AHISKA TÜRKLERİNİN BİTMEYEN GÖÇÜ
Yıl: 2019 Cilt: 0 Sayı: 45 Sayfa Aralığı: 333 - 352 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 22-06-2020
AHISKA TÜRKLERİNİN BİTMEYEN GÖÇÜ
Öz: Ahıska Türkleri, bugün hâlâ vatansız yaşamak zorunda bırakılan tek Türk topluluğu olarakbilinmektedir. Günümüzde dünyanın dokuz ülkesinde, dördüncü kuşak olmak üzere, darmadağın birşekilde hayat mücadelesini veren, hâlâ vatan topraklarına döneme hakkı tanınmayan belki de tekhalktır. Oysaki bu halk büyük bir imparatorluğun uzantısıdır. Ahıska Türklerinin yüzyıllarcaanavatanları olarak kalan Ahıska bölgesi, 1828 yılında, Osmanlı’dan koparılarak Rus işgali altınagirmiştir. Stalin rejimi döneminde bölge halkı, Türk oldukları ve Türkiye’ye yakın olduklarıgerekçesiyle iki saat içerisinde anavatanlarından koparılarak, Orta Asya’ya sürgüne gönderilmiştir.Stalin’in zulmüne uğramış halklar arasında günümüzde sadece Ahıska Türkleri sürgün hayatınıdevam ettirmekte ve vatanlarına geri dönememektedirler. Hatta Ahıskalılar, 1944 yılından sonra üçkez daha sürgüne uğramışlar ve şu an dünyanın dokuz ülkesinde: ABD, Azerbaycan, Kazakistan,Kırgızistan, Özbekistan, Rusya, Kuzey Kafkasya, Ukrayna ve Gürcistan’da büyük maddi ve manevizorluklara karşı karşıya kalarak, hayati bir sınavdan geçmektedirler.
Anahtar Kelime: UNENDING MIGRATION OF MESKHETIAN TURKS
Öz: Meskhetian Turks is known as the only Turkish community still forced to live stateless. Todays, in nine states of the world, the fourth generation, they are perhaps the only community, who are struggling to survive and still not allowed to return to their homeland. However, these people are an extension of a great empire. The Ahiska region, which had been the motherland of the Ahiska Turks for centuries, was taken out of the Ottoman Empire in 1828 and became under Russian occupation. During the Stalin regime, people within the region, within two hours from their homeland, were sent to exile in Central Asia on account of the fact that they are of Turkish origin and being close to the border with Turkey. Among the people who have been subjected to Stalin's persecution, only Meskhetian Turks today continue their exile and do not return t o t heir h omeland. I n f act, t he Meskhetians have been exiled three times since 1944, and now they are facing huge material and spiritual difficulties in the nine countries of the world: USA, Azerbaijan, Kazakhstan, Kyrgyzstan, Uzbekistan, Russia, North Caucasus, Ukraine and Georgia.
Anahtar Kelime: Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
- AĞAOĞLU, Zeynettin (2011), Eski Sovyet Birliği Cumhuriyetlerinden Türkiye’ye Göç Eden Ahıska Türklerinin Göç Koşulları ve Sorunları “Yenibosna Örneği”, İstanbul: İstanbul Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi).
- AĞIR, Osman (2017), “Yurtlarından Göç Ettirilen Ahıska Türklerinin Yaşadığı Sorunlar: Kazakistan Örneği”, Uluslararası Ahıska Türkleri Sempozyumu, Bildiriler, 11-13 Mayıs, Cilt: 2, Erzincan, s. 71- 80.
- AKKİYEVA, S. İsmailovna (2016), Turki Meshetincı v KBR: Demograficheskoye i Etnokulturnoye Razvitiye, Nalçik: İzdatelskiy Otdel İGİ KBNTS RAN.
- AKPINAR, Erdal (2016), “Donetsk’ten Erzincan'a: Ahıska Sürgünlerinin Son Göçü”, Erzincan ÜniversitesiTÜCAUM Uluslararası Coğrafya Sempozyumu, 13-14 Ekim 2016 /13-14 October, Ankara, s. 327-343.
- ALİYEV, Binali (2012), Meshetiya i Meshi (Turki-Meshetintsı): Etnopolitiçeskaya İstoriya Naroda”, İnstitut Strategiçeskih İssledovaniy Kavkaza Azerbaydzhanskoy Respubliki, İzdatelskiy Dom Şvetsiya, N:1 (19).
- ALIM, Mete, DOĞANAY, Serkan, ŞİMŞEK, Oğuz (2006), “Ülkemize Yönelik Göçlere Bir Örnek: Ahıska Türkleri”, Doğu Coğrafya Dergisi, S: 15, s. 303-322.
- ALPTEKİN, M. Yavuz (2013-1), “Abd-Colorado’da Yaşayan Ahıskalı Türk Topluluğunda Ekonomik, Sosyal ve Kültürel Hayat”, Sosyoloji Konferansları, No: 47, s. 1-29.
- ALPTEKİN, M. Yavuz (2014), “Meskhetian Turks in Fourth Land: Identity and Socio-economic Integration into American Society”, Journal of Identity and Migration Studies, Volume8, number 1, s. 47-67.
- AMELİN,Venaliy (2014), “(Orenburg g.) Novıye Etniçeskiye Gruppı Orenburzhya: Turki Meshetintsı”, Narodı Kafkaza v Uralskom Regione,Materialı Vserosiyskoy Nauçnoy Praktiçeskoy Konferenstii, Posvyashennoy 200’letiyu Vhozhdeniya Dagestana v Sostav Rosii, Orenburg, s. 110-114.
- ASKEROĞLU, Sabir (2015), “Türkiye Ukrayna’daki Ahıska Türklerini Kabul Etmelidir”, Bizim Ahıska, Sayı: 39, s. 3-55.
- BABAYEV, Bağır (2017) Eski Çarlık Rusya’sından Sovyetler Birliğinin Çöküşüne Kadarki Coğrafyada Yaşamış Ahıska Türklerinin Tarihi Kaderinde Azerbaycan’ın Yeri, Uluslararası Ahıska Türkleri Sempozyumu, C-2, 11-13 Mayıs, Erzincan, s. 499-509.
- BADALOV, Çingiz (2014), Tüm Yönleriyle Ahıska Türkleri, “Fasır-Ş” Yay; Çimkent.
- BAYRAMOV, Firiddin (2006), Ahıska Türklerinin Anayurda Dönüş Mücadelesi ve Fergana Olaylarının Türk Medyasına Yansıması, İstanbul: İstanbul Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi).
- BİLYADZE, Rasul (2015), Ahıska Sorunun Uluslararası Arenaya Taşınması (1944-2013), İstanbul: İstanbul Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi).
- BULUT, R emzi ( 2017), Z orunlu G öçe T abi T utulan T ürkler A hıska T ürkleri, Göller Bölgesi Aylık Hakemli Ekonomi ve Kültür Dergisi, Sayı: 49, s. 45-50.
- DEMİRAY, Erdinç (2011), Ahıska Türklerinin Ağzı, Kayseri-Erciyes Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, (Yayımlanmamış Doktora Tezi).
- DEMİRAY, Erdinç (2012), “Anavatanlarından Sekiz Ülkeye Dağıtılmış Bir Halk: Ahıska Türkleri”, Turkish Studies, Volume 7/3, Summer-2012, Ankara, p. 877-885.
- DERVİŞ, Leyla, DEVRİSHEVA, Khalida (2016), Sürgünden Günümüze Kadar Ahıskalı Türk Kadını, C. II, Manisa,Manisa Celal Bayar Üniversitesi Yay; s. 827-837.
- GANİYEVA, Salimya (2012), Ahıska Türklerinin Türkiye’ye Göç Etmesi ve Türk Vatandaşlığına Alınması ile ilgili Hukuki Sorunlar, Selçuk Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, Cilt 20, Sayı 1, s. 175-199.
- GUPTA, Parigrama (2006), “Krasnodarskiy Kray Rossiskoy Federatsii: Turki Meshetintsı- Faktiçeskiye Apatridı”, Tsentralnaya Aziya i Kavkaz, N5 (47), s. 145-159.
- GÜZELOĞLU, Cemile (2017), Kazakistan’da Çimkent Bölgesinde Sürgünde Yaşayan Ahıska Türklerinin Kültür Çatısı: Doğum, Düğün, Ölüm Adetleri,Ardahan-Üniversitesi, (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi).
- HASANOĞLU, İbrahim (2016), “Ahıska Türkleri: Bitmeyen Bir Göç Hikâyesi”, Türk Dünyası İncelemeleri Dergisi, 16/1, s. 1-20.
- HAYDAR, Efe (2017), “Gürcistan’ın Avrupa Konseyi Üyeliği ve Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’nin Tarafı Olması ve Ahıska Türklerinin Anavatanlarına Dönüşü Sorunu”, Uluslararası Ahıska Türkleri Sempozyumu, Bildiriler, 11-13 Mayıs, Cilt: 2, Erzincan, s. 141-150.
- İstoriya Turok Ahıska, Erişim Tarihi: 8.06.2018.12:44, http://www.ahiskagazeta. com/ru/histories/47/.
- KALAFAT, Yaşar, AĞACAN, Kamil (2004), Güney Kafkasya Barışının Sağlanmasında Anahtar Etnisite-Ahıskalılar, Avrasya Dosyası, Cilt: 10, S: 1, s. 187-197.
- KARCI, Durmuş, ÇETİN, Mustafa (2018), “Kazakistan’daki Ahıska Türklerinin Dil Tercihleri ve Kimliklerine Etkileri”, Kesit Akademi Dergisi, Yıl: 4, Sayı:13, s. 298-312.
- KIYAS, Aslan (1995), Ahıska Türkleri, Ahıska Türkleri Kültür ve Yardımlaşma Derneği, Ankara.
- KURT, Halil, AÇIKGÖZ, M. Ali (2017), “ABD’de Yaşayan Ahıska Türkleri”, Dergipark.gov.tr. MUTAD, IV (1), s. 107-127.
- MEYLAHS, Petr (2011), “Otdavaya “Rodine” Doljnoye”, Neva, N3. s. 1-12.
- OGANESYAN, Grigoriy., “Politika Turtsii i Gruzii v Otnoşenii Problemı Turok-Meshetintsev”, Erişim tarihi: 06.06.2018.15:06, http://kantegh.asj-oa.am/1305/1/169-177.pdf.
- OSİPOV, Aleksandr (1994), “Vliyaniye Gosudarstvennoy İdeologii na Samosoznaniye i Aktivnost Menşinstv (Na Primere Turok Meshetintsev)”, Jurnal Etnograficheskoye Obozreniye, Moskva, , s. 36-40.
- PETROV, V. Nikolayeviç (2005), İnoetniçeskie Migrantı i Prinimayuşeye ih Obşestvo, Osobennosti Problemnogo Vzaimodeystviya (na Primere Turok-Meshetintsev), s. 75-82. Erişim tarihi: 8.06.2018. 17:46, 26.09.2018. 11:26. ecsocman.hse.ru/data/302/958/1216/007.PETROV.pdf
- RAKİŞEVA, Botagoz, MAJİTOVA, Aynura(2018), Türskaya Osnova Kak Faktor Adaptatstii: na Primere Turkov Meshetinstev, “Prozhivayushih v Kazahstane i Kazahskoy Diasporı Stambula”, Journal of Azerbaijani Studies,Volume 21, Number 2, s. 369-378.
- SARGIN, Hakan (2006), Ahıska Türkleri ile İlgili Politikaların Stratejik Boyutu, İstanbul-İstanbul Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi).
- SEFEROV, Rehman, AKIŞ, Ayhan (2008), “Sovyet Döneminden Günümüze Ahıska TürklerininYaşadıkları Coğrafyaya Göçlerle Birlikte Genel Bir Bakış”, Türkiyat Araştırmaları Dergisi, S: 24, s. 393-411.
- STEVE, Swerdlow (2006), “Understanding Post- Soviet Ethnic Discrimination and Effective Use odf U.S. Refugee Resetlement: The Case of the Meskhetian Turks of Krasnodar Krai”, California Law Review, Cilt:94, Sayı:6, s. 1827-1878.
- ŞAHİN, M. Fatih (2014), Türk Dış Politikasında Ahıska Türkleri, İstanbul- İstanbul Ticaret Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi).
- TUHAŞVİLİ, Mirian(2013), Bezhentsı i Vınuzhdenno Peremeshennıye Litsa v Gruziyu, CARIM East-Consortium for Applied Research on International Migration, European University institute, Sentyabr, s. 1-6.
- URAMALI, Yusuf (2015), “Ukrayna-Türkiye hattında Bir Göç Hikâyesi”, Bizim Ahıska, Sayı: 39, s. 3- 55.
- UZMAN, Nasrulah (2017), Ahıska Türklerinin Türkiye’ye Göç ve İskânları (1991-2011), Uluslararası Gürcistan’da İslamiyet’inin Dünü Bugünü Yarını Sempozyumu, Bildiriler Kitabı, 06-08 Mayıs, İstanbul, s. 333-347.
- ÜREN, Mustafa (2016), Çıkar ve Güç Dengesi Kıskacındaki Ahıska Türkleri Sorunu, Üsküdar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi (ÜSBİD), Yıl 2, Sayı: 2, Mayıs, s. 1-36.
- YILMAZ, Ali, MUSTAFA, Rüstem (2014), “1992 Sonrası Türkiye’ye Göçen Ahıska Türklerinin Göç, İskân ve Uyum Sorunlarına İlişkin Bir Araştırma, Bursa Örneği”, Studies of the Ottoman Domain, Cilt:4, Sayı:6, s. 1-19.
- ZEKİ VELİDİ TOGAN (1981), Umumi Türk Tarihine Giriş, 3. Baskı, İstanbul.
- ZEYREK, Yunus (2001), Ahıska Bölgesi ve Ahıska Türkleri, Ankara, Makaleler.
- ZEYREK, Yunus (2008), “Tarihin Okunmamış Sayfası: Ahıska”, Uluslararası Suçlar ve Tarih Dergisi, s. 2-24.
| APA | DEVRISHEVA K (2019). AHISKA TÜRKLERİNİN BİTMEYEN GÖÇÜ. , 333 - 352. |
| Chicago | DEVRISHEVA Khalida AHISKA TÜRKLERİNİN BİTMEYEN GÖÇÜ. (2019): 333 - 352. |
| MLA | DEVRISHEVA Khalida AHISKA TÜRKLERİNİN BİTMEYEN GÖÇÜ. , 2019, ss.333 - 352. |
| AMA | DEVRISHEVA K AHISKA TÜRKLERİNİN BİTMEYEN GÖÇÜ. . 2019; 333 - 352. |
| Vancouver | DEVRISHEVA K AHISKA TÜRKLERİNİN BİTMEYEN GÖÇÜ. . 2019; 333 - 352. |
| IEEE | DEVRISHEVA K "AHISKA TÜRKLERİNİN BİTMEYEN GÖÇÜ." , ss.333 - 352, 2019. |
| ISNAD | DEVRISHEVA, Khalida. "AHISKA TÜRKLERİNİN BİTMEYEN GÖÇÜ". (2019), 333-352. |
| APA | DEVRISHEVA K (2019). AHISKA TÜRKLERİNİN BİTMEYEN GÖÇÜ. Selçuk Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Dergisi, 0(45), 333 - 352. |
| Chicago | DEVRISHEVA Khalida AHISKA TÜRKLERİNİN BİTMEYEN GÖÇÜ. Selçuk Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Dergisi 0, no.45 (2019): 333 - 352. |
| MLA | DEVRISHEVA Khalida AHISKA TÜRKLERİNİN BİTMEYEN GÖÇÜ. Selçuk Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Dergisi, vol.0, no.45, 2019, ss.333 - 352. |
| AMA | DEVRISHEVA K AHISKA TÜRKLERİNİN BİTMEYEN GÖÇÜ. Selçuk Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Dergisi. 2019; 0(45): 333 - 352. |
| Vancouver | DEVRISHEVA K AHISKA TÜRKLERİNİN BİTMEYEN GÖÇÜ. Selçuk Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Dergisi. 2019; 0(45): 333 - 352. |
| IEEE | DEVRISHEVA K "AHISKA TÜRKLERİNİN BİTMEYEN GÖÇÜ." Selçuk Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Dergisi, 0, ss.333 - 352, 2019. |
| ISNAD | DEVRISHEVA, Khalida. "AHISKA TÜRKLERİNİN BİTMEYEN GÖÇÜ". Selçuk Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Dergisi 45 (2019), 333-352. |
