Belek özel çevre koruma alanı akarsularının su kalitelerinin ve kirleticilerinin değerlendirilmesi

Sönmez, Sahriye; KAPLAN, Mustafa

Belek özel çevre koruma alanı akarsularının su kalitelerinin ve kirleticilerinin değerlendirilmesi

Mustafa KAPLAN, (Akdeniz Üniversitesi, Ziraat Fakültesi, Toprak Bölümü, Antalya, Türkiye)

Sahriye SÖNMEZ (Girilmedi)

Ekoloji Çevre Dergisi

7 0

Yıl: 2000 Cilt: 9 Sayı: 34 Sayfa Aralığı: 21 - 26 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Belek özel çevre koruma alanı akarsularının su kalitelerinin ve kirleticilerinin değerlendirilmesi

Öz:

Bu çalışma, Belek Özel Çevre Koruma Alanı akarsularının bazı su kalite kriterleri bakımından değerlendirilmesi ile bu akarsuları kirleten unsurların gözlenmesi amacıyla yürütülmüştür. Bu amaçla, 18 ayrı noktadan Eylül-Ekim 1995 döneminde alınan su örneklerinde pH, elektriksel iletkenlik (E.C), sodyum (Na), potasyum $(K^+)$, kalsiyum $(Ca^{+2})$, magnezyum $(Mg^2)$, karbonat $(CO_3^{- 2})$, bikarbonat $(HCO_3)$, klor $(Cl^-)$, sülfat $(SO_4^{-2})$, askıdaki katı maddeler (AKM), biyolojik oksijen ihtiyacı (BOİ), kimyasal oksijen ihtiyacı (KOI) ve total azot (N) analizleri yapılmış aynca sodyum absorbsiyon oranı (SA), ve % Na değerleri hesaplanmıştır. Elde edilen bulgulara göre, Belek Özel Çevre Koruma Alanı akarsuları ana kirleticilerinin; yerleşim yerleri ile bazı turizm tesislerinin arıtılmayan atık suları ve tarımsal alanların drenaj suları olduğu gözlenmiştir. Su örneklerinin analiz sonuçlan su kirliliğinin, bu suların tarımsal sulama amaçlı kullanımlarını engeleyecek boyuta ulaşmadığını ancak, içme suyu olarak kul-lanımlarını engeleyecek düzeye ulaştığını göstermektedir. Su kirliliğini önleme amacıyla konut kooperatiflerinin ayrı ayrı inşa ettikleri su arıtma ünitelerinin amaca hizmet etmediği görülmüştür. Gerekli idari ve yasal düzenlemelerin yapılarak büyük ölçekli arıtma tesislerinin planlanması gerekli gözükmektedir. Yörenin coğrafi konumunun bu suların pazarlanabilmesi için uygun olması, yöredeki su kaynaklarının iyileştirilmesi için alınacak tedbirlerin gerçekleştirilebilmesi bakımından bize kolaylıklar sunmaktadır.

Anahtar Kelime:

Konular: Su Kaynakları Ziraat, Toprak Bilimi

Evaluation of water quality and pollutants of streams in Belek special environmental protection area

Öz:

This study was carried out to evaluate the water quality and to determine the main pollutants in the streams of Belek area. For this purpose, 18 water samples were taken from the area between September and October 1995. In water samples, analysis of pH, B.C., $Na^+$, K, $(Ca^{+2})$, $(Mg^2)$, $(CO_3^{- 2})$, HCO3-,$(Cl^-)$, $(SO_4^{-2})$, suspended solids (SS), $BOD_5$, COD and total N were carried out, and SAR and Na percentages were calculated. The results showed that the main pollution centers for the water streams of the area were settlement places, untreateated waste water from tourism centers and drainage waters of agricultural lands. The results of analysis showed that these waters can be used for irrigation but not for drinking. It was observed that the water purifying units separately built by estate cooperatives were not effective to prevent water pollution. Consequently, it is thought that it is necessary to build up waste water treatment units with high purifying capacity. The region where is a suitable geographic position to sale waters of the stream, give us possi-bility to improve water quality.

Anahtar Kelime:

Konular: Su Kaynakları Ziraat, Toprak Bilimi

Belge Türü: Makale Makale Türü: Diğer Erişim Türü: Erişime Açık

1. Yurtsever, E., Sönmez, B., Sulama Sularının Değerlendirilmesi, Tarım ve Köyişleri Bakanlığı Toprak ve Gübre Araş. Enst., Genel Yayın No. 181, Ankara, 1992.
2. Christiansen, J. E., Olsen, E. C., Willardson, L.S., Irringation Water Quality Evaluation, J. Iring and Drain. Div. ASCE 103 (İR 2): 155-169,1977.
3. Ayyıldız, M., Sulama Suyu Kalitesi ve Tuzluluk Problemleri (2. Baskı), A.Ü. Ziraat Fak. Yayınları no. 244, Ankara, 1983.
4. Ayyıldız, M., Sulama Suyu Kalitesi ve Tuzluluk Problemleri, A.Ü. Ziraat Fak. Yayınları No. 636, Ders Kitabı No. 199, Ankara, 1976.
5. Freseenius, W., Quentin, K.E., Schneidler, J. Water Analysis a Practical Guide to Physicochemical, Chemical and Microbiological Water Examination and Quality Assurance., ISBN 3-540-17723, Berlin, Heidelberg, Newyork, 1988.
6. Anonymous, Standart Methods for the Examination of Water and Wastewater 15th Edition. APHA,AWWA, WPCF, American Public Health Association No. 15, Fifteenth Street NW, Washington DC, 20005, 1980.
7. Kaçar, B., Bitki ve Toprağın Kimyasal Analizleri, II. Bitki Analizleri, A.Ü. Ziraat Fak. Yayın No. 354, 1972.
8. Şengül, F., Türkman, A., Su ve Atıksu Analizleri, DEÜ, İzmir, 1991.
9. Şengül, F., Türkman, A., Su ve Atıksu Uygulama Notları, D.E.Ü. M.M. Çevre Fak. Yayınları no. 85, Eğitim Yayın no. 072, İzmir, 1985.
10. Anonymous, Diagnosis and Improvement of Salina and Alkali Soils, Agr., Handbook no. 60, USA, 1954.
11. Schofield, C.S., The Salinity of Irrigation Water, Smith Sonion Inst, Annual Report vd, 375-297, 1935,1936.
12. Anonim, Resmi Gazete 4 Eylül 1988-Sayı. 19919, Su Kirliliği Kontrol Yönetmeliği, 1988.
13. Polat, M., Su Kalitesi Yönetimi Semineri, T.C. Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı, D.S.İ. Genel Müd., İçme Suyu ve Kanalizasyon Dairesi Başkanlığı, 1997.
14. Anonim, TS-266, Nisan-1997. İçme Suyu Standartları, 1997.

APA	KAPLAN M, Sönmez S (2000). Belek özel çevre koruma alanı akarsularının su kalitelerinin ve kirleticilerinin değerlendirilmesi. , 21 - 26.
Chicago	KAPLAN Mustafa,Sönmez Sahriye Belek özel çevre koruma alanı akarsularının su kalitelerinin ve kirleticilerinin değerlendirilmesi. (2000): 21 - 26.
MLA	KAPLAN Mustafa,Sönmez Sahriye Belek özel çevre koruma alanı akarsularının su kalitelerinin ve kirleticilerinin değerlendirilmesi. , 2000, ss.21 - 26.
AMA	KAPLAN M,Sönmez S Belek özel çevre koruma alanı akarsularının su kalitelerinin ve kirleticilerinin değerlendirilmesi. . 2000; 21 - 26.
Vancouver	KAPLAN M,Sönmez S Belek özel çevre koruma alanı akarsularının su kalitelerinin ve kirleticilerinin değerlendirilmesi. . 2000; 21 - 26.
IEEE	KAPLAN M,Sönmez S "Belek özel çevre koruma alanı akarsularının su kalitelerinin ve kirleticilerinin değerlendirilmesi." , ss.21 - 26, 2000.
ISNAD	KAPLAN, Mustafa - Sönmez, Sahriye. "Belek özel çevre koruma alanı akarsularının su kalitelerinin ve kirleticilerinin değerlendirilmesi". (2000), 21-26.

APA	KAPLAN M, Sönmez S (2000). Belek özel çevre koruma alanı akarsularının su kalitelerinin ve kirleticilerinin değerlendirilmesi. Ekoloji Çevre Dergisi, 9(34), 21 - 26.
Chicago	KAPLAN Mustafa,Sönmez Sahriye Belek özel çevre koruma alanı akarsularının su kalitelerinin ve kirleticilerinin değerlendirilmesi. Ekoloji Çevre Dergisi 9, no.34 (2000): 21 - 26.
MLA	KAPLAN Mustafa,Sönmez Sahriye Belek özel çevre koruma alanı akarsularının su kalitelerinin ve kirleticilerinin değerlendirilmesi. Ekoloji Çevre Dergisi, vol.9, no.34, 2000, ss.21 - 26.
AMA	KAPLAN M,Sönmez S Belek özel çevre koruma alanı akarsularının su kalitelerinin ve kirleticilerinin değerlendirilmesi. Ekoloji Çevre Dergisi. 2000; 9(34): 21 - 26.
Vancouver	KAPLAN M,Sönmez S Belek özel çevre koruma alanı akarsularının su kalitelerinin ve kirleticilerinin değerlendirilmesi. Ekoloji Çevre Dergisi. 2000; 9(34): 21 - 26.
IEEE	KAPLAN M,Sönmez S "Belek özel çevre koruma alanı akarsularının su kalitelerinin ve kirleticilerinin değerlendirilmesi." Ekoloji Çevre Dergisi, 9, ss.21 - 26, 2000.
ISNAD	KAPLAN, Mustafa - Sönmez, Sahriye. "Belek özel çevre koruma alanı akarsularının su kalitelerinin ve kirleticilerinin değerlendirilmesi". Ekoloji Çevre Dergisi 9/34 (2000), 21-26.