Bir Yeniden Hegemonikleştirme Hamlesi Olarak 12 Mart Döneminde Reform Siyaseti ve Başarısızlığı

SUBAŞİ, Erol

Bir Yeniden Hegemonikleştirme Hamlesi Olarak 12 Mart Döneminde Reform Siyaseti ve Başarısızlığı

Erol Subaşi (Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi, İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi, Siyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi Bölümü, Rize, Türkiye)

Mülkiye Dergisi

12 3

Yıl: 2019 Cilt: 43 Sayı: 1 Sayfa Aralığı: 27 - 61 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 07-07-2020

Bir Yeniden Hegemonikleştirme Hamlesi Olarak 12 Mart Döneminde Reform Siyaseti ve Başarısızlığı

Öz:

12 Mart 1971 Muhtırası Türkiye siyasi hayatının önemli dönemeçlerinden birini oluşturur.Yine de 27 Mayıs 1960 Darbesi ve 12 Eylül 1980 Darbeleri ile karşılaştırıldığındahakkında yapılan çalışma sayısı şaşırtıcı derecede azdır. Bu azlığın bir sonucu olarak12 Mart 1971 Rejimi döneminde sıkça tartışılan ancak bir türlü netice alınamayanreform çabalarının ilk anda neden gündeme geldiği, neden uzun süreler tartışıldığı vesonuç olarak nasıl başarısız olduğu gibi sorular yanıtsız kalmıştır. Bu çalışma 12 Mart1971 Muhtırası dönemine damgasını vuran güvenlik ve reform temalarından ikincisineodaklanmaktadır. Bu çalışmadaki temel argüman 12 Mart 1971 Muhtırası sırasında vesonrasında gündeme gelen reform temasının esas itibariyle 27 Mayıs 1960 Darbesisonucu uygulamaya sokulan sosyal hakçı-Keynesçi hegemonya projesinden kopankitlelerin yeniden içerilebilmesi stratejisi olarak ortaya konduğudur. Ne var ki bureform stratejisi burjuvazinin çeşitli fraksiyonları, ordu üzerinde Genelkurmay BaşkanıMemduh Tağmaç ve Cumhurbaşkanı Cevdet Sunay etkisi ve sağ siyasal aktörlerinoluşturduğu güvenlikçi blok tarafından geri püskürtüldü. Dolayısıyla 12 Mart 1971Rejimi içindeki tek hegemonyacı momenti oluşturma potansiyeline sahip olan reformçabası akamete uğratıldı. Bu durum 12 Mart 1971 Rejiminin ulusal-popülere referanslatâbi sınıflar nezdinde benimsenebilme olanağını da ortadan kaldırmış oldu. Böylece12 Mart 1971 Muhtırası, söz gelimi 27 Mayıs 1960 ve 12 Eylül 1980 Darbelerindebaşarılmış olan kimi toplumsal kesimlerin desteğini alma noktasında başarısız oldu.Toplumsal tabandan yoksun bir şekilde, bürokratik bir düzlemde, devletin kurumsalmimarisi içindeki düzenlemeler ile yetinmek zorunda kaldı. Bu hegemonya kaybıizleyen dönemde kitlelerin daha radikal sol ve sağ projelere savrulmalarına neden oldu.

Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

Adalet Partisi Seçim Beyannamesi (1973). y.y.: yay.y.
Ahmad F (1996). Demokrasi Sürecinde Türkiye: 1945-1980. 2. Baskı, Çev. A Fethi, İstanbul: Hil Yayın.
Ak Günlere Cumhuriyet Halk Partisi 1973 Seçim Bildirgesi. (1973). y.y.: yay.y.
Altuğ K (1973). 12 Mart ve Nihat Erim Olayı. 2. Baskı, İstanbul: 7 Gün Yayınları.
Arcayürek C (1985). Cüneyt Arcayürek Açıklıyor-6. 2. Baskı, Ankara: Bilgi Yayınevi.
Batur M (1985). Anılar ve Görüşler. İstanbul: Milliyet Yayınları. Cumhuriyetçi Güven Partisi 1973 Seçim Beyannamesi. (1973). Ankara: Ayyıldız Matbaası
Dağlı N ve Aktürk B (der.) (1988). Hükümetler ve Programları. Cilt II 1960-1980, Ankara: T.B.M.M. Basımevi.
Demokratik Parti 1973 Seçim Beyannamesi. (1973). Ankara: yay.y.
Erim N (2007). 12 Mart Anıları. İstanbul: YKY.
Gevgilili A (1987). Yükseliş ve Düşüş. 2. Baskı, İstanbul: Bağlam Yayınları.
Gürkan C (1986). 12 Mart’a Beş Kala. 2. Baskı, İstanbul: Tekin Yayınevi.
Jessop B (1982). The Capitalist State: Marxist Theories and Methods (E-Kitap). Oxford: Martin-Robertson.
Kepenek Y (2012). Türkiye Ekonomisi. 28. Baskı, İstanbul: Remzi Kitabevi.
Koçaş S (1978). 12 Mart Anıları. İstanbul: May Yayınevi. Kudretli, Müreffeh ve Büyük Türkiye için MHP Programı. (t.y.). Ankara: yay.y.
Küçük Y (1978). Planlama Kalkınma ve Türkiye. 3. Baskı, Ankara: Tekin Yayınevi.
Milliyet 1971 Yıllığı (t.y.). y.y.: Milliyet Yayınları.
Milliyet 1972 Yıllığı (t.y.). y.y.: Milliyet Yayınları.
Milliyet 1973 Yıllığı (1975). y.y.: Milliyet Yayınları.
MSP 1973 Seçim Beyannamesi (1973). İstanbul: Fatih Yayınevi Matbaası.
Öncü A (1980). Chambers of Industry in Turkey: An Inquiry into State-Industry Relations as a Distributive Domain. İçinde: E Özbudun ve A Ulusan (der), The Political Economy of Income Distribution in Turkey. New York: Holmes&Meier Publishers, 455-480.
Subaşi E (2018). Kapitalist Devlet, Güvenlik ve Toplumsal Düzen: 12 Mart 1971 Muhtırasını Açıklamak (Basılmamış Doktora Tezi). İstanbul: Galatasaray Üniversitesi.
Toker M (1993). Demokrasimizin İsmet Paşalı Yılları (1965-1973). Ankara: Bilgi Yayınevi.
Tunç Grev Yasağı Kalkmalıdır Dedi, 1972. Milliyet 1,9.
Yankı Dergisi, 7-29-18-9-35-27-43-46-48 (1972) 62-71-73-84-92-94-97(1973).
Devir Dergisi, 9-10-11-21-24-25-27-30-31-43-44-46 (1973).

APA	SUBAŞİ E (2019). Bir Yeniden Hegemonikleştirme Hamlesi Olarak 12 Mart Döneminde Reform Siyaseti ve Başarısızlığı. , 27 - 61.
Chicago	SUBAŞİ Erol Bir Yeniden Hegemonikleştirme Hamlesi Olarak 12 Mart Döneminde Reform Siyaseti ve Başarısızlığı. (2019): 27 - 61.
MLA	SUBAŞİ Erol Bir Yeniden Hegemonikleştirme Hamlesi Olarak 12 Mart Döneminde Reform Siyaseti ve Başarısızlığı. , 2019, ss.27 - 61.
AMA	SUBAŞİ E Bir Yeniden Hegemonikleştirme Hamlesi Olarak 12 Mart Döneminde Reform Siyaseti ve Başarısızlığı. . 2019; 27 - 61.
Vancouver	SUBAŞİ E Bir Yeniden Hegemonikleştirme Hamlesi Olarak 12 Mart Döneminde Reform Siyaseti ve Başarısızlığı. . 2019; 27 - 61.
IEEE	SUBAŞİ E "Bir Yeniden Hegemonikleştirme Hamlesi Olarak 12 Mart Döneminde Reform Siyaseti ve Başarısızlığı." , ss.27 - 61, 2019.
ISNAD	SUBAŞİ, Erol. "Bir Yeniden Hegemonikleştirme Hamlesi Olarak 12 Mart Döneminde Reform Siyaseti ve Başarısızlığı". (2019), 27-61.

APA	SUBAŞİ E (2019). Bir Yeniden Hegemonikleştirme Hamlesi Olarak 12 Mart Döneminde Reform Siyaseti ve Başarısızlığı. Mülkiye Dergisi, 43(1), 27 - 61.
Chicago	SUBAŞİ Erol Bir Yeniden Hegemonikleştirme Hamlesi Olarak 12 Mart Döneminde Reform Siyaseti ve Başarısızlığı. Mülkiye Dergisi 43, no.1 (2019): 27 - 61.
MLA	SUBAŞİ Erol Bir Yeniden Hegemonikleştirme Hamlesi Olarak 12 Mart Döneminde Reform Siyaseti ve Başarısızlığı. Mülkiye Dergisi, vol.43, no.1, 2019, ss.27 - 61.
AMA	SUBAŞİ E Bir Yeniden Hegemonikleştirme Hamlesi Olarak 12 Mart Döneminde Reform Siyaseti ve Başarısızlığı. Mülkiye Dergisi. 2019; 43(1): 27 - 61.
Vancouver	SUBAŞİ E Bir Yeniden Hegemonikleştirme Hamlesi Olarak 12 Mart Döneminde Reform Siyaseti ve Başarısızlığı. Mülkiye Dergisi. 2019; 43(1): 27 - 61.
IEEE	SUBAŞİ E "Bir Yeniden Hegemonikleştirme Hamlesi Olarak 12 Mart Döneminde Reform Siyaseti ve Başarısızlığı." Mülkiye Dergisi, 43, ss.27 - 61, 2019.
ISNAD	SUBAŞİ, Erol. "Bir Yeniden Hegemonikleştirme Hamlesi Olarak 12 Mart Döneminde Reform Siyaseti ve Başarısızlığı". Mülkiye Dergisi 43/1 (2019), 27-61.