Suriyeli Göçmenlere Yönelik Tutumların Bütünleşik Tehdit ve Sosyal Mesafe Kuramları Doğrultusunda İncelenmesi: Süleyman Demirel Üniversitesi Örneği

Yıl: 2019 Cilt: 24 Sayı: 95 Sayfa Aralığı: 131 - 162 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.36484/liberal.609598 İndeks Tarihi: 17-06-2020

Suriyeli Göçmenlere Yönelik Tutumların Bütünleşik Tehdit ve Sosyal Mesafe Kuramları Doğrultusunda İncelenmesi: Süleyman Demirel Üniversitesi Örneği

Öz:
Çalışmanın amacı Türkiye Cumhuriyeti vatandaşlarının, Suriyeli göçmenlere yönelik olarak algılanantehdit ile sosyal mesafe düzeylerinin incelenmesidir. Çalışmanın temel varsayımı katılımcılarıncinsiyeti, etnik ve siyasal kimlikleri gibi demografik değişkenler ile yine katılımcıların yakın çevrelerindekiSuriyeli göçmen yoğunluğu, kendilerini ifade ettikleri dini, etnik ve siyasal kimliklerinin,Suriyeli göçmenlere yönelik olarak geliştirdikleri tutumlar üzerinde etkili olduğudur. Gruplar arasıtutumların şekillenmesinde etkili olan değişkenlerin anlaşılmasına yönelik bir ön hazırlık olmasıaçısından çalışmada öncelikle göç, mülteci, önyargı, kalıp yargı, olumsuz kalıp yargı, gruplar arasıkaygı gibi kavramlar ile bütünleşik tehdit ve sosyal mesafe kuramlarından kısaca bahsedilmiştir.Çalışmanın odak noktası Türkiye Cumhuriyeti vatandaşlarının geçici koruma kapsamındaki Suriyelilereyönelik geliştirdikleri tutumlardır. Bu bağlamda çalışma uzayı olarak Süleyman DemirelÜniversitesi öğrencileri seçilerek, 1209 öğrenci ile yüz yüze anket yapılmıştır. Çalışmada kadınlarve erkeklerin Suriyelilere yönelik tehdit algıları arasında anlamlı bir farklılık görülmemiştir. Katılımcılarınetnik kimliklerine göre Suriyelilere yönelik algıladıkları sosyal mesafe arasında anlamlıfarklılık olduğu görülmüştür.
Anahtar Kelime:

The Study of Attitudes towards Syrian Immigrants within Integrated Theories of Threat and Social Distance: Case of Suleyman Demirel University

Öz:
The aim of the study is to examine the perceived threat together with social distance towards the Syrian immigrants in accordance with the attitudes of Turkish citizens. The basic assumption of the study is that, the demographic variables like the gender, ethnic and political identities of participants and the socio-economic variables like the overpopulation of the Syrian immigrants who live in their territories and their religious, ethnic, ideological and politcal identities have effects on their attitudes towards the Syrian immigrants. In order to understand the variables which are effective in shaping inter-group attitudes, the study briefly deals with concepts such as immigration, refugee, prejudice, stereotypes, negative stereotypes, intergroup anxiety and theories of threat and social distance. The focus of the study are the attitudes which are developed by citizens of the Republic of Turkey towards the Syrians who are under temporary protection. In this context students of Süleyman Demirel University were selected as the space of the study and the survey had been made face to face with 1209 students. There is no significant difference between threat perceptions of women and men in the study. However, there is significant difference between social distance perceptions of participants according to their ethnic identities.
Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • ALLPORT, Gordon W, The Nature of Prejudice, Reading, Mass.: Addison Wesley, 1954.
  • AK, Belma, “Verilerin Düzenlenmesi ve Gösterimi”, İçinde, (Edt.) Şeref Kalaycı, SPSS Uygulamalı Çok Değişkenli İstatistik Teknikleri, Asil Yayın Dağıtım, Ankara, 2008.
  • ARRANSON, Elliot, WILSON, Timothy, AKERT, Robin, Sosyal Psikoloji, çev.: Okhan Gündüz, 7. Baskı, Kaknüs Yayınları, İstanbul, 2010.
  • AVCI, Nazmi, Toplumsal Uzaklık Bağlamında Batı Anadolu’ya Göçle Yerleşmiş Kürtler Üzerine Bir Araştırma (Manisa İli Örneği), SDÜ Fen Edebiyat Fakültesi Sosyal Bilimler Dergisi, Sayı:29 Ağustos, 2013, ss. 151-170.
  • BAĞCI, Sabahat Çiğdem, ÇELEBİ Elif, “Gruplararası Temas ve Çatışma ile Azınlıklara Yönelik Tutumlar ve Çokkültürlülüğe Destek Arasındaki İlişkiler: Gruplararası Tehdit ve Kaygının Aracı Rolü”, Türk Psikoloji Yazıları, 20 (Özel Sayı) Nisan, 2017, ss.3-18.
  • BALABAN, Çiğdem Damla “The Roles of Intergroup Threat, Social Dominance Orientation and Right-Wing Authoritarianism In Predicting Turks’ Prejudice Toward Kurds’’, Yayınlanmamış Master Tezi, Ortadoğu Teknik Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara, 2013.
  • BERTOCCI Peter, A. “Gordon W. Allport’s The Nature of Prejudice and the Problem of Choice”, Persons Themselves are Initiating Causes In the Presence of Alternatives Presented By Their Past History and Present Opportunities, Boston University, 1973.
  • BİLGİÇ M. Sadi ve diğerleri, “Türkiye’de Kimlikler Arası Kutuplaşmanın Sosyal Mesafe Üzerinden Ölçümü ve Toplumsal Güvenliğe Etkisi”, Bilge Strateji, Cilt 6, Sayı 11, Güz 2014, ss. 163-205.
  • BOGARDUS, Emory, “Table of Contents”, içinde Immigration and Race Attitudes, Boston: D.C. Heath, 1928.
  • BOGARDUS, Emory, Social Distance. Yellow Springs, OH: Antioch, 1959.
  • BOGARDUS, Emory S., “Measuring Social Distance”, içinde; M. Fishbein (Edt.) Readings in Attitude Theory and Measurement, New York: John Wiley & Sons Inc.1967, ss. 71-76.
  • CESUR, Sevim ve PAKER, K. Oya, “Laiklik Bağlamında Yaş, Cinsiyet, Siyasi Görüş ve Dindarlık Seviyesine Göre Gruplararası İlişkide Belirleyici Olan Bazı Değişkenlerdeki Farklılaşmalar’’, Psikoloji Çalışmaları Dergisi, Sayı:32-2 2012, ss.49-70.
  • DAĞCI, Kenan ve KESKİN, Mustafa, “Çin’in Doğu Türkistan Politikası ve Azınlık Hakları Bağlamında Hak İhlalleri’’, Barış Araştırmaları ve Çatışma Çözümleri Dergisi, Cilt.1 No.2 2013, ss. 11-29.
  • DEMİRGİL, Hakan, “Parametrik Olmayan (Non Parametrik) Hipotez Testleri”, İçinde, (Edt.) Şeref Kalaycı, SPSS Uygulamalı Çok Değişkenli İstatistik Teknikleri, Asil Yayın Dağıtım, Ankara,2008.
  • DOVIDIO, John F. ve diğerleri, “Prejudice, Stereotyping and Discrimination: Theoretical and Empirical Overview”, The SAGE Handbook of Prejudge Stereotyping and Discrimination, 2010/1, ss. 3-28.
  • DUBEY, Smita, MALLAH, Varsha,” Migration: Causes and Effects”, The Business & Management Review, Volume 5, Number 4, 2015, ss. 228-232.
  • ESSES, Victoria M. ve diğerleri, “Values, Stereotypes, and Emotions as Determinants of Intergroup Attitudes”, İçinde; D. M. Mackie ve D. L. Hamilton (Edts.), Affect, Cognition and Stereotyping: Interactive Processes in Group Perception, Orlando, FL: Academic Press, 1993, ss. 137-166.
  • ETAT DE LA MIGRATION Dans Le Monde, Les Migrants Et Les Villes De Nouveaux Partenariats Pour Gérer La Mobilité, Organisation Internationale Pour Les Migrations (OIM), 17 Route des Morillons 1211 Genève 19 Suisse, 2015.
  • FARIS, Robert E.L., Chicago Sociology 1920 – 1932, San Francisco, 1967.
  • FISKE, Susan ve diğerleri, Handbook of Social Psychology, 5th Edition, Volume 2. USA: Wiley, 2010.
  • FLORACK, Arnd ve diğerleri, “The Role of Discordant Acculturation Attitudes In Perceived Threat: An Analysis of Host And Immigrant Attitudes In Germany” International Journal of Intercultural Relations, 30/2006, ss. 683-702.
  • GÖREGENLİ, Melek, “Önyargı ve Ayrımcılığı Azaltmak’’, içinde, Kenan Çayır, Müge Ayan Ceyhan, Ayrımcılık: Çok Boyutlu Yaklaşımlar, İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları 393, Sosyoloji 15, Eğitim Çalışmaları 2, 1. Baskı İstanbul, Eylül, 2012.
  • HAGEN-ZANKER, Jessica, Modest Expectations Causes and Effects of Migration On Migrant Households In Source Countries, Dissertation, the degree of Doctor at the Maastricht University, 2010.
  • HILTON, James L., VON HIPPEL, William, “Stereotypes”, Annual Review of Psychology, 47, 1996 , ss.237-271.
  • HOUGHTON, Davit Patrick, Siyaset Psikolojisi, Durumlar, Bireyler, Olaylar. Bilge Kültür Sanat Yayınları, 1. Basım Ekim, 2015.
  • IVES, Bob ve diğerleri, “Applying Intergroup Contact Theory to Social Distance Data from Ethnic Hungarians and Romanians” İçinde; Journal of Contemporary European Studies, DOI: 10.1080/14782804.2015.1117966, Romania 2016.
  • KAĞITÇIBAŞI, Çiğdem ve CEMALCILAR, Zeynep, Dünden Bugüne İnsan ve İnsanlar Sosyal Psikolojiye Giriş, Baskı- Cilt: Sistem Matbaacılık, İstanbul 2014.
  • KARAÇANTA, Hatice, “Üniversite Öğrencilerinin Sosyal Baskınlık Yönelimi ve Başka Bazı Değişkenler Açısından Karşılaştırması”, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Psikoloji Anabilim Dalı, Doktora Tezi, Ankara, 2002.
  • KARAOĞLU, Ezgi, “The Role of Social Dominance Orientation, Empathy and Perceived Threat in Predicting Prejudice of Turkish Citizens Toward Syrian Immigrants”, Yayınlanmamış Master Tezi, Ortadoğu Teknik Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara 2015.
  • KARAYEĞEN, Gökçe, “Çevreci Tutum ve Davranışlar: Sosyal Baskınlık Yönelimi, Yetkecilik ve Ahlak Açısından Bir Değerlendirme’’, Yayınlanmamış Master Tezi, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Psikoloji (Sosyal Psikoloji) Anabilim Dalı, Ankara, 2015.
  • LEIGHTON, Dana Charles, The Effects of Symbolic and Realistic Threats on Moral Exclusion From the Scope of Justice, A dissertation submitted in partial fulfillment of the requirements for the degree of Doctor of Philosophy in Psychology, University of Arkansas, 2012.
  • LIPPMANN, Walter, Public Opinion, New York, Harcourt, Brace, 1922.
  • MONTERRUBIO, Carlos, “The Impact of Spring Break Behaviour: An Integrated Threat Theory Analysis of Residents’ Prejudice”, Tourism Management 54/2016, ss. 418-427.
  • NEPRASH, Jerry A., “Minority Group Contacts and Social Distance”, Clark Atlanta University Phylon (1940-1956), Vol. 14, No. 2 (2nd Qtr.), 1953, ss. 207-212.
  • OWEN, Carolyn A. ve diğerleri, “A Half-Century of Social Distance Research: National Replication of The Bogardus Studies”, Sociology and Social Research, V.66, 1981, ss.80-98.
  • PARKER, E. Robert, “The Concept of Social Distance as Applied to the Study of Racial Attitudes and Racial Relations”, Journal of Applied Sociology, V:8, 1924, ss. 339-344.
  • RIEK, Blake M. ve diğerleri, “Intergroup Threat and Out-Group Attitudes: A Meta-Analytic Review”. Personality and Social Psychology Review, Vol:10 No:4 2006, ss.336-353.
  • SHACKNOVE, Andrew, E., “Who Is a Refugee?”, Ethics, Vol. 95, No. 2 January 1985, ss. 274-284.
  • SIMONOVITS, Bori, “Realistic and Symbolic Threats The Social Basis of Mass-Migration Related Fear In Contemporary Hungary”, Review of Sociology, Vol:26(4) 2016, ss.53–73.
  • SPARROW, Kathleen H. ve CHRETIEN, M. David “The Social Distance Perceptions of Racial and Ethnic Groups By College Students: A Research Note”, The University of Southwestern Louisiana, Socıological Spectrum, 13-1993, ss. 277-288.
  • STEPHAN, Walter G ve diğerleri, “Prejudice Toward Immigrants: An İntegrated Threat Theory”, Journal of Applied Social Psychology, 29-1999, ss.2221-2237.
  • STEPHAN, Walter G. ve MEALY, Marisa, The Encyclopedia of Peace Psychology, First Edition. (Edit.) Daniel J. Christie, 2012.
  • STEPHAN, Wagner. G. ve STEPHAN Cookie White, “An Integrated Theory of Prejudice”, İçinde; S. Oskamp (Ed.) Reducing Prejudice and Discrimination: The Claremont Symposium on Applied Social Psychology, Mahwah, NJ: Lawrence Erlbaum Associates, Inc, 2000, ss. 23-45.
  • ŞAHİN, Baki, “Metodoloji”, İçinde; Bilimsel Araştırma Yöntemleri, Abdurahman Tanrıöğen (Edit.), Anı Yayıncılık, Ankara, 2009.
  • ŞAHİN, Birsen, “Almanya’daki Türk Göçmenlerin Sosyal Entegrasyonunun Kuşaklar Arası Karşılaştırması: Kimlik ve Ait Hissetme”, Hacettepe Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları, Yıl 2008, Sayı:8, ss. 227 – 252.
  • ŞEKER Betül Dilara ve diğerleri (edit.), Göç ve Uyum, Transnational Press 2. Baskı, Londra 2015.
  • WARK, Colin ve GALLIHER, John F., “Emory Bogardus and the Origins of the Social Distance Scale”, The American Sociologist, V:38(4) 2007, ss.383-395.
  • 6458 Sayılı Yabancılar ve Uluslararası Koruma Kanunu.
  • İnternet Kaynakları
  • Mevzuat, Mültecilerle Dayanışma Derneği web sayfası, http://www.multeci.org.tr/mevzuat (Erişim: 10 Temmuz 2019).
  • Mültecilerle Dayanışma Derneği web Sayfası, http://multeciler.org.tr/turkiyedeki-suriyeli-sayisi/, (Erişim:29 Mayıs 2018).
  • “2018’in İlk İşsizlik Rakamı Belli Oldu”, CNNTurk.com, 16 Nisan 2018.
  • https://www.cnnturk.com/ekonomi/turkiye/2018in-ilk-issizlik-rakami-belli-oldu (Erişim: 17 Nisan 2018).
  • “Prejudice”, Cambridge Dictionary, https://dictionary.cambridge.org/dictionary/english/prejudice (Erişim: 5 Ekim 2019).
  • “Mültecilerin Hukukî Statüsüne İlişkin Sözleşme”, Birleşmiş Milletler Mülteciler Yüksek Komiserliği Türkiye Temsilciliği, Mültecilerle Dayanışma Derneği Web sayfası, http://www.multeci.org.tr/wp-content/uploads/2016/12/1951-Cenevre-Sozlesmesi-1.pdf (Erişim:10 Temmuz 2019).
  • “Türkiye’de Geçici Koruma”, İçişleri Bakanlığı Göç İdaresi Genel Müdürlüğü, https://www.goc.gov.tr/turkiye-de-gecici-koruma (Erişim:10 Temmuz 2019).
APA ESER H, Uygur M (2019). Suriyeli Göçmenlere Yönelik Tutumların Bütünleşik Tehdit ve Sosyal Mesafe Kuramları Doğrultusunda İncelenmesi: Süleyman Demirel Üniversitesi Örneği. , 131 - 162. 10.36484/liberal.609598
Chicago ESER Hamza Bahadır,Uygur Mehmet Recai Suriyeli Göçmenlere Yönelik Tutumların Bütünleşik Tehdit ve Sosyal Mesafe Kuramları Doğrultusunda İncelenmesi: Süleyman Demirel Üniversitesi Örneği. (2019): 131 - 162. 10.36484/liberal.609598
MLA ESER Hamza Bahadır,Uygur Mehmet Recai Suriyeli Göçmenlere Yönelik Tutumların Bütünleşik Tehdit ve Sosyal Mesafe Kuramları Doğrultusunda İncelenmesi: Süleyman Demirel Üniversitesi Örneği. , 2019, ss.131 - 162. 10.36484/liberal.609598
AMA ESER H,Uygur M Suriyeli Göçmenlere Yönelik Tutumların Bütünleşik Tehdit ve Sosyal Mesafe Kuramları Doğrultusunda İncelenmesi: Süleyman Demirel Üniversitesi Örneği. . 2019; 131 - 162. 10.36484/liberal.609598
Vancouver ESER H,Uygur M Suriyeli Göçmenlere Yönelik Tutumların Bütünleşik Tehdit ve Sosyal Mesafe Kuramları Doğrultusunda İncelenmesi: Süleyman Demirel Üniversitesi Örneği. . 2019; 131 - 162. 10.36484/liberal.609598
IEEE ESER H,Uygur M "Suriyeli Göçmenlere Yönelik Tutumların Bütünleşik Tehdit ve Sosyal Mesafe Kuramları Doğrultusunda İncelenmesi: Süleyman Demirel Üniversitesi Örneği." , ss.131 - 162, 2019. 10.36484/liberal.609598
ISNAD ESER, Hamza Bahadır - Uygur, Mehmet Recai. "Suriyeli Göçmenlere Yönelik Tutumların Bütünleşik Tehdit ve Sosyal Mesafe Kuramları Doğrultusunda İncelenmesi: Süleyman Demirel Üniversitesi Örneği". (2019), 131-162. https://doi.org/10.36484/liberal.609598
APA ESER H, Uygur M (2019). Suriyeli Göçmenlere Yönelik Tutumların Bütünleşik Tehdit ve Sosyal Mesafe Kuramları Doğrultusunda İncelenmesi: Süleyman Demirel Üniversitesi Örneği. Liberal Düşünce, 24(95), 131 - 162. 10.36484/liberal.609598
Chicago ESER Hamza Bahadır,Uygur Mehmet Recai Suriyeli Göçmenlere Yönelik Tutumların Bütünleşik Tehdit ve Sosyal Mesafe Kuramları Doğrultusunda İncelenmesi: Süleyman Demirel Üniversitesi Örneği. Liberal Düşünce 24, no.95 (2019): 131 - 162. 10.36484/liberal.609598
MLA ESER Hamza Bahadır,Uygur Mehmet Recai Suriyeli Göçmenlere Yönelik Tutumların Bütünleşik Tehdit ve Sosyal Mesafe Kuramları Doğrultusunda İncelenmesi: Süleyman Demirel Üniversitesi Örneği. Liberal Düşünce, vol.24, no.95, 2019, ss.131 - 162. 10.36484/liberal.609598
AMA ESER H,Uygur M Suriyeli Göçmenlere Yönelik Tutumların Bütünleşik Tehdit ve Sosyal Mesafe Kuramları Doğrultusunda İncelenmesi: Süleyman Demirel Üniversitesi Örneği. Liberal Düşünce. 2019; 24(95): 131 - 162. 10.36484/liberal.609598
Vancouver ESER H,Uygur M Suriyeli Göçmenlere Yönelik Tutumların Bütünleşik Tehdit ve Sosyal Mesafe Kuramları Doğrultusunda İncelenmesi: Süleyman Demirel Üniversitesi Örneği. Liberal Düşünce. 2019; 24(95): 131 - 162. 10.36484/liberal.609598
IEEE ESER H,Uygur M "Suriyeli Göçmenlere Yönelik Tutumların Bütünleşik Tehdit ve Sosyal Mesafe Kuramları Doğrultusunda İncelenmesi: Süleyman Demirel Üniversitesi Örneği." Liberal Düşünce, 24, ss.131 - 162, 2019. 10.36484/liberal.609598
ISNAD ESER, Hamza Bahadır - Uygur, Mehmet Recai. "Suriyeli Göçmenlere Yönelik Tutumların Bütünleşik Tehdit ve Sosyal Mesafe Kuramları Doğrultusunda İncelenmesi: Süleyman Demirel Üniversitesi Örneği". Liberal Düşünce 24/95 (2019), 131-162. https://doi.org/10.36484/liberal.609598