YAPAY ZEKÂNIN OTONOM DAVRANIŞLARINDAN KAYNAKLANAN HUKUKÎ SORUMLULUK

Sinan Sami AKKURT (Selçuk Üniversitesi, Hukuk Fakültesi, Medenî Hukuk Anabilim Dalı, Konya, Türkiye)
UYUŞMAZLIK MAHKEMESİ DERGİSİ
48 12
Yıl: 2019 Cilt: 0 Sayı: 13 Sayfa Aralığı: 39 - 59 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 09-06-2020

YAPAY ZEKÂNIN OTONOM DAVRANIŞLARINDAN KAYNAKLANAN HUKUKÎ SORUMLULUK

Öz:
Yapay zekâ, insanların sergilediği doğal zekânın aksine, etkileşimlimakineler yahut bilişim sistemleri tarafından gösterilen akıl yürütme,yargılama ve sonuç çıkarma yeteneği olarak ifade edilmektedir. Hergeçen gün yapay zekâ uygulamalarının kullanım alanlarının gösterdiğiyaygınlık çerçevesinde, bunların birbirleriyle ve/ veya insanlarla girdiğietkileşimler neticesinde zarara sebep olma olasılıkları da aynı oranda artışgöstermektedir. Yapay zekânın otonom karar ve eylemleriyle neden olduğuzararlardan kaynaklanan özel bir sorumluluk rejimi henüz ihdas edilmişdeğildir. Dolayısıyla adı geçen zararlar hakkında pozitif hukuk kurallarınınhangilerinin ne şekilde uygulanacaklarının tespiti, çalışmanın konusunuoluşturmaktadır. Diğer taraftan mukayeseli hukukta konu hakkında kimigelişmeler ve önerilere rastlanmaktadır. Çalışmada, yapay zekânın otonomdavranışlarıyla neden olduğu zararlardan doğan sorumluluğa ilişkin pozitifhukuk düzenlemelerinin yanı sıra, anılan güncel gelişme ve önerilere demedenî hukuk çerçevesinden bakılmıştır.
Anahtar Kelime:

Legal Liability Arising From Autonomous Behavior Of Artificial Intelligence

Öz:
Artificial intelligence is expressed as the ability of reasoning, judgment and conclusion shown by interactive machines or information systems as opposed to the natural intelligence exhibited by people. With the expansion of artificial intelligence applications, the possibility of machines to harm people also increases. A special responsibility regime has not yet been established due to the damages caused by the autonomous decisions and actions of artificial intelligence. Therefore, the subject of the study is to determine the positive legal rules about the mentioned damages. On the other hand, in comparative law, there are some developments and suggestions on the subject. In this study, in addition to the positive legal arrangementsrelated to the damages caused by the autonomous behaviors of artificial intelligence, the current developments and suggestions are examined from the point of civil law too.
Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Derleme Erişim Türü: Erişime Açık
  • AKİPEK, J. / AKINTÜRK, T. / ATEŞ, D. Türk Medenî Hukuku – Başlangıç Hükümleri, Kişiler Hukuku, C. I, Bası 14, İstanbul 2018.
  • AKKAYAN – YILDIRIM, Ayça: “6098 Sayılı Türk Borçlar Kanunu Düzenlemeleri Çerçevesinde Kusursuz Sorumluluğun Özel Bir Türü Olarak Tehlike Sorumluluğu”, İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi Mecmuası,C. 70, S. 1, 2012, s. 203 – 220.
  • AKKURT, Sinan Sami: “6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu Anlamında Tehlike Sorumluluğuna Genel Bir Bakış, Konya Barosu Dergisi, Yıl 40, S. 23, 2012, s. 42 – 45.
  • ALEXANDRE, Filipe M.: The Legal Status of Artificially Intelligent Robots – Personhood, Taxation and Control, (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi – Tilburg University), Danışman Prof. Dr. Erik VERMEULEN, Savunma Tarihi 12 Haziran 2017.
  • ARTHUR, Samuel,: “Some Studies in Machine Learning Using the Game of Checkers”. IBM Journal of Research and Development, Vol. 3, Issue 3, 1959, pp. 210 – 229.
  • AYAN, M. / AYAN N.: Kişiler Hukuku, Bası 8, Ankara 2016.
  • BAK, Başak: Medenî Hukuk Açısından Yapay Zekânın Hukuki Statüsü ve Yapay Zekâ Kullanımından Doğan Hukuki Sorumluluk, Türkiye Adalet Akademisi Dergisi, Yıl 9, S. 35, Temmuz 2018, s. 211 – 232.
  • BAYRAMLIOĞLU, Emre: “Akıllı Yazılımlar ve Hukuki Statüsü: Yapay Zekâ ve Kişilik Üzerine Bir Deneme”, Uğur Alacakaptan’a Armağan, İstanbul 2008.
  • BISHOP, C. M.: Pattern Recognition and Machine Learning, Springer 2006.
  • BLAUROCK: Neuentwicklungen im Bankhaftungsrecht, RWS, Forum 1, 1987.
  • BOZKURT – YÜKSEL, A. E. / BAK, B.: “Yapay Zekâ”, Futurist Hukuk, İstanbul 2018.
  • BOZKURT – YÜKSEL, Armağan E.: “Robot Hukuku”, Türkiye Adalet Akademisi Dergisi, Yıl 7, S. 29, 2017, s. 85 vd.
  • COLOMBO, Niccolo: “Virtual Competition: Human Liability Visa-Vis Artificial Intelligence’s Anticompetitive Behaviours”, European Competition & Reg. Law Review, Vol. 2, 2018, pp. 11 – 23.
  • DURAL, M. / ÖĞÜZ, T.: Türk Özel Hukuku – Kişiler Hukuku, C. II, İstanbul 2018.
  • ELLIOTT, E. Donald, “Holmes and Evolution: Legal Process as Artifıcial Intelligence”, Journal of Legal Studies, Vol. 13, 1984, pp. 113 – 146.
  • ERSOY, Çağlar: Robotlar, Yapay Zekâ ve Hukuk, İstanbul 2018.
  • GARDNER, Howard E.: Intelligence Reframed: Multiple Intelligences for the 21st Century, Cambridge 1999.
  • GERSTNER, Maruerite E.: “Liability Issues with Artificial Intelligence Software”, Santa Clara Law Review, Vol. 33, 1993, pp. 239 – 269.
  • GOLDBERG, M. D. / CARSON, D. O., Copyright Protection for Artificial Intelligence Systems, Journal Copyright Society of the U.S.A., Vol. 39, 1991, pp. 57 – 75.
  • HATEMİ, Hüseyin: Kişiler Hukuku, Bası 7, İstanbul 2018.
  • HELLER, J – P. / OBERSON, P.: “Die Haftung des Familienhauptes nach”, Art. 333, Abs. 1, ZGB sowie die Billigkeithaftung nach Art. 54 Abs. 1 OR. Personen – Schaden – Forum 2014, Kind als Täter und Opfer, 2014.
  • KAPLAN, A. / HAENLEIN M.: “Siri, Siri in my Hand, who’s the Fairest in the Land? On the Interpretations, Illustrations and Implications of Artificial Intelligence”, Business Horizons, Vol. 62, Issue 1, 2018, pp. 15 – 25.
  • KARA, Tolga: Sosyal Medya Endüstrisi, İstanbul 2013.
  • KARNOW, Curtis E. A.: “Liability for Distributed Artifıcial Intelligences”, Berkeley Technology Law Journal, Vol. 11, Issue 1, 1996, pp. 147 – 204.
  • KILIÇOĞLU, Mustafa: Sorumluluk Hukuku (Sözleşme Dışı Sorumluluk), C.I, Ankara 2002.
  • KOÇANO – RODOSLU, Emine, “Ev Başkanının Sorumluluğu”, Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, C. 63, S. 4, 2014: s. 879 – 899.
  • KROTOV, V.: “The Internet of Things and New Business Opportunities”, Business Horizons, Vol. 60, Issue 6, 2017, pp. 831 – 841.
  • KURZWEIL, Ray: The Singularity Is Near: When Humans Transcend Biology, United Kingdom 2006.
  • LEE, I.: “Big Data: Dimensions, Evolution, Impacts, and Challenges”, Business Horizons, Vol. 60, Issue 3, 2017, pp. 293 – 303.
  • MARTİNO, Antonio A.: “Artificial Intelligence and Law”, Inmnational Journal of Law and lnformation Technology, Vol. 2, Issue 2, 1994, pp. 154 – 193.
  • MCCARTHY, J. / MINSKY, M. L. / ROCHESTER, N. / SHANNON, C. E.: “A Proposal for the Dartmouth Summer Research Project on Artificial Intelligence, 1955, http://www-formal.stanford.edu/jmc/ history/dartmouth/dartmouth.html (ET. 27.12.2018).
  • MCDONALD, Coby, “The Good, The Bad and The Robot: Experts are Trying to Make Machines be Moral”, California Magazine/ Just In, http:// alumni.berkeley.edu/california-magazine/just-in/2015-06-08/good-badand-robot-experts-are-trying-make-machines-be-moral (ET. 28.12.2018).
  • MINSKY, M.L.: Semantic Information Processing, Cambridge 1968.
  • O’REILLY, Tim: What Is Web 2.0 – Design Patterns and Business Models for The Next Generation, CA, 2005.
  • OĞUZMAN, M. K. / SELİÇİ, Ö. / OKTAY – ÖZDEMİR, S.: Kişiler Hukuku (Gerçek ve Tüzel Kişiler), Bası 17, İstanbul 2018.
  • OĞUZMAN, M.K. / ÖZ, T., Borçlar Hukuku – Genel Hükümler, C. I, Bası 11, İstanbul 2013 (C. I).
  • OĞUZMAN, M.K. / ÖZ, T., Borçlar Hukuku – Genel Hükümler, C. II, Bası 11, İstanbul 2013 (C. II)
  • RUSSELL, Stuart J. / NORVIG, Peter: Artificial Intelligence: A Modern Approach, 3rd ed., New Jersey 2009.
  • SAARIKKO, T. / WESTERGREN, U.H. / BLOMQUIST T.: The Internet of Things: Are you Ready for What’s Coming?”, Business Horizons, Vol. 60, Issue 5, 2017, pp. 667 – 676.
  • SAWYER, Robert J.: “Robot Ethics”, Science, Vol. 318, Issue 5853, 2007, pp. 1037.
  • SCHANK, Roger C.: “Where’s the AI”, AI Magazine. Vol. 12, Issue 4, 1991, pp. 38 – 49.
  • TANDOĞAN, Haluk: Türk Mesuliyet Hukuku, Akit Dışı ve Akdi Mesuliyet, Ankara 2010.
  • VIADECK, David C.: “Machines Without Principals: Liabılıty Rules and Artificial Intelligence”, Washington Law Review, Vol. 89, Issue 117, 2014, 117 – 150.
  • VURAL, Z. B. A. / BAT, M.: “Yeni Bir İletişim Ortamı Olarak Sosyal Medya: Ege Üniversitesi İletişim Fakültesine Yönelik Bir Araştırma”, Journal of Yasar University, Vol. 20, Issue 5, 2010, s. 3354 vd.
  • WOLF, M.: “Schuldhaftung bei Automatenversagen”, Heft 11, Frankfurt JuS 1989.
  • YAVUZ, Cevdet, “Türk Borçlar Kanunu Tasarısı’na Göre ‘Kusursuz Sorumluluk Halleri’ ve İlkeleri”, Marmara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Hukuk Araştırmaları Dergisi, C. 14, S. 4, 2008, s. 29 – 61.
  • YÜCE, Tuncay, “Roma ve Türk Hukuklarında Hayvanın Yol Açtığı Zararlardan Dolayı Hayvan Tutucusunun Sorumluluğu”, İnönü Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, C. 8, S. 2, 2017, s. 393 – 422.
  • ZHANG, J. / ZHAN, Z./ LİN, Y. / CHEN, N. / GONG, Y. / ZHONG, J. / CHUNG, H. / LI, Y. / SHI, Y.: “Evolutionary Computation Meets Machine Learning: A Survey”, Computational Intelligence Magazine, Vol. 6, Issue 4, 2011, pp. 68 – 75.
APA AKKURT S (2019). YAPAY ZEKÂNIN OTONOM DAVRANIŞLARINDAN KAYNAKLANAN HUKUKÎ SORUMLULUK. , 39 - 59.
Chicago AKKURT Sinan Sami YAPAY ZEKÂNIN OTONOM DAVRANIŞLARINDAN KAYNAKLANAN HUKUKÎ SORUMLULUK. (2019): 39 - 59.
MLA AKKURT Sinan Sami YAPAY ZEKÂNIN OTONOM DAVRANIŞLARINDAN KAYNAKLANAN HUKUKÎ SORUMLULUK. , 2019, ss.39 - 59.
AMA AKKURT S YAPAY ZEKÂNIN OTONOM DAVRANIŞLARINDAN KAYNAKLANAN HUKUKÎ SORUMLULUK. . 2019; 39 - 59.
Vancouver AKKURT S YAPAY ZEKÂNIN OTONOM DAVRANIŞLARINDAN KAYNAKLANAN HUKUKÎ SORUMLULUK. . 2019; 39 - 59.
IEEE AKKURT S "YAPAY ZEKÂNIN OTONOM DAVRANIŞLARINDAN KAYNAKLANAN HUKUKÎ SORUMLULUK." , ss.39 - 59, 2019.
ISNAD AKKURT, Sinan Sami. "YAPAY ZEKÂNIN OTONOM DAVRANIŞLARINDAN KAYNAKLANAN HUKUKÎ SORUMLULUK". (2019), 39-59.
APA AKKURT S (2019). YAPAY ZEKÂNIN OTONOM DAVRANIŞLARINDAN KAYNAKLANAN HUKUKÎ SORUMLULUK. UYUŞMAZLIK MAHKEMESİ DERGİSİ, 0(13), 39 - 59.
Chicago AKKURT Sinan Sami YAPAY ZEKÂNIN OTONOM DAVRANIŞLARINDAN KAYNAKLANAN HUKUKÎ SORUMLULUK. UYUŞMAZLIK MAHKEMESİ DERGİSİ 0, no.13 (2019): 39 - 59.
MLA AKKURT Sinan Sami YAPAY ZEKÂNIN OTONOM DAVRANIŞLARINDAN KAYNAKLANAN HUKUKÎ SORUMLULUK. UYUŞMAZLIK MAHKEMESİ DERGİSİ, vol.0, no.13, 2019, ss.39 - 59.
AMA AKKURT S YAPAY ZEKÂNIN OTONOM DAVRANIŞLARINDAN KAYNAKLANAN HUKUKÎ SORUMLULUK. UYUŞMAZLIK MAHKEMESİ DERGİSİ. 2019; 0(13): 39 - 59.
Vancouver AKKURT S YAPAY ZEKÂNIN OTONOM DAVRANIŞLARINDAN KAYNAKLANAN HUKUKÎ SORUMLULUK. UYUŞMAZLIK MAHKEMESİ DERGİSİ. 2019; 0(13): 39 - 59.
IEEE AKKURT S "YAPAY ZEKÂNIN OTONOM DAVRANIŞLARINDAN KAYNAKLANAN HUKUKÎ SORUMLULUK." UYUŞMAZLIK MAHKEMESİ DERGİSİ, 0, ss.39 - 59, 2019.
ISNAD AKKURT, Sinan Sami. "YAPAY ZEKÂNIN OTONOM DAVRANIŞLARINDAN KAYNAKLANAN HUKUKÎ SORUMLULUK". UYUŞMAZLIK MAHKEMESİ DERGİSİ 13 (2019), 39-59.
Sayfa Oluşturulma Tarihi
23-04-2024 12:2

İLETİŞİM

TÜBİTAK ULAKBİM TR Dizin

Yüzüncüyıl, İşçi Blokları Mahallesi

Muhsin Yazıcıoğlu Caddesi No:51/C

06530 Çankaya / ANKARA +90 (312) 298 92 00

trdizin@tubitak.gov.tr

TÜBİTAK ULAKBİM Ulusal Akademik Ağ ve Bilgi Merkezi Cahit Arf Bilgi Merkezi © Tüm Hakları Saklıdır. Gizlilik Politikası Kullanım Şartları