğlu, 1982 Anayasası’na Göre Türk Anayasa Hukuku, Beta Basım AŞ, İstanbul 2009.
- Teziç Erdoğan, Anayasa Hukuku, Beta Basım A.Ş., İstanbul 2009.
- Tunç Hasan, Faruk Bilir ve Bülent Yavuz, Türk Anayasa Hukuku, Berikan Yayınevi, Ankara 2011.
- Uluşahin Nur, Anayasal Bir Tercih olarak Başkanlık Sistemi, Yetkin Yayınları, Ankara 1999.
- Üskül Zafer, Türkiye’nin Anayasa Sorunu, AFA Yayınları, İstanbul 1991.
- Von Beyme Klaus, Die parlamentarische Demokratie: Entstehung und Funktionsweise 1789-1999, Springer VS, Wiesbaden 2014.
- Yazıcı Serap, Başkanlık ve Yarı başkanlık Sistemleri: Türkiye İçin Bir Değerlendirme, İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları, İstanbul 2002.
- Türkiye Büyük Millet Meclisi Resmî İnternet Sitesi: http://www2.tbmm.gov.tr/ d26/2/2-1504.pdf
- Gönenç Levent, “Türkiye’de Hükümet Sistemi Tartışmalarına Kısa Bir Bakış ve Mevcut Hükümet Sisteminin Niteliği”, TEPAV Politika Notu, https://www.tepav. org.tr/upload/files/1303138962- 5.Turkiyede_Hukumet_Sistemi_Tartismalarina_Kisa_Bir_Bakis_ve_Mevcut_Hukumet_Sisteminin_Niteligi.pdf (2011)
| APA | GÖNENÇ L, KONTACI A (2019). 2017 TARİHLİ ANAYASA DEĞİŞİKLİĞİ SONRASINDA YASAMA - YÜRÜTME İLİŞKİLERİ. , 53 - 79. |
| Chicago | GÖNENÇ Levent,KONTACI Ali Ersoy 2017 TARİHLİ ANAYASA DEĞİŞİKLİĞİ SONRASINDA YASAMA - YÜRÜTME İLİŞKİLERİ. (2019): 53 - 79. |
| MLA | GÖNENÇ Levent,KONTACI Ali Ersoy 2017 TARİHLİ ANAYASA DEĞİŞİKLİĞİ SONRASINDA YASAMA - YÜRÜTME İLİŞKİLERİ. , 2019, ss.53 - 79. |
| AMA | GÖNENÇ L,KONTACI A 2017 TARİHLİ ANAYASA DEĞİŞİKLİĞİ SONRASINDA YASAMA - YÜRÜTME İLİŞKİLERİ. . 2019; 53 - 79. |
| Vancouver | GÖNENÇ L,KONTACI A 2017 TARİHLİ ANAYASA DEĞİŞİKLİĞİ SONRASINDA YASAMA - YÜRÜTME İLİŞKİLERİ. . 2019; 53 - 79. |
| IEEE | GÖNENÇ L,KONTACI A "2017 TARİHLİ ANAYASA DEĞİŞİKLİĞİ SONRASINDA YASAMA - YÜRÜTME İLİŞKİLERİ." , ss.53 - 79, 2019. |
| ISNAD | GÖNENÇ, Levent - KONTACI, Ali Ersoy. "2017 TARİHLİ ANAYASA DEĞİŞİKLİĞİ SONRASINDA YASAMA - YÜRÜTME İLİŞKİLERİ". (2019), 53-79. |
| APA | GÖNENÇ L, KONTACI A (2019). 2017 TARİHLİ ANAYASA DEĞİŞİKLİĞİ SONRASINDA YASAMA - YÜRÜTME İLİŞKİLERİ. Türkiye Barolar Birliği Dergisi, 2019(145), 53 - 79. |
| Chicago | GÖNENÇ Levent,KONTACI Ali Ersoy 2017 TARİHLİ ANAYASA DEĞİŞİKLİĞİ SONRASINDA YASAMA - YÜRÜTME İLİŞKİLERİ. Türkiye Barolar Birliği Dergisi 2019, no.145 (2019): 53 - 79. |
| MLA | GÖNENÇ Levent,KONTACI Ali Ersoy 2017 TARİHLİ ANAYASA DEĞİŞİKLİĞİ SONRASINDA YASAMA - YÜRÜTME İLİŞKİLERİ. Türkiye Barolar Birliği Dergisi, vol.2019, no.145, 2019, ss.53 - 79. |
| AMA | GÖNENÇ L,KONTACI A 2017 TARİHLİ ANAYASA DEĞİŞİKLİĞİ SONRASINDA YASAMA - YÜRÜTME İLİŞKİLERİ. Türkiye Barolar Birliği Dergisi. 2019; 2019(145): 53 - 79. |
| Vancouver | GÖNENÇ L,KONTACI A 2017 TARİHLİ ANAYASA DEĞİŞİKLİĞİ SONRASINDA YASAMA - YÜRÜTME İLİŞKİLERİ. Türkiye Barolar Birliği Dergisi. 2019; 2019(145): 53 - 79. |
| IEEE | GÖNENÇ L,KONTACI A "2017 TARİHLİ ANAYASA DEĞİŞİKLİĞİ SONRASINDA YASAMA - YÜRÜTME İLİŞKİLERİ." Türkiye Barolar Birliği Dergisi, 2019, ss.53 - 79, 2019. |
| ISNAD | GÖNENÇ, Levent - KONTACI, Ali Ersoy. "2017 TARİHLİ ANAYASA DEĞİŞİKLİĞİ SONRASINDA YASAMA - YÜRÜTME İLİŞKİLERİ". Türkiye Barolar Birliği Dergisi 2019/145 (2019), 53-79. |
