Amaç: Bu çalışmada yarı yapılandırılmış bir görüşme ölçeği kullanılarak (SCAN: Schedules of Clinical Assessment in Neuropsychiatry/Nöropsikiyatride Klinik Değerlendirme Çizelgeleri) konan alkol ve madde kullanım bozukluğu tanılarının ve tanı ölçütlerinin test-tekrar test güvenilirlik düzeylerinin ölçülmesi, farklı tanı sistemlerine göre konan bağımlılık ve kötüye/zararlı kullanım tanılarının ne ölçüde uyuştuğunun araştırılması hedeflenmiştir.Yöntem: Alkol/madde kullanım bozukluğu tanısıyla yatırılarak ya da ayaktan tedavi edilen hastalarla, alkol/madde kullanan ancak bir yakınması olmayan ve tedaviye başvurmayan toplam 150 kişi çalışmaya alınmış; bu kişilere, iki farklı görüşmeci tarafından, farklı günlerde SCAN görüşme çizelgesinin alkol/madde bölümleri uygulanmıştır.Bulgular: SCAN görüşme çizelgesi ile, alkol ve diğer maddelere ilişkin, şimdiki ve geçmiş dönemlere ait bağımlılık tanıları, orta-yüksek güvenilirlik düzeyi ile konabilmektedir. Bağımlılık tanısı, kötüye kullanım tanısına göre, zamana karşı ve görüşmeciler arası güvenilirliği daha yüksek olan bir tanı kategorisi olup, özellikle ICD-10’a göre zararlı kullanım tanılarında test-tekrar test güvenilirlik düzeyi düşük bulunmuştur.Sonuç: SCAN görüşme ölçeğinin alkol ve madde kullanım bozukluklarıyla ilgili bölümlerinin, yarı yapılandırılmış da olsa, yüksek güvenilirlik düzeyi ile klinik ve tedavi araştırmalarında kullanılabileceği ortaya konmuştur. Bağımlılık tanısının, kötüye/zararlı kullanım tanısına göre, daha yüksek güvenilirliğe sahip olma nedeni, kötüye/zararlı kullanım tanı ölçütlerinde yer alan davranışsal ve sosyal normlarla ilişkili temalar olabilir. Kötüye kullanım tanısı alanlarda almayanlara göre sadece bir tanı ölçütünün daha yüksek oranda bulunması, kötüye kullanım kavramının günümüzde tanımlanmış şekliyle geçerli olmayabileceğini düşündürmektedir.