VERGİ CEZALARINDA NON BİS İN İDEM İLKESİNİN UYGULAMASINDA FRANSIZ VE TÜRK HUKUKUNDAKİ SON GELİŞMELER
Yıl: 2019 Cilt: 15 Sayı: 177 Sayfa Aralığı: 1975 - 2006 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 15-06-2020
VERGİ CEZALARINDA NON BİS İN İDEM İLKESİNİN UYGULAMASINDA FRANSIZ VE TÜRK HUKUKUNDAKİ SON GELİŞMELER
Öz: Vergi ödevinin yerine getirilmemesi sonucunda uygulanan yaptı-rımlar idari nitelikli ve cezai nitelikli olabilmektedir. Mali nitelikli vergi suçları idare tarafından tespit edilip uygulanır, bununla beraber yargı denetimine tabidir. Cezai nitelikli olanlar yaptırımlar ise ceza mahkeme-leri tarafından hükmedilebilir. Aynı fiil nedeniyle hem idari hem de ce-zai yaptırımla karşılaşılması halinde, bu iki yaptırıma karşı hem vergi hem de ceza mahkemesinde yargılama yapılması mümkündür. İdari ve cezai suçların arasındaki sınırın belirlenmesi ise Avrupa İnsan Hakları Mahkemesinin içtihatları ile gelişmektedir. Bu ince sınır kimi zaman iki kere yargılanmama ve cezalandırılmama hakkını koruyan non bis in idem ilkesini ihlal edebilmektedir.Bu çalışmamızda, bu hakkın korunmasına yönelik Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi içtihadının Fransız ve Türk vergi hukukundaki etki-leri incelenecektir.
Anahtar Kelime: THE RECENT DEVELOPMENTS IN FRENCH AND TURKISH LAW CONCERNING THE APPLICATION OF THE NON BIS IN IDEM PRINCIPLE IN TAX PENALTIES
Öz: The sanctions imposed as a result of non-fulfillment of the tax as-signment may be of administrative and criminal character. Tax offenses of administrative character are identified and enforced by the administ-ration, however they are subject to judicial review. Criminal sanctions can nevertheless be ruled by criminal courts. If both administrative and criminal sanctions are encountered due to the same act, it is possible to prosecute these two sanctions in both tax and criminal courts. The bo-undary between administrative and criminal offenses is defined by the case-law of the European Court of Human Rights. This subtle border can sometimes violate the principle of non bis in idem, which protects the right not to be tried and punished twice. In this article, the effects of the case-law of the European Court of Human Rights on the protection of this right in French and Turkish tax law will be analyzed.
Anahtar Kelime: Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Bibliyografik
- AKKAYA Mustafa (2000) “Vergi Mahkemesi ve Ceza Mahkeme-si Kararlarının Etkileşimi Üzerine Bir İnceleme”, Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, Sayı 1-4 Cilt 49, ss.85-96, DOI:10.1501/ 0001088
- AYRAULT Ludovic, MAITROT DE LA MOTTE Alexandre (2015) “Surcharges and Penalties inTax Law”, French National Report, EALTP Annual Congress Milan, 28-30 Mayıs 2015, www.eatlp.org/ uploads/public/2015/National%20report%20France.pdf. s.e.t. 2.9.2019.
- BAŞARAN YAVAŞLAR Funda (2105) “Surcharges and Penalties in Tax Law –Turkey’s National Report-” EATLP Annual Congress Mi-lan, 28-30 Mayıs 2015, s.29, (http://www.eatlp.org/uploads/public/ 2015/National%20report%20Turkey.pdf, s.e.t. 12.8.2019.
- BAHÇECİ Barış (2018) “İHAM’ın Vergi Cezalarında Ne Bis İn İdem İçtihadı ile Türk Hukukunun Uyum Sorunu”, TBB Dergisi Sayı 136 ss.141-166.
- BAHÇECİ Barış (2018) “İHAM İçtihadında Vergi Cezalarında ‘Ne Bis In Idem’” Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 67(2)2018, ss.253-278. (İHAM)
- BİLİCİ Nuretin/BAŞARAN YAVAŞLAR Funda (2014) “Non Bis In Idem Kuralı ve Yasallık İlkesi (Türk Vergi Hukuku ve Avrupa İnsan Hakları Sözleşmeleri İlkeleri)”, Prof.Dr. Şükrü Kızılot’a Armağan, Ed. Nevzat Saygılıoğlu, Ankara, 2104, ss. 49-72.
- BİYAN Özgür (2016) “Aynı Fiil Nedeniyle Vergi Ziyaı Cezası ve Hapis Cezasının Birlikte Uygulanması: Non Bis In Idem İlkesi”, Lebib Yalkın Mevzuat Dergisi, Ocak 2016, Sayı 145, ss.100-107.
- DOĞRUSÖZ Bumin (2009, 12 Ekim) “Vergi cezalarının iç çeliş-kisi” Referans gazetesi, denetimnet.net/Userfiles/Documents/Vergi_ Cezalarının_ic_celiskisi.pdf, s.e.t. 26.08.2019.
- DUFOURQ Pauline (2018, 4 Aralık)”Droit penal fiscal: les der-niers enseignements du Conseil constitutionnel sur le principe non bis in idem” Dalloz Actualité, éd.25 Eylül 2019, https://www.dalloz-actualite.fr/flash/droit-penal-fiscal-derniers-enseignements-du-conseil-constitutionnel-sur-le-principe-non-bis-in-idem#.XYth9i2B2t9, s.e.t.4.9.2019.
- GEÇER Ahmet Emrah (2016) “Vergi Ceza Hukukunda Non Bis İn İdem İlkesi” Ankara Hukuk Fakültesi Dergis, 65 (2), ss. 315-348.
- GEÇER Emrah Ahmet (2017) “İnsan Hakları Avrupa Mahkeme-sinde Vergi Cezalarında “Non bis in idem” İlkesine İlişkin A ve B v.Norveç Kararının Türk Vergi Hukuku Uygulamasına Etkileri”, Vergi Sorunları Dergisi, Sayı 350 Kasım 2017, ss.108-120. (İHAM)
- GÖZLER Kemal (2007) “Res Iudicata’nın Türkçesi Üzerine”, Ankara Hukuk Fakültesi Dergisi, Cilt 56, Sayı 2, ss.45-61.
- LASAGNI Giulia, MIRANDOLA Sofia (2019)”The European ne bis in idem at the Crossroads of Administrative and Criminal Law”, Euc-rim, Sayı 2019/2, ss.126-135, http://doi.org/10.30709/eucrim-2019-009//
- LELIEUR Julliette (2013) “ ‘Transnationalizing’ Ne Bis In Idem: How the Rule of Ne Bis In Idem Reveals the Principle of Personal Legal Certinity ”, Uthrect Law Review, Volume 9, Issue 4, Eylül 2013, ss.198-210, http://www.utrechtlawreview.org
- MUNIZ Kelly Ana (2018) “The Ne Bis in İdem Principle in Euro-pean Union Law”, Master Thesis, Lund University Faculty of Law.
- RENÇBER Altan (2017) Kabahat Genel Teorisi Açısından Vergi Kabahatleri, İstanbul, On İki Levha Yayıncılık.
- VİLLEMOT Dominique (2017) “Le cumul des sanctions fiscales et pénales est constitutionnel, mais encadré”, GFP, No 2-2017, ss.101-107, DOI:10.3166/gfp.2017.00034
- ÜSTÜN Ü. Süleyman (2001) “Cezai Yaptırım Gerektiren vergi Suçları ve yargılama Usulü”, Selçuk Üniversitesi Hukuk Fakültesi Der-gisi, Cilt 9, Sayı 3-4, Yıl 2001.
- YALTI Billur (2000) “İnsan Hakları Açısından Vergi Yükümlüsü-nün Adil Yargılanma Hakkı I”, Vergi Sorunları Dergisi, Ağustos 2000, Sayı 143, ss.151-167.
- YALTI Billur (2007) “İdari Vergi Cezası Davalarında Duruşmasız Yargılanma: İnsan Hakları Avrupa Mahkemesi İçtihadında Bendenoun Kriterlerinden Jussila Kriterlerine”, Vergi Sorunları Dergisi, Haziran 2007, Sayı 225, www.vergisorunlari.comtr/makale/idari-vergi-cezasi-davalarinda-durusmasiz-yargilanma-insan-haklari-avrupa-mahkemesi-içtihadinda-bendenoun-kriterlerinden-jussila-kriterlerine/20141
- YALTI Billur (2015) “İHAM’ın Glantz Kararının Ardından: Ka-çakçılıkta Para Cezası ve Hapis Cezası Uygulamasının Non Bis In Idem İlkesine Aykırılığı Üzerine”, Vergi Sorunları Dergisi, Şubat 2015, Sayı 317, ss.85-92.
- KARARLAR
- AİHM Kararları
- A ve B/Norveç no: 24130/11, 29758/11, 15 Kasım 2016
- Bendenoun/Fransa no: 12547/86, 24.2.2004
- Engel ve diğerleri/Hollanda no: 5100/71, 5101/71,5102/71, 5354/72;5370/72, 8 Haziran 1976
- Ferrazini/İtalya no: 44759/98, 7 Aralık 2001
- Glantz/Finlandiya no: 37394/11, 20 Mayıs 2014
- Janosevic/İsveç no: 34619/97, 23 Temmuz 2002
- JB/İsviçre no: 31827/96, 3 Mayıs 2001
- Johannesson ve diğerleri/İzlanda no:22007/11, 18 Mayıs 2017
- Jussila/Finlandiya no: 73053/01, 23 kasım 2016
- Lucky Dev/İsveç no: 7356/10, 27 Kasım 2014
- Manasson/İsveç no: 41265/98, 8 Nisan 2003
- Morel/Fransa no: 54559/00, 3 Haziran 2003
- Nykanen/Finalndiya no: 11828/11, 20 Mayıs 2014
- Öztürk/Almanya no:8544/79, 21 Şubat 1984
- Pirttimaki/Finlandiya no: 35232/11, 20 Mayıs 2014
- Ponsetti ve Chesnel/Fransa no: 36855/97; 41731/98, 14 Eylül 1999
- Rosenquist/İsveç no:66619/00, 14 Eylül 2004
- Ruotsalainen/Finlandiya no: 10626/12, 14 Şubat 2012
- Zolotukhin/Rusya no:14939703, 10 Şubat 2009
- Fransız Anayasa Mahkemesi Kararları
- Conseil Constitutionnel no 82-143DC, 30 Temmuz 1982
- Conseil Constitutionnel no 97-395 DC, 30 Aralık 1997
- Conseil Constitutionnel no 2011-124 QPC, 29 Nisan 2012
- Conseil Constitutionnel no 2014-423 QPC, 24 Ekim 2014
- Conseil Constitutionnel no 2014-453/454 QPC ve no 2015-462, 18 Mart 2015
- Conseil Constitutionnel no 2017-621, 30 Mart 2017
- Conseil Constitutionnel no:2018-745 QPC, 23 Kasım 2018
- Anayasa Mahkemesi Kararları
- AYM E. 1980/1 K. 1980/2 T.29.04.1980
- AYM E. 2001/119 K. 2004/37 T. 23.03.2004
- AYM, E.2008/114 K.2010/53, T.1.4.2010
- AYM E. 2019/16 K. 2019/15 T. 14.3.2019
- AYM E. 2017/95 K. 2017/119 12.7.2017
- AYM E.2017/28 K. 2017/107 31.5.2017
- AYM Başvuru No 2018/9115 T 27/3/2019
| APA | Çelener B (2019). VERGİ CEZALARINDA NON BİS İN İDEM İLKESİNİN UYGULAMASINDA FRANSIZ VE TÜRK HUKUKUNDAKİ SON GELİŞMELER. , 1975 - 2006. |
| Chicago | Çelener Balca VERGİ CEZALARINDA NON BİS İN İDEM İLKESİNİN UYGULAMASINDA FRANSIZ VE TÜRK HUKUKUNDAKİ SON GELİŞMELER. (2019): 1975 - 2006. |
| MLA | Çelener Balca VERGİ CEZALARINDA NON BİS İN İDEM İLKESİNİN UYGULAMASINDA FRANSIZ VE TÜRK HUKUKUNDAKİ SON GELİŞMELER. , 2019, ss.1975 - 2006. |
| AMA | Çelener B VERGİ CEZALARINDA NON BİS İN İDEM İLKESİNİN UYGULAMASINDA FRANSIZ VE TÜRK HUKUKUNDAKİ SON GELİŞMELER. . 2019; 1975 - 2006. |
| Vancouver | Çelener B VERGİ CEZALARINDA NON BİS İN İDEM İLKESİNİN UYGULAMASINDA FRANSIZ VE TÜRK HUKUKUNDAKİ SON GELİŞMELER. . 2019; 1975 - 2006. |
| IEEE | Çelener B "VERGİ CEZALARINDA NON BİS İN İDEM İLKESİNİN UYGULAMASINDA FRANSIZ VE TÜRK HUKUKUNDAKİ SON GELİŞMELER." , ss.1975 - 2006, 2019. |
| ISNAD | Çelener, Balca. "VERGİ CEZALARINDA NON BİS İN İDEM İLKESİNİN UYGULAMASINDA FRANSIZ VE TÜRK HUKUKUNDAKİ SON GELİŞMELER". (2019), 1975-2006. |
| APA | Çelener B (2019). VERGİ CEZALARINDA NON BİS İN İDEM İLKESİNİN UYGULAMASINDA FRANSIZ VE TÜRK HUKUKUNDAKİ SON GELİŞMELER. Legal Mali Hukuk Dergisi, 15(177), 1975 - 2006. |
| Chicago | Çelener Balca VERGİ CEZALARINDA NON BİS İN İDEM İLKESİNİN UYGULAMASINDA FRANSIZ VE TÜRK HUKUKUNDAKİ SON GELİŞMELER. Legal Mali Hukuk Dergisi 15, no.177 (2019): 1975 - 2006. |
| MLA | Çelener Balca VERGİ CEZALARINDA NON BİS İN İDEM İLKESİNİN UYGULAMASINDA FRANSIZ VE TÜRK HUKUKUNDAKİ SON GELİŞMELER. Legal Mali Hukuk Dergisi, vol.15, no.177, 2019, ss.1975 - 2006. |
| AMA | Çelener B VERGİ CEZALARINDA NON BİS İN İDEM İLKESİNİN UYGULAMASINDA FRANSIZ VE TÜRK HUKUKUNDAKİ SON GELİŞMELER. Legal Mali Hukuk Dergisi. 2019; 15(177): 1975 - 2006. |
| Vancouver | Çelener B VERGİ CEZALARINDA NON BİS İN İDEM İLKESİNİN UYGULAMASINDA FRANSIZ VE TÜRK HUKUKUNDAKİ SON GELİŞMELER. Legal Mali Hukuk Dergisi. 2019; 15(177): 1975 - 2006. |
| IEEE | Çelener B "VERGİ CEZALARINDA NON BİS İN İDEM İLKESİNİN UYGULAMASINDA FRANSIZ VE TÜRK HUKUKUNDAKİ SON GELİŞMELER." Legal Mali Hukuk Dergisi, 15, ss.1975 - 2006, 2019. |
| ISNAD | Çelener, Balca. "VERGİ CEZALARINDA NON BİS İN İDEM İLKESİNİN UYGULAMASINDA FRANSIZ VE TÜRK HUKUKUNDAKİ SON GELİŞMELER". Legal Mali Hukuk Dergisi 15/177 (2019), 1975-2006. |
