PAYLAŞMADAN ÖNCE DİKKAT! İŞÇİLERİN İŞYERİ DIŞINDA SOSYAL MEDYA KULLANIMLARI ÜZERİNE HUKUKİ BİR DEĞERLENDİRME

KOLAN, Şelen; SAVAŞ KUTSAL, F. Burcu

PAYLAŞMADAN ÖNCE DİKKAT! İŞÇİLERİN İŞYERİ DIŞINDA SOSYAL MEDYA KULLANIMLARI ÜZERİNE HUKUKİ BİR DEĞERLENDİRME

F. Burcu SAVAŞ KUTSAL, (Bahçeşehir Üniversitesi, Hukuk Fakültesi, İş ve Sosyal Güvenlik Hukuku Anabilim Dalı, İstanbul, Türkiye)

Şelen KOLAN (Bahçeşehir Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Özel Hukuk Doktora Programı, İstanbul, Türkiye)

Legal İş Hukuku ve Sosyal Güvenlik Hukuku Dergisi

52 0

Yıl: 2019 Cilt: 16 Sayı: 62 Sayfa Aralığı: 491 - 562 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 17-06-2020

PAYLAŞMADAN ÖNCE DİKKAT! İŞÇİLERİN İŞYERİ DIŞINDA SOSYAL MEDYA KULLANIMLARI ÜZERİNE HUKUKİ BİR DEĞERLENDİRME

Öz:

İnternetin gelişimine bağlı olarak sosyal medya kullanımı günü-müzde sadece kişiler arası ilişkilere etki etmemekte, fakat iş ilişkilerinin kurulma, devam ve sonlandırılma süreçlerinde tartışmalara neden olan önemli bir olgu olarak karşımıza çıkmaktadır. Bu çalışmada işçilerin işyeri sınırları dışında sosyal medya kullanımlarının işe alım süreci ve iş sözleşmelerinin sona ermesi bakımından doğurduğu hukuki etkilerin ve sonuçların değerlendirilmesi amaçlanmıştır. Bu bağlamda, sosyal medya kullanımı öncelikle bir birey olarak işçinin AİHS ve Anayasa ile koru-nan temel hakları bakımından incelenecek olup bu haklar ile işçinin ve işverenin iş ilişkisinden doğan hak ve yükümlülükleri arasındaki denge ve ilişki değerlendirilecektir. Çalışmamızda konuya ilişkin uygulamada ortaya çıkmış veya çıkabilecek hukuki sorunlar Türk Hukuku ile muka-yeseli hukuk düzenlemeleri, AİHM ve ulusal yargı kararları ışığında incelenecektir.

Anahtar Kelime:

ATTENTION BEFORE SHARING! A LEGAL ASSESSMENT ON EMPLOYEES’ SOCIAL MEDIA USES OUTSIDE OF THE WORKPLACE

Öz:

In accordance with improvement of Internet, use of social media has not impact only on interpersonal relations but also appears as a controversial phenomenon at stages of formation, continuation and ter-mination of employment relations. The aim of this study is to evaluate legal impacts and consequences of employees’ social media use outside workplace within the meaning of recruitment process and termination of employment contract. Meanwhile, social media use is to be examined in the context of employee’s fundamental rights ensured by ECHR and Constitution, and later on the balance and relationship among these rights and both employee’s and employer’s rights and duties arising from employment contract are to be evaluated. In this study, practical problems have been or will be occurred regarding this issue are to be examined along with, Turkish and comparative law regulations, ECtHR and case law.

Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Bibliyografik

ABRIL, Patricia Sánchez/LEVIN, Avner/RIEGO, Alissa Del, Blurred Boundaries, Social Media Privacy and the Twenty-First-Century Employee, American Business Law Journal, C. 49, S. 1, 2012, s. 63-124.
ALBAYRAK GÜL, Hande, İşçinin Sadakat Borcu, Bahçeşehir Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, C. 11, S. 141, Mayıs 2016, s. 121-197.
ALO, Edward R., EU Privacy Protection: A Step Towards Global Privacy, Michigan State International Law Review, C. 22, 2014, s. 1095-1148.
ALONSO, Alvarez Diego, Social Media In The Employment Re-lationship Context: A Typology of Emerging Conflicts, and Notes for the Debate, Comparative Labor Law & Policy Journal, C. 39, S. 287, 2018, s. 287-322.
ALPAGUT, Gülsevil, İşçinin Sadakat Borcu ve Türk Borçlar Ka-nunu ile Getirilen Düzenlemeler, Sicil İş Hukuku Dergisi, S. 25, Mart 2012, s. 23-32.
ALTINOK VİLLEMİN, Derya, İşçinin E-maillerinin Kontrol Edilmesi ve Özel Hayatın Gizliliği ve Korunması Hakkı, İstanbul Kültür Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, C. 15, S. 1, Ocak 2016, s. 73-95.
ARI, Mehmet, İşçinin Sır Saklama Yükümlülüğü, Terazi Hukuk Dergisi, C. 11, S. 115, Mart 2016, s. 58-63.
ARIKAN, Mustafa, Culpa In Contrahendo Sorumluluğu, Selçuk Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, C. 17, S. 1, 2009, s. 69-89.
AYDEMİR, Muzaffer, İşyerinde Mahremiyet Olgusu, İstanbul 2012.
AYDINLI, İbrahim, İşçinin Kişiliğinin Korunmasına Yönelik Dü-zenlemeler ve Borçlar Kanunu Tasarısının Konuyla İlgili Maddelerinin Değerlendirilmesi, TÜHİS, C. 19, S. 6, Kasım 2005, s. 21-42.
BALKIR, Gönül, İşverenin Yönetim Hakkının Kullanılmasında Etik Sınırlar, 2. Siyasette ve Yönetimde Etik Sempozyumu Bildirisi, s. 197-209, (http://www.etiksempozyumu.sakarya.edu.tr/etik/2.2/Balkir.pdf).
BAYBORA, Dilek, Yargı Kararları ile Sosyal Medyada Konuş-manın İş Sözleşmesine Etkisi, Legal İş Hukuku ve Sosyal Güvenlik Hu-kuku Dergisi, C. 14, S. 56, 2017, s. 1705-1740.
BİRBEN, Erhan, İşçinin Özel Yaşamı Nedeniyle İş Sözleşmesinin Feshi, İş Hukukunda Genç Yaklaşımlar II, İstanbul 2016, s. 135-169.
BOZKURT GÜMRÜKÇÜOĞLU, Yeliz, Kişisel Verilerin Ko-runması Kanunu, İş Hukukunda Yeni Yaklaşımlar, İstanbul 2017, s. 19-100.
BOZKURT GÜMRÜKÇÜOĞLU, Yeliz, İşçinin Sosyal Medya Kullanımının İş Hukukundaki Etkileri, Pressacademia 4th Global Busi-ness Research Congress, S. 7, 2018, s. 372-375. (“Sosyal Medya”)
BOZLAK, Ayhan, Kamusal Bağlamda Özel Hayatın Korunması: ABD Federal Yüksek Mahkemesi ve Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi Uygulaması Arasında Mukayeseli Bir İnceleme, Türkiye Barolar Birliği Dergisi, S. 109, 2013, s. 55-92.
BROWN, Murray/DENT, Chris, Privacy Concerns Over Employer Access to Employee Social Media, Monash University Law Review, S. 43, 2017, s. 796-827.
BUDAK, Hatice, Sosyal Medya İletişiminde Mahremiyetin Serü-veni, İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi, C. 7, S. 1, 2018, s. 146-170.
CUSTERS, Bart/URSIC, Helena, Worker Privacy In A Digitalized World Under European Law, Comparative Labor Law & Policy Journal, C. 39, S. 323, 2018, s. 323-344.
ÇELİK, Nuri/CANİKLİOĞLU, Nurşen/CANBOLAT, Talat, İş Hukuku Dersleri, İstanbul 2018.
ÇETİN, Evra, İnsan Hakları Avrupa Sözleşmesinin 8-11. Madde-leri Bağlamında Çalışanların Hakları, İstanbul 2015.
DOĞAN YENİSEY, Kübra, İş Kanununda Eşitlik İlkesi ve Ayı-rımcılık Yasağı, Çalışma ve Toplum, S. 11, 2006/4, s. 63-82.
DURSUN, Gizem, AİHM Kararları Işığında Özel Hayata ve Aile Hayatına Saygı Hakkı, Bahçeşehir Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, C. 13, S. 167, Temmuz 2018, s. 199-238.
ERDOĞAN, Canan, İşçilerin E-Posta Hesaplarının İşveren Tara-fından İncelenmesi Hakkındaki 24.03.2016 Tarihli ve 2013/4825 Başvu-ru Numaralı Anayasa Mahkemesi Kararı Üzerine, Legal İş Hukuku ve Sosyal Güvenlik Hukuku Dergisi, C. 14, S. 55, 2017, s. 1351-1386.
ERTÜRK, Şükran, İş İlişkisinde Temel Haklar, Ankara 2002.
GHOSHRAY, Saby, Employer Surveillance Versus Employee Privacy: The New Reality of Social Media and Workplace Privacy, Northern Kentucky Law Review, S. 40, 2013, s. 593-626.
GORMAN, Cillian, Is Society More Reasonable Than You? The Reasonable Expectation of Privacy as a Criterion for Privacy Protection, Tilburg University, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Tilburg 2011.
GÖZLER, Kemal, Türk Anayasa Hukuku, Bursa 2018.
GÖZÜBÜYÜK, Şeref/GÖLCÜKLÜ, Feyyaz, Avrupa İnsan Hak-ları Sözleşmesi ve Uygulaması Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi İnce-leme ve Yargılama Yöntemi, Ankara 2011.
KABOĞLU, İbrahim Ö., Anayasa Hukuku Dersleri (Genel Esas-lar), İstanbul 2018.
KARADEMİR, Artür, İşyerinde İnternetin Özel Amaçla Kullanımı ve İşverence Gözetlenmesi, Terazi Hukuk Dergisi, C. 10, S. 112, Aralık 2015, s. 56-64.
KARADEMİR, Artür/TURGUT, Cemile, İş Güvencesi Kapsa-mındaki İşçinin Özel Yaşamından Kaynaklanan Nedenlerle İş Sözleşme-sinin Feshi, Beykent Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, C. 3, S. 6, Aralık 2017, s. 67-109.
KARAGÖZ, Kasım, İfade Özgürlüğü ve İnsan Hakları Avrupa Mahkemesi Kararlarında Sınırlandırılması Sorunu, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayınlanmamış Doktora Tezi, Ankara 2004.
KOCAYUSUFPAŞAOĞLU, Necip, Borçlar Hukuku Genel Bö-lüm, Birinci Cilt, İstanbul 2008.
KULA, Şelen, Protection of Employee’s Personal Data: A Compa-rative Analysis of Directive 95/46/EC, General Data Protection Regula-tion (GDPR) and Turkish Legislation, Hamburg University, Yayınlan-mamış Yüksek Lisans Tezi, Hamburg 2016.
KÜZECİ, Elif, Kişisel Verilerin Korunması, Ankara 2019.
MGRDITCHIAN, Greg, Employment & Social Media Privacy: Employer Justifications for Access to Private Material, Rutgers Compu-ter & Technology Law Journal, C. 41, 2015, s. 108-133.
MOLLAMAHMUTOĞLU, Hamdi/ASTARLI, Muhittin/BAYSAL, Ulaş, İş Hukuku Ders Kitabı, Ankara 2017.
NİZAMOĞLU, Nezahat Özlem, Personel Seçimi ve İş Bulma Sü-recinde Sosyal Medya Kullanımının Rolü, Pamukkale Üniversitesi Sos-yal Bilimler Enstitüsü, Tezsiz Yüksek Lisans Projesi, Denizli 2018.
OKUR, Zeki, İşyerinde İşçinin Bilgisayar ve İnterneti Özel Amaçlı Kullanımının İş İlişkisine Etkisi, Kamu-İş, C. 8, S. 2, 2005, s. 47-75.
OKUR, Zeki, İş Hukukunda İşçinin Düşünceyi Açıklama Özgür-lüğü, Kamu-İş, C. 8, S. 4, 2006, s. 21-67. (“Düşünceyi Açıklama Özgür-lüğü”)
ÖKTEM SONGU, Sezgi, Anayasal Bir Temel Hak Olarak İfade Özgürlüğünün İşçi Açısından İşyerindeki Yansımaları, Dokuz Eylül Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, C. 15, Özel Sayı, 2014, s. 609-650.
ÖZBEY, Özcan, Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi Işığında İfade Özgürlüğü Kısıtlamaları, Türkiye Barolar Birliği Dergisi, S. 106, 2013, s. 41-92.
SAVAŞ, Fatma Burcu, İş Hukukunda Siber Gözetim, Çalışma ve Toplum, S. 22, 2009/3, s. 97-132.
SAVAŞ, Fatma Burcu, Çalışma Yaşamında Engelli Bireyin İstih-dam Sorunları ve Yasal Yükümlülükler, Prof. Dr. Feridun Yenisey’e Armağan, C. II, İstanbul 2014, s. 2616-2646. (“İstihdam Sorunları”)
SEVİMLİ, Ahmet, İşçinin Özel Yaşamına Müdahalenin Sınırları, Ankara 2006.
SEVİMLİ, Ahmet, Türk Borçlar Kanunu m. 417 ve İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu Işığında Genel Olarak İşçinin Kişiliğinin Korunması, Çalışma ve Toplum, S. 36, 2013/1, s. 107-148. (“Kişiliğin Korunması”)
SÜZEK, Sarper, İş Hukuku, İstanbul 2018.
SÜZEK, Sarper, İşverenin Eşit Davranma Borcu, Sicil İş Hukuku Dergisi, S. 12, Aralık 2008, s. 24-39. (“Eşit Davranma”)
ŞAHLANAN, Fevzi, İşyerinde İşverence Sağlanan Bilgisayarı İşle İlgisi Olmayacak Şekilde Kullanma-Haklı Fesih, Tekstil İşveren Dergisi, S. 383, Mart 2012, s. 2-4.
ŞEN, Esra/YURTTAŞ, Yasemin, Bilgisayar Programları Karşısın-da Özel Hayatın Korunması, Terazi Hukuk Dergisi, C. 5, S. 42, Şubat 2010, s. 29-44.
TANÖR, Bülent/YÜZBAŞIOĞLU, Necmi, 1982 Anayasasına Gö-re Türk Anayasa Hukuku, İstanbul 2018.
TEZCAN, Durmuş, Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesinin 10. Maddesine İlişkin İçtihat, Avrupa Konseyi İnsan Hakları Genel Müdür-lüğü, Avrupa Konseyi, 2002.
TEZCAN, Durmuş, Özel Hayat Açısından Kişisel Verilerin Ko-runması, İstanbul Kültür Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, C. 16, S. 1, 2017, s. 17-25. (“Özel Hayat”)
TİFTİK, Mustafa/ADIGÜZEL, Ayşe, İş Sağlığı ve Güvenliği Ka-nunu’na Göre Genel Hizmet Sözleşmesinde İşverenin İşçiyi Koruma Borcu, Yıldırım Beyazıt Hukuk Dergisi, 2016/1, s. 319-356.
TUNCAY, Can, İş Hukukunda Eşit Davranma İlkesi, İş ve Sosyal Güvenlik Hukuku Sorunlar ve Çözüm Önerileri, Galatasaray Üniversite-si İstanbul Barosu 2006 Yılı Toplantısı, İstanbul 2007, s. 21-35.
UNCULAR, Selen, İş İlişkisinde İşçinin Kişisel Verilerinin Ko-runması, Ankara 2018.
WINN, Peter, Katz and the Origins of the "Reasonable Expectation of Privacy Test”, McGeorge Law Review, C. 40, S. 1, 2009, s. 1-12.
YİĞİT, Esra, İşyerinde İnternet ve E-Posta Kullanımının İzlenmesi ve Gözetlenmesi, İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayın-lanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul 2013.
YÜREKLİ, Sabahattin, İş Hukukunda Sözleşme Görüşmelerinden Doğan Sorumluluk (Culpa In Contrahendo), İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi Mecmuası, C. LXXII, S. 2, 2014, s. 541-580.
İnternet Kaynakları
ADECCO GROUP, (https://press.adeccogroup.com/assets/adecco-global-social-recruiting-survey-global-report-30f6-2cb12.html?lang=en).
CAREERBUILDER, (https://www.prnewswire.com/news-release s/ number-of-employers-using-social-media-to-screen-candidates-at-all-time-high-finds-latest-careerbuilder-study-300474228.html).
ÇALIŞMA GRUBU, 2/2017 sayılı İşte Kişisel Nitelikli Verilerin İşlenmesi, (https://ec.europa.eu/newsroom/article29/item-detail.cfm?item_ id=610169).
(https://ec.europa.eu/newsroom/article29/item-detail.cfm?item_id= 610169).
(https://en.oxforddictionaries.com).
(https://eur-lex.europa.eu).
EUROSTAT, Social Media - Statistics on the Use by Enterprises, 2017, (https://ec.europa.eu/eurostat/statistics-explained/index.php?title= Social_media_-statistics_on_the_use_by_enterprises).
(http://hudoc.echr.coe.int).
(www.legalbank.net).
(http://tureng.com/tr).
WE ARE SOCIAL, Digital in 2018 in Western Asia Report, (https://www.slideshare.net/wearesocial/digital-in-2018-in-western-asia-part-1-northwest-86865983).
WE ARE SOCIAL, Global Digital Report, 2018, (https://digitalreport.wearesocial.com).

APA	SAVAŞ KUTSAL F, KOLAN Ş (2019). PAYLAŞMADAN ÖNCE DİKKAT! İŞÇİLERİN İŞYERİ DIŞINDA SOSYAL MEDYA KULLANIMLARI ÜZERİNE HUKUKİ BİR DEĞERLENDİRME. , 491 - 562.
Chicago	SAVAŞ KUTSAL F. Burcu,KOLAN Şelen PAYLAŞMADAN ÖNCE DİKKAT! İŞÇİLERİN İŞYERİ DIŞINDA SOSYAL MEDYA KULLANIMLARI ÜZERİNE HUKUKİ BİR DEĞERLENDİRME. (2019): 491 - 562.
MLA	SAVAŞ KUTSAL F. Burcu,KOLAN Şelen PAYLAŞMADAN ÖNCE DİKKAT! İŞÇİLERİN İŞYERİ DIŞINDA SOSYAL MEDYA KULLANIMLARI ÜZERİNE HUKUKİ BİR DEĞERLENDİRME. , 2019, ss.491 - 562.
AMA	SAVAŞ KUTSAL F,KOLAN Ş PAYLAŞMADAN ÖNCE DİKKAT! İŞÇİLERİN İŞYERİ DIŞINDA SOSYAL MEDYA KULLANIMLARI ÜZERİNE HUKUKİ BİR DEĞERLENDİRME. . 2019; 491 - 562.
Vancouver	SAVAŞ KUTSAL F,KOLAN Ş PAYLAŞMADAN ÖNCE DİKKAT! İŞÇİLERİN İŞYERİ DIŞINDA SOSYAL MEDYA KULLANIMLARI ÜZERİNE HUKUKİ BİR DEĞERLENDİRME. . 2019; 491 - 562.
IEEE	SAVAŞ KUTSAL F,KOLAN Ş "PAYLAŞMADAN ÖNCE DİKKAT! İŞÇİLERİN İŞYERİ DIŞINDA SOSYAL MEDYA KULLANIMLARI ÜZERİNE HUKUKİ BİR DEĞERLENDİRME." , ss.491 - 562, 2019.
ISNAD	SAVAŞ KUTSAL, F. Burcu - KOLAN, Şelen. "PAYLAŞMADAN ÖNCE DİKKAT! İŞÇİLERİN İŞYERİ DIŞINDA SOSYAL MEDYA KULLANIMLARI ÜZERİNE HUKUKİ BİR DEĞERLENDİRME". (2019), 491-562.

APA	SAVAŞ KUTSAL F, KOLAN Ş (2019). PAYLAŞMADAN ÖNCE DİKKAT! İŞÇİLERİN İŞYERİ DIŞINDA SOSYAL MEDYA KULLANIMLARI ÜZERİNE HUKUKİ BİR DEĞERLENDİRME. Legal İş Hukuku ve Sosyal Güvenlik Hukuku Dergisi, 16(62), 491 - 562.
Chicago	SAVAŞ KUTSAL F. Burcu,KOLAN Şelen PAYLAŞMADAN ÖNCE DİKKAT! İŞÇİLERİN İŞYERİ DIŞINDA SOSYAL MEDYA KULLANIMLARI ÜZERİNE HUKUKİ BİR DEĞERLENDİRME. Legal İş Hukuku ve Sosyal Güvenlik Hukuku Dergisi 16, no.62 (2019): 491 - 562.
MLA	SAVAŞ KUTSAL F. Burcu,KOLAN Şelen PAYLAŞMADAN ÖNCE DİKKAT! İŞÇİLERİN İŞYERİ DIŞINDA SOSYAL MEDYA KULLANIMLARI ÜZERİNE HUKUKİ BİR DEĞERLENDİRME. Legal İş Hukuku ve Sosyal Güvenlik Hukuku Dergisi, vol.16, no.62, 2019, ss.491 - 562.
AMA	SAVAŞ KUTSAL F,KOLAN Ş PAYLAŞMADAN ÖNCE DİKKAT! İŞÇİLERİN İŞYERİ DIŞINDA SOSYAL MEDYA KULLANIMLARI ÜZERİNE HUKUKİ BİR DEĞERLENDİRME. Legal İş Hukuku ve Sosyal Güvenlik Hukuku Dergisi. 2019; 16(62): 491 - 562.
Vancouver	SAVAŞ KUTSAL F,KOLAN Ş PAYLAŞMADAN ÖNCE DİKKAT! İŞÇİLERİN İŞYERİ DIŞINDA SOSYAL MEDYA KULLANIMLARI ÜZERİNE HUKUKİ BİR DEĞERLENDİRME. Legal İş Hukuku ve Sosyal Güvenlik Hukuku Dergisi. 2019; 16(62): 491 - 562.
IEEE	SAVAŞ KUTSAL F,KOLAN Ş "PAYLAŞMADAN ÖNCE DİKKAT! İŞÇİLERİN İŞYERİ DIŞINDA SOSYAL MEDYA KULLANIMLARI ÜZERİNE HUKUKİ BİR DEĞERLENDİRME." Legal İş Hukuku ve Sosyal Güvenlik Hukuku Dergisi, 16, ss.491 - 562, 2019.
ISNAD	SAVAŞ KUTSAL, F. Burcu - KOLAN, Şelen. "PAYLAŞMADAN ÖNCE DİKKAT! İŞÇİLERİN İŞYERİ DIŞINDA SOSYAL MEDYA KULLANIMLARI ÜZERİNE HUKUKİ BİR DEĞERLENDİRME". Legal İş Hukuku ve Sosyal Güvenlik Hukuku Dergisi 16/62 (2019), 491-562.