Yıl: 2019 Cilt: 14 Sayı: 4 Sayfa Aralığı: 1223 - 1236 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.29228/TurkishStudies.23448 İndeks Tarihi: 07-07-2020

OSMANLI’DAN CUMHURİYET’E KENEVİR ÜRETİMİ

Öz:
Devletler için ham madde ve ham maddeden elde edilen ürünlerher zaman önemli olmuştur. Bu çalışmada kenevir bitkisinin menşei,Osmanlı’da kenevir üretimi ve tüketimi, Cumhuriyet döneminde kenevirile ilgili yapılan çalışmalar ele alınmıştır. Osmanlı döneminde veCumhuriyet döneminde kenevirden üretilen çeşitli ürünlere veüretimlerine değinilmiştir. Kenevir üretiminin hangi bölgelerdeyoğunlaştığı ifade edilmiştir. Ayrıca kenevir üretimi dolayısıyla hemOsmanlı Devleti’nde hem de Cumhuriyet’in ilk yıllarında üretimiarttırmak amacıyla fabrika açma girişimlerine ve bunların sonuçlarınadeğinilmiştir. Dünya’da hangi ülkelerin ne kadar kenevir üretimiyaptığı ve bu duruma kıyasla Osmanlı Devleti ve TürkiyeCumhuriyeti’nin durumu ortaya konulmuştur. Osmanlı’danCumhuriyet’e kenevir arazilerinin üretim yapılan bölgelere göre dağılımıve bu dağılıma paralel olarak elde edilen sonuçlara değinilmiştir.Çalışmamızda Cumhuriyet’in ilk yıllarından itibaren devletin kenevirüretimindeki aksaklıkların tespiti noktasında ve ayrıca daha kalitelikenevir üretmek amacıyla çeşitli uzmanlar aracılığıyla araştırmalarınave bu minvalde elde ettiği sonuçlara yer verilmiştir. Genel olarak buçalışmada kenevir üretiminin devletler için sağladığı birçok faydayaodaklanılmıştır. Ayrıca kenevir üretiminin yıllara göre dağılımı veihracatı ile ilgili tablolara yer verilerek kronolojik süreç takip edilmiştir.Bu çalışmamızda Osmanlı Arşivi ve Cumhuriyet Arşivi belgeleri baştaolmak üzere, Kastamonu Vilayet Salnamesi, Cumhuriyet, HâkimiyetiMilliye, Ulus, Vakit, Akşam gazetelerine ve döneme ait araştırma eserlere yer verilerek Osmanlı’dan Cumhuriyet’e kenevir üretimi vegelişimine değinilmiştir.
Anahtar Kelime:

CANNABIS PRODUCTION FROM OTTOMAN TO REPUBLIC

Öz:
For States, raw materials and products derived from raw materials have always been important. In this study, the origin of the cannabis plant, the production and consumption of cannabis in the Ottoman Empire and the studies on cannabis in the Republican period were discussed. Various products produced from cannabis and their productions are mentioned in the Ottoman and Republican periods. It is stated in which regions cannabis production is concentrated In addition, the attempts to open a factory in order to increase production both in the Ottoman Empire and in the early years of the Republic and their results were mentioned. Which countries in the World produced how much cannabis has been demonstrated and in this case compared to the Ottoman Empire and the Republic of Turkey. Distribution of cannabis lands from Ottoman to Republic according to production regions and the results obtained in parallel with this distribution are mentioned In the present study, the results of the government in the determination of the problems in the production of cannabis since the first years of the Republic and also by means of various experts in order to produce better quality cannabis were given. In general, this study focuses on the many benefits of cannabis production for governments. Moreover, the chronological process was followed by including tables on the distribution and export of cannabis production by years. In this study, especially the Ottoman Archives and Republican Archives documents, Kastamonu Province Yearbook, Hakimiyeti Milliye, Ulus, Vakit, Aksam newspapers and periodical research works were mentioned and the production and development of cannabis from the Ottoman Empire to the Republic were mentioned.
Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • BOA, C.BH, 110/5302.
  • BOA, İ.MVL, 118/2917.
  • BOA, A.}MKT.NZD, 34/62.
  • BOA, A.}MKT.MHM, 382/59.
  • BOA, MVL, 81/52.
  • BOA, A.}DVN.MKL, 41/5.
  • BOA, DH.MKT, 2419/15.
  • BOA, BEO, 4021/301545.
  • BOA, BEO, 1621/21566.
  • BOA, İ.BH, 5/36.
  • BOA, İ.RSM, 32/36.
  • BOA, BEO, 3404/255286.
  • BOA, DH.MKT, 2885/81.
  • BOA, DH.İD, 99/14.
  • BOA, DH.İ.UM.EK, 19/98.
  • BOA, BEO, 4525/339364.
  • BOA, İ.DUİT, 122/26
  • BOA, İ.DUİT, 122/26
  • Başbakanlık Cumhuriyet Arşivi, 30-18-1-2/33-5-9.
  • Kastamonu Vilayeti Salnamesi, H.1288/M.1871.
  • Akşam
  • Cumhuriyet
  • Hâkimiyeti Milliye
  • Ulus
  • Vakit
  • 1930 Sanayi Kongresi Raporlar, Zabıtlar, Milli İktisat ve Tasarruf Cemiyeti Umum Merkezi, Ankara Sanayi Odası, Ankara, 2008.
  • Avcı, Cemal; “19. Yüzyılın Sonlarında Kastamonu Vilayeti”, Abant İzzet Baysal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, c.1, S:24, 2012, s.17-33.
  • Cemal, Ahmet; Vilayetlerimiz Kastamonu ve Zonguldak, Kanaat Kütüphanesi, İstanbul, 1932.
  • Çoban, Faruk; H. 1288 (M. 1871) ve H. 1317 (M. 1899) Tarihli Kastamonu Vilayeti Salnameleri’nin Transkripsiyon ve Değerlendirmesi, Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Kayseri, 2006.
  • Eski, Mustafa; İmparatorluktan Cumhuriyete Kastamonu Ekonomisi 1880-1960, Katso, Kastamonu, 2016
  • Harmancıoğlu, Mustafa; Kastamonu’da Kenevir Ziraati ve Urgancılığın Bugünkü Durumu, Ege Üniversitesi Matbaası, İzmir, 1959.
  • Hasan Kaş, T.B.M.M.’de Kastamonu Milletvekilleri ve Çalışmaları (1923-1946), T.C. İstanbul Üniversitesi Atatürk İlkeleri ve İnkılâp Tarihi Enstitüsü, Yayınlanmamış Doktora Tezi, İstanbul, 2011.
  • İncekara, Fethi; “Kenevir Bölgelerimize Toplu Bir Bakış”, Çiftçi, c.8, S:88, 1953, s.76-78.
  • İncekara, Fethi; “Kenevir Üzerindeki Sıra Arası ve Tohumluk Miktarı Denemelerimiz”, Çiftçi, c.8, S:94, 1953, s.224-228.
  • Kastamonu Yıllığı 1938, Cumhuriyet’in 15. Yılı Anması, Tan Matbaası, İstanbul, 1938.
  • Kendir (Menşei, Tarihi, İşlenmesi, Hastalıkları ve Ticaretine Aid Muhtasar ve Faydalı Malumat),
  • Kendir ve Keten Sanayii Türk Anonim Şirketi, İstanbul, 1935
  • Kendir ve Keten Sanayii Türk Anonim Şirketi, Kendir, İstanbul, 1935.
  • Keten-Kenevir, T.C. Ziraat Vekâleti Neşriyatı, Ankara, 1939.
  • Kütüklü, Ferhat; Tunoğlu Kamil; Osmanlı Arşiv Belgelerinde Kastamonu, Ed. İlhan Kütüklü, İstanbul, 2012.
  • Maden, Fahri, “XVIII. Yüzyıl Sonu XIX. Yüzyıl Başlarında Kastamonu’da Esnaf Grupları, Zanaatkârlar ve Ticari Faaliyetler”, Karadeniz Araştırmaları, S:15, Güz 2007, s.149-167.
  • Öğütcü, Mahir; Kastamonu Vilayeti Merkezinde Kendir Ziraati ve Urgancılık Sanatı, Kastamonu Vilayet Matbaası, Kastamonu, 1934.
  • Pirhasoğlu, Mecit; “Türkiye’nin Sınaî Bitki Potansiyeli ve Kendir-Kenevir Üretimi”, İktisat Dergisi, S:60, 1969, s.3-9.
  • Pür, Emine; Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanlarının Kastamonu Gezileri, T.C. Kastamonu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Kastamonu, 2016.
  • Tobler; Kenevir, Keten, Jüt Mütehassısı Sıfaitle 1937 Eylülünden Teşrinisanisine Kadar Yapılan Seyahata Ait Rapor, Ziraat Kongresi, T.C. Ziraat Vekâleti Neşriyatı, Burhaneddin Matbaası, İstanbul, 1938.
  • Tobler; Kenevir, Keten, Jüt Mütehassısı Sıfatile 1937 Eylülünden Teşrinisanisine Kadar Yapılan Seyahata Ait Rapor, T.C. Ziraat Vekâleti Neşriyatı, Burhaneddin Matbaası, İstanbul, 1938.
  • Yazar yok, “Kenevirciliğimiz ve Kenevir Endüstrimiz”, Çiftçi, Y:1, S:2, 1945, s.4-6.
APA AKPINAR D, NİZAMOĞLU A (2019). OSMANLI’DAN CUMHURİYET’E KENEVİR ÜRETİMİ. , 1223 - 1236. 10.29228/TurkishStudies.23448
Chicago AKPINAR Deniz,NİZAMOĞLU AHMET OSMANLI’DAN CUMHURİYET’E KENEVİR ÜRETİMİ. (2019): 1223 - 1236. 10.29228/TurkishStudies.23448
MLA AKPINAR Deniz,NİZAMOĞLU AHMET OSMANLI’DAN CUMHURİYET’E KENEVİR ÜRETİMİ. , 2019, ss.1223 - 1236. 10.29228/TurkishStudies.23448
AMA AKPINAR D,NİZAMOĞLU A OSMANLI’DAN CUMHURİYET’E KENEVİR ÜRETİMİ. . 2019; 1223 - 1236. 10.29228/TurkishStudies.23448
Vancouver AKPINAR D,NİZAMOĞLU A OSMANLI’DAN CUMHURİYET’E KENEVİR ÜRETİMİ. . 2019; 1223 - 1236. 10.29228/TurkishStudies.23448
IEEE AKPINAR D,NİZAMOĞLU A "OSMANLI’DAN CUMHURİYET’E KENEVİR ÜRETİMİ." , ss.1223 - 1236, 2019. 10.29228/TurkishStudies.23448
ISNAD AKPINAR, Deniz - NİZAMOĞLU, AHMET. "OSMANLI’DAN CUMHURİYET’E KENEVİR ÜRETİMİ". (2019), 1223-1236. https://doi.org/10.29228/TurkishStudies.23448
APA AKPINAR D, NİZAMOĞLU A (2019). OSMANLI’DAN CUMHURİYET’E KENEVİR ÜRETİMİ. Turkish Studies - Social Sciences , 14(4), 1223 - 1236. 10.29228/TurkishStudies.23448
Chicago AKPINAR Deniz,NİZAMOĞLU AHMET OSMANLI’DAN CUMHURİYET’E KENEVİR ÜRETİMİ. Turkish Studies - Social Sciences 14, no.4 (2019): 1223 - 1236. 10.29228/TurkishStudies.23448
MLA AKPINAR Deniz,NİZAMOĞLU AHMET OSMANLI’DAN CUMHURİYET’E KENEVİR ÜRETİMİ. Turkish Studies - Social Sciences , vol.14, no.4, 2019, ss.1223 - 1236. 10.29228/TurkishStudies.23448
AMA AKPINAR D,NİZAMOĞLU A OSMANLI’DAN CUMHURİYET’E KENEVİR ÜRETİMİ. Turkish Studies - Social Sciences . 2019; 14(4): 1223 - 1236. 10.29228/TurkishStudies.23448
Vancouver AKPINAR D,NİZAMOĞLU A OSMANLI’DAN CUMHURİYET’E KENEVİR ÜRETİMİ. Turkish Studies - Social Sciences . 2019; 14(4): 1223 - 1236. 10.29228/TurkishStudies.23448
IEEE AKPINAR D,NİZAMOĞLU A "OSMANLI’DAN CUMHURİYET’E KENEVİR ÜRETİMİ." Turkish Studies - Social Sciences , 14, ss.1223 - 1236, 2019. 10.29228/TurkishStudies.23448
ISNAD AKPINAR, Deniz - NİZAMOĞLU, AHMET. "OSMANLI’DAN CUMHURİYET’E KENEVİR ÜRETİMİ". Turkish Studies - Social Sciences 14/4 (2019), 1223-1236. https://doi.org/10.29228/TurkishStudies.23448