Ludwig von Mises’te Bir Eylem Ontolojisi Olarak Praksiyoloji
Yıl: 2019 Cilt: 24 Sayı: 96 Sayfa Aralığı: 73 - 89 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.36484/liberal.647679 İndeks Tarihi: 16-06-2020
Ludwig von Mises’te Bir Eylem Ontolojisi Olarak Praksiyoloji
Öz: Çalışmada Mises’in praksiyoloji kavramı incelenmiştir. Mises’e göre insana yönelikyapılacak temel tanım onun eylemde bulunan bir varlık olması üzerinedir. Çünkü bizatihieylem olgusunun kendisi, insanın irade ve tercihleri üzerinden belli bir rasyoneldüzlemde oluşturduğu anlam evrenine karşılık gelir. Eylem olmaksızın insan tüm bağlamlardanazade bir halde kendisini gerçekleştirme olanağını yitirir. Mises’in geliştirdiğipraksiyoloji kavramı, teorik ve sistematik bir bilime karşılık gelmesinden dolayıtarihsel boyutu haiz değildir. Praksiyoloji, içeriğe dair unsurların bütününü parantezealmak suretiyle eylemi biçimsel olarak incelemeye tabi tutar ve onu sabit ve değişmezbir düzlemde konumlandırır. Eylem bu doğrultuda, salt biçimsel olarak evrenselkategoriler üzerinden tanımlanırken; içerik, her türlü olumsallığa açık olarak kabuledilir ve eylem bağlamında özdeşlik ile oluş biraraya getirilir. Herhangi bir insan bellikategoriler üzerinden özgürce eylem yapabilme kudretine sahip olarak kabul edilir.Mises’in praksiyoloji kavramının biçim ve içerik, özdeşlik ile fark arasındaki dikotomiyiortadan kaldıran özgürleştirici bir ontolojiye karşılık geldiği ortaya koyulacaktır.
Anahtar Kelime: Praxeology as an Action Ontology in Ludwig von Mises’ Thought
Öz: In this study, Mises’ (1881-1973) concept of praxeology (science of human action) is examined. According to Mises, a human can only be defined as an action being. Because the fact of action itself corresponds to the sphere of meaning which is created by human will and preferences on a certain level of rationality. In this way, without action, one loses the possibility of self-realization in all the contexts. The concept of praxeology developed by Mises in this direction does not represent a historical situation since it corresponds to a theoretical and systematic science. Praxeology treats the action formally by parenthesizing all the elements of the content and positions it in a fixed and constant plane. In this way, action is defined purely formally over universal categories, while content is considered open to all kinds of contingency, and integrity is achieved between identity and being. Accordingly, any person is considered to have the power to act freely on certain categories. The main argument of this study is that Mises’ concept of praxeology corresponds to a liberating ontology that eliminates the dichotomy between form and content, identity and difference.
Anahtar Kelime: Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
- ARENDT, Hannah, İnsanlık Durumu, çev: Bahadır Sina Şener, İletişim Yayınları, İstanbul 2003.
- ARENDT, Hannah, Kant’ın Siyaset Felsefesi Üzerine Dersler, der: Ronald Beiner, çev: Devrim Sezer-İsmail Ilgar, İletişim Yayınları, İstanbul 2009.
- BADIOU, Alain, Nietzsche Anti-Felsefe Seminerleri, çev: İsmet Birkan, Sel Yayıncılık, İstanbul 2019.
- BAŞDEMİR, Hasan Yücel, Çağdaş Epistemolojide Bilginin Tanımı Sorunu, Hititkitap Yayınları, Ankara 2011.
- CEVİZCİ, Ahmet, Felsefe Tarihi-Thales’ten Baudrillard’a, Say Yayınları, İstanbul 2018.
- DELEUZE, Gilles ve Guattari, Felix, Capitalism and Schizophrenia-A Thousand Plateaus, çev: Brian Massumi, London 2008.
- MELVILLE, Herman, Kâtip Bartleby, çev: Hamdi Koç, Türkiye İş Bankası Yayınları, İstanbul 2019.
- MISES, Ludwig von, İnsan Eylemi, çev: İsmail Aktar, Liberte Yayınları, Ankara 2008.
- MISES, Ludwig von, Kadir-i Mutlak Devlet, çev: Yusuf Şahin, Liberte Yayınları, Ankara 2010.
- MISES, Ludwig von, Liberalizm, çev: Yaman Öğüt, Liber Plus Yayınları, Ankara 2016.
- MISES, Ludwig von, Sosyalizm, çev: Yusuf Şahin, Liberte Yayınları, Ankara 2007.
- PROUST, Marcel, Kayıp Zamanın İzinde, Swann’ların Tarafı, çev: Roza Hakmen, Yapı Kredi Yayınları, İstanbul 2013.
| APA | İncetahtacı Y (2019). Ludwig von Mises’te Bir Eylem Ontolojisi Olarak Praksiyoloji. , 73 - 89. 10.36484/liberal.647679 |
| Chicago | İncetahtacı Yahya Ludwig von Mises’te Bir Eylem Ontolojisi Olarak Praksiyoloji. (2019): 73 - 89. 10.36484/liberal.647679 |
| MLA | İncetahtacı Yahya Ludwig von Mises’te Bir Eylem Ontolojisi Olarak Praksiyoloji. , 2019, ss.73 - 89. 10.36484/liberal.647679 |
| AMA | İncetahtacı Y Ludwig von Mises’te Bir Eylem Ontolojisi Olarak Praksiyoloji. . 2019; 73 - 89. 10.36484/liberal.647679 |
| Vancouver | İncetahtacı Y Ludwig von Mises’te Bir Eylem Ontolojisi Olarak Praksiyoloji. . 2019; 73 - 89. 10.36484/liberal.647679 |
| IEEE | İncetahtacı Y "Ludwig von Mises’te Bir Eylem Ontolojisi Olarak Praksiyoloji." , ss.73 - 89, 2019. 10.36484/liberal.647679 |
| ISNAD | İncetahtacı, Yahya. "Ludwig von Mises’te Bir Eylem Ontolojisi Olarak Praksiyoloji". (2019), 73-89. https://doi.org/10.36484/liberal.647679 |
| APA | İncetahtacı Y (2019). Ludwig von Mises’te Bir Eylem Ontolojisi Olarak Praksiyoloji. Liberal Düşünce, 24(96), 73 - 89. 10.36484/liberal.647679 |
| Chicago | İncetahtacı Yahya Ludwig von Mises’te Bir Eylem Ontolojisi Olarak Praksiyoloji. Liberal Düşünce 24, no.96 (2019): 73 - 89. 10.36484/liberal.647679 |
| MLA | İncetahtacı Yahya Ludwig von Mises’te Bir Eylem Ontolojisi Olarak Praksiyoloji. Liberal Düşünce, vol.24, no.96, 2019, ss.73 - 89. 10.36484/liberal.647679 |
| AMA | İncetahtacı Y Ludwig von Mises’te Bir Eylem Ontolojisi Olarak Praksiyoloji. Liberal Düşünce. 2019; 24(96): 73 - 89. 10.36484/liberal.647679 |
| Vancouver | İncetahtacı Y Ludwig von Mises’te Bir Eylem Ontolojisi Olarak Praksiyoloji. Liberal Düşünce. 2019; 24(96): 73 - 89. 10.36484/liberal.647679 |
| IEEE | İncetahtacı Y "Ludwig von Mises’te Bir Eylem Ontolojisi Olarak Praksiyoloji." Liberal Düşünce, 24, ss.73 - 89, 2019. 10.36484/liberal.647679 |
| ISNAD | İncetahtacı, Yahya. "Ludwig von Mises’te Bir Eylem Ontolojisi Olarak Praksiyoloji". Liberal Düşünce 24/96 (2019), 73-89. https://doi.org/10.36484/liberal.647679 |
