Yüksek Teknolojili Ürün İhracatı: Lider Ülkeler ve Türkiye Analizi

GÜNEŞ, SEVCAN; AKIN, Tuğba

Yüksek Teknolojili Ürün İhracatı: Lider Ülkeler ve Türkiye Analizi

Sevcan GÜNEŞ, (Pamukkale Üniversitesi, İktisat Bölümü, Denizli, Türkiye)

Tuğba AKIN (Aydın Adnan Menderes Üniversitesi, Ekonometri Bölümü, Türkiye)

Sosyoekonomi

15 6

Yıl: 2019 Cilt: 27 Sayı: 40 Sayfa Aralığı: 11 - 29 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 23-06-2020

Yüksek Teknolojili Ürün İhracatı: Lider Ülkeler ve Türkiye Analizi

Öz:

Sürdürülebilir bir büyüme performansına ulaşmak için ülkelerin ihracat pazarlarında fiyat dışıfaktörlerde rekabetçi olması önemlidir. Küreselleşme ve dışa açıklığın hız kazanması ile birlikteülkeler katma değer artışı sağlamak için teknoloji yoğunluğu yüksek nitelikli ürünlerin üretim veihracatını artırmayı hedeflemişlerdir. Bu bağlamda çalışmanın amacı yüksek teknolojili ürün ihracatınıbelirleyen faktörlerin neler olduğunu ortaya koymak ve bu değişkenlerle 1989-2016 dönemi için VARmodelinden yararlanarak Türkiye analizi yapmaktır. Etki tepki fonksiyonlarına bakıldığında sadecesanayi sektöründeki katma değer (LNIKD) değişkeninin istatistiksel olarak anlamlı olduğubulunmuştur. Sanayi sektöründeki katma değer düşüşüne yüksek teknolojili ürün ihracatı ikincidönemde azalarak tepki vermiştir. Varyans ayrıştırma analizine göre ise, ikinci dönemden itibarenyüksek teknolojili ürün ihracatının kendi gecikmelerinin etkisi azalmakta ve diğer değişkenlerin katkısıortaya çıkmaktadır.

Anahtar Kelime:

High Technology Exports: The Analysis for Leader Countries and Turkey

Öz:

In order to achieve sustainable growth performance, it is important for countries to be competitive in non-price factors in export markets with the acceleration of globalization and openness, countries aim to increase the sophisticated and technology- intensive exports in order to increase the added value. In this context the purpose of the study to reveal that what are the factors that determine high technology exports and analyze Turkey with these factors by employing a VAR model for the period from 1989 to 2016. The results of impulse response functions show that only the value added in the industry (LNIKD) is statistically significant. High technology export has responded to a decline in value added in the industry with a decrease in the second period. According to the analysis of variance decomposition, the impact of lags of high technology export is decreasing and the contribution of other variables is emerging from the second period.

Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

Bhagwati J.N. (1958), “Immiserizing Growth: A Geometrical Note”, Review of Economic Studies, 3, 201-5.
Dickey, D.A. & W.A. Fuller (1979), “Distribution of the Estimators for Autoregressive Time Series with a Unit Root”, Journal of the American Statistical Association, 74(366a), 427-431.
Enders, W. (2010), Applied Econometric Time Series, 3rd Edition, USA: John Wiley & Sons, Inc.
Falk, M. (2009), “High-tech Exports and Economic Growth in Industrialized Countries”, Applied Economics Letters, 16(10), 1025-1028.
Gani, A. (2009), “Technological Achievement, High Technology Exports and Growth”, Journal of Comparative International Management, 12(2), 31-47.
Göçer, İ. (2013), “Ar-Ge Harcamalarının Yüksek Teknolojili Ürün İhracatı, Dış Ticaret Dengesi ve Ekonomik Büyüme Üzerindeki Etkileri”, Maliye Dergisi, 165, 215-240.
Gökmen Y. & U. Turen (2013), “The Determinants of High Technology Exports Volume: A Panel Data Analysis of EU-15 Countries”, International Journal of Management, Economics and Social Sciences, 2(3), 217-232.
Gujarati, D.N. & D. Porter (2012), Temel Ekonometri, (Çev. Ü. Şenesen & G. Günlük-Şenesen), İstanbul: Literatür Yayıncılık.
Güneş, S. & T. Akın (2018), “İleri Teknoloji İhracatının Belirleyicileri: Türkiye Örneği”, in: Current Debates in Economics, Ijopec Publication, Vol. 18, 135-145 . Hatzichronoglou, T. (1997), “Revision of the High-Technology Sector and Product Classification”, OECD Science, Technology and Industry Working Papers, 1997/02, OECD Publishing, Paris.
Investment Map (2018), International Trade Statistics, <https://www.investmentmap.org/data_availability.aspx>, 19.12.2018.
Ioannidis, E. & P. Schreyer (1997), “Technology and Non Technology Determinants of Export Share Growth”, OECD Economic Studies, No: 28, 169-194.
Kabaklarlı, E. & M. Duran & Y. Üçler (2017), “The Determinants of High-Technology Exports: A Panel Data Approach for Selected OECD Countries”, DIEM, 1-13, <https://hrcak.srce.hr/file/276334>, 18.12.2017.
Kılıç, C. & Y. Bayar & H. Özekicioğlu (2014), “Araştırma Geliştirme Harcamalarının İleri Teknoloji Ürün İhracatı Üzerindeki Etkisi: G-8 Ülkeleri İçin Bir Panel Veri Analizi”, Erciyes Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, (44), 115-130.
Kızılkaya, O. & E. Sofuoğlu & A. Ay (2017), “Yüksek Teknolojili Ürün İhracatı Üzerinde Doğrudan Yabancı Sermaye Yatırımları ve Dışa Açıklığın Etkisi: Gelişmekte Olan Ülkelerde Panel Veri Analizi”, Doğuş Üniversitesi Dergisi, 18(1), 63-78.
Knomea (2018), World Data Atlas, Rankings, Foreign Trade, <https://knoema.com/atlas/ranks/Hightechnology- exports>, 02.05.2018.
Kremer, M. (1993), “The 0-Ring Theory of Economic Development”, The Quarterly Journal of Economics, Oxford University Press, 108(3), 551-575.
Küçükkiremitçi, O. (2011), Türkiye Sanayi Stratejisi Belgesi Temelinde İmalat Sanayinin Yapısal Analizi, Memleket Siyaset Yönetim Dergisi, 6, 53-94.
Kumar, V. & R.P. Leone & J.N. Gaskins (1995), “Aggregate and Disaggregate Sector Forecasting Using Consumer Confidence Measures”, International Journal of Forecasting, 11(3), 361-77.
Özer, M. & N. Çiftçi (2009), “Ar-Ge Harcamaları ve İhracat İlişkisi: OECD Ülkeleri Panel Veri Analizi”, Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, (23), 39-49.
Özkan, G. & H. Yılmaz (2017), “Ar-Ge Harcamalarının Yüksek Teknoloji Ürün İhracatı ve Kişi Başı Gelir Üzerindeki Etkileri: 12 AB Ülkesi ve Türkiye İçin Uygulama (1996-2015)”, Bilgi Ekonomisi ve Yönetimi Dergisi, 12(1), 1-12.
Phillips, P.C. & P. Perron (1988), “Testing for a Unit Root in Time Series Regression”, Biometrika, 75(2), 335-346.
Sandu, S. & N. Ciocanel (2014), “Impact of R&D and Innovation on High-tech Export”, Procedia Economics and Finance, 15, 80-90.
Seyoum, B. (2004), “The Role of Factor Conditions in High-Technology Exports: An Empirical Examination”, Journal of High Technology Management Research, 15(1), 145-162.
Sims, C.A. (1980), “Macroeconomics and Reality”, Econometrica: Journal of the Econometric Society, 48(1), 1-48.
Srholec, M. (2007), “High-Tech Exports from Developing Countries: A Symptom of Technology Spurts or Statistical Illusion?”, Review of World Economics/WeltwirtschaftlichesArchiv, 143(2), 227-255.
T.C. Bilim Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı (2015), Competitiveness-and-Innovation-Sectoral- Operational-Programme, <https://ipa.sanayi.gov.tr/en/content/draft-of-competitiveness - andinnovation-sectoral-operational-programme/2205>, 18.08.2015.
Tarı, R. (2011), Ekonometri (7. Baskı), Kocaeli: Umuttepe Yayınları.
Tebaldi, E. (2011), “The Determinants of High-Technology Exports: A Panel Data Analysis”, Atlantic Economic Journal, 39(4), 343-353.
UNCTAD (2018), World Investment Report, <https://unctad.org/en/PublicationsLibrary/wir2018_en.pdf>, 18.12.2018.
Ustabaş, A. & Ö. Ersin (2016), “The Effects of R&D and High Technology Exports on Economic Growth: AComparative Cointegration Analysis for Turkey and South Korea”, International Conference on Eurasian Economies, Kaposvar, 44-55.
World Bank (2017), World Development Indicators, <http://databank.worldbank.org/data/views/variableselection/selectvariables.aspx?source =world-development-indicators>, 02.08.2017.
Worldbank (2018), <https://data.worldbank.org/indicator/TX.VAL.TECH.MF.ZS>, 10.10.2018. Xiong, J. & S. Qureshi (2013), “The Quality Measurement of China High Technology Exports”, Procedia Computer Science, 17, 290-297.
YASED (2017), Uluslararası Doğrudan Yatırımlar Değerlendirme Raporu, <https://www.yased.org.tr/ReportFiles/2017/YASED_UDY_1%20%C3%87eyrek_degerl endirme_raporu_2017.pdf>, 15.02.2018.
Yıldız, Ü. (2017), “BRICS Ülkeleri ve Türkiye’de Yüksek Teknoloji İhracatı ve Ekonomik Büyüme İlişkisinin Panel Veri Analizi”, Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 53, 1-9.
Zhang, K.H. (2007), “Determinants of Complex Exports: Evidence from Cross-Country Data for 1985-1998”, Economia Internazionale/International Economics, 60(1), 111-122.
<weforum.org> (2017), Küresel Rekabetçilik Raporu, <https://www.weforum.org/reports/the-globalcompetitiveness- report-2017-2018>, 18.12.2018.
<weforum.org> (2017), The Global Human Capital Report, <https://www.weforum.org/reports/theglobal- human-capital-report-2017>, 17.12.2018.

APA	GÜNEŞ S, AKIN T (2019). Yüksek Teknolojili Ürün İhracatı: Lider Ülkeler ve Türkiye Analizi. , 11 - 29.
Chicago	GÜNEŞ SEVCAN,AKIN Tuğba Yüksek Teknolojili Ürün İhracatı: Lider Ülkeler ve Türkiye Analizi. (2019): 11 - 29.
MLA	GÜNEŞ SEVCAN,AKIN Tuğba Yüksek Teknolojili Ürün İhracatı: Lider Ülkeler ve Türkiye Analizi. , 2019, ss.11 - 29.
AMA	GÜNEŞ S,AKIN T Yüksek Teknolojili Ürün İhracatı: Lider Ülkeler ve Türkiye Analizi. . 2019; 11 - 29.
Vancouver	GÜNEŞ S,AKIN T Yüksek Teknolojili Ürün İhracatı: Lider Ülkeler ve Türkiye Analizi. . 2019; 11 - 29.
IEEE	GÜNEŞ S,AKIN T "Yüksek Teknolojili Ürün İhracatı: Lider Ülkeler ve Türkiye Analizi." , ss.11 - 29, 2019.
ISNAD	GÜNEŞ, SEVCAN - AKIN, Tuğba. "Yüksek Teknolojili Ürün İhracatı: Lider Ülkeler ve Türkiye Analizi". (2019), 11-29.

APA	GÜNEŞ S, AKIN T (2019). Yüksek Teknolojili Ürün İhracatı: Lider Ülkeler ve Türkiye Analizi. Sosyoekonomi, 27(40), 11 - 29.
Chicago	GÜNEŞ SEVCAN,AKIN Tuğba Yüksek Teknolojili Ürün İhracatı: Lider Ülkeler ve Türkiye Analizi. Sosyoekonomi 27, no.40 (2019): 11 - 29.
MLA	GÜNEŞ SEVCAN,AKIN Tuğba Yüksek Teknolojili Ürün İhracatı: Lider Ülkeler ve Türkiye Analizi. Sosyoekonomi, vol.27, no.40, 2019, ss.11 - 29.
AMA	GÜNEŞ S,AKIN T Yüksek Teknolojili Ürün İhracatı: Lider Ülkeler ve Türkiye Analizi. Sosyoekonomi. 2019; 27(40): 11 - 29.
Vancouver	GÜNEŞ S,AKIN T Yüksek Teknolojili Ürün İhracatı: Lider Ülkeler ve Türkiye Analizi. Sosyoekonomi. 2019; 27(40): 11 - 29.
IEEE	GÜNEŞ S,AKIN T "Yüksek Teknolojili Ürün İhracatı: Lider Ülkeler ve Türkiye Analizi." Sosyoekonomi, 27, ss.11 - 29, 2019.
ISNAD	GÜNEŞ, SEVCAN - AKIN, Tuğba. "Yüksek Teknolojili Ürün İhracatı: Lider Ülkeler ve Türkiye Analizi". Sosyoekonomi 27/40 (2019), 11-29.