İntihar Girişiminde Depresyon ve Kaygı Belirtileri ile Problem Çözme Becerileri ve Algılanan Sosyal Desteğin Önemi

HARAN, Seda; Gençöz, Tülin; SOYKAN, Çiğdem; ÖZGÜVEN DEVRİMCİ, Halise

İntihar Girişiminde Depresyon ve Kaygı Belirtileri ile Problem Çözme Becerileri ve Algılanan Sosyal Desteğin Önemi

Halise ÖZGÜVEN DEVRİMCİ, (Ankara Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Ankara, Türkiye)

Çiğdem SOYKAN, (Psikolojik Müdahale Değerlendirme ve Eğitim Merkezi,)

Seda HARAN, (Ankara Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Ankara, Türkiye)

Tülin GENÇÖZ (Orta Doğu Teknik Üniversitesi, Ankara, Türkiye)

Türk Psikoloji Dergisi

27 11

Yıl: 2003 Cilt: 18 Sayı: 52 Sayfa Aralığı: 1 - 11 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

İntihar Girişiminde Depresyon ve Kaygı Belirtileri ile Problem Çözme Becerileri ve Algılanan Sosyal Desteğin Önemi

Öz:

Bu çalışma intihar girişimi olan kriz vakalarının, intihar girişimi öyküsü olmayan kriz vakaları ve normal kontrol grubuna göre değişik özelliklerini incelemeyi amaçlamaktadır. Araştırma, depresyon ve kaygı belirtilerinin yanısıra problem çözme tutumları ve algılanan sosyal destek düzeyleri farklılıklarını da kapsamaktadır. Araştırmanın örneklemini son bir hafta içinde intihar girişiminde bulunmuş olan 83 kriz vakası (intihar grubu), akut kriz tablosu içinde bulunan ancak intihar girişimi öyküsü olmayan 64 vaka (kriz grubu) ve herhangi bir psikolojik yakınması bulunmayan 70 kişi (normal kontrol grubu) olmak üzere toplam 227 katılımcı oluşturmaktadır. Yaş değişkeni kontrol edilerek yapılan varyans analizi sonuçlarına göre, beklendiği gibi depresyon belirtileri bakımından intihar girişimi olan kriz vakalarının şikayetleri diğer iki gruptan, intihar girişimi olmayan kriz vakalarının şikayetleri de kontrol grubundan daha fazladır. Anksiyete belirtileri ve algılanan sosyal destek bakımından ise intihar girişimi vakaları ile intihar girişimi olmayan kriz vakaları arasında istatistiksel düzeyde anlamlı bir fark görülmezken; her iki grup da kontrol grubundan daha fazla anksiyete belirtisi göstermiş ve daha az sosyal destek algılamıştır. Problem çözme tutumları bakımından ise intihar girişimi olmayan kriz vakaları kontrol grubundan ayrışmazken; her iki grubun da intihar girişimi olan vakalara kıyasla daha fazla problem çözme becerilerine sahip oldukları izlenmektedir. Son olarak, intihar girişimi olan vakalar ile yapılan hiyerarşik regresyon analizine göre, yüksek anksiyete belirtileri, aileden gelen sosyal destek algısının düşük olması ve problem çözme yaklaşımlarından "aceleci yaklaşım"ın kullanılma sıklığı intihar girişimi için önemli risk faktörleri olarak ortaya çıkmaktadır. Tüm bu bulgular literatür bilgilerinin ışığında tartışılmıştır.

Anahtar Kelime: davranış algılanan sosyal destek psikopatoloji ergenler başa çıkma süreçleri intihar girişimi psikiyatri hastaları problem çözme becerileri

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

Aquilera, D. C., & Messic, M. J. (1974). Crisis Intervention.Saint Louis, Mosby comp.
Bat›gün, A. D. (2000). Problem çözmeye yönelik terapiler: tan›mve de¤erlendirme. Türk Psikoloji Bülteni, 6 (19), 40-48.
Beck, A. T., Epstein, N., Brown, G., & Steer, R. A. (1988). Aninventory for measuring clinical anxiety: Psychometricproperties. Journal of Consulting and ClinicalPsychology, 56, 893-897.
Beck, A. T. , Ward, C. H., Mendelson, M., Mock, J., & Erbaugh,J. (1961). An inventory for measuring depression.Archives of General Psychiatry, 4, 561-571.
Beck, A. T., Rush, A. J., Shaw, B. F., & Emery, G. (1979).Cognitive therapy for depression.New York: Guilford.
Bjarnason, T. (1984). The influence of social support, suggestionand depression on suicidal Behaviour among Icelandicyouth. Acta Sociologica, 37, 195-206.
Bonner, R. L., & Rich, A. R. (1988). A prospective investigationof suicidal ideation in collage student: A test of a model.Suicide & Life-Threatening Behavior, 17,50-63.
Brugha, T. S. (1988). Social support. Current Opinion inPsychiatry, 1, 206-211.
Caplan, G. (1964). Principles of Preventive Psychiatry.BasicBooks, Tavistock, London.
Cohen, S., & Wills, T. A. (1985). Stress, social support and thebuffering hypothesis. Psychological Bulletin, 77,153-171.
Cooper, J. E. (1979). Crisis Admission Unites and EmergencyPsychiatric Services.Public Health in Europe 11, WHO:Copenhagh.
Coyne, J. C., & Downey, G. (1991). Social factors andpsychopathology: Stress, social support, and copingprocesses. Annual Review of Psychology, 42, 401-425.
D’Zurilla, T. J., & Goldfried, M. R. (1971). Problem solving andbehavior modification. Journal of AbnormalPsychology, 78 (1), 107-126.
Edwards, M. J., & Holden, R. R. (2001).Coping, meaning in life,and suicidal manifestation: examining genderdifferences. Journal of Clinical Psychology, 57, 1517-1534.
Eker, D., & Arkar, H. (1995). Çok boyutlu alg›lanan sosyaldestek ölçe¤inin faktör yap›s›, geçerlik ve güvenirli¤i.Türk Psikoloji Dergisi, 34,45-55.
Eskin, M. (1995). Suicidal behaviour as related to social supportand assertiveness among Swedish and Turkish highschool students: A cross-cultural investigation. Journalof Clinical Psychology, 51, 158-172
Folkman, S., & Lazarus, R. S. (1986). Stress processes anddepressive symptomatology. Journal of AbnormalPsychology, 95,107-113.
France, K. (1990). Crisis Intervention.A Handbook of ImmediatePerson-to-Person Help. Charles Thomas Publisher,Illinois, USA, p 61-77.
Greenstone, J. L. & Leviton S. C. (2002). Crisis ‹ntervention.Brooks/Cole, California, USA, p 1-5.
Hafen, B. Q., & Peterson B. (1982). The Crisis InterventionHandbook.Prentice-Hall, New Jersey, USA.
Heppner, P. P., & Petersen, C. H. (1982). The development andimplications of a personal problem solving inventory.Journal of Counselling Psychology, 29, 66-75.
Hisli, N. (1988). Beck Depresyon Envanteri’nin geçerli¤i üzerinebir çal›flma. Psikoloji Dergisi, 6, 118-122.
Hisli, N. (1989). Beck Depresyon Envanteri’nin üniversiteö¤rencileri için geçerlili¤i güvenirli¤i. Psikoloji Dergisi,7, 3-13.
Joiner, Jr. T. E., Pettit, J. W., Perez, M., Burns, A. B., Gencoz, T.,Gencoz, F., & Rudd, M.D. (2001). Can positive emotioninfluence problem-solving attitudes among suicidaladults? Professional Psychology: Research and Practice,32(5), 507-512.
Kessler, R. C., Price, R. H., & Wortman, C. B. (1985). Socialfactors in psychopathology: Stress, social support, andcoping processes. Annual Review of Psychology, 36,531-572.
McLeavey, B. C., Daly, R. .J., Murray, C. M., O’Riordan, J., &Taylor, M. (1987). Interpersonal problem- solvingdeficits in self-poisoning patients. Suicide & Life-Threatening Behavior, 17, 33-49
Nezu, A. M. (1986). Cognitive appraisal of problem solvingeffectiveness: Relation to depression and depressivesymptoms. Journal of Clinical Psychology, 42 (1), 42-48.
Nezu, A. M., & Ronan, G. F. (1988). Social problem solving asa moderator of stress related depressive symptoms: Aprospective analysis. Journal of Counseling Psychology,35 (2), 134-138.
Orbach, I., Rosenheim, E., & Hary, E. (1987). Some aspects ofcognitive functioning in suicidal, chronically ill, andnormal children. Journal of American Academy of Childand Adolescent Psychiatry, 26, 181-185.
Özgüven, H. D., & Say›l, I. (1999). Ankara Üniversitesi KrizMerkezi’ne bir y›l süresince baflvuran yeni vakalar›nsorun alanlar› ve tan›lar›na göre de¤erlendirilmesi. KrizDergisi, 7(1), 7-13.
Palab›y›koglu, R., Oral A. E., Binici, S. A., & Haran S. (1997).‹ntihar giriflimi olan ve olmayan kriz olgular›n›n çeflitlide¤iflkenler aç›s›ndan incelenmesi. Kriz Dergisi, 5(1),25-31.
Rich, A. R., & Bonner, R. L. (1987). Concurrent validity of astress-vulnerability model of suicidal ideation andbehavior: A follow-up study. Suicide & Life-Threatening Behavior, 17, 265-270.
Schotte, D. E., & Clum, G. A. (1987). Problem-solving skills insuicidal psychiatric patients. Journal of Consulting andClinical Psychology, 55, 49-54.
Siegel, J. M., & Platt, J. J. (1976). Emotional and social real-lifeproblem-solving thinking in adolescent and adultpsychiatric patients. Journal of Clinical Psychology, 32(2),230-232.
fiahin, N., fiahin, N. H., & Heppner, P. P. (1993). Psychometricproporties of the Problem Solving Inventory in a groupof Turkish university students. Cognitive Therapy andResearch, 17(4),379-396.
Tegin, B. (1980). Depresyonda biliflsel bozukluklar: Beckmodeline gore bir inceleme. Yay›nlanmam›fl doktoratezi, H.Ü. Psikoloji Bölümü, Ankara.
Ulusoy, M., fiahin, N., & Erkmen, H. (1996). Turkish version ofthe Beck Anxiety Inventory: Psychometric properties.Journal of Cognitive Psychotherapy: An InternationalQuarterly.
Wodarski, J. S., & Harris, P. (1987). Adolescent suicide: Areview of influences and the means for prevention.Social Work, 32, 477-484.Zimet, G. D., Dahlen, N. W.,
Zimet, S. G., & Farley, G. K.(1988). The Multidimensional Scale of Perceived SocialSupport. Journal of Personality Assesment, 52, 30-41.

APA	ÖZGÜVEN DEVRİMCİ H, SOYKAN Ç, HARAN S, Gençöz T (2003). İntihar Girişiminde Depresyon ve Kaygı Belirtileri ile Problem Çözme Becerileri ve Algılanan Sosyal Desteğin Önemi. , 1 - 11.
Chicago	ÖZGÜVEN DEVRİMCİ Halise,SOYKAN Çiğdem,HARAN Seda,Gençöz Tülin İntihar Girişiminde Depresyon ve Kaygı Belirtileri ile Problem Çözme Becerileri ve Algılanan Sosyal Desteğin Önemi. (2003): 1 - 11.
MLA	ÖZGÜVEN DEVRİMCİ Halise,SOYKAN Çiğdem,HARAN Seda,Gençöz Tülin İntihar Girişiminde Depresyon ve Kaygı Belirtileri ile Problem Çözme Becerileri ve Algılanan Sosyal Desteğin Önemi. , 2003, ss.1 - 11.
AMA	ÖZGÜVEN DEVRİMCİ H,SOYKAN Ç,HARAN S,Gençöz T İntihar Girişiminde Depresyon ve Kaygı Belirtileri ile Problem Çözme Becerileri ve Algılanan Sosyal Desteğin Önemi. . 2003; 1 - 11.
Vancouver	ÖZGÜVEN DEVRİMCİ H,SOYKAN Ç,HARAN S,Gençöz T İntihar Girişiminde Depresyon ve Kaygı Belirtileri ile Problem Çözme Becerileri ve Algılanan Sosyal Desteğin Önemi. . 2003; 1 - 11.
IEEE	ÖZGÜVEN DEVRİMCİ H,SOYKAN Ç,HARAN S,Gençöz T "İntihar Girişiminde Depresyon ve Kaygı Belirtileri ile Problem Çözme Becerileri ve Algılanan Sosyal Desteğin Önemi." , ss.1 - 11, 2003.
ISNAD	ÖZGÜVEN DEVRİMCİ, Halise vd. "İntihar Girişiminde Depresyon ve Kaygı Belirtileri ile Problem Çözme Becerileri ve Algılanan Sosyal Desteğin Önemi". (2003), 1-11.

APA	ÖZGÜVEN DEVRİMCİ H, SOYKAN Ç, HARAN S, Gençöz T (2003). İntihar Girişiminde Depresyon ve Kaygı Belirtileri ile Problem Çözme Becerileri ve Algılanan Sosyal Desteğin Önemi. Türk Psikoloji Dergisi, 18(52), 1 - 11.
Chicago	ÖZGÜVEN DEVRİMCİ Halise,SOYKAN Çiğdem,HARAN Seda,Gençöz Tülin İntihar Girişiminde Depresyon ve Kaygı Belirtileri ile Problem Çözme Becerileri ve Algılanan Sosyal Desteğin Önemi. Türk Psikoloji Dergisi 18, no.52 (2003): 1 - 11.
MLA	ÖZGÜVEN DEVRİMCİ Halise,SOYKAN Çiğdem,HARAN Seda,Gençöz Tülin İntihar Girişiminde Depresyon ve Kaygı Belirtileri ile Problem Çözme Becerileri ve Algılanan Sosyal Desteğin Önemi. Türk Psikoloji Dergisi, vol.18, no.52, 2003, ss.1 - 11.
AMA	ÖZGÜVEN DEVRİMCİ H,SOYKAN Ç,HARAN S,Gençöz T İntihar Girişiminde Depresyon ve Kaygı Belirtileri ile Problem Çözme Becerileri ve Algılanan Sosyal Desteğin Önemi. Türk Psikoloji Dergisi. 2003; 18(52): 1 - 11.
Vancouver	ÖZGÜVEN DEVRİMCİ H,SOYKAN Ç,HARAN S,Gençöz T İntihar Girişiminde Depresyon ve Kaygı Belirtileri ile Problem Çözme Becerileri ve Algılanan Sosyal Desteğin Önemi. Türk Psikoloji Dergisi. 2003; 18(52): 1 - 11.
IEEE	ÖZGÜVEN DEVRİMCİ H,SOYKAN Ç,HARAN S,Gençöz T "İntihar Girişiminde Depresyon ve Kaygı Belirtileri ile Problem Çözme Becerileri ve Algılanan Sosyal Desteğin Önemi." Türk Psikoloji Dergisi, 18, ss.1 - 11, 2003.
ISNAD	ÖZGÜVEN DEVRİMCİ, Halise vd. "İntihar Girişiminde Depresyon ve Kaygı Belirtileri ile Problem Çözme Becerileri ve Algılanan Sosyal Desteğin Önemi". Türk Psikoloji Dergisi 18/52 (2003), 1-11.